Fakty a konkluzije

srjeda, 22. februara 2023 spisane wot:
Druhdy słyšiš: Dyrbimy so na pomoc Ukrainjanam koncentrować a přichadej druhich ćěkancow zadźěwać. Fakt je: W Budyskim wokrjesu tajka „konkurenca“ wo resursy lědma eksistuje: Nimale wšitcy Ukrainjenjo bydla w bydlenjach, a druzy ćěkancy su přewažnje w domach wokrjesa zaměstnjeni, kotrež su hižo nimale połnje wobsadźene. We wobwodźe Hornja Bayerska na přikład je cyle hinaše połoženje, tule dyrbjachu zarjady pobrachowacych bydlenjow dla třiceći tysac Ukrainjanow w masowych kwartěrach zaměstnić, zdźěla hromadźe z ćěkancami druheho pochada. Wot najnowšeho sej samo skupina prominentnych „realo-Zelenych“, mjez nimi krajny rada, „hinašu migracisku politiku w Němskej“ žada. Frakciska předsydka Zelenych w Sakskim krajnym sejmje, Franziska Schubert, je swoju sympatiju za tón „memorandum“ zwurazniła. Fakt je tež: Dotalna politika stajnych nuzowych rozrisanjow nima hižo akceptancu w ludnosći. Marcel Brauman

FDP: Nadźěłanje trěbne

srjeda, 22. februara 2023 spisane wot:
Drježdźany (SN). Zwonkaparlamentariska FDP žada sej přepytowanski wuběrk Sakskeho krajneho sejma temu koronu nastupajo. Tón měł naprawy za čas pandemije předźěłać a prawnisce pruwować, su sakscy liberalni wčera zdźělili. Po słowach krajneje předsydki dr. Anity Maas „je tež nam jasne, zo dyrbješe swobodny stat spěšnje reagować“. Žadany krok pak je trjeba, zo bychu z toho wuknyli.

To a tamne (22.02.23)

srjeda, 22. februara 2023 spisane wot:

Najlěpše sambašule Rio de Janeira su na kóncu swětoznatych ćahow w Sambodromje brilěrowali. Šěsć top-šulow ćehnješe na poslednim dnju wubědźowanja hač do wutorneho zaheho ranja z kostimami bjez mjezy, spektakularnymi wozami a inowatiwnymi wosebitymi efektami po stadionje samby z wjace hač 70 000 přihladowarjemi. Mnohe sambašule su swoje ćahi tež historiskim brazilskim temam abo figuram wěnowali. Tak je šula „Paraíso do Tuiuti“ stawiznu prěnjotnje z Indiskeje pochadźacych buwołow na kupje Marajó powědała.

Mału holčku, kotraž bě so po raznym zemjerženju w Syriskej pod rozwalinami narodźiła, staj jeje ćeta a teje mandźelski adoptowałoj. „Wona budźe kaž jedne z mojich dźěći. Budu wšitko za nju činić“, rjekny nowy adoptiwny nan, Chalil Sawadi, wčera powěsćerni dpa. Ćeta a wuj mataj samaj štyri dźowki a dweju synow. Swójba je swoju chěžu při žałostnym rženju zhubiła a bydli nětko w stanje.

„Mjetamy pjenjezy z woknom won“

wutora, 21. februara 2023 spisane wot:

Infineon chce bórze z twarom noweje twornje w Drježdźanach započeć – zo stat tu kóžde dźěłowe městno z jednym milionom eurow subwencionuje, kritizuje znaty wědomostnik.

Drježdźany/Halle (SN/mb). Zasydlenje chipfabrikow dokoławokoło sakskeje stolicy běše po towaršnostnym přewróće najwažniši nadawk krajneho knježerstwa pod nawodom Kurta Biedenkopfa (CDU). Z pomjenowanjom „Silicon Saxony“ zwuraznjeja narok, w swětowej lize hospodarstwa sobu hrać. Subwencije z miliardami dawkowych pjenjez na dobro koncernow su z třomi argumentami wopodstatnili: Sprěnja skutkuje „Silicon Saxony“ kaž swětłownja za cyły kraj. Zdruha móže kraj w globalnym wubědźowanju jenož wobstać, hdyž „global playerjow“ ze spěchowanskimi srědkami wobtykuješ, štož na zakładźe zakonjow legalnje „nawabjenje“ rěka. Střeća njesměš při klučowych technologijach wot statow kaž Chiny wotwisny być.

Trajacu pomoc připrajiłoj

wutora, 21. februara 2023 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Němska je potrjechenym žałostneho zemjerženja w turkowsko-syriskim pomjeznym regionje najlěpšu móžnu akutnu pomoc a podpěru při nowonatwarje připrajiła. Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) a zwjazkowa ministerka nutřkowneho Nancy Faeser (SPD) stej dźensa katastrofowu kónčinu na juhowuchodźe Turkowskeje wopytałoj. Powětrowe wójsko transportowaše dźensa tam znowa pomocne twory, mjez nimi su 100 stanow, 400 pólnych łožow a wjace hač 1 000 spanskich měchow.

Protesty w Israelu

Tel Aviv (dpa/SN). Dźesaćitysacy ludźi su wčera přećiwo wosłabjenju justicneho systema w Israelu demonstrowali. Naje­bać to je parlament w nocy dźěl dwělomneje reformy justicy prawicarsko-nabožneho knježerstwa w prěnim wot třoch čitanjow schwalił. Mjeztym wopyta prěni raz po spřisahanju noweho israelskeho knježerstwa zwjazkowy minister justicy Marco Buschmann (FDP) tónle kraj. Wón je napominace słowa wolił, bjez toho zo je zakonske předewzaće direktnje mjenował.

W Iranje k smjerći zasudźeny

Ćahi po městach su róžowu póndźelu wjerški w porynskich karnewalowych srjedźišćach Düsseldorfje, Kölnje a Mainzu byli. Dokelž su 2021 a 2022 wone korony dla wupadnyli, běchu norojo lětsa ćim lačniši. Sta tysacy su tam swjećili. Motowy wóz z napisom „Błud Putina“ pokaza w Düsseldorfje nawodu ruskeje jednotki zóldnarjow Wagner Prigošina, skedźbnjaceho na nacijow po wšěm swěće. Wójnu w Ukrainje su tež w Kölnje a Mainzu tematizowali. Foto: dpa/Federico Gambarini

Frankfurt/Berlin (dpa/SN). Mnozy ludźo w Němskej boja so nuzy při medikamentach, aktualne naprašowanje wujewi. Dohromady 38 procentow naprašowanych mjenuje strach ćežow při dodawanju „jara wulki“ abo „skerje wulki“, rěka w nowym přepytowanju Zwjazkoweho zjednoćenstwa producentow lěkow (BAH), kotrež powěsćerni dpa předleži. Na tamnej stronje maš třećinu probandow, kotraž ma strach za „niski“ resp. „jara niski“, kaž z reprezentatiwneho naprašowanje, na kotrymž wobdźěli so minjenu nazymu 2 000 ludźi.

Wosebje ludźo w starobje 50 do 69 lět (41 procentow) kaž tež tajcy starši hač 70 lět (43 procentow) maja dodawanske ćeže za wulke. Ćeže při kupje lěkow dožiwili pak su wosebje 30 do 49lětni (37 procentow) a mjenje wyše 70 lětni (22 procentow).

Ćeže při dodawanju běchu naposledk při medikamentach, kotrež na patent wjazane njejsu, kaž su na přikład brěčka pře zymicu za dźěći, ale runje tak při preparatach za dorosćenych kaž antibiotiki, lěki pře rak a za zniženje ćišća kreje.

Putin zapad dale wobwinuje

wutora, 21. februara 2023 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Krótko do prěnjeje róčnicy wot njeho postajeneje wójny přećiwo Ukrainje je ruski prezident Wladimir Putin zapad za to wobwinował. „Woni su wójnu dowjedli“, twjerdźeše šef Krjemla dźensa z widom na zapadne staty w swojej narěči k połoženju naroda před zastupjerjemi Federalneje zhromadźizny. Tuta wobsteji ze Statneje dumy a Federaciskeje rady. Přitomni běchu mjez druhim tež wojacy z wójnskeje kónčiny.

Znowa rjekny Putin, zo w Ukrainje „režim neonacijow“ móc wukonja. „Wojersku specialnu operaciju“, tak mjenuje Moskwa tutu wójnu, wjedu dale.

Zdobom je prěni muž Ruskeje dalšu financnu podpěru za ruskich weteranow a swójby morjenych wojakow připowědźił. W swojej narěči je Putin knježerstwu přikazał, zo by so w kooperaciji z jednotliwymi regionami wo wu­tworjenje wosebiteho statneho fondsa starało. Socialni dźěłaćerjo měli so wo swójby z wójnskimi mortwymi starać.

Wčera Kijew, dźensa w Pólskej

wutora, 21. februara 2023 spisane wot:

Prezident Biden wječor před Waršawskim kralowskim hrodom porěči

Kijew/Waršawa (dpa/SN). Po swojim překwapjacym wopyće wčera w ukrainskej stolicy Kijewje je prezident USA Joe Biden dźensa z hosćom w Pólskej. W pólskej stolicy běštej mjez druhim zetkanje z prezidentom Andrzejom Dudu a narěč před Waršawskim kralowskim hrodom k prěnjej róčnicy zahajenja wójny w Ukrainje – 24. februara – předwidźanej. Narěč je za wječor planowana, jenož něšto hodźin po tym, zo je so ruski prezident Wladimir Putin w Moskwje k połoženju swojeho kraja wuprajił.

Krótkowizita wčera w Kijewje bě pod najkrućišimi wěstotnymi naprawami. Biden ju wužiwaše, zo by Ukrainje trajacu podpěru USA slubił a signal pře­zjed­nosće napřećo Putinej wusyłał. Wulkeho wěstotneho rizika dla je Běły dom wopyt hač do poslednjeho wokomika zamjelčał. Knježerstwo USA pak je rusku stronu něšto hodźin do toho wo wiziće informowało.

To a tamne (21.02.23)

wutora, 21. februara 2023 spisane wot:

Něšto měsacow do krónowanja Charlesa III. zahaji so předań suweněrowych artiklow. Britiske hornčerske předewzaće Emma Brigdewater liči z wulkim naprašowanjom za šalkami, talerjemi a čajowymi kanami. Motiw – krónu z lawom a jednorohačom jako znamjo britiskeje monarchije – z hubicowym kołkom nanjesu a potom z ruku wudebja. Krónowanje je 6. meje w Londonskej Westminster Abbey.

Druha wulka technoparada „Rave The Planet“ z dźesaćitysacymi wobdźělnikami je za 8. julija w Berlinje planowana. Hišće hač do kónca februara móža so zajimcy za wobdźělenje z wótřerěčakowym wozom požadać. Lětuše moto je „Music is the Answer“ (hudźba je wotmołwa). Parada ma demonstracija za zachowanje elektroniskeje hudźbneje kultury za měr na swěće być.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND