Přińdź kóždy čas na šalku čaja!
W tutej kolumnje powěda šěsć redakciji SN znatych mjezynarodnych awtorow, wotměnjacy so pod pseudonymom „prof. Wink“, jónu wob měsac wo swojich nazhonjenjach a dožiwjenjach we wobłuku zetkanja kulturow, identitow, rěčow a narodnych mjeńšin.
„Chróšćan zběžk bě na kóncu přesłapjacy“
Zhladujemy na šulski stawk w Chrósćicach před 20 lětami, kiž je Serbow na njewšědne wašnje do srjedźišća nimale cyłeho swěta stajił
Za čas Chróšćan zběžka lěta 2001 je na tamnišej šuli Hilža Štilerowa jako nawodnica skutkowała. Njerady so wona na tón čas dopomina. Jako Chróšćance bě jej jara ćežko zawrěće swojeje šule sćěhować. Wšako bě hakle 1991 z pomocu wjele sobuwojowarjow bój wo wutworjenje srjedźneje šule wuspěšnje dobyła. A tuž jej lochko njeje wo tym rěčeć, tež hišće dźensa, 20 lět pozdźišo.
Wšitkim wobdźělenym słuša wulki respekt
Hajko Kozel: „Njejsmy jako Serbja jenož kulturnje hódnotni, ale mamy tež politisku relewancu“
Serbske šulstwo je w lěće 2001 z Chróšćan zběžkom swój dwójny wjeršk docpěło. Na jednym boku běše to prěni króć po lětstotkach, zo protestowachu Serbja přećiwo postupowanju knježerstwa. Na tamnym boku dyrbjachu znjesć, zo su knježacy wospjet nad cyłym narodom rozsudźili. Milenka Rječcyna je so ze serbskim juristom a politikarjom Hajkom Kozelom rozmołwjała.
Dopominajo so na Chróšćan zběžk, kotre tři wosebite wopřijeća tehdyšemu podawkej dźensa připisujeće?
H. Kozel: Na prěnim městnje je to zmužitosć Serbow, kotřiž poprawom njejsu na sebje samych narok a žadanje měli rjekojo być. Dale je to jasnosć analyzy Serbow, kotřiž su sčasom spóznali, što to rěka, hdyž so tajke kubłanišćo kaž tehdyša Chróšćanska srjedźna šula zhubi. A střeća je to kreatiwnosć protesta. Přetož stawk přewjesć, we wobłuku kotrehož so přiwšěm dźěła – mjenujcy zo wuča a wuknu –, je wěsty nowum tež za stawizny stawkow na tymle swěće.
Wjesnjanosće gratulowali
Składnostnje jeho 50. narodnin su dźěći Rakečanskeje Witaj-skupiny „Krabat“ tamnišeho wjesnjanostu Swena Nowotneho w awli Pawołskeje šule překwapili. Wjeselo so nad pisanym programom so knjez Nowotny swojim małym hosćom wutrobnje podźakowa, při čimž wuzběhny serbsku katolsku a ewangelsku narodnu drastu! Serbske zynki zaklinčachu z přewodom gitary a na huslach. Maik Brězan
Nawodnicu rozžohnowali
„Njemóžeš do přichoda hladać, ale móžeš zakład za njón tworić – přetož přichod móžeš twarić.“ Antoine de Saint-Exupéry
Rjana to myslička, kotraž je tež dźěło Uty Sykoroweje wobwliwowała. Po tym zo bě 20 lět jako kubłarka w Rakečanskim ,,Raju pjerachow“ dźěłała, nawjedowaše wona kubłanišćo wot lěta 2001. Po 45 słužbnych lětach je so njedawno z powołanskeho žiwjenja rozžohnowała. Na zahrodźe pěstowarnje su so dźěći, kubłarki, zastupjerjo nošerja Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka (CSB), gmejny a cyrkwje, staršiskeje rady kaž tež Rakečanskeju šulow a wohnjowa wobora zhromadźili. Jim bě wažne, so Uće Sykorowej za wjelelětne angažowane a profesionelne dźěło dźakować.
Na wosebje lubozne wašnje pokazachu holcy a hólcy swój dźak. Kóžda z cyłkownje wosom pěstowarskich skupin je wosebite spěwčki a reje nazwučowała a z wjele energiju přitomnym předstajiła.
Wuměłstwo na šulskim dworje
Pančičanscy šulerjo 2. lětnika su na šulskim dworje
wosebity
wobraz zestajeli.
foto: Štefan Paška
Hodźina wuměłskeho kubłanja pod hołym njebjom dźěćom stajnje wulke wjeselo wobradźa. Tež w tydźenju do wulkich prózdnin běše zaso raz tak daloko, zo wulećachmy sej zhromadnje z wučerjom za wuměłske kubłanje Štefanom Pašku na šulski dwór, zo bychmy tam wuměłstwo tworili. Ideja běše, z přirodnych materialijow wulki lěćny wobraz zhotowić. Nastała je kolaža z łopjenow, kijow, kćenjow, kamuškow a wšelakich trawow, kotrež do dowola wabja. A snano je to ideja tež raz za doma, tajkele wuměłstwo wuspytać. Šulerjo 2. lětnika Šule Ćišinskeho Pančicy-KukowProfijojo so stali
Foće: Annett ŠkodźinaHortowske dźěći Pančičanskeho dwurěčneho dnjoweho přebywanišća dojědźechu sej w prózdninach mjez druhim do elementarija w Kamjencu. Tam wšak čakaše na nje wulke wužadanje. Hač zwěrjata, kamjenje abo rownišća – wšitko mějachu wone na staciskim běhu po domje namakać. Při tym zhonichu, zo tež slědźenje, zběranje a wabjenje k wšědnemu dnjej sobudźěłaćerja w muzeju słuša. Wulki hołk a tołk knježeštej na zajimawym kołoběhu. Wšako chcyše swójski muzejowy zešiwk z kołkami pjelnjeny być. Za kóžde wuhódane prašenje sydaše kołk. Tak so dźěći hordźe jako „muzejowi profijojo“ nawróćichu. Annett Škodźina
Dožiwjenje Šwicarska
4
3
2
1
① Zaso raz na pastwje ② Štwórć Matte w Bernje ③ Nad rěku Aare w Bernje ④ Po puću na horu Pilatus ⑤ Wjeršk Pilatusa Fota: Annamaria Hadankec
Fota: annamaWo dyrdomdejach w času pandemije (2.dźěl)
P o tym zo bě mi šef pjatk w druhim tydźenju swobodne dał, dojědźech sej najprjedy do Küssnachta pod horu Rigi. Wobhladach sej městačko a nóžkowach na to na Rigi, 1 550 metrow nad mórskej hładźinu. Geologisce njesłuša hora hišće k Alpam, ale k subalpinskej molasy. Wona wobsteji ze wšelakeho materiala, w běhu časa nastaća krajiny kruće zhusćeneho. Při zliwkach so dźěle sedimenta časćišo pušćeja a pućiki so wupłokaja. Tohodla běchu po puću na horu tež stajnje pokazki, zo maš so před padacymi kamjenjemi na kedźbu brać.
Foto: Jan ŠołtaPjatk, 6. awgusta 2021 SERBSKE NOWINY – ...
SERBSKE NOWINY – KÓNCTYDŹENSKA PŘIŁOHA
56 wotchadnikow Serbskeho gymnazija Budyšin je lětsa abibal swjećiło. Najprjedy běchu jim
na jewišću Němsko-Serbskeho ludoweho
dźiwadła kónčne wuswědčenja přepodali, prjed
hač přizamkny so kónčna feta w Chróšćanskej
„Jednoće“ hač do rańšich hodźin. Kilian Hrjehor
