Ruska zasudźena

štwórtk, 13. apryla 2017 spisane wot:
Strasbourg (dpa/SN). Europske sudnistwo za čłowjeske prawa je Ruskej ćežke zaprajenje při krawnej dramje zastajencow w osetiskim Bjeslanje wumjetowało. Sudnicy w Strasbourgu su Moskwu zasudźili, 409 woporam cyłkownje nimale tři miliony eurow wotškódnjenja płaćić. Při islamistiskim terorowym nadpadźe lěta 2004 na šulu w Bjeslanje bě wjace hač 330 ludźi žiwjenje přisadźiło, mjez nimi 180 dźěći. Sudnicy wěstotnym mocam wumjetuja, zo njemějachu krizowy management a zo su ćežke brónje kaž kanony tankow, granato- a wohnjomjetaki zasadźili, jako zastajencow namócnje wuswobodźichu. Wusud njeje hišće doskónčny.

To a tamne (13.04.17)

štwórtk, 13. apryla 2017 spisane wot:

Z awtom nana je wosomlětny w staće USA Ohio swoju štyrilětnu sotru k McDonald’s dowjezł. Tam popřeštaj sej cheeseburger, doniž přiwołana policija njepřijědźe. Policistam hólc rozłoži, zo bě z pomocu interneta sam nawuknył z awtom jězdźić. A na Youtube je tajke filmy stajnje zaso hladał. Swědcy wobswědčichu, zo bě hólc na dwaj kilometraj dołhej čarje wšitke wobchadne předpisy dodźeržał, hdźež dyrbješe štyri křižowanišća a železniski přechod přeprěčić.

Dohromady 1,4 miliony eurow su ze sławneje Trevi-studnje w Romje wuća­hnyli. Telko pjenjez su turisća jenož w lěće 2016 do jednoho ze symbolow italskeje stolicy mjetali. Tole je pomocna organizacija Caritas wobkrućiła, kotrejž pjenjezy kóždolětnje přewostajeja. Nama­ka­- li su eura runje tak kaž dolary a japanske yeny, ale tež wjele awstralskich dolarow.

Wohrožace rozdźěle

srjeda, 12. apryla 2017 spisane wot:

Berlin (dpa/K/SN). Zwjazkowe knježerstwo je dźensa nowu „rozprawu wo chudobje a bohatstwje“ wobzamknyło, wo kotrejž bě so wjele měsacow horco diskutowało. Po sudźenju socialneje ministerki Andreje Nahles (SPD) wobsteji w Němskej „nastupajo zamóženje skrućena njerunosć“, štož hrozy tež dowěru ludźi do demokratije podryć. Dale dźěše dźensa wo přikrótšenje dźěćaceho pjenjeza za wukrajnikow, kotryž měł přichodnje wotpowědować sumje w domiznje.

Fuzija Siemens – Bombardier?

Berlin (dpa/K/SN). Elektrokoncern Siemens a kanadiski wulkokoncern Bombardier jednatej pječa wo fuziji swojeju ćahoweju spartow. Zhromadne přede- wzaće by wjac hač dźesać miliardow eurow hódne było, zdźěla k tomu powěsćernja Bloomberg. Wobě firmje powěsć dotal njejstej wobkrućiłoj. Bombardier bě připowědźił, cyłkownje 5 000 ludźi pušćić. Kak sylnje to němske městna potrjechi, mjez nimi Zhorjelc a Budyšin, tuchwilu hišće jasne njeje.

Wjace pomocy ćěkancam

Hrajerki danskeho mustwa (nalěwo) su dźensa w Hamburgu přećiwo Iranjankam w blidowej kopańcy nastupili. Swětowe mišterstwa­ blidoweje kopańcy, kotrež so dźensa zahajichu, wotměwaja so mjeztym druhi króć w hanseatiskim měsće. Wubědźowanja z 800 wobdźělnikami ze 40 krajow traja hač do jutrowneje njedźele. Foto: dpa/Axel Heimken

Wobćežne zetkanje Lawrow – Tillerson

srjeda, 12. apryla 2017 spisane wot:

Moskwa/Washington (dpa/K/SN). Wo- srjedź spochi přiběracych konfrontacijow syriskeho konflikta dla staj so dźensa w ruskej stolicy wonkowny minister kraja Sergej Lawrow a jeho ameriski kolega Rex Tillerson zetkałoj. Tillerson je prěni čłon noweho ameriskeho knježerstwa prezidenta Donalda Trumpa, kiž Moskwu wopyta­. Prawdźepodobnje přijimuje tež prezident Wladimir Putin hosća, kotrehož znaje z časa, jako bě wón šef nafto­weho koncerna ExxonMobil był.

Dwě wuznaći po nadpadźe

srjeda, 12. apryla 2017 spisane wot:

Dortmund/Karlsruhe (dpa/SN). Po wčerawšim bombowym nadpadźe na mustwowy bus koparskeho ligista Borussia Dortmund je Zwjazkowe statne rěčnistwo dalše přepytowanja přewzało. Dotal pruwuja awtentiskosć dweju listow, w kotrymž so skućićeljo k atace wuznawaja. Tole zdźělichu dźensa na nowinarskej konferency w Karslruhe. Při rozbuchnjenju třoch bombow bjezposrědnje při busu bě so hrajer Marc Bartra na ruce zranił. Policist poćerpje trawmu prasnjenja dla.

Wčera na městnje nadpada nama­kany spis ma jasny islamistiski pozadk. W nim sej njeznaći žadaja, zo měła Němska swoje wuskušowanske lětadła cofnyć, z kotrymiž Zwjazkowa wobora bój přećiwo milicy Islamski stat w Syriskej podpěruje. Mjeztym jewješe w interneće dalši spis, w kotrymž antifašistiska scena zamołwitosć za nadpad přewozmje. Borussiji wumjetuja, zo ničo přećiwo prawicarskim ekstremistam w swojim stadionje nječini.

Zhniły kompromis?

srjeda, 12. apryla 2017 spisane wot:
Kubłanskopolitiski rěčnik frakcije CDU Lo­thar Bienst je wčera w debaće wo nowym šulskim zakonju Sakskeje namjet zapósłanca Lěwicy Hajka Kozela wo změnu wotpokazał. Wón wobkrući to z docpětymi „dorěčenjemi“ z Domowinu a Serbskim šulskim towarstwom nastupajo serbske pasaže w namjeće za schwalenje zakonja. Štož ma zapósłanc Bienst za „dorěčenja“, to maja někotři serbscy wobdźěleni zdźěla skerje za zhniły kompromis jednanjow. Jim bě jasne, zo pobrachowaše w zakonskim naćisku wuprajenje, kotrež rjaduje za serbsku stronu prawo słyšenja w najšěršim zmysle. Chcychu to zakótwić, tohodla tež posledni pospyt Kozela wčera w plenumje. Ale dale hić hač na to, štož nětko w zakonju steji, njebě koalicija zwólniwa. Pak Serbja akceptuja pak nimaja wuspěch. Wunuzowany kompromis swědči wo bjezradnosći zapósłancow, z woprawnjenym žadanjom mjeńšiny suwerenje­ wobchadźeć. Axel Arlt

Rose za žiwjenski skutk počesćeny

srjeda, 12. apryla 2017 spisane wot:

Madrid (SN). Romani Rose, předsyda Centralneje rady němskich Sintow a Romow, přija kónc tydźenja myto za swój žiwjenski skutk. Španiski Instituto de Cultura Gitana spožči jemu myto składnostnje Mjezynarodneho dnja Sintow a Romow. Z kulturnym mytom česća kóždolětnje wosobiny, kotrež so na kulturnym a akademiskim polu za Sintow a Romow zasadźeja. Instituto de Cultura Gitana je statna załožba, kotraž wot lěta 2007 dźěła a stara so wosebje wo mjeńšinu Gitanow, španiskich Romow. Nimo Romanija Rosy su lětsa wjacorych španiskich tworjacych­ wuměłcow, sportowcow a žurnalistow wuznamjenili, kaž institut zdźěla.

Wosebity kurs na Viadrinje

srjeda, 12. apryla 2017 spisane wot:

Frankfurt n. W. (RD/SN). Jako prěnja Němskeje chce Europska uniwersita Viadrina w Frankfurće nad Wódru wuchodoeuropskim šulskim absolwentam, kotrychž šulske wotzamknjenje w Němskej njepřipóznawaja, studij zmóžnić. Z projektom „Viadrina Fast Track“ poskića jim uniwersita tři měsacy trajacy přihotowanski kurs direktnje po skónčenju šule. Viadrina podpěruje wobdźělnikow kursa nimo toho z měsačnym stipendijom 400 eurow w prěnim studijnym lěće. Cyłkownje dwaceći městnow su za dotal jónkrótny program zarjadowali.

Na rekordnym niwowje wostawa mjezynarodnosć Viadriny. K zahajenju lětnjeho semestra 2017 měješe wona studowacych z 99 krajow. Najwjace z nich pochadźa dale z Pólskeje, Ukrainy a Turkowskeje. Tež Trinidad a Tobago, Indoneska, Nepal a Haiti słušeja ke krajam, z kotrychž studenća su. Tuchwilu na Frankfurtskej uni cyłkownje 6 100 młodych ludźi studuje. Štwórćina su wukrajnicy. To je dwójce telko wukrajnikow, kaž je w cyłoněmskichm přerězku z wašnjom.

To a tamne (12.04.17)

srjeda, 12. apryla 2017 spisane wot:

Z čerwjenym sprayjom je 86lětna měrowa aktiwistka w Bernje murju před Šwicarskej narodnej banku popryskała. „Pjenjezy za brónje morja“, napisa Louise Schneider w přitomnosći fotografow a kamerow. Policija njeda dołho na so čakać a žonu zaja. Zastojnicy pomhachu jej přećelnje přez wysoki próh awta. Schneider wojuje čas žiwjenja w organizaciji „Šwicarska bjez armeje“. Z najnowšej akciju­ měrješe so wona přećiwo financowanju wójnskeho materiala přez banki.

Trezor z maturitnymi nadawkami su njeznaći w Stuttgartskim gymnaziju namócnje wotewrěli. Nětko dyrbja nadawki w matematice a jendźelšćinje w Badensko-Württembergskej kaž tež w druhich zwjazkowych krajach wuměnić. Po informacijach kultusoweho ministerstwa njebu ničo pokradnjene. Prawdźepodobnje buchu nadawki wotfotografowane.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND