Wšo zaso w rjedźe

póndźela, 08. meje 2017 spisane wot:

Jerusalem (dpa/K/SN). Dwě njedźeli po diplomatiskej rozkorje mjez Němskej a Israelom bywataj zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier a israelski premier­ Benjamim Netanjahu wujednanaj. Tón hosća wutrobnje wita, prajo, „mamy wurjadne partnerstwo a swojorazne zwjazkarstwo“. Zakład su wosebite stawizny. Před tydźenjomaj bě Netanjahu wonkownemu ministrej Sigmarej Gabrielej­ (SPD) chribjet pokazał, dokelž bě so z „njepřećelemi“ Israela zetkał.

Nawoda IS morjeny

Kabul (dpa/K/SN). Specialne mocy afghaniskeho wójska su po oficialnych informacijach nawodu teroristiskeje milicy Islamski stat (IS) w Afganistanje Abdula Hasiba morili. Operacija přećiwo njemu bě so hižo tydźenja započała, dźeń po tym zo běštaj ameriskaj wojakaj zahinyłoj. Nimo Hasiba buchu dalši nawodnicy IS morjeni. Hasib je zamołwity za nadpad na wojersku chorownju w Kabulu w měrcu, žadacy sej 49 woporow.

Njewěstosć USA dla

Emmanuel Macron wólby dobył

póndźela, 08. meje 2017 spisane wot:

Paris (dpa/K/SN). Z wurisanskich wólbow wo prezidentstwo w Francoskej je jako wulki dobyćer wušoł socialno-liberalny kandidat Emmanuel Macron. Njewočakowano nažnja 39lětny Europje přichileny njestronjan dobrych 66 procentow, mjeztym zo je so za prawicowu populistku Marine le Pen 34 procentow wuprajiło. Wjace hač 10,6 milionow Francozow hłosowaše tuž za 48lětnu njepřećelku EU, štož je za prawicowo-ekstremistisku Front National najlěpši wuslědk w jeje stawiznach. Wólbne wobdźělenje wučinješe 75 procentow. Štyri miliony Francozow wotedachu njepła­ćiwe wólbne lisćiki.

SSW dale z třomi zapósłancami w parlamenće

póndźela, 08. meje 2017 spisane wot:

Kiel/Flensburg (SN/at). Wolerjo w Schleswigsko-Holsteinskej su dotalnu „pobrjóžnu koaliciju“ SPD, Zelenych a Južno­schleswigskeho wolerskeho zwjazka (SSW) wotwolili. Na wčerawšich wólbach 19. krajneho sejma wopokaza so CDU po lěće­ 2012 znowa jako najsylniša strona. Po nachwilnym wólbnym wuslědku docpěchu CDU 32,0 procentow (+1,2%), SPD 27,2 procentaj (-3,2%), Zeleni 12,9 procentow (-0,3%), FDP 11,5 proc. (+3,3%), AfD 5,9 proc. a SSW 3,3 procenty­ (-1,3%). Wólbne wobdźělenje polěpši so na 64,2 procentaj (2012: 60,2%). Lěwicy njeje so z 3,3 procentami znowa poradźiło w krajnym sejmje zastupjena być. Najwjetšu stratu poćerpjechu Piraća z 1,2 procen­tomaj (-7,0%), w krajnym parlamenće­ w Kielu woni hižo njejsu.

Lars Harms, Jette Waldinger-Thiering a Flemming Meyer dansku mjeńšinu z mandatom SSW dale w krajnym sejmje zastupuja. Runja tamnymaj stronomaj dotalneje koalicije njemóžeše SSW tomu zadźěwać, zo bě jeho wčerawši wólbny wuslědk špatniši hač před pjeć lětami.

Projekt spěšnje zwoprawdźić

póndźela, 08. meje 2017 spisane wot:

Marko Šiman prócuje so dale wo nowu serbsku rěčnu šulu

Budyšin (SN/MkWj). Zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje Marko Šiman dale na tym wobstawa, zo so nowa serbska rěčna šula załoži. Tole měło so w zamołwitosći swobodneho stata zwoprawdźić, zo by so profesionalne wukubłanje zajimcow po přikładźe Zwjazkoweho zarjada za rěče (Bundessprachenamt) zaručiło. Na dźensnišej nowinarskej rozmołwje Šiman zdobom na to skedźbni, zo so wón mjeztym štyri lěta z tematiku zaběra a zo njebě jeho njedawne žadanje za tajkim kubłanišćom spontane. Na žadyn pad njesměła so rěčna šula, hdźež chcyli wukubłanych wučerjow w serbšćinje wukmanić, jako konkurenca k wobstejacemu Institutej za sorabistiku Lipšćanskeje uniwersity wobhladować. Wuwiće minjenych lět a wočakowany wotchad wulkeje ličby wučerjow na wuměnk pak su serbskemu politikarjej dopokaz, zo „njeje tuchwilny staw optimalny“. Projekt rěčneje šule dyrbjał so tuž spěšnje zwoprawdźić, sej zapósłanc žada.

To a tamne (08.05.17)

póndźela, 08. meje 2017 spisane wot:

Historisku zběrku rostlin z Francoskeje su sobudźěłaćerjo cła w Awstralskej mylnje spalili. Přičina su krute zakonje, z kotrymiž chcedźa rozpřestrěću nowych chorosćow rostlin a zwěrjatow zadźěwać. Zběrka z 19. lětstotka bě požčonka Pariskeho přirodostawizniskeho muzeja za muzej awstralskeho města Brisbane. Pječa­ njebě na pakćiku naspomnjene, zo jedna so wo drohotnu zběrku.

Muž na motorowej hawbje njeje tomu zadźěwać móhł, zo jeho žona pjana z awtom jědźe. W bayerskim Nördlingenje bě so muž swojej žonje do puća stupił, dokelž chcyše wopita z awtom wotjěć. Wona pak jědźeše pomału dale, na čož so muž na motorowu hawbu sydny. Po 50 metrach njemóžeše so hižo dźeržeć a padny do přirowa. Test alkohola wunjese pola žony 2,5 promilow. Jězbnu dowolnosć­ hižo dawno žanu njeměješe.

Wojowarja IS zajeli

pjatk, 05. meje 2017 spisane wot:

Karlsruhe (dpa/SN). Zwjazkowe statne rěčnistwo je dźensa w Sakskej pozdatneho čłona teroristiskeje milicy Islamski stat (IS) zajeć dało. 29lětny Syričan Ahmed A. je we wobydlerskej wójnje w swojej domiznje bojowu jednotku teroristiskeho zjednoćenstwa Jabhat al-Nusra nawjedował a bě na zdobyću wjacorych městow­ wobdźěleny, kaž zamołwići zdźěleja. Lěta 2013 so wón IS přizamkny. Sakscy policisća su muža pola Lipska zajeli.

UNO wita škitne pasma

New York (dpa/SN). Planowane wutworjenje škitnych pasmow za syriske ciwilne wobydlerstwo UNO w New Yorku wita. Tole by zmužita kročel była, žiwjenje ludźi w Syriskej woprawdźe polěpšić. Nětko dyrbjeli so transporty pomocnych srědkow spěšnje organizować. Ruska, Turkowska a Iran běchu so wčera w kazachskej stolicy Astanje dojednali tajke škitne pasma zarjadować, do kotrychž móhła sej ciwilna ludnosć wućeknyć. USA reagowachu ze skepsu.

Chce koaliciju dale wjesć

Michael Specht přihotuje tule w braniborskim Gubinje plastinowanu wutrobu wjelryby­ za daletransport. Módra wjelryba bě 2014 na pobrjoze Neufundlandskeje zahinyła. 200 kilogramow ćežku wutrobu su w plastinariju na eksponat předźěłali. Nětko pósćelu­ ju do kanadiskeho muzeja Royal Ontario. Foto: dpa/Bernd Settnik

Wolerstwo pačene

pjatk, 05. meje 2017 spisane wot:
Paris (dpa/K/SN). Do prezidentskich wólbow w Franoskej, zajutřišim njedźelu, woprašowanja wujewja, zo je politiska srjedźizna w Francoskej wo wjele słabša hač w přerězku statow EU. Wolerstwo kraja, kiž wuzwoli njedźelu noweho prezidenta, je skerje na kromy rozdźělene, Berthelsmannowa załožba zdźěla. Jenož 35 procentow Francozow ma so politisce za srjedźo-lěwicowych abo srjedźo-prawicowych. Porno tomu je ekstremna prawica wo wjele sylniša hač w přerězku zhromadźenstwa. 14 proc. wobydlerjow chila ekstremnje doprawa (přerězk EU štyri procenty), 19 proc. k lěwicy. Faworit je drje socialnoliberalny kandidat, njestronjan Emmanuel Macron, słabe wobdźělenje móhło pak pomhać prawicarce Marine Le Pen.

SPD kritizujeministra Altmaiera

pjatk, 05. meje 2017 spisane wot:
Berlin (dpa/K/SN). W aferje terora podhladneho oficěra Zwjazkoweje wobory Franca A. dla wjedu přećiwo zamołwitym přepytowanja. Tak ma so wujasnić, hač je we wobchadźenju z wojakami było disciplinarnych přeńdźenjow ze stron nadrjadowanych. Za móžne zmylki wěstotnych organow při postupowanju přećiwo Francej A. winuje SPD tež ministra w zarjedźe kanclerki Petera Altmaiera (CDU). „Nastupajo prawicarski ekstremizm je wočiwidnje komdźenjow a njeje žaneje wuměny mjez Zwjazkowym wustawoškitom a wojerskej spionažnej słužbu. W zarjedźe kanclerki je knjez Altmaier za to přisłušny“, rjekny generalna sekretarka SPD Katarina Barley.

To a tamne (05.05.17)

pjatk, 05. meje 2017 spisane wot:

Dokelž njemóžeše swoje awto w parkowanskim domje namakać, je rentnar nuzowy knefl stłóčił. Na to přijědźechu wjacore policajske awta, dokelž ličachu z nuzowym padom. Tam pak wuhladachu jeničce zadwělowaneho 77lětneho, kiž sej žadaše, zo maja hnydom za pokradnjenym wozom pytać. Zastojnicy wšak jón spěšnje nańdźechu: Rentnar bě poschod zaměnił. Akcija móhła přiwšěm droha być. Policija nětko pruwuje, hač jedna so wo znjewužiwanje nuzowych připrawow.

Wjace hač dźesać přetołstych policistow su w centralnoaziskim Tadźikistanje ze słužby pušćili. Woni njeběchu so na přikazanych sportowych zwučowanjach wobdźělili, a tak tež ničo njewotbychu. Druzy kolegojo z nadwahu su porno tomu hač do 20 kilogramow wotbyli. Sport je kruty wobstatk słužby.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND