W Nižozemskej dźensa wola

srjeda, 15. měrca 2017 spisane wot:
Den Haag (dpa/K/SN). W Nižozemskej ma dźensa něhdźe 13 milionow woby­dlerjow nowy parlament wolić. Wuslědk wotuma wočakuja z njemałej napjatosću, je drje po poslednich woprašowajach prawicarskoliberalna strona VVD premiera Marka Rutteho słabje faworizowana, prawicarscy populisća Geerta Wildersa su pak jej njeposrědnje na pjatach. Prawdźepodobnje dóńdźe k změnje knježerstwa, dokelž dotalna wulka koalicija z VVD a socialdemokratow njemóže drje hišće jónu trěbnu wjetšinu wočakować. Eksperta němskeje CDU za wonkowne naležnosće Norbert Röttgen měni, zo by za Europsku uniju žałostne konsekwency měło,­ bychu-li prawicarscy populisća w Nižozemskej parlamentne a naslědnje w Francoskej prezidentske wólby dobyli.

Seehofer z wulkej delegaciju w Ruskej

srjeda, 15. měrca 2017 spisane wot:
Mnichow/Moskwa (dpa/K/SN). Bayerski ministerski prezident Horst Seehofer (CSU) je na třidnjowskim wopyće w Moskwje. Jeho přewodźeja delegacija wosobinow z politiki, hospodarstwa a wědomosće kaž tež zastupnicy medijow. Wjeršk budźe jutře zetkanje z prezidentom Wladimirom Putinom w Krjemlu. Zaměr Seehoferoweje wuprawy je, polěpšić poćahi mjez Bayerskej a Ruskej na polach hospodarstwa, wědomosće, kultury, kubłanja a ratarstwa. W časach wužadanjow nastu­pajo wěstotu na swěće krizow a wójnow ma Seehofer za njepa­rujomne, wostać w rozmołwje. Wězo dyrbja tež Rusojo něšto za to činić, šef CSU dodawa.

Podpěra Delnim Serbam z Čěskeje

srjeda, 15. měrca 2017 spisane wot:
Čłonojo čěskeho Towarstwa přećelow Serbow SPL podpěruja Delnich Serbow w boju přećiwo planowanemu přikrótšenju wučby serbšćiny na braniborskich šulach. Na kromje­ hłowneje zhromadźizny Maćicy Serbskeje minjenu sobotu w Budyšinje přepodaštaj Radek Čermák a Antonín Kříž předsydźe Domowiny Dawidej Statnikej a jednaćelej třěšneho zwjazka Markej Kowarjej (wotprawa) lisćiny z nazběranymi protestnymi podpismami. Foto: SN/Maćij Bulank

To a tamne (15.03.17)

srjeda, 15. měrca 2017 spisane wot:

24hodźinsku jězbu z awtom na so wzałoj staj čłonaj Domu reprezentantow USA, dokelž njemóžeštaj sylneho sněhowanja a wichora dla z lětadłom lećeć. Wostudło pak jimaj njebě, wšako wusyłaštaj swój roadtrip w interneće. Tak powědaštaj republikan a demokrat na 2 575 kilometrow dołhej jězbje wo politiskich temach, reagowaštaj na komentary a wotmołwještaj na prašenja zajimcow.

Zo prominentni přećiwo nowemu prezidentej USA wustupuja, njeje žane potajnstwo. Tajkej přećiwnikaj Donalda Trumpa staj mjez druhim filmowc Robert de Niro a spěwarka Madonna. A dalši so jimaj nětko přidruža, rap-spěwar Snoop Dogg. W scenje swojeho noweho hudźbneho wideja třěli wón z brónju na klawna,­ kiž je Trumpej podobny. Z brónje pak njewutřěli kulku, ale chorhojčku z napisom „Bang“.

Bamž anglikanow wopytał

wutora, 14. měrca 2017 spisane wot:

Vatikan (B/SN). Jako prěni biskop Roma je bamž Franciskus anglikansku wosadu města wopytał. Gratulujo k 200lětnemu wobstaću zwurazni wón swoju nadźiju na ekumenu. „Druhdy móže puć k jednoće pomały a njewěsty być, tola z našeho zetkanja móžemy zmužitosć čerpać.“ Runočasnje swjaty wótc wobkrući, zo pruwuje móžnu jězbu z primasom anglikanow Justinom Welbyjom do Južneho Sudana.

Ćěkancow přiwzać

Waršawa (B/SN). Waršawski arcybiskop Kazimierz Nycz sej žada, zo ma Pólska ćěkancow ze Syriskeje přiwzać. Po terorowym nadpadźe w Brüsselu w měrcu 2016 je knježerstwo we Waršawje wozjewiło, zo hižo dalšich ćěkancow njepřiwozmje. Katolska cyrkej w Pólskej, kotrejž wjace hač 90 procentow ludnosće přisłuša, njeje dotal jeničku knježacu stronu Prawo a sprawnosć wotewrjenje kritizowała. Žadanje arcybiskopa Nycza je prěnje eksplicitne wuprajenje na temu migraciska politika w Pólskej.

Marshallowy plan podpěrać

Berlin (dpa/K/SN). Kanclerka Angela Merkel (CDU) so nětko prěni raz z prezidentom USA Donaldom Trumpom zetka. To je rěčnik Běłeho domu připowědźił. Poprawom by so zetkanje dźensa wotměć dyrbjało, ale ameriska strona bě je sylneho sněhowanja a wichora na wuchodźe kraja dla přesunyła. Rěčeć chce Merkel­ z Trumpom wo poćahach USA z Němskej kaž tež z Europskej uniju jako partneromaj we wikowanju, we wěstotnych naležnosćach a w hódnotach.

Rubiško zakazać dowolene

Luxemburg (dpa/SN). Dźěłodawarjo smědźa po dźensnišim rozsudźe Europskeho sudnistwa sobudźěłaćerkam zakazać, na dźěłowym městnje rubiško nosyć. Wuměnjenje pak je, zo su tam swětonahladne znamjenja generelnje zakazane. Přeće kupca, zo njesmě žona z rubiškom za njeho dźěłać, pak za zakaz njedosaha. W Němskej je nošenje rubiška generelnje dowolene. Přiwšěm su w jednotliwych padach wobmjezowanja móžne, wo kotrychž ma so dokładnje wotwažować.

Inflacija přiběrała

Při twarskich dźěłach mjez tak mjenowanej Choćebuskej lagunu a campusom Braniborskeje techniskeje uniwersity Choćebuz- Zły Komorow je so dźensa rano płunowa syć wobškodźiła. Tohodla dyrbjachu tež šulerjo Delnjoserbskeho gymnazija swoje šulske­ twarjenje wopušćić. Wohnjowi wobornicy a policija běchu na městnje. Foto: Michael Helbig

Měrja hódnoty powětra

wutora, 14. měrca 2017 spisane wot:
Baršć/Brożek (dpa/K/SN). Dokelž so na deponiji­ za mjezu na pólskej stronje njedaloko wsy Brożek hižo tydźenje woheń žehli, měrja w Baršću wot póndźele zaso hódnoty powětra. Naprawu přewjeduja, dokelž so město boji, zo móhli smjerda a kura dla ludźo w namjeznej kónčinje strowotne problemy dóstać. Eksperća BASF w Carnym Gozdźe a jednoho z přisłušnych uniwersitnych institutow bjeru proby na dwěmaj měrjen­skimaj stacijomaj. Kaž wokrjes Sprjewja-Nysa informuje, maja wuslědki měrjenja přichodny tydźeń předležeć.

May ma za brexit puć zrunany

wutora, 14. měrca 2017 spisane wot:
London (dpa/K/SN). Britiski parlament je wčera schwalił zakoń wo brexiće. Premierce Theresy May je tuž puć za wozjewjenje wustupa kraja z Europskeje unije zrunany. Po tym móža z Brüsselom dwě lěće trajace jednanja zahajić. Hornja komora njeje so naćiskej zakonja hižo spjećowała, byrnjež Delnja komora korektury lordow šmórnyła. Zakoń praji: „Premierka smě wozjewić wotpohlad Zjednoćeneho kralestwa k wustupej z EU po artiklu 50 Zrěčenja wo EU.“ Zakoń bu trěbny, dokelž bě najwyše britiske sudnistwo postajiło, zo ma parlament měć poslednje słowo za spočatk jednanjow wo brexiće. Nětko pobra­chuje jenož hišće formelne přihłoso­wanje kralowny Elizabeth II., zo móhła ministerska prezidentka Europskej uniji sposrědkować próstwu wo rozwod.

Zarjadnistwo scentralizuja

wutora, 14. měrca 2017 spisane wot:
Zhorjelc (AK/K). Wokrjes Zhorjelc chce swój Zhorjelski zarjad na terenje Berlinska dróha/Salomonowa njedaloko dwórnišća přichodnje wutwarić. Na tym městnje ma po zwoprawdźenju rozměrneho předewzaća potom 720 sobudźěłaćerjow skutkować porno dotalnym 370. „Wobšěrne twarske naprawy w lětach 2019 do 2022 budu znajmjeńša 24 milionow eurow płaćić“, trochuje komornik wokrjesa Thomas Gampe. K tomu přińdu wudawki za parkowanišćo ze 170 městnami, kan­tinu, zjawny hosćenc a žurlu za wokrjesny sejmik. Trěbne srědki wočakuja sej ze wšelakorych wobstejacych spěchowanskich horncow, na přikład z programa Zwjazka a krajow „Mosty do přichoda“ a programa „Pomoc městam“. Cyłe zarjadnistwo ma so scentralizować, nic naposledk na dobro ludnosće. Nětko su zarjady na wšelkich dróhach rozbrojene. Z centralizaciju ma so zdobom stare město wožiwić. Wotnožki krajnoradneho zarjada­ w Běłej Wodźe, Niskej, Lubiju a Žitawje wostanu. W Běłej Wodźe ma Zhorjelski wokrjes tuchwilu 100 sobudźěła­ćerjow, w Niskej 190, w Lubiju cyłkownje 302 a w Žitawje 150.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND