Putin a Biden chcetaj rěčeć

póndźela, 06. decembera 2021 spisane wot:

Moskwa/Washington (dpa/SN). Wo­srjedź nowych napjatosćow w konflikće Ukrainy dla chcetaj ruski prezident Wladimir Putin a prezident USA Joe Biden jutře mjez sobu rěčeć. Internetny wjeršk su mjeztym w Krjemlu runje tak wobkru­ćili kaž w Běłym domje. Europska unija je Ukrainje wčera swoju podpěru přilubiła. Ruski wonkowny minister Sergej Lawrow porno tomu Němsku a Francosku namołwja w konflikće wjace wliwa wukonjeć. Putin a Biden staj připowědźiłoj, zo chcetaj konflikt na Ukrainje rozjimać.

Amerika a Ruska sej mjez sobu přihot wojerskeho zasahnjenja wumjetujetej. Stajnje zaso jewja so rozprawy wo pozdatnych planach Ruskeje, Ukrainu nadpadnyć. „Ofensiwa“ móhła so spočatk přichodneho lěta zahajić, kaž nowiny USA rozprawjeja.

Ruske wonkowne ministerstwo USA wumjetuje, zo chcedźa z „wurjadnej akciju“ połoženje na Ukrainje dale přiwótřić a zamołwitosć za to Ruskej přisunyć. Berlin a Paris njejstej dotal swojej zamołwitosći posrědkowanja wotpowědowałoj.

Žitawa nadźija so kamerow

póndźela, 06. decembera 2021 spisane wot:

Ličba kradnjenjow a zadobywanjow w pomjeznej kónčinje dale wulka

Žitawa/Zhorjelc (dpa/SN). Wobydlerjo Žitawy su znjeměrnjeni: Stajnje zaso jewi so mjeno města w třikrajowym róžku k Pólskej a Čěskej w policajskich rozprawach nastupajo padustwa a zadobywanja do bydlenjow. W socialnych syćach naležnje wo tym diskutuja, nic bjez při­činy. Po kriminalnej statistice je jeničce ličba kradnjenych jězdźidłow wot lěta 2019 do 2020 wo 76 procentow rozrostła.

Tež Žitawski wyši měšćanosta Thomas Zenker (njestronjan) ličby znaje. Hižo nalě­to žadaše sej wón po wozjewjenju policajskeje statistiki wot sakskeho nutřkowneho ministerstwa wotpowědne naprawy. Wón so za to zasadźa, jednanje k instalaciji stražnych kamerow na najwažnišich čarach w Žitawskej kónčinje pospěšić. Srědki za to měli w etaće kraja zaplanowane być. „Smy w pomjeznym regionje. Tu je kriminalita wjetša hač wosrjedź kraja. Wjesnjanosća w hórskich kónčinach su runje tak alarmowani kaž předewzaćeljo“, wón wuzběhnje.

To a tamne (06.12.21)

póndźela, 06. decembera 2021 spisane wot:

Swojimaj wočomaj wěrić nochcyše wobsedźer pensije w juhozapadopfalcskim Hinterweidenthalu: W jednym z je­ho­ łožow ležeše jemu cuzy muž – a to hišće­ dospołnje nahi. 65lětny „njeprošeny hósć“ bě so wčera do pensije zadobył, so wuslěkał a so do łoža lehnył. Policija přepytuje nětko ranjenja domjaceho měra dla. Kóšty za přidatne rjedźenje wšak je muž hnydom zapłaćił, kaž rěkaše.

Z bombu hrozył je 16lětny powołanskej šuli w sewjerorynsko-westfalskim Hammje, zo móhła so 21lětna šulerka ku­bła­nišća nachwatanskej klawsurje wuwinyć. Młoda žona bě w interneće wo tajki tele­fo­nat prosyła. 16lětny drje chcyše jej swo­ju zmužitosć dopokazać a je w šuli za­zwo­nił. Pozdźišo so młodostny sam pola policije přizjewi a njeskutk přizna. Poli­cija přepytuje nětko přećiwo woběmaj kaženja zjawneho měra a hroženja dla.

„EU bjez Pólskeje njepředstajomna“

pjatk, 03. decembera 2021 spisane wot:

Němski wulkopósłanc na Collegiumje Polonicumje w Słubicach přewšo wobdźiwanu narěč měł

Wjace hač tři miliony zetkawanjow běchu so mjez młodostnymi z Pólskeje a Němskeje po podpisanju zrěčenja wo němsko-pólskim susodstwje a po runočasnym wutworjenju Němsko-Pólskeho młodźinskeho skutka dnja 17. junija 1991 wotměli. Wjace hač 400 binarodnych měšćanskich partnerstwow tworješe krute styki mjez towaršnosćomaj Pólskeje a Němskeje, kotrež pak so w zjawnosći přemało wotbłyšćuja. A přede­wšěm: Dynamika hospodarskich poćahow mjez Pólskej a Němskej je přewodźana wot wuspěcha. Pólska postupi w lěće 2020 k pjatemu najwažnišemu wikowanskemu partnerej Němskeje a přesćahny tak Italsku a Wulku Britanisku. 6 000 němskich předewzaćow je w Pólskej hospodarsce aktiwnych, 1 000 pólskich w Němskej.

Bamž ćěkancow wopytał

pjatk, 03. decembera 2021 spisane wot:

Nikozija (dpa/SN). Bamž Franciskus je dźensa ze swojim wopytom na Cypernje pokročował a so tam z nawodu prawosławneje cyrkwje Chryzostomosom II. rozmołwjał. W běhu dnja planowachu Božu mšu w stadionje stolicy Nikozije. Wjeršk pak měješe zetkanje z migrantami w cyrkwi swj. křiža w centrumje stolicy być. Bamž chcyše na połoženje ćěkancow, kotřiž běchu sej na kupu wućeknyli, skedźbnić a 50 z nich sobu do Roma wzać.

Šmjatki w Awstriskej

Wien (dpa/SN). Wotstup bywšeho awstriskeho zwjazkoweho kanclera Sebastiana Kurza jako šef konserwatiwneje ÖVP a z politiki scyła ma razne sćěhi za aktualnu koaliciju ÖVP ze Zelenymi. Kancler Alexander Schallenberg je wčera wječor připowědźił, zo chce tohorunja wotstupić, dokelž měłoj wobě zastojnstwje – kanclerstwo a předsydstwo ÖVP – w jednej ruce być. „To pak njebě nihdy mój wotpohlad a mój zaměr“, wón rjekny.

Sankcije migrantow dla

Z wulkej wojerskej ceremoniju je so Zwjazkowa wobora wčera wječor w Berlinje ze zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) rozžohnowała, kotraž bě dohromady 16 lět w zastojnstwje. Po tym přepodachu jej wotpowědne wopismo wo njewšědnym ­počesćenju. Přitomna bě tež zakitowanska ministerka Annegret-Kramp Karrenbauer (CDU). Foto: pa/AP/Odd Andersen

Berlin (dpa/SN). Najnowše wobzamknjenja Zwjazka a zwjazkowych krajow, kak koronapandemiju přewinyć, zbudźeja rozdźělne reakcije.

Prezident zwjazka intensiwnych lěkarjow Gernot Marx žada sej hišće razniše wobmjezowanje kontaktow za nješćěpjenych. Prezident zwjazkoweje lěkarskeje komory Klaus Reinhardt ma wobzamknjenje konferency ministerskich prezidentow za njedosahace. Nimo toho města a gmejny na tym dwěluja, zo je wot politiki podaty zaměr, hač k hodam 30 milionow ludźi šćěpić, realistiski.

Zwjazk a kraje rozjimachu wčera nowe naprawy, z kotrymiž chcedźa rozšěrjenje koronawirusa wobmjezować. K tomu słušeja předewšěm wobmjezowanja kontaktow za nješćěpjenych. Jim chcedźa runje w dohodownym času přistup do najwjace wobchodow znjemóžnić. Předań praskotakow a silwesterski wohnjostroj stej zakazanej.

Lawrow chcył USA zapřijeć

pjatk, 03. decembera 2021 spisane wot:

Stockholm (dpa/SN). Ruska je w konflikće z Ukrainu wotewrjena za rozmołwy z wobdźělenjom USA. „Smy na tym zajimowani wšitke napinanja k rozrisanju konflikta zwjazać“, rjekny wonkowny minister Ruskeje Sergej Lawrow wčera k zahajenju rozmołwow ze swojim kolegu w USA Antonyjom Blinkenom. „Naši ameriscy kolegojo su wospjet rjekli, zo chcedźa pomhać.“ Ruska je k tomu zwólniwa, byrnjež dotal stajnje wuzběhowała, zo dotalny format dosaha.

W tak mjenowanym Normandiejowym formaće dotal jenož Francoska a Němska w konflikće mjez Ruskej a Ukrainu posrědkuja. Při tym pak nima so Ruska sama za konfliktnu stronu. „Ruska nima zajim na konfliktach“, rjekny Lawrow na kromje zetkanja wonkownych ministrow Organizacije za wěstotu a zhromadne dźěło w Europje w Stockholmje. Wón potwjerdźi žadanje ruskeho prezidenta Wladimira Putina, zo njesměła so NATO dale na wuchod rozpřestrěwać.

Přećiwo naprawam demonstrowali

pjatk, 03. decembera 2021 spisane wot:
Něhdźe 700 ludźi, mjez nimi tójšto swójbow z dźěćimi, je předwčerawšim, srjedu, namołwu jedneje z Choćebuskich fyzioterapeutkow sćěhowało a přećiwo aktualnym naprawam korony dla protestowało. Pod hesłom „Stejimy hromadźe – dosć je dosć“ a „Přećiwo pačenju a diskriminaciji, za wjace wěstoty bjez nanuzowaneho šćěpjenja“ ćehnjechu demonstranća po nutřkownym měsće Choćebuza. Protest měrješe so mjez druhim přećiwo rjadowanju 3G na dźěłowym městnje a přećiwo po jich měnjenju hrožacemu pačenju towaršnosće. Foto: Michael Helbig

Mokry kónc tydźenja

pjatk, 03. decembera 2021 spisane wot:
Lipsk (dpa/SN). Ludźo w Sakskej dyrbja so na njepřijomne wjedro kónc tydźenja nastajić. Po dźensnišim słónčnym dnju wočakuja přichodnu nóc bližacu so nižinu, kotraž Łužicu jutře rano ze sněhom docpěje. Předewšěm w Lipšćanskej kónčinje a w Rudnych horinach liča ze sněhom. Temperatury docpěja pjeć stopnjow, w nocy runje hišće jedyn. Njedźela wostanje zymna a mokra. Na swjateho Mikławša drje budźe zaso słónčne.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND