Wino jako herbstwo?
Mainz (dpa/SN). Iniciatiwa za přiwzaće winoweje kultury do imaterielneho swětoweho kulturneho herbstwa organizacije UNESCO je dalšu wažnu kročel docpěła: Němska winowa akademija (DWA) w Bodenheimje pola Mainza zapoda próstwu w přisłušnym sekretariaće za swětowe kulturne herbstwo w Porynsko-Pfalcy. Němska winowa akademija je to činiła, „zastupujo wšěch ludźi, kotřiž winowu kulturu w Němskej wobchowuja a pěstuja“.
Minister za plahowanje wina Volker Wissing (FDP) iniciatiwu wita. Wino je wjace hač alkoholiski napoj. Kulturny wuznam saha wot regionalneje identifikacije přez swjedźenje hač k wosebitej winowej architekturje. Lěta 2016 běchu belgisku piwowu kulturu do lisćiny imaterielneho herbstwa UNESCO zapisali.
To a tamne (01.11.19)
Nimale 900 000 eurow a 104 kilogramy kokaina w hódnoće pjeć milionow eurow su policisća w Grjekskej sćazali. Zastojnicy běchu bydlenje třoch dealerow w Athenje přepytali a namakanku we wideju dokumentowali. Kokain ležeše w kisće pěska kaž tež we wulkich dulach na blachach a w kachlach. Třo mužojo běchu po wšej Europje aktiwni byli. Wopojny jěd jara dobreje kwality pochadźeše z Łaćonskeje Ameriki.
Z jednorym trikom je lěkar w Hannoveru sydomlětnemu hólcej z nuzy pomhał, kiž bě z jazykom w bleši tčacy wostał, po tym zo bě spytał, brěčku z bleše wulizać. Lěkar móžeše jeho ze smjerćstrašneho połoženja wuswobodźić: Wón suny rołku mjez jazyk a blešu a duješe powětr do njeje. Tak so jazyk, kotryž bě hižo módry a chětro nabubnjeny, z bleše wutłóči. Něšto dnjow po tym bě wšo zaso w porjadku.
Nowa serbska rada dźěłać započała
Braniborska Rada za naležnosće Serbow we wólbnej periodźe 2019–2024 je dźěłakmana. Prezidentka Krajneho sejma Braniborskeje prof. dr. Ulrike Liedke (SPD) je nowowuzwolenych čłonow gremija wčera w Podstupimje do zastojnstwa powołała a dotalnych rozžohnowała.
Podstupim (SN/at). Kathrin Šwjelina je předsydka noweje braniborskeje Rady za naležnosće Serbow. Wuzwolili su ju na konstituowacym posedźenju gremija wčera w Podstupimskim krajnym sejmje. „Chcemy na skutkowanje dotalneje rady nawjazać. Nadawkow je dosć“, rjekny Kathrin Šwjelina našemu wječornikej. Ćežišćo je serbske šulske postajenje, hdźež dyrbi skónčnje doprědka hić. W telewizijnym sćelaku RBB žadaše sej wona na kromje wčerawšeho posedźenja wjace aktiwitow kraja w kubłanskim wobłuku a pokaza na eklatantne problemy dorosta pola wučerjow serbšćiny a kubłarkow. Nastupajo strukturnu změnu we Łužicy skedźbni předsydka rady na to, zo budźe so ta direktnje na Serbow wuskutkować. „Čakamy na to, zo dwurěčne wokrjesy hłownohamtskich społnomócnjenych za serbske naležnosć pomjenuja.“
Dotalna koalicija dale dźěła
Erfurt (dpa/SN). Lěwica, SPD a Zeleni chcedźa najebać pobrachowacu wjetšinu za swoju dotalnu koaliciju dale hromadźe dźěłać. „Smy potwjerdźili, zo knježi čerwjeno-čerwjeno-zelena zhromadnosć, rjekny krajny předsyda SPD Wolfgang Tiefensee dźensa po wuradźowanju wodźacych zastupnikow třoch stron. Zastupnicy Lěwicy a Zelenych su so podobnje wuprajili. Zhromadnje chcedźa so wo to starać, zo ma Durinska jednanjakmane knježerstwo. „To budźe jara ćežko.“ CDU je k sobudźěłu namołwjena.
Turkowska: Kónčiny přepodać
Genf (dpa/SN). Turkowska chcyła wot njeje kontrolowane kónčiny na sewjeru Syriskeje knježerstwu w Damaskusu wróćić. Wuměnjenje je, zo je syriske knježerstwo kmane teritorij škitać a přećiwo „teroristiskim organizacijam“ postupować, zdźěli turkowski wonkowny minister Mevlüt Çavuşoğlu w Genfje. Kaž wón potwjerdźi, je Turkowska kónčiny na sewjeru Syriskeje nastupajo kurdisku milicu kaž tež milicu IS „wučisćiła“.
Zasudźeja ludomordarstwo
W sewjerorynsko-westfalskim Eschweileru započa so dźensa sudniski ...
FDP šwika njerentabelne projekty
Berlin (dpa/SN). Wjacore planowane wobchadne projekty w zwisku ze strukturnej změnu w brunicowych kónčinach su so hižo zwoprědka jako njerentabelne wopokazali. To wuchadźa z wotmołwy zwjazkoweho wobchadneho ministerstwa na naprašowanje frakcije FDP w zwjazkowym sejmje. Zapisać wobchadne a železniske projekty do zakonja wo skrućenju strukturow bě „strukturnopolitisce motiwowane“, w spisu rěka. Dźěl projektow běchu při zdźěłanju Zwjazkoweho plana wobchadnych pućow 2030 pruwowali. „Někotre projekty su hnydom při prěnim posudźowanju přepadnyli, dalše su so při kwantitatiwnym hospodarskim přepytowanju jako njerentabelne wopokazali.“
Johnson nadźija so wólbneho dobyća
London (dpa/SN). Po tym zo je parlament Wulkeje Britaniskeje dočasnym nowowólbam přihłosował, spekuluja w kraju nětko wo wólbnych šansach premierministra Borisa Johnsona. Delnja komora parlamenta bě wčera z přemóžacej wjetšinu dočasne nowowólby 12. decembra wobzamknyła. Po aktualnych naprašowanjach móže so konserwatiwny Johnson wólbneho dobyća před opoziciskimi socialdemokratami nadźijeć. Přiwšěm je jara dwělomne, zo sej wjetšinu w parlamenće zawěsći.
Runje toho dźě so premier nadźija, zo móhł swoje z Brüsselom wujednane zrěčenje wo wustupje kraja z Europskeje unije přesadźić a kraj ručež móžno z EU wjesć. Čłonske kraje EU běchu časowu dobu za brexit hač do 31. januara 2020 podlěšili.
Wobkedźbowarjo wočakuja razny a zasakły wólbny bój z mjezsobnymi wumjetowanjemi. Wšako tež dalše strony, kaž ekstremna strona přiwisnikow brexita, wo hłosy wolerjow wojuja. Kraj je w prašenju brexita dospołnje pačeny.
To a tamne (30.10.19)
Paduch ze zagipsowanej nohu njeje w Dortmundźe spěšnje dosć ćeknyć móhł a sedźi nětko w jastwje. Najprjedy běchu jeho w kupnicy lepili, kak baterije kradnje, a policiji přepodali. Dźeń po tym jeho znowa při kradnjenju lepichu a spěšnje dosahnychu. Dokelž běchu 41lětneho w Berlinje hižo wospjet zasudźili, tykny jeho sudnik do jastwa.
Dokelž běchu hašišowe tykančki jědli, dyrbješe šěsć młodostnych lěkarja wołać. Na priwatnym swjedźenju w Darmstadće běchu sej woni trochu přewjele „hašbrowniejow“ popřeli. Njeběchu pak sej wuskutkow drogoweho pječwa wědomi a dyrbjachu do chorownje. Jedyn z hosći bě telko do so stykał, zo so samo zwjeze.
Na wjacerěčnosć wusměrjene
Koaliciske zrěčenje, kotrež su SPD, CDU a Zwjazk 90/Zeleni jako zakład noweho braniborskeho krajneho knježerstwa wujednali (SN rozprawjachu), wobsahuje prócowanje wo delnjoserbšćinu w kubłanju. Konkretniše je wuprajenje nastupajo wyše přiražki k financowanju Załožby za serbski lud.
Podstupim/Choćebuz/Wjelcej (SN/at). Wotrězk pak njewěnuje so eksplicitnje serbskej rěči, ale wjacerěčnosći. Konkretnje tam rěka: „Kraj Braniborska prócuje so wo to, wjacerěčnosć rozšěrić, wosebje pólšćina steji při tym w srjedźišću. Za pólsku a delnjoserbsku rěč ma so koncepcija wjacerěčnosće wot dźěćaceje dnjoweje přebywarnje hač k abiturje zdźěłać. Serbske šulske postajenje koalicija bórze schwali. Wuspěšny Witaj-program dale wjedźemy. Tež delnjoněmčinu w pěstowarnjach a šulach dale spěchujemy.“
Nowowólby přesadźić
London (dpa/SN). Premierminister Wulkeje Britaniskeje Boris Johnson chcyše Delnjej komorje britiskeho parlamenta hišće dźensa naćisk zakonja předpołožić, kotryž nowowólby 12. decembra wukazuje. Z nim chcył wón za nowowólby trěbnu wjetšinu dweju třećinow zapósłancow w parlamenće wobeńć. Na tym zadźěwku bě wčera zwrěšćił. Johnson nawjeduje mjeńšinowe knježerstwo a dyrbi tuž w zwadźe brexita dla w parlamenće wo kóždy přidatny hłós wojować.
Přihotuja wotsadźenje Trumpa
Washington (dpa/SN). Demokraća w Domje reprezentantow USA swoje prócowanje pospěšeja, přihotować jednanje k wotsadźenju prezidenta Donalda Trumpa. Hišće tutón tydźeń měł plenum prěni króć wothłosować, kaž rěčnica demokratow Nancy Pelosi připowědźi. Potom njemóhł Běły dom přepytowanja k wotsadźenju dlěje z wurěču haćić, zo njepředleži žane wobzamknjenje parlamenta. „Je dźeń a wjace dopokazow, zo Trump swoje zastojnstwo znjewužiwa a narodnu wěstotu wohroža“, Pelosi zdźěli.
Přiměr skónčeny
