Berlin (dpa/SN). SPD žada sej do „wocloweho wjerška“ w kanclerskim zarjedźe konkretne a dołho skutkowace naprawy na dobro w krizy tčaceje branše. „Woclowy wjeršk w kanclerskim zarjedźe je wažny signal wšej industriji w Němskej. Wón pak njesmě jónkrótny podawk wostać“, rjekny parlamentariski jednaćel frakcije SPD w zwjazkowym sejmje Dirk Wiese powěsćerni dpa. Tež chemiska industrija ma mjeztym wulke ćeže. Jedyn z najwjetšich problemow su wysoke płaćizny energije w Němskej.
Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) wočakuje štwórtk, 6. nowembra, zastupnikow wocloweje branše a ministerskich prezidentow krajow z woclowej industriju w kanclerskim zarjedźe.
Berlin (dpa/SN). Generalny inspektor Zwjazkoweje wobory Carsten Breuer ma za trěbne, mustrować wšěch młodych muži, zo njeby Němska w padźe zakitowanja čas zhubiła. „Z wojerskeho wida je rozsudne, zo je cyły lětnik mustrowany. Jenož tak wěmy, štó je k dispoziciji a koho móžemy w padźe zakitowanja – čemuž chcemy zadźěwać – do wójska zwołać“, rjekny Breuer nowinarjam. Zakitowanski minister Boris Pistorius (SPD) bě so njedawno tohorunja za powšitkowne mustrowanje wuprajił.
Nowy zakoń woborneje słužby ma wot 1. januara 2026 płaćiwy być. Woborna słužba ma spočatnje dobrowólna być. Fachowi politikarjo CDU/CSU a SPD běchu namjetowali, młodych muži za mustrowanje za słužbu we wójsku wulosować. W nuzy móhli z losowanjom młodostnych tež do woborneje słužbje nuzować. To bě wulke diskusije zbudźiło.
Carsten Breuer so za to wupraja, sej wšitke móžnosće wobchować. Hač do kónca lětdźesatka chce Němska Zwjazkowu woboru na sylne wójsko wutwarić.
Berlin (dpa/SN). Po swojim posudku nastupajo dobrowólny nawrót syriskich ćěkancow do jich domizny žněje wonkowny minister Johann Wadephul (CDU) w rjadach swojeje strony kritiku. Zastupowacy předsyda frakcije CDU/CSU Günter Krings rjekny nowinarjam: „Spontane wuprajenja zwjazkoweho wonkowneho ministra su wočiwidnje z konteksta wzali, wšako dźe wo trěbny nawrót ludźi do Syriskeje.“ Wobydlerska wójna w Syriskej je nimo a wulke dźěle kraja móžeš ćěkancam za nawrót bjeze wšeho přicpěwać, je sej Krings wěsty. Zničenja kraja so jako argument přećiwo dobrowólnemu nawrótej ćěkancow scyła njehodźa, Krings argumentuje. „Štó dyrbi roztřělany kraj zaso natwarić, hdyž to swójscy staćenjo sami nječinja?“
Z wjerćatym rěblom je wohnjowa wobora ćeknjeneho papagaja z třěchi domu w sewjerorynsko-westfalskim Bocholće wuchowała. Wobydlerjo běchu pisaneho ptačka wuhladali a wohnjowu woboru informowali. Runočasnje prošeše swójba w interneće wo pomoc při pytanju za zhubjenym ptačkom. Wohnjowa wobora so pola swójby přizjewi. Zhromadnje z pomocnikami so skónčnje poradźi, papagaja z mjenom Zazu z dźewjeć metrow wysokeje třěchi wuchować.
Njewšědny nuzowy telefonat je policiju w Erfurće zaběrał. Wobydler domu je so sam z ručnymi putami při tepjenju přiwjazał – njeměješe pak žadyn klučik wjace. Zastojnicy jeho wuswobodźichu, po tym zo bě jim muž kluče z woknom ćisnył. Policisća zwěsćichu, zo njebě to prěni pad tajkeho razu pola wobydlerja a ručne puta z jeho dowolnosću sćazachu.
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump je wukazał, atomowe brónje kraja wuspytać. Na swojej internetnej platformje Truth Social wón zdźěli, zo reaguje tak na testowe programy druhich krajow. Tuž je zakitowanskemu ministerstwu, kiž mjenuje so mjeztym wójnske ministerstwo, přikazał, pospyty „na samsnym zakładźe“ přewjesć. Wo kajke brónje so jedna, wón njerjekny. USA běchu so lěta 1992 zawjazali, zo atomowe brónje wjace njetestuja.
Merz wopyta Turkowsku
Ankara (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) chce napjate poćahi mjez Němskej a Turkowskej polěpšić a na strategiske partnerstwo wutwarić. Na swojim nastupnym wopyće w Turkowskej je wón dźensa z turkowskim prezidentom Recepom Tayyipom Erdoğanom wo měrowych prócowanjach w Gazy, wo wójnje w Ukrainje, wo brónjenskej kooperaciji a wo nawróće migrantow do Turkowskeje a Syriskeje rěčał.
Drogowy čołm nadpadnyli
Straubing (dpa/SN). Wobchadni ministrojo zwjazkowych krajow w zwjazkowym knježerstwje su dźensa w bayerskim Straubingu wuradźowali. W srjedźišću steješe płaćiznowy mechanizm cyłoněmskeje jězdźenki, kotryž ma wot lěta 2027 płaćić. Z njej płaćiznu jězdźenki po wěstych kriterijach awtomatisce rjaduja. W septembru běchu wobzamkli, zo jězdźenku wot 58 na 63 eurow podróša.
Wuradźowali su tež wo inwesticijach miliardow eurow za infrastrukturu, železniske čary, awtonomne jězdźenje a dalše wuwiće elektriskeje mobility.
Busan (dpa/SN). China a USA chcedźa po słowach prezidenta USA Donalda Trumpa zhromadnje za to dźěłać, zo so wójna w Ukrainje skónči. „Smój dołho wo tym rěčałoj“, rjekny Trump po swojim zetkanju z chinskim prezidentom Xi Jingpingom w južnokorejskim Busanje. „Dźěłamoj zhromadnje, zo bychmoj widźałoj, hač něšto docpějemoj“, rjekny Trump w lětadle po puću wróćo do Washingtona.
Peking njeje so k zetkanju hišće wuprajił. Trump chcyše Chinu poprawom pohnuć, žadyn ruski wolij wjace njekupować, zo njemóhła Ruska wójnu přećiwo Ukrainje hižo dlěje financować. W lětadle pak wón rjekny: „Wo woliju njejsmoj rěčałoj.“ Zdobom pak staj wobaj pječa dołho wo tym wuradźowałoj, što móhłoj k skónčenju wójny přinošować.
Trump a XI staj so na kromje wjerška azisko-pacifiskeho hospodarskeho zwjazka Apec zetkałoj. Xi so na konferency wobdźěli, Trump pak nic.
Den Haag (dpa/SN). Radikalny prawicarski populist Geert Wilders je po najnowšich informacijach we wólbach parlamenta w Nižozemskej swój zastatk nachwatał a je ze swojej stronu runje tak sylny kaž lěwicarsko-liberalna strona D66. Kóžda z wobeju stron by tuchwilu 26 z cyłkownje 150 mandatow w parlamenće měła. Po prěnich wuličenjach běchu liberalni jasnje sylniši hač Wilders.
Najebać to je Wilders hladajo na minjene wólby tójšto wolerjow přisadźił. Před lětomaj měješe wón hišće 37 mandatow. Liberalni porno tomu su widźomnje na hłosach přidobyli.