Njesprawnosć dale přiběra

póndźela, 22. januara 2018 spisane wot:

Davos (dpa/SN). Do zahajenja swětoweho hospodarskeho foruma w šwicarskim Davosu warnuje organizacija Oxfam před přiběracej hospodarskej njesprawnosću na swěće. Ta wohroža towaršnosće a demokratije. Štóž je chudy, so na politiskich procesach njewobdźěla abo woli protestne strony, rjekny fachowča organizacije Ellen Ehmke powěsćerni dpa. Po zwěsćenju Oxfam wobsedźi 42 wosobow na swěće runje telko kaž 3,7 miliardow chudych ludźi. Najbohatši jedyn procent wobsedźi wjace hač zbywace 99 procentow ludźi.

Kardinal bamža kritizował

Rom/Boston (dpa/SN). Jedyn z najwažnišich społnomócnjenych bamža za škit dźěći před znjewužiwanjom je Franciskusa toho wuprajenjow w zwisku ze znjewužiwanjom w Chile kritizował. Kardinal Sean O’Malley, nawoda bamžowskeje komisije za škit dźěći, rjekny, zo su wšelake wuprajenja swjateho wótca za čas jězby po Chile woporam splažneho znjewužiwanja „žórło wulkeje bolosće“. Bamž je wumjetowanja, zo bě chilski biskop Juan Barros pedofilneho duchowneho škitał, jako „wočornjenje“ wotpokazał.

„Shutdown“ dale traje

Berlin (dpa/SN). Po snadnym rozsudźe wurjadneho zjězda SPD za zahajenje koaliciskich jednanjow z CDU a CSU chcedźa so wšitcy wobdźěleni spěšnje do rozmołwow dać, zo bychu knježerstwo wutworili. Hižo dźensa wječor je rozmołwa zwjazkoweje kanclerki Angele Merkel (CDU) a předsydy CSU Horsta Seehofera z předsydu SPD Martinom Schulzom planowana. Při tym chcedźa nawodźa stron najprjedy raz organizatoriske prašenja za jednanja rozrisać a časowy plan wobzamknyć.

Dopołdnja je frakcija SPD w zwjazkowym sejmje wurjadne posedźenje wotměła. CDU a CSU stej so tohorunja schadźowałoj a zhromadnu strategiju wothłosowałoj. Merkel a Seehofer wura­dźowaštaj z frakciskimaj nawodomaj a generalnymaj sekretaromaj. Koaliciske jednanja maja so hišće tónle tydźeń zahajić,­ byrnjež dokładny čas spočatnje znaty njebył.

Klepsch: Dobre zhromadne dźěło

póndźela, 22. januara 2018 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Wulka spokojnosć sakskich pacientow z chorownjemi w swobodnym staće je po słowach ministerki za strowotnistwo Barbary Klepsch wuslědk dobreho zhromadneho dźěła wšěch wobdźělenych. Rozsudne za najlěpši wuslědk po wšej Němskej su „chorownje ze swojim wulkim zasadźenjom, chorowniske a zarjadniske towaršnosće z mudrym postupowanjom a Swobodny stat Sakska ze swojim planom klinikow, kotryž so na pacientow a zdobom na eficientnu syć chorownjow orientuje“, rjekny politikarka CDU w Drježdźanach. Wona na to dopominaše, zo je Sakska wot lěta 1991 wjace hač pjeć miliardow eurow­ do chorownjow inwestowała.

Po najnowšim woprašowanju Bertelsmannoweje załožby, kotrež su kónc tydźenja wozjewili, chcyło 81,7 procentow wšitkich sakskich pacientow chorownju, w kotrejž su přebywali, dale poručić. To je najlěpši cyłozwjazkowy wuslědk, kaž załožba zdźěla. „Na to móžemy woprawdźe jara hordźi być“, Barbara Klepsch wuzběhny.

Schulz zesłabjeny

póndźela, 22. januara 2018 spisane wot:
Kajke to wuwiće! Předsyda SPD Martin Schulz bě ze sto procentami přihłoso­wanja nastupił, jako jeho loni w měrcu do zastojnstwa wuzwolichu. Na zjězdźe w Bonnje dyrbješe wón wčera zwěsćić, zo ma runje hišće 56 procentow delegatow za sobu. Předewšěm młodźi socialdemokraća běchu so wot njeho wotwobroćili. Při tym je Schulz we wěstej měrje tež tragiska figura: Sebjewědomje bě wón na wólbnym wječoru 24. septembra 2017 připowědźił, zo je wulka koalicija z CDU a CSU­ skónčena a zo so SPD do opozicije poda. Nětko dyrbi wón swoju stronu wo runje to nawopačnym přeswědčić, argumentujo ze „zamołwitosću za kraj“ a z hrožacymi nowowólbami. To drje njeje runje najzbožowniše wuchadźišćo, wo nowej wulkej koaliciji jednać. Njeby mje scyła dźiwało, zo so hladajo na zesłabjeneho Martina Schulza w SPD bórze za nowym předsydu rozhladuja. Marko Wjeńka

Sym podpisał, dokelž ...

póndźela, 22. januara 2018 spisane wot:

... mějach w dowolu w Španiskej zajimawu rozmołwu z młodym baskiskim porikom. Žona bydleše dlěši čas w Londonje a tež Lipsk dosć derje znaje. Na prašenje, što wo prócowanjach wo njewotwisnosć w swojej baskiskej domiznje dźeržitaj, dóstach njewočakowanu wotmołwu: „Tam angažuja so jenož ludźo, kotřiž kraj hišće ženje wopušćili njejsu.“ Wuprajena distanca młodeju Baskow mi dźensa wuwědomja, kak wažne je wobydlersku iniciatiwu Minority SafePack podpěrać. Etniske­ mjeńšiny trjebaja pomoc na europskej runinje. Jenož tale zhromadnosć móže kraje Europskeje unije wobwliwować, zo ze swojimi awtochtonymi mjeńšinami runohódnje wobchadźa.

To a tamne (22.01.18)

póndźela, 22. januara 2018 spisane wot:

Čerstwe stopy w sněze su policistow w Kielu direktnje k schowej dweju pa­duchow wjedli. Mužej běštaj so do hosćenca zadobyłoj a tam pjenježnu kasetu pokradnyłoj. Alarmowa připrawa wubudźi 38lětneho wobsedźerja hosćenca, kiž na to rozbite wokno wuhlada. Přiwołani zastojnicy wšak spóznachu při rozbitym woknje čerstwe stopy w sněze. Dyrbjachu je tuž jenož přez wjacore dróhi hač k pincy jednoswójbneho domu slědować, a hižo paduchow z rubiznu mějachu: W kasy pak njebě ani dźesać eurow.

Ze spakosćenym mobilnym telefonom sam fotografował so je paduch w Berlinje. Do toho bě so do bydlenja zadobył, hdźež pokradny pjenjezy a handy. Mjeztym­ je policija internetny kontakt k handyjej nawjazała a wobrazy namakała. Nětko proša wo pokiwy, štó móhł to być.

Merkel pola Macrona

pjatk, 19. januara 2018 spisane wot:

Paris (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je so dźensa do Parisa podała. Tam chcyše so wječor z francoskim prezidentom Emanuelom Macronom zetkać. Wažna tema je bližaca so 55. róčnica podpisanja přećelskeho Élyséeskeho zrěčenja z Němskeje z Francoskej. Rěčeć chcetaj wo europsko-poli­tiskich a mjezynarodnych prašenjach. Élyséeske zrěčenje wo mjezsobnym přećelstwje běštaj zwjazkowy kancler Konrad Adenauer a francoski prezident Charles de Gaulle 1963 podpisałoj.

Wo přićahu swójbnych rěčeli

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy nutřkowny minister Thomas de Maizière (CDU) je so dźensa w zwjazkowym sejmje za to wuprajił, we wukraju bydlacym swójbnym ćěkancow dale zakazać do Němskeje přińć. Na prěnim wuradźowanju wo naležnosći wšak minister zdobom přilubi, zo chcył přićah swójbnych za něšto měsacow zaso dowolić. Nutřkowna politikarka SPD Eva Högl rjekny, zo jeje strona naćiskej jeno přihłosuje, hdyž w nim 31. julij 2018 jako datum, po kotrymž je přićah zaso dowoleny, kruće zapisaja.

Zeleny tydźeń zahajeny

„Friederike“jara mócna była

pjatk, 19. januara 2018 spisane wot:

Budyšin (SN). Orkan, kiž je wčera po wšej Němskej cychnował, bě najmócniši minjenych dźesać lět. Wo tym su wjedrarjo přeswědčeni. Železniski wobchad bě dospołnje přetorhnjeny. Na wjacorych lě­tanišćach mějachu tohorunja problemy. „Friederike“ je sej znajmjeńša šěsć smjertnych woporow žadała. Z městnami naměrichu wichor sylnosće 12. Na někotrych­ blakach dyrbjachu wohnjowi wobornicy rumowanje spowalanych štomow přetorhnyć, dokelž běchu sami w žiwjenskim straše. Dźensa rano je Němska železnica zaso po planje jězdźić započała. Najebać to běchu mnohe žele­zniske čary spowróćanych štomow dla přeco hišće zaraćene. Runočasnje mějachu zamołwići składnosć, so wo zawostajenych škodach wobhonić.

Šwika „romantiku“

pjatk, 19. januara 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Dwaj dnjej do směrodajneho stronskeho zjězda SPD w Bonnje je ministerska prezidentka Porynsko-Pfalcy Malu Dreyer (SPD) kritikarjam noweje wulkeje koalicije „opozicisku romantiku“ wumjetowała. „Mi je dospołnje jasne: Strona dyrbi so ponowić“, rjekny Dreyer powěsćowemu magacinej Der Spiegel. To je z jeje wida tež jako dźěl knježerstwa móžno. Wona spřećiwja so kritikarjam, kotřiž maja za nuznje trěbne, zo ma so strona w opoziciji ponowić. „Opoziciska romantika pak njeje žane rozrisanje.“

Zajutřišim, njedźelu, ma 600 delegatow SPD wo tym wothłosować, hač měła strona koaliciske jednanje z CDU a CSU­ zahajić abo nic.

Mjenje piwa předawali

pjatk, 19. januara 2018 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Piwarnje Němskeje su po prěnim trochowanju branše 2017 mjenje piwa předawali a njemóžachu z poměrnje stabilnym wuwićom minjenych lět pokročować. Zwjazk piwarnjow z toho wuchadźa, zo je wotbytk piwa wo dwaj procentaj na 94 milionow hektolitrow woteběrał. Wina je předewšěm dešćikojte lěćo, kotrež wunjese piwowym zahrodam mjenje wopytowarjow. Potrjechene su nimale wšitke wulke piwarnje kraja. Woteběracy wobrot so bjez dwěla tež na płaćizny piwa wuskutkuje. Tak su připowědźili, zo chcedźa přichodny čas piwo wo euro na kašćik podróšić.

nowostki LND