To a tamne (15.11.22)

wutora, 15. nowembera 2022 spisane wot:
Nućene borzdźenje je w Mnichowje zražce dweju měšćanskeju železnicow zadźěwało. Po informacijach policije zawčerawšim bě lokomotiwnik minjenu sobotu na jednej staciji wo tym přeswědčeny, zo bě hižo na kónčne zastanišćo dojěł. Na to wotstaji wón ćah, změni šoferownju a jědźeše po samsnej čarje zaso wróćo. Druha měšćanska železnica jědźeše w tym wokomiku na samsnym koliju. Napřećo přijěducy ćah wuwabi nućene borzdźenje, přez čož wobě jězdźidle bjez zražki zasta­štej. Ludźo so při tym njezranichu.

Trěbnosć sylnišeje wuměny a mjezsobnosće rozjimali

póndźela, 14. nowembera 2022 spisane wot:

Koło sakskeje SPD „Serbja“ po wjacorych online přewjedźenych wuradźowanjach so korony dla zaso za kulowatym blidom zešło.

Budyšin (A.B./SN). Po wjacorych digitalnych wuradźowanjach w minjenymaj lětomaj zetka so wosom čłonow krajneho koła SPD „Serbja“ zaso za zhroma­dnym kulowatym blidom – a to zašły pjatk w nowym wobydlerskim běrowje strony na Budyskej Hošic hasy. Na posedźenje witaše Měrćin Krawc, 1. rěčnik fachoweho wuběrka socialdemokratow w Sakskej, noweho čłona: młodeho Serba Jurja Bulanka z Prawoćic, kiž je so njedawno w Kamjencu socialdemokratam přidružił.

Dialog spěchować

póndźela, 14. nowembera 2022 spisane wot:

Awali (B/SN). Bamž Franciskus je sej na wopyće w Bahrainje wujednanje mjez wuchodom a zapadom, připóznaće žónskich prawow, skónčenje wójnow a dialog mjez křesćanami a muslimami žadał. Z 30 000 katolikami woswjeći bamž Božu mšu w narodnym stadionje a wěnowaše so wosebje młodostnym.

Měšniski dorost faluje

Athlone (B/SN). Po cyłym swěće njedosaha měšniski dorost. Samo w Irskej je jenož 2,5 procentow duchownych w starobje pod 40 lětami. W přichodnych 15 lětach poda so štwórćina na wuměnk. Wot 2 100 měšnikow je 547 mjez 61 a 75 lětami, 300 je samo nad 75 lětami. Tuchwilu maja tam jenož 47 seminaristow.

Baerbock wobžaruje

Münster (B/SN). Njeměr je nastał, dokelž bě so na zetkanju wonkownych ministrow G7 w Münsterskej měrowej žurli swjaty křiž wotewzał. To bě so pječa z organizatoriskich a nic z politiskich přičin stało. „By derje było, hdyž njeby so křiž zrumował“, wobžarowaše wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni).

China potłóčuje křesćanow

Demokraća před wjetšinu

póndźela, 14. nowembera 2022 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Z dobyćom w zwjazkowym staće Nevada su demokraća z prezidentom USA Joewom Bidenom po mjezywólbach wjetšinu w senaće zakitowali. Po dny trajacym wuličenju je jasne, zo móžeše tež Mark Kelly swoje sydło w Arizonje zakitować. Demokraća maja dotal 50 ze sto městnow. Wjetšina je jim wěsta, wšako smě demokratiska wiceprezidentka Kamela Harris wothłosować. W staće Georgia budu 6. decembra rozsudne wólby.

„Začuwamy dobyće“

Kijew (dpa/SN). Njehladajo ruskich nadpadow je ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj swojim krajanam zmužitosć přirěčał. „Wšitcy začuwamy, zo so naše dobyće bliži“, Zelenskyj wčera wječor we widejowym poselstwje zwurazni. Prezident dźakowaše so wojakam, lěkarjam a diplomatam, kotřiž su hižo wjace hač 260 dnjow wot spočatka ruskeje nadběhoweje wójny wšědnje w Ukrainje zasadźeni. Po wuspěšnych ofensiwach su so Rusojo w južnej kónčinje wokoło města Cherson a dalšich městnach na prawej stronje Dnjepra wróćo sćahnyli.

Zwjazkowa rada rozsudźi

Po atentaće podhladnu wosobu zajeli

póndźela, 14. nowembera 2022 spisane wot:

Istanbul (dpa/SN). Po bombowym nadpadźe w turkowskej metropoli Istanbulu ze šěsć smjertnymi woporami a wjace hač 80 zranjenymi su tamniše zarjady wosobu zajeli, kotraž je bombu na nakupowanskej dróze Istiklal zawostajiła. Tole zdźěli turkowski nutřkowny minister ­Süleyman Soylu dźensa rano po informacijach statneho sćelaka TRT. Zwěsćili su zwiski k zakazanej kurdiskej dźěłaćerskej stronje PKK, Soylu rozłoži a připowědźi chutne přesćěhanje a chłostanje skućićelow. Turkowske knježerstwo bě do toho wo podhladnej žonje rěčało. Na widejach je widźeć, zo je žona něhdźe 40 mjeńšin dołho na ławce na nakupowanskej dróze sedźała a krótko do detonacije stanyła, turkowski justicny minister ­Bekir Bozdağ wujasni.

Mjeztym je so zwjazkowa wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) wuprajiła a swoje sobučuće zwurazniła.

Wopominanje pogroma dale aktualne

póndźela, 14. nowembera 2022 spisane wot:

Budyšin (CRM/SN). „Centralna rada Židow w Němskej (ZdJ) zwěsći po no­wšim naprašowanju, zo chce 49 procentow němskeho wobydlerstwa ­wopominanje nacionalsocialistiskich złóstnistwow napřećo židowskemu ­ludej zakónčić. To pak njesmě so stać“, zwurazni minjenu wutoru wječor ­Petra Kaulfürstowa ze Smochčanskeho kruha „Zetkanje ze židowstwom“.

Wospjet běchu němscy a serbscy křesćenjo přeprošeni, na tutym 9. nowembru ekumeniskemu nyšporej w klóšterskej cyrkwi Swjateje Klary sćěhować. A wona doda: „My, jako tu zhromadźeni, wšak nimamy na wonych złóstnistwach hižo žaneje winy, ale stajnje zaso stanjemy so tež my (w myslach a skutkach) winowaći ­napřećo našim sobučłowjekam.“ Pod tutym aspektom běchu tuž tež modlitwy a kěrluše kaž tohorunja čitanje profetiskich namołwow ze Stareho ­Zakonja zwuběrane.

To a tamne (14.11.22)

póndźela, 14. nowembera 2022 spisane wot:

Z pomocu zadka su so wjeseli Japanjenjo při hajenju nałožka „popo-sumo“ w „rićnym sumje“ měrili. Na nócnym swjedźenju w prefekturje Shizuoka spytaštaj při tym stajnje dwaj kontrahentaj na myjnym čworje stejo ze zadkom so mjez­sobu dele storčić, kaž japanski dźenik „Tokyo Shimbun“ sobotu wozjewi. Dobyćerka lětušeho „rićneho“ wubědźowanja bě dźesaćlětna šulerka.

Na ćěkańcy před přistajenymi wobchoda je pozdatny paduch swój nachribjetnik zawostajił, w kotrymž běchu pjenjezy, pućowanski pas a jězbna dowolnosć. Jako chcyše muž kupnicu w bayerskim Ambergu wopušćić, je wěstotna připrawa reagowała, policija wčera zdźěli. Při­stajena jeho narěča, wón přepoda jej nachribjetnik a ćekny. Dokelž pak njeběchu w nachribjetniku žane pokradnjene wěcy, měješe wón twory najskerje při ćěle. Namakane papjery słušeja 35lětnemu. Policisća wzachu nachribjetnik zawčerawšim sobu na rewěr, hdźež móže sej jón wobsedźer wotewzać.

Wobydlerski pjenjez na puću

pjatk, 11. nowembera 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm je wot amploweje koalicije planowany woby­dlerski pjenjez na puć přinjesł. SPD, Zeleni a FDP hłosowachu ze swojej wjetšinu za zakoń. Wobydlerski pjenjez ma ze změnu lěta krok po kroku dźensniši ­system Hartz IV narunać. Za to je hišće přihłosowanje Zwjazkoweje rady trěbne, kotraž chce póndźelu wo tym rozsudźić. Unija je z tym hrozyła, wobydlerski pjenjez tam blokować, dokelž z jeje wida motiwaciju za přiwzaće dźěła zniži.

Wuspěšne wróćodobywanje

Kijew (dpa/SN). Wojacy Ukrainy bliža so pola Chersona wotćahowacym ruskim jednotkam po zdaću njezadźeržomnje. Tak je hižo 41 sydlišćow wuswobodźenych, zdźěli prezident Wolodymyr Zelenskyj wčera wječor w swojim wšědnym widejowym wozjewjenju. Při swojim wotćahu su ruske jednotki po rozprawach medijow južnoukrainske město zapusćili. Nimo telewizijneho centruma buchu mjez druhim tepjenske připrawy a škričkowanske sćežory rozbuchnjene.

Zwjazkowy etat wobzamknyli

Pućowanska wustajeńca „Spurensuche“ wo židowskim žiwjenju we Łužicy je wotnětka w Běłowodźanskim škleńcowym ­muzeju přistupna. Wčera wotewrjena přehladka wopřijima mjez druhim taflu wo Hance Šěrcec. Foto: Joachim Rjela

Žitawa chce skóržbu zapodać

pjatk, 11. nowembera 2022 spisane wot:

Žitawa (dpa/SN). Město Žitawa budźe přećiwo rozšěrjenju pólskeje brunicoweje jamy Turów skoržić. Měšćanska rada je njedawno wotpowědnej próstwje wyšeho měšćanosty Thomasa Zenkera (njestronjan) přihłosowała, zdźěli rěčnik města na naprašowanje. Skóržbu chcedźa přisłušnemu Waršawskemu zarjadniskemu sudnistwu zapodać. Wuhlowa jama je w třikrajowym róžku Němskeje, Pólskeje a Čěskeje, bjezposrědnje Žitawy.

Po studiji móhła Žitawa dalewjedźenja brunicoweje jamy dla hač do metra spadnyć, we wopodstatnjenju rěka. Nimo toho njejsu w běhu přizwolenskeho procesa w Pólskej wobmyslenja k poćežowanju přez dnownu wodu, drobny proch a haru wobkedźbowali. „Prawidła maja so dodźeržeć. A jedne z nich je, swojemu susodej nješkodźeć“, Thomas Zenker w interviewje radijowemu sćelakej „Radio Lausitz“ rozłoži. Nimo toho čuje so Žitawa nastupajo prócowanje wo wobswětej znjesliwe rozrisanje wot krajneho knježerstwa wopušćena. „Budźemy tež skóržbu přećiwo swobodnemu statej pruwować, dokelž njeje swoje dźěło wukonjał“, wyši měšćanosta zwurazni.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND