Wustajeńca tróšku hinašeho razu prezentuje Serbski dom w Choćebuzu wot minjeneho štwórtka. Widźeć je pućowanska přehladka z titlom „Chmjelow něhdy & dźensa – Schmellwitz gestern & heute“. Ju je Wobydlerske towarstwo z.t. Chmjelow (Schmellwitz) loni zestajiło.
Měšćanski dźěl Chmjelow delnjołužiskeje metropole Choćebuza tworja přewšo wšelake sydlišćowe areale ze swójskimi stawiznami. Tak móže so stać, zo so wobydlerki a wobydlerjo „Swójskeje role“ abo „Ptačeho sydlišća“ jako Chmjelowčenjo nječuja.
Tuž skići pućowanska wustajeńca dohlad do aktualneje situacije kaž tež do historiskeho wuwića jednotliwych bydlenskich kónčin. Ekpozicija chce k tomu přinošować, zo so Chmjelowčanki a Chmjelowčenjo bóle ze swojim měšćanskim dźělom identifikuja. Runočasnje měli ludźo, kotřiž tam njebydla, zhonić, kotre specifiske stawizny so za kóždym z tych zasydlenjow na sewjeru Choćebuza chowaja. Stajnje na dwěmaj taflomaj je dohlad do aktualneho połoženja a do historiskeho wuwića podaty.
Budyšin (SN/bn). Serbski ludowy ansambl pokročuje lětsa z loni zahajenej dźěłarničku „LAB 1“. Pod nawodom pólskeho etnologi, muzikologi, multiinstrumentalista a znawca serbskeje ludoweje hudźby Macieja Rychłeho běchu w aprylu 2022 dohromady dźewjeć wobdźělnikow w běhu třoch dnjow cyłkownje pjeć sadźbow na zakładźe „Kraloweho huslerskeho spěwnika“ improwizujo nazwučowali a we wobłuku koncerta w Budyskim Kamjentym domje předstajili. Mjenowana zběrka – drje najstarše pisomne žórło serbskeje tradicionalneje hudźby – ma tež lětsa jako wuchadźišćo nowych interpretacijow starodawnych melodijow słužić. SLA je w tym zwisku hižo wuběr zestajał, z kotrymž „móža so zajimcy na dźěłarničku přihotować“, kaž na internetnej stronje ansambla rěka. Tam nańdu potencielni wobdźělnicy tež přizjewjenski formular za „laboratorij serbskeje tradicionalneje hudźby“, kotryž wuhotuja pod nowym hesłom „LAB F“ wot 24. do 26. měrca, tónraz na žurli Delnjoserbskeje kulturneje akademije w Choćebuzu. Přizjewjenja su hač do kónca februara móžne, popłatk wučinja 180 eurow.
Drježdźany (SN/at). Hornjej Łužicy kiwa šansa na dalše městno swětoweho kulturneho namrěwstwa UNESCO. „Sydlišćam Ochranowskeje bratrowskeje wosady“ ma so tónle titl spožčić, kaž sakska statna kenclija a ministerstwo za regionalne wuwiće rozprawještej. Zjednoćene staty Ameriki su wotpowědnu próstwu 18. Wulkeho rožka pola centruma za swětowe namrěwstwo w Parisu wotedali.
Nominowanje wopřija tři historiske sydlišća Bethlehem (Pennsylvania, USA), sewjeroirski Gracehill a z Ochranowom městno załoženja. Hromadźe z Christiansfeldom w Danskej, kiž je hižo wobstatk lisćiny swětoweho namrěwstwa a tohorunja barokny a prawokutny po tymle mustrje natwarjeny, chcedźa štyri sydlišća „swětadaloki fenomen Ochranowskeje bratrowskeje wosady“ reprezentować. USA su so na čoło prócowanjow wo rozšěrjensku próstwu stajili.
Po słowach sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) je swobodny stat požadanje wot wšeho spočatka podpěrał. „Zhromadna próstwa je wažny měznik po puću k swětowemu namrěstwu“, Kretschmer wuzběhny.
Kamjenc (BG/KM). Z nowym rjadom „W dialogu“ we wobłuku Kamjenskich Lessingowych dnjow wotpowěduja zarjadowarjo „aktualnej potrjebje za wotmołwami na prašenja ludźi w njeměrnych časach“. Z Uwe Tellkampom z Drježdźan běchu sej spisowaćela přeprosyli, kotryž je za jasnu rěč znaty. Zo bě to dobry rozsud, pokaza so z derje pjelnjenej žurlu Kamjenskeho měšćanskeho dźiwadła.
W srjedźišću literarneho wječora steješe Tellkampowa nowa kniha „Der Schlaf in den Uhren“. Moderaciju wukonješe prof. dr. Carsten Gansel z Gießena. Prjedy hač wěnowachu so wjele diskutowanemu romanej, poda Gansel zarys žiwjenskeho puća Tellkampa wot „njezbožoweho lěkarja k spisowaćelej“. Při tym naspomni tež jeho 2008 wušłu knihu „Der Turm“ – wšako wopřijima tež „Der Schlaf in den Uhren“ časowe skoki, kotrež započinachu hižo do měrliweje rewolucije 1989 a hač do lěta 2014 sahaja.
Budyšin (SN/bn). „Misto to go“ rěka zhromadny projekt Kyjiwskeho dźiwadła PostPlayTeatr, Berlinskeho towarstwa Media Frontline, wjacorych šulow mjez druhim w Mykolajiwje a Popasnej kaž tež mjezynarodneho Centruma za performatiwne kubłanje a projekta Hamburgskeje Swobodneje wuměłstwoweje šule „Agency for Safe Space“, z kotrymž so hižo wot lěta 2018 „kulturne projekty ze šulerjemi a šulerkami w Donbasu realizuja. W tymle času nasta na městnje rjad dźiwadłowych inscenacijow, filmow, hudźbnych albumow a inowatiwnych wuměłstwowych projektow, kotrež aktualne socialne, towaršnostne a politiske prašenja wotbłyšćuja a kotrež buchu mjeztym w Ukrainje kaž tež w Němskej a Awstriskej předstajene“, kaž iniciatorojo pisaja. Nošer projekta je program „Wuchodne partnerstwa“ Zwjazkoweho ministerstwa za wonkowne naležnosće.
Budyšin. W zašłych dnjach přebywachu studenća z uniwersity w Regensburgu zhromadnje ze swojimaj profesoromaj we Łužicy, zo bychu so na městnje wo aktualnym połoženju Serbow informowali. Studentki a studenća slawistiki, wučerstwa a wuchodoeuropskich wědomosćow zajimowachu so mjez druhim za aktualne rěčespytne projekty, prašenja dwurěčneho kubłanja a rěčneje politiki kaž tež za serbske medije.
Prof. Björn Hansen, slawist a rěčespytnik, kaž tež prof. Rupert Hochholzer, germanist a fachowc na polu wjacerěčnosće, běštaj studentam na uniwersiće hižo w čitanjach a seminarach zymskeho semestra Serbow a serbske temy předstajili a jim konkretne slědźerske nadawki za ekskursiju do Łužicy dałoj.