Z wudaća: pjatk, 15 septembera 2023

Betonowy pomnik na konju jěchaceje bywšeje zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel w Hornjej Pfalcy je so sypnył. Po ani dwěmaj lětomaj je so minjenu nóc 2,70 wysoka skulptura zwjezła, wuměłc Wilhelm Koch zdźěla. Wón bě skulpturu te­hdy z pomocu ćišćaka 3 D za muzej w Etsdorfje stworił a hižo bórze zwěsćił, zo so material pod hołym njebjom njehodźi. Pomnik bě stajnje zaso diskusije wo prašenju zbudźił, hač je wón „počesćenje abo skerje wusměšowanje“.

Cyłu nóc z ruku w lifće domjaceho schodu tčał je muž w bayerskim Glattbachu. Dokelž tčeše tež nuzowy knefl w zatłusnjenej ruce, njemóžeše rentnar wo pomoc wołać. Muž bě so nawječor z lifta ­sunył a z ruku mjez liftom a metalowej šćěnu wisajo wostał. Hakle přichodne ranje susod muža wuhlada. Snadnje zranjeneho starca dowjezechu do chorownje

Wopiteho dwójce lepili

Budyšin. Policajscy zastojnicy su srjedu na Cyhelskim nasypje w Budyšinje wodźerja Fiata kontrolowali. Pola 45lětneho naměrichu 1,94 promilow alkohola w kreji. Policisća přikazachu, zo ma muž krej wotedać, a jemu dalšu jězbu zakazachu. To pak bě jemu po wšěm zdaću smorže. Połdra hodźiny pozdźišo mjenujcy muža znowa kontrolowachu, tónraz na Tuchorskej. Tam měješe wón mjeztym 2,0 promilow intus. Zastojnicy wupisachu wospjet chłostanske přizjewjenje a kluč awta sćazachu.

Ćežišćo septemberskeho wusyłanja telewizijneho magacina Łužyca je prašenje: Kak dale ze serbskim sydlenskim rumom w Braniborskej? Z tymle statusom zaběra so moderator Christian Matthée njez druhim w Dešnje, hdźež so nimo toho spočatk septembra wjele wotmě – mjez druhim narodniny tamnišeho Domizniskeho muzeja a starosłowjanskeho sydlišća „Stary lud“. Dale rozprawja wo starće rěčneho projekta „Zorja“. „Łužyca“ je zahajenski swjedźeń delnjoserbskeho rěčneho projekta wopytała, hdźež sej dorosćeni serbšćinu přiswojeja. Samsny wotmysł tči za „Prózdninskich projektowych dnjach“ – rozdźěl wšak je, zo měri so na dźěći. Nimo toho počesćuja Bogumiła Šwjelu składnostnje 150. narodninow serbskeho bohosłowca a publicista.

Telewizija RBB pokaza Łužycu jutře, sobotu, w 13.45 hodź. Wospjetowanje na samsnym sćelaku slěduje 20. septembra rano w 2.30 hodź. Telewizija MDR wusyła magacin 23. septembra w 11.45 hodź. W mediatece ARD je Łužyca přeco přistupna.

Brětnja. Wojerowski region dožiwja ­kóžde lěto wulki dworowy swjedźeń. ­Jón přewjeduja wotměnjejo w Čornym Chołmcu, Ćisku a Brětni. Lětsa je poslednje ­mjenowana wjes na rjedźe. W Brětni ­přeprošuje jutře wot 10 hodź. dźewjeć ­ratarskich a dalšich statokow na hudźbu, kulinariske dožiwjenja, staru ratarsku techniku a prezentaciju rjemjeslnikow. W 10 hodź. wotewru swjedźeń před wobydlerskim domom. Tomu přizamknje so wubědźowanje młodźinskich wohnjowych woborow. W 12.30 a 17 hodź. před wobydlerskim domom demonstruja, kak su něhdy žito młóćili. W 14 hodź. započnje so na Tomczykec statoku modowa přehladka. W samsnym času póčnje serbska dźěćaca rejwanska skupina po wsy chodźić a tu a tam zarejuje. Wot 17 hodź. přewjedźe młodźinski klub žortne wubědźowanja. Wot 19 hodź. budu reje na Mjetaškec statoku. Na kóždym dworje wabja z wosebitymi jědźemi a napojemi. Zastup płaći za dorosćenych dwaj euraj. Dźěći hač do 14 lět maja darmotny zastup. Njedźelu w 9.30 hodź. budźe Boža słužba w bróžni na Mjetaškec statoku. Tomu přizamknjetej so tam rańše piwko a wobjed z pólneje kuchnje.

Politikarjo a medije kraja najnowši film masiwnje nadběhuja

Waršawa. Najnowši pólski film „Zelena mjeza“ w kraju nad Wisłu wulki njeměr wubudźa – a to wot dnja swětoweje premjery na 80. mjezynarodnym filmowym festiwalu w italskim Venedigu. Nahrawała bě dramu připóznata pólska režiserka Agnieszka Holland, kotraž móže mjeztym na wjace hač dwaceći wulce wu­spěšnych filmowych produkcijow zhladować. Předstajenje mjenowaneho paska 5. septembra wuwabi 15 mjeńšin trajacy přiklesk jurorow a wopytowarstwa. ­Agnieszka Holland je so z wysokim po­česćenjom, Wosebitym mytom mjezy­narodneje jury, nawróćiła.

Zastupjerjo župy „Handrij Zejler“, Budyskeho Serbskeho muzeja kaž tež sekcije ­ludowěda a muzejownistwo Maćicy Serbskeje su předwčerawšim Arnošta Kowarja wopominali. Składnostnje stoćin, kajkež by sobuzałožer Doma za serbske ludowe wuměłstwo, wjelelětny direktor Serbskeho muzeja a aktiwny Domowinjan lětsa swjećił, połožichu jemu wěnowany wěnc kaž tež kwětki na jeho rownišćo na Wojerowskim Holanskim pohrjebnišću. Muzejownica Andrea Pawlikowa wuzběhny ze swojej počesćowacej narěču wusahowacu rólu Kowarja za dokumentowanje a wobchowanje serbskeje, nic jenož ludoweje kultury. Foto: Ludwig Sachsa