To a tamne (19.06.20)
W starobje 101 lěta jako měšćanska radźićelka wotstupiła je Lisel Heise w pfalcskim Kirchheimbolandenje. „Nima žadyn zmysł, hdyž su woči a wuši dotrjebane. Woboje pak tule trjebaš“, rjekny bywša wučerka. Žona sedźeše wot junija 2019 w měšćanskej radźe swojeho ródneho města na juhowuchodźe Porynsko-Pfalcy. Powěsć wo jeje wuzwolenju je so tehdy po cyłym swěće rozšěrjała.
Swojeho ćežko choreho bratra wopytał je emeritowany bamž Benedikt XVI. w Regensburgu. Bě to prěni króć, zo je mjeztym 93lětny Benedikt po spušćenju zastojnstwa w lěće 2013 Vatikan wopušćił, wotwidźane wot wulěta na lětnju rezidencu Castelgandolfo pola Roma. Bratr Benedikta, 96lětny Georg Ratzinger, je ćežko chory. Benedikt bě bamža Franciskusa prosył, hač směł swojeho bratra „hišće raz w tutym žiwjenju“ widźeć.
Zhromadnje přećiwo koronje
Berlin (dpa/SN). Po tydźenje trajacej zwadźe su so Zwjazk a zwjazkowe kraje zaso na zhromadne postupowanje w boju přećiwo rozšěrjenju koronawirusa dojednali. Wobzamknjeny kompromis sadźa na po wšej Němskej płaćiwy minimalny wotstawk 1,5 metrow, na zesylnjene naprawy hygieny a na wužiwanje nahubnika we wěstych wobłukach. W šulach měła so po prózdninach zaso normalna wučba wotměć. Nastupajo zakaz wulkozarjadowanjow chcedźa wuwzaća postajić.
Energijowe plany schwalene
Kiel (dpa/SN). Zwjazkowe kraje su planam wulkeje koalicije nastupajo energijowu změnu w dalokej měrje přihłosowali. W kónčnym dokumenće po rozmołwach mjez zwjazkowej kanclerku Angelu Merkel (CDU) a ministerskimi prezidentami zwjazkowych krajow rěka, zo je „spěšny wutwar wobnowjomnych energijow a wotpowědnych syćow nuznje trěbny“. Mjez druhim chcedźa wjace wětrnikow w morju nastajeć a popłatk za ekomilinu pomjeńšić.
Bolton Trumpa nadběhuje
Poslednje nakładne awta su wčera wulkorězarnju Tönnies w ...
Schulze: Hižo nětko přemało wody za jězory
Grodk (SN). Hladajo na njedawne wuradźowanje wobswětoweho wuběrka zwjazkoweho sejma z wjacorymi fachowcami wo ekologiskich aspektach nastupajo kónc zmilinjenja brunicy je łužiski zapósłanc CDU w zwjazkowym sejmje dr. Klaus-Peter Schulze swoje wobmyslenja zwuraznił. „Ćežišćo diskusije bě přichodna situacija wody we Łužicy. Kónc brunicy nětko hižo wobstejacy problem pobrachowaceje wody jako sćěh změny klimy dale přiwótřa. Widźomne wuskutki su wusaknjenje Čorneho Halštrowa a přewšo niłka woda Sprjewje w lětnich měsacach“, rozłožuje Schulze w nowinskej zdźělence.
Trump a Duda so zetkataj
Washington/Waršawa (dpa/SN). Něšto dnjow do prezidentskich wólbow w Pólskej chcetaj so prezident USA Donald Trump a pólski prezident Andrzej Duda přichodnu srjedu, 24. junija, w Běłym domje we Washingtonje zetkać. To je knježerstwo USA wobkrućiło. Rěčeć chcetaj wonaj wo zakitowanju, wikowanju, zastaranju z energiju a wo wěstoće w telekomunikaciskim wobłuku.
Polacy wola 28. junija noweho prezidenta. Wot narodnokonserwatiwneho knježerstwa nastajeny mějićel zastojnstwa Andrzej Duda w aktualnych woprašowanjach z něhdźe 40 procentami jasnje nawjeduje. Jeho najwažniši kontrahent je Waršawski wyši měšćanosta Rafał Trzaskowski, kiž nastupi za opozicisku Wobydlersku koaliciju.
Wobkedźbowarjo z tym liča, zo móhł Trump zetkanje wužić a wozjewić, zo wojersku prezencu USA w Pólskej rozšěri. Wón chce nimale 10 000 ameriskich wojakow z Němskeje wotćahnyć. Je tuž móžno, zo dźěl z nich do Pólskeje přepołoži, štož bychu tam jara witali.
Merkel za wušu zhromadnosć
Zwjazkowy sejm wo koronakrizy a němskim předsydstwje Rady EU rěčał
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je dźensa dopołdnja w zwjazkowym sejmje směrnicy a zaměry němskeho předsydstwa Rady EU rozłožiła. Nimo toho wona rysowaše, što chcyła na jutřišim wjerškowym zetkanju Europskeje unije docpěć. Na wjeršku chcedźa program Europskeje unije k wožiwjenju hospodarstwa po koronakrizy rozjimać. Wobě temje stej za Němsku za čas předsydstwa Rady EU, kotrež so 1. julija zahaji, wosebje wažnej.
Angela Merkel chcyła za čas němskeho předsydstwa Rady EU jednanja na dobro europskeho klimoškitneho zakonja pohonjeć. „Naš zaměr je, europsku klimowu neutralitu hač do lěta 2050, wo čož wšak smy jara wojowali, prawnisce zapisać“, wona rjekny. „Intensiwnje dale rozjimać“ chcyła zakoń wo škiće klimy, wo kotrymž tež w frakciji CDU/CSU wótrje diskutuja. Wot komisije EU předpołoženy „green deal“ mjenowaše Merkel „centralnu směrnicu“ při wožiwjenju hospodarstwa po koronakrizy a „wulku šansu“ předewšěm europskim předewzaćam.
Miliony eurow busowym firmam
Berlin (dpa/SN). Po měsacy trajacym zakazu busowych jězbow koronakrizy dla maja busowe předewzaća bórze statnu pomoc dóstać. Za to je Zwjazk w dodatnym etaće 170 milionow eurow zaplanował, kaž wobchadny minister Andreas Scheuer (CSU) na wčerawšej demonstraciji busowych předewzaćelow w Berlinje připowědźi. Zwjazkowy sejm chce prawdźepodobnje přichodny tydźeń wo dodatnym etaće wothłosować. Potom móža wozydłownistwa w juliju pjenjezy dóstać, rjekny Andreas Scheuer.
„Minjene měsacy njejsće swój hłowny dźěłowy grat, bus, wužiwać móhli“, zwurazni zwjazkowy wobchadny minister před Braniborskimi wrotami. Kóšty za kupjene nowe busy pak přiwšěm běchu, a te wudawki chce Zwjazk zarunać. „Tohodla sym dźensa wot zwjazkoweje kanclerki a wot wicekanclera zelenu swěcu dóstał.“ Po informacijach ministerstwa wupłaća zawodam přiražku, hdyž wo to proša.
Tři měsacy po spočatku kontaktnych a pućowanskich wobmjezowanjow koronapandemije dla je tójšto busowych předewzaćow w krizy. Přerězna škoda firmow wučinja poł miliona eurow.
Wótry wołojnik (18.06.20)
Kreatiwne ideje mytowane
Zhorjelc (dpa/SN). Mužakowska lěsna železnica, Zhorjelski hotel Obermühle a Zhorjelski zwěrjenc su dobyćerjo lětušeho mjeztym pjateho inowaciskeho myta „Turizm 2020 we wokrjesu Zhorjelc“. Wone móžachu so mjez 24 požadarjemi w kategorijach „mobilita a infrastruktura“, „gastronomija a hospodowanje“ a „kultura a wólny čas“ přesadźić, kaž turistiski zarjad zdźěli. Jury přisłušachu zastupnicy turistiskich zjednoćenstwow, Žitawskeho narodneho parka a europskeho města Zhorjelca/Zgorzeleca kaž tež Zhorjelskeho wokrjesa a Industrijneju a wikowanskeju komorow Zhorjelc a Žitawa. Sudnicy dźiwachu wosebje na kreatiwnosć projektow.
Mužakowska lěsna železnica móžeše ze swojim projektom „Po geoparku Mužakowskeho zahórka“ přeswědčić. Zhorjelska Obermühle direktnje při kolesowanskej šćežce nad Wódru a Nysu je sej dypki swojeho serwisa a swojeje přikładnosće dla nazběrała. Woboje sej pućowacy a druzy hosćo wosebje waža. Zwěrjenc w Zhorjelcu móžeše na swój originelny projekt z kenguruwami pokazać, kotryž tójšto ludźi přiwabja.
To a tamne (18.06.20)
Krjepjeńčku wosebiteho razu maja wot najnowšeho w baroknej putniskej cyrkwi w Uhldingenje-Mühlhofenje nad Bodamskim jězorom. Kemšerka bě hladajo na dawak desinfekciskich srědkow na mysličku přišła, nastroj w časach koronakrizy tež za swjećenu wodu wužiwać. A tón na samsne wašnje funguje. Zawod w Hornjej Pfalcy tajke nastroje mjeztym samo produkuje, wužiwajo dotalne bjezkontaktne dawaki kečupa a žonopa. Model chcedźa nětko Němskej biskopskej konferency předstajić.
Paniska reakcija pawka dla je w badiskim Kehlu zasadźenje policije zawinowała. Žona bě so pawka swojim w bydlenju nastróžiła a ze strachom wótře zarjejiła. Muž, kiž runje nimo domu dźěše, žonu słyšeše a so starosćeše. Alarmowani zastojnicy pak móžachu pad spěšnje rozrisać. Pawk bě so hižo zminył.
