Žitawa/Budyšin (SN/MiP). Dohromady štyri nahrawanske terminy w nadawku digitalneho regionalneho radijoweho sćelaka Radio Zett w Žitawje steja tute tydźenje w protyčce Michała Cyža, šefa Budyskeho Studija LUCIJA. Z podpěru basnika Benedikta Dyrlicha produkuje tam radijowy žurnalist Andreas Herrmann štyri nowe wusyłanja za lětuše – mjeztym hižo třeće – „Serbske čitanske pućowanje“.

Hižo nahrawali a tydźenja jako podcast na internetnej stronje radija wozjewili su čitanje Marki Maćijoweje a Měrany Cušcyneje z antologije „Der Fiedler unterm Dach“. Kniha bě wóndano w Ludowym nakładnistwje Domowina (LND) wušła a wobsahuje prozu serbskich awtorow w času mjez 1945 a 1990. W druhim, tohorunja hižo wozjewjenym wusyłanju čita basnica a wučerka na Serbskim gymnaziju Budyšin Sylwija Šěnowa basnje ze swojeje zběrki „Mosty přez morjo“, kotruž bě LND před lětomaj wudało.

Zhromadnosć je to najwažniše

srjeda, 10. decembera 2025 spisane wot:

Wotrowčan Syman Rachel je we Wu­dworskim folklornym ansamblu rejować započał. Mjeztym je z čłonom Smjerdźečanskeje rejowanskeje skupiny. Lisa-Maria Cyžec je so z nim wo změnje skupiny a wo jeho dožiwjenjach rozmołwjała.

Što abo štó je će pohnuł, so z čłonom Serbskeje rejowanskeje skupiny Smjerdźaca stać?

S. Rachel: Jako běch lětsa we Wotrowje na dumpańcy, běchu tam tež čłonojo Smjerdźečanskeje rejowanskeje skupiny, z kotrychž někotrych hižo znajach. Smy spěšnje do rozmołwy přišli a bórze so mje woprašachu, hač njebych lóšt měł, tam sobu rejować. Rozsudźaca bě potom motiwacija, zo bych – hdyž so dosć prócuju – hižo w oktobrje sobu na turneju na kupu Malta jěć móhł. Wuměnjenje bě, zo do toho tři reje nawuknu. Naposledk sym samo štyri reje nawuknył. Nimo toho je mój sobuwobydler Marius přeco zaso zahoriće wo swojich dožiwjenjach ze skupinu powědał.

Kajki bě spočatk rejwanja? Bě to njezwučene abo sy so hnydom derje čuł?

Pisana keklija na jewišću

srjeda, 10. decembera 2025 spisane wot:

„Mały Pampuch“ rěka lětuša produkcija baleta SLA. Režiserej a choreografej so radźi poměrnje jednory libreto do dosć solidneho krucha splesć. Hudźba a wuhotowanje tworitej k tomu hodźacy so ramik.

To wona potajkim je – nowa produkcija baleta Serbskeho ludoweho ansambla w aktualnej hrajnej dobje. Zo je to bajka za dźěći, je runje prawa ideja, wšako ma SLA na jewišću tež zajimy najmłódšich wobkedźbować. Zašłe lěta drje bě wosebje dźěćacy ptači kwas, kotryž balet kóžde druhe lěto wuhotuje, wjeršk za młody publikum. „Mały pampuch“ je lětsa přidatny poskitk, kotryž je za dźěći runje to prawe. Kruch z pjera Wórše Wićazoweje drje mnozy znaja a tuž njezadźiwa, zo je přihladowarstwo přeco zaso wo nim zahorjene. Wězo je młody publikum stajnje dźakowny publikum, a to wosebje, hdyž je keklija na jewišću pisana a lóštna. Tole je so režiserej Jurajej Šisce derje radźiło. Wón wě jasne choreografiske a sceniske wobrazy komponować. Při tym pak so ženje přewjele njestawa, tak zo zamóža młódši a najmłódši jednanje derje sćěhować.

Brigada koncertuje z tójšto hosćimi

srjeda, 10. decembera 2025 spisane wot:

Budyšin (SN/bn). Chór 1. serbskeje kulturneje brigady wuhotuje sobotu do třećeho adwenta swój tradicionalny dohodowny koncert w Budyskej Marije Marćinej cyrkwi. Program wopřijima mjez druhim wurězki z oratorija „Zyma“ Handrija Zejlerja a Korle Awgusta Kocora, „Adwentnu kantatu“ młodeho serbskeho komponista Feliksa Brojera kaž tež překwapjence. Judit Kubicec, kotraž chór diriguje­ a cyłkowny hudźbny nawod koncerta zamołwja, připowědźi přinoški w hornjo- a delnjoserbšćinje, francošćinje kaž tež „w najbóle mjezynarodnej rěči, mjenujcy instrumentalnje“.

Rejowana bajka dźěći a staršich zahoriła

póndźela, 08. decembera 2025 spisane wot:

„Mały pampuch“ rěka muzikaliska ­rejowana bajka, kotruž Serbski ludowy ansambl tuchwilu na wšelakich městnach a we wjacorych rěčach předstaja. Zašłu sobotu předstajichu kruch na ­oficialnej hornjoserbskej premjerje w Chrósćicach.

Chrósćicy (SN/MG). Krótko do hornjoserbskeje premjery „Małeho pampucha“ knježi w Chróšćanskej „Jednoće“ wulki hołk a tołk. Dźěći, kiž su z nanom, maćerju, dźědom abo wowku přichwatali, so wočiwidnje njemało na kruch wjesela. Jako so swěca hasnje, je w žurli naraz ćicho. Wšitcy hladaja napjeći na jewišćo. Hłowna akterka Božena Bjaršec pak přińdźe přez zadnje durje na žurlu. Jako kocor ­wona po rejowanej bajce wjedźe. Spěwajo a powědajo zbliži přihladowarkam a přihladowarjam rejowane jednanje. Te je spěšnje powědane: W kuchni pjeku pjekarjo wulki pampuch. Skradźu pak sej tež mały napjeku. Tutón mały pampuch pućuje zhromadnje z kocorom po swěće. Po puću sej wot tych, kotrychž zetka, rady něšto k jědźi wuproša, tak zo je naposledk runje tak wulki kaž tamny pampuch.

Serbske zynki hosći zawjeselili

póndźela, 08. decembera 2025 spisane wot:
Chór Židźino je pod nawodom Pětra Cyža 2. adwentny kónc tydźenja připosłucharjow we Wojerecach, Narću a Bórkhamorje zawjeselił. Spěwarjo chóra wjeselachu so nad mnohimi pozbudźacymi a dźakownymi słowami publikuma po wotměnjawym programje. Wosebje jimachu hosći nutrne serbske pěsnje kaž na přikład „Hdyž ­najrjeńšo so njebjo hwězdźi“ Jurja Brězana a Jurja Winarja kaž tež „Přihotuj so, luba duša“ Bjarnata Krawca. Ale tež horliwe melodije z Afriki a Južneje Ameriki publikum zahorichu. Přichodnu sobotu wustupi chór we 18 hodź. w Starej šuli w Židźinom. Foto: Weronika Bóswankowa

ZSW hłownu zhromadźiznu přewjedł

pjatk, 05. decembera 2025 spisane wot:

Budyšin (SN). Zwjazk serbskich wuměłcow (ZSW) je wčera swoju lětušu hłownu zhromadźiznu w Budyskej Röhrscheidtowej bašće wuhotował. Najwažniši dnjowy dypk nastupaše přestorčenje přichodneje wólbneje zhromadźizny a z toho wuchadźace podlěšenje legislatury aktualneho předsydstwa hač do kónca lěta 2026. Wotpowědny namjet je wjetšina 24 přitomnych bjez napřećiwneho hłosa přiwzała. We wobłuku dźěłoweje a wěcneje rozprawy wuzběhny předsyda towarstwa Jan Bělk, zo je so „po před lětomaj nastorčenej diskusiji a po wobšěrnych rozmołwach ze zarjadom Załožby za serbski lud a z Domowinu docpěło, zo je załožbowa rada lětsa w juniju wobzamknyła zwyšenje honorarow za čitanja na maksimalnje 350 eurow“. Klětu chce ZSW dwanaće tajkich zarjadowanjow organizować, runje telko kaž lětsa.

„Annäherunen. Forst (Lausitz)“ rěka wosebita, hač do spočatka klětušeho měrca přistupna wustajeńca, kotruž móža sej zajimcy tele dny w Baršću wobhladać. Nimo njeje bu njedawno hnydom cyły muzej wotewrjeny.

Sobotu do lětušeje smjertneje njedźele prošeše měšćanostka Simone Taubenek w přepjelnjenej žurli znowa wotewrjeneho Muzeja za tekstilne a industrijowe stawizny Łužicy „Forster“ w Baršću na prěnju wosebitu wustajeńcu. W tutym zwisku informowaše wona wo přetwarje tekstilneje twornje na tutu wuznamnu městnosć a wo jeje wužiwanju. Mjez wopytowarjemi bě tež črjódka Serbow. Muzej, kiž twori wěste srjedźišćo w zjawnym žiwjenju města, su w běhu štyrjoch lět wutwarili. Wo saněrowanju twarjenja, kotrež steji pod pomnikoškitom, bu njehladajo wulkomyslneho spěchowanje mjez druhim přez koncept „Tolerantes Brandenburg“ kontrowersnje diskutowane, ale naposledk je zwoprawdźichu. Kóšty za to wučinjachu něhdźe 20 milionow eurow.

Češa rady našu literaturu přełožuja

srjeda, 03. decembera 2025 spisane wot:

Čěski Zwjazk přełožowarjow je wčera dalši měsačny bjesadny wječor w rjedźe „Spóznajće swojeho přełožowarja“ wuhotował. Tema běše „Słowjanske poetično“ a předstaješe prěni raz w stawi­znach rjadu, kotryž běchu lěta 2014 zahajili, serbsku kulturu a literaturu.

Swoje přełožki ze serbšćiny do čěšćiny předčita a komentowaše Milan Hrabal, swoje hudźbne přełožki z jendźelšćiny do serbšćiny zaspěwa a předstaji Vojtěch Kouba. Nimo njeju předstajištaj něhdźe třiceći zajimcam Lenka Kuhar Daňhelová swoje přełožki z pólšćiny a ze słowjenšćiny a Aleš Kozár přełožki ze słowjenšćiny.

„Wroblika Frida“ live předstajili

srjeda, 03. decembera 2025 spisane wot:

Dźiwadźelnicy Hanka Rjelcyna, Anna-Maria Brankačkec, Měrko Brankačk (wotlěwa) a Petra-Marija Bulankec-Wencelowa (njeje na wobrazu) kaž tež něhdyši dźiwadźelnik Stani Brankačk (naprawo) su dźensa zhromadnje ze zastupjerjemi Ludoweho nakładnistwa Domowina a awtorku Jěwu-Marju Čornakec nowu słuchohru „Wroblik Frido a jeho přećeljo 2“ w Serbskej zakładnej šuli „Michał Hórnik“ Worklecy předstajili. Zdobom prezentowachu dotal wušłe dyrdomdeje wroblika kaž tež přisłušacy zešiwk k wumolowanju. Wšitke wudaća su w Smolerjec kniharni kaž tež w online-shopje LND na předań. Foto: SN/Bojan Benić

HSSL25

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND

Nowe poskitki knihow LND namakaće w lětušim wudaću Nowinkarja!

Nowinkar 2025