Lětnje wuměłstwowe dožiwjenje wosebiteho razu
Budyšin (SN/CoR). Galerija Budyskeho wuměłstwoweho towarstwa na Hrodowskej přiwabi hobersku syłu zajimcow, kotřiž su pjatk wječor na wotewrjenje wustajeńcy Ingerosy Jänichen-Kucharskeje a Isy Bryccyneje přišli. Mjez nimale sto wopytowarjemi, mjez kotrymiž běchu někotři Serbja, dožiwi je něhdźe 20 zahajenje z wulkimi woknami do galerije hladajo, štož měješe nastupajo nutřkownu temperaturu tež swoju lěpšinu.
Serbski student
26. julija 1919 wuńdźe jako přiłoha Serbskich Nowin prěnje čisło Serbski student. Mjenowaše so „organ zwjazka a schadźowanki serbskich studentow“. Wo časopisu dr. Měrćin Völkel 1984 pisaše, zo „měješe swój nadawk mjez schadźowankami“. Wšako bě jeničke ideologiske wjazadło, jeničke informaciske łopjeno mjez studentskimi a šulerskimi towarstwami. Prěni redaktor bě Franc Šołta. Po nim wuzwolichu na schadźowankach za redaktorow resp. sekretarow Marju Kubašec, Měrćina NowakaNjechorńskeho, Jurja Wuješa, Pawoła Wowčerka, Maksa Rječku, Pawoła Nowotneho, Antona Nawku nimo dalšich – wšitcy mjenowani stachu so po tym w Serbach znate wosobiny na literarnym a wědomostnym polu. Po přewzaću mocy přez nacijow 1933 so situacija tež za časopis zhórši. Poslednje čisło wuńdźe 24. septembra 1936. Pesimistiskim nahladam nastupajo přichod našeho ludu znapřećiwi Anton Nawka w mejskim wudaću 1934 tute słowa: „Jelizo přestanjemy wěrić do dalšeho rozwića našeje kultury, našeje rěče ..., z tym wokomikom je naš narod wumrěł.“
Mikławš Krawc
Zapodać namjety
Wojerecy (SN). Lokalna dźěłowa skupina (LAG) LEADER-regiona Łužiska jězorina namołwja z nowinarskej zdźělenku wobydlerjow, předewzaćelow, towarstwa a komuny namjetować projekty a zapodać próstwy wo spěchowanje. Hač do 31. oktobra měli wotpowědne formulary w krajnoradnym zarjedźe pak w Budyšinje, pak w Zhorjelcu předležeć. Tež ryzy digitalne požadanje je móžne. Nadrobniše informacije kaž tež dokładne wuměnjenja spěchowanja poskića na internetnej stronje www.ile-lausitzerseenland.de.
Spěchowanjakmane su na přikład naprawy, z kotrymiž hodźa so předewzaća sylnić abo załožić. Tež nowe poskitki na polu wólneho časa a turizma, za polěpšenje žiwjenskeje kwality, za wutwar infrastruktury abo za pěstowanje kulturneho namrěwstwa maja wuhlady na pjenježnu podpěru. Požadać móža so akterojo regiona, wopřijacy města resp. gmejny Hamor, Halštrowska Hola, Dźěwin, Wojerecy, Łuty, Łaz, Chrjebja-Nowa Wjes, Rěčicy, Slepo, Sprjewiny Doł a Trjebin.
Přehlad tworjenja
„Słowo po słowje“ – tak rěka wustajeńca Choćebužana ...
Krabat nětko kazachsce a rusce
Armin Mueller-Stahl prezentuje so jako moler
Kamjenc (CRM/SN). „Jara so wjeselimy, zo je so wón cyle spěšnje za wustajeńcu w našim měsće rozsudźił“, praji Kamjenski wyši měšćanosta Roland Dantz (njestronjan) při witanju mnohich Kamjenčanow wčera w sakralnym muzeju swj. Hany. Multitalent Armin Mueller-Stahl ze swojimi wobrazami wosebje staršu generaciju překwapja. Mnozy znaja mjeztym 89lětneho wuměłca jako wosobinu, kiž bu w NDR pjeć króć za sobu wot přihladowarstwa jako najlubši dźiwadźelnik wuzwolena. Wobšěrna je předewšěm jeho filmografija, přetož po přesydlenju do zapadneje Němskeje 1979 njeskónči so jeho karjera. W lěće 1992 přesydli so wuměłc do Los Angelesa. Pjeć lět pozdźišo spožčichu jemu Oscar za najlěpšeho předstajerja pódlanskeje róle. Pućowar mjez kontinentomaj wobsedźi němski a ameriski pas.
Spočatk wuswobodźenja Pólskeje
We wuswobodźenym wojewódskim měsće Lublin bu 22. julija 1944 Manifest Ludoweje Pólskeje wot dźeń do toho załoženeho Pólskeho komiteja narodneho wuswobodźenja wozjewjeny. W nim běchu jako zaměry wuhnaće němskich fašistow z kraja, wutworjenje ludodemokratiskeho stata, přewzaće mocy w nim, wuswojenje wulkozemjanstwa a monopolow mjenowane. Komitejej přisłušachu Pólska dźěłaćerska strona (PPR), Dźěłaćerska strona pólskich socialistow (PPS), lěwicarske křidło Ludoweje (burskeje) strony Pólskeje, Demokratiska strona a Zwjazk pólskich patriotow w Sowjetskim zwjazku (ZSSR), kotryž bě so sobu wo nastajenje 1. armeje Pólskeho wójska postarał. Edward Osóbka-Morawski bě předsyda komiteja a Bolesław Bierut prezident. 22. julij bě potom w Ludowej Pólskej jako Dźeń wozrodźenja statny swjatk.
Siebecke namjetowany
Drježdźany (SN/CoR). Sakski minister za hospodarstwo Martin Dulig (SPD) je wjelelětneho direktora Krabatoweho festiwala Petera Siebecku za zasłužbowy rjad Sakskeje namjetował. „Wosebje za jeho ideju, angažement a wysoke wosobinske prócowanje za wot lěta 2012 kóžde lěto w Čornym Chołmcu so wotmějacy Krabatowy festiwal jeho za najwyše wuznamjenjenje Sakskeje namjetuju. Wón je ludźi tež zwonka Sakskeje a Braniborskeje ze serbskorěčnej Łužicu zeznajomił. Festiwal njeje jenož komercielne lětnje dźiwadło, „ale zaměr tež bě a je, serbske nałožki wokoło Wojerec, swětoznatu Krabatowu powěsć wo serbskim kuzłarju a Łužicu turistam předstajić“, rjekny Dulig. Mjeztym tež ludźo z Kanady přijědu, zo bychu sej jónkrótny festiwal wobhladali. Dohromady 12 000 hosći su lětsa na festiwalu witali.
71lětnemu kulturnemu wědomostnikej a wuměłcej z Drježdźan Peterej Siebeckej je so zdobom poradźiło, koncept „wjes hraje dźiwadło“ zwoprawdźić. Mnozy wobydlerjo z Čorneho Chołmca so čestnohamtsce na Krabatowym festiwalu angažuja.
