1Chcu kulturnopolitiske ideje za wožiwjenje serbskeje rěče a wšědneje kultury zwoprawdźić, kaž su te za Němcow w Belgiskej, za Retoromanow w Šwicarskej mjeztym samozrozumliwe.
2Statne žadanje, zo měli Serbja zhromadnu poziciju wuwić, kak chcedźa sebi skutkowniše zastupnistwo rjadować, hodźi so po principach wustawy Němskeje jeno z parlamentom zwoprawdźić. Demokratisce njelegitimowane formy zastupjenja wosłabjeja móžnosće serbskeho ludu, swójske kulturne trěbnoty, kotrež wot potrjebow wjetšiny wotchileja, skutkownje přesadźić.
3Bytostne je skrućenje serbskeho sebjewědomja jako woprawdźe runohódny, konstitutiwny dźělny statny lud w Němskej a posrědkowanje zrozumjenja za to, zo je přičina chroniskeho podfinancowanja serbskeho kulturneho systema na wšěch runinach eklatantny njepoměr mjez dawkami, płaćenymi wot Serbow do cyłostatneho němskeho systema, a srědkami, kotrež jako jałmožny přez Załožbu za serbski lud dóstanu.
1Do Serbskeho sejma přinjesu perspektiwu němsce rěčacych Serbow, nazhonjenja w politiskich a w (ludo-) prawniskich prašenjach, kotrež sym sej za čas skutkowanja w iniciatiwje za serbski parlament přiswojił, kaž tež na wurunanje zajimow wusměrjene wodźenje jednanjow.
2Serbski sejm jako ludowe zastupnistwo dźěru w demokratiji wupjelni a je trěbne, zo bychmy naš lud na runinu zjawnostno-prawniskeje skutkownosće pozběhnyli.
3Serbskemu ludej ma so prawniska wosoba spožčić jako korporacija zjawneho prawa ze sejmom jako legislatiwu na zakładźe statneho zrěčenja mjez Sakskej a Braniborskej. Prawa a winowatosće nastupajo nutřkowne samopostajowanje w kulturnych a zdźěla kubłanskich prašenjach (2. statne zrěčenje) wujednać. Dźe wo to, Witaj, 2plus a rěčne kubłanje za dorosćenych kwantitatiwnje a kwalitatiwnje polěpšeć. Chcu so zasadźić za połne programy w hornjo- a delnjoserbskej rěči w rozhłosu a telewiziji.
1Politiske dźěło nastupajo serbske naležnosće jako rěčnica Serbskeje Lěwicy a studij sorabistiki mje jara wobohaćatej. Tuž chcu ze swojej rozkćěwacej wědu wo serbskich stawiznach, literaturje a kulturje k dobremu a wěstemu přichodej Serbstwa přinošować a sebjewědomiće k samopostajowanju pozbudźeć.
2Sejm budźe cyłemu ludej zmóžnjeć, předstawy samopostajowanja na dobro wšitkich Serbow zwoprawdźić a w transparentnym dźěle k mjezsobnemu agěrowanju pohonjować. Z demokratisce wolenym zastupnistwom móžemy móc Serbow wjazać a strukturne słabosće přewróćić – štož je w tučasnej politiskej situaciji jara wažne!
3Realistisce widźane je najwažniši dypk juristiski zakład: wutworić zjawnoprawnisku korporaciju, zo je sejm zakonsce wobkrućeny. Mi na wutrobje leži, zo so wot spočatka mnohe lubjace ideje serbskich prócowarjow, z wuhladom na rewitalizaciju cyłeho ludu, k dobremu dźěłu sejma přiwozmu a wot symješka sem podpěruja.
1Jako čłon předsydstwow městneho towarstwa Kamjenc a wokolina a Budyskeho wokrjesneho zwjazka Budyšin SPD mam serbsku rěč a kulturu za wažne zachowajomne a škitajomne kulturne kubło. Trjebamy sylniše sebjewědomje, zo njebychu so serbske nałožki stali z ryzy muzejowym abo show-aktom za turistow. Za to trjebamy demokratisce wuzwolene zastupnistwo zajimow, kotrež nima Domowinu wustorčić. Wobaj cyłkaj měłoj so wudospołnjeć a hromadźe dźěłać.
2Zmysłapołne je, wšitke prócowanja wo serbski lud do zhromadneje akcije zwjesć. Jako přeswědčeny SPDnik je mi demokratisce wuzwolene ludowe zastupnistwo wažne. Wone móhło w zjawnosći tójšto wuskutkować.
3Chcu so přećiwo hidźe a šćuwańcy zasadźeć. Dwurěčnosć njeměli jako dyrbiznu, ale jako šansu wobhladować, na přikład ze serbskimi rěčnymi poskitkami tež na němskich šulach a pěstowarnjach. Wažnej stej respekt a toleranca mjez Serbami a Němcami a migrantami.
1Lubosć k serbskej domiznje a móžnosć, našimaj synomaj serbske wukubłanje w pěstowarni a w šuli zaručić, su nas pohnuli, so 2015 zaso do Łužicy nawróćić. W poslednich 18 lětach mějach móžnosć, swoje kmanosće za wšelakore mjezynarodne firmy w financnym wobłuku zasadźić. Moje wobšěrne nazhonjenja a kmanosće z tutoho wobłuka chcu rady jako kandidat Serbskeho sejma na dobro serbskeho luda zasadźić. Ja chcu so aktiwnje za zachowanje našeje serbskeje mjeńšiny zasadźeć.
2Ze serbskim parlamentom skići so wšitkim tym, kotřiž so k serbskemu ludej wuznaja, historiska móžnosć sobupostajowanja. Wšojedne hač su ewangelscy, katolscy, němskorěčacy abo zwonka Łužicy bydlacy Serbja – wšitkim da swobodnje woleny Serbski sejm zhromadny hłós.
3Najwažniša naležnosć je mi samopostajene wukubłanje serbskich kubłarjow a wučerjow. To zaruči sylny zakład za wukubłanje přichodnych generacijow serbskich dźěći.
1Měnju, zo serbska rěč a kultura mjez němskimi sobuwobydlerjemi hišće přemało wothłosa nazhonjatej. Nadźijam so, zo móžemy w běhu časa wšitkich Serbow w Delnjej a Hornjej zjednoćić. Potom změjemy snadź tež wjace prawa soburěčenja, Serbow w Braniborskej a Sakskej podpěrać. Ze swojim mjenom mam wosebity zwisk do Budyšina.
2Serbja w Braniborskej a Sakskej móža z parlamentom lěpje kontakty nawjazać, předewšěm z jednym hłosom w zjawnosći rěčeć, wosebje napřećo politiskim stronam a nošerjam rozsudow.
3Budu-li wuzwoleny, chcu so zasadźeć za wučbu serbšćiny a Witaj w zakładnych šulach. Za to, zo kulturne serbske nałožki tak rozkćěja, kaž su prjedy raz byli. Na přikład, zo widźimy na zapusće zaso tradicionalne postawy kaž dwuwobličo abo mjedwjedźa a nic nowe cuze elementy. Tež nastupajo serbsku rěč měli wotewrjeni za dalewuwića być.
1... dokelž su europske přikłady, pola kotrychž je politiske samopostajowanje (narodnej) mjeńšinje wobdźiwajomne wuwiće wunjesło. Łužica trjeba runje tajke wuwiće!
2Dźe mi wo to, kulturu a tradicije zachować a skrućeć, wosebje we wobłuku zdźěłowanja a kubłanja z přisłušnymi institucijemi. To je tež wusko zwjazane na přikład ze spěchowanjom serbskeje rěče za naše dźěći! Serbski sejm je tež mjezynarodnje legitimowane politiske zastupnistwo, złožowace so na Zakładny zakoń, Chartu Europskeje unije a Lissabonske zrěčenje z lěta 2007.
3Zasadźić chcyła so za nowe jednanja nastupajo statne zrěčenje wo financowanju kulturneje a kubłanskeje awtonomije, dale za skrućenje serbskeje rěče kaž tež za wustawu na zakładźe rezolucije 61/295 Zjednoćenych narodow a za wutworjenje korporacije zjawneho prawa za lud Serbow.
1Tema politiske sebjepostajowanje za Serbow steji hižo 15 lět na mojej agendźe.
2Sejm je demokratisce wuzwoleny forum zastupowanja ludu, legitimowany nastupajo nutřkowne a wonkowne samopostajowanje, a jako instrument tajkeho Serbow politisce zastupuje. Wón wuprudźa regionalnje a nadregionalnje, twori identitu ze swójskej serbskej politiku, skruća wobstejace kulturne a kubłanske institucije. Rozsudy, kotrež su Łužičanam na wužitk, měli so jim tež přewostajić (po principje subsidiarity).
3Chcu so prócować wo narodne wujednanje k stawizniskim přewrótam wosebje w lětach 1945–2000, dźěłać za wustawu na zakładźe rezolucije Zjednoćenych narodow 61/295 a za wutworjenje korporacije zjawneho prawa za lud Serbow. Jako dalšej temje stej mi wažnej nowe jednanja nastupajo statne zrěčenje wo financowanje kulturneje a kubłanskeje awtonomije kaž tež zesylnjenje dwurěčnosće we Łužicy.
1Chcu serbskej mjeńšinje wužadacy hłós za regionalne, kulturne, kubłanske a tohorunja hospodarske samopostajowanje być. Serbske ludowe nałožki, kaž na přikład łapanje kokota, tradicije a rěč njesmědźa so zhubić. Mamy je čile nałožować a dale dawać.
2Naš prěni wuzwoleny serbski parlament zmóžni sebjewědome a runohódne wustupowanje w Němskej a Europje.
3Naše tradicije a nałožki nimamy jenož turistisce zwičnjeć. W swójbach a w zjawnosći njech je serbšćina zaso srědk mjezsobneje komunikacije a druha hamtska rěč. Łužiske regionalne předewzaća maja so při zjawnych nadawkach a zwičnjenju hospodarsce preferować. Zasadźam so za spěchowanje ekologiskeho ratarjenja na małych płoninach, zo bychmy pódu naslědnje wobhospodarjeli a ju našim potomnikam zachowali.
1Kandiduju za Serbski sejm, zo móhło so přichodnje towaršnostne wobdźělenje Serbow ze swójskeje perspektiwy lěpje poradźić.
2Mysl wo regionalnym parlamenće je fascinowaca. Wona z mojeho wida njewoznamjenja žane skonfrontowanje k dotalnym parlamentariskim zastupnistwam. Dźe skerje wo to, instrument jako přikładny rezonancny rum tak wuwić, zo regionalnu bliskosć z globalnymi potrěbnosćemi zwjedu.
3Wobdźělu so na tym ze swojeho wida trěbnu transparencu socialnych, towaršnostnych a politiskich poćahow takle zmóžnić, zo docpěwa wobdźělenje (participacija) formu, z kotrejž dohromady, jako w regionje a zwonka njeho žiwi ludźo, woprawdźite wobdźělenje na rozsudach nazhonimy.