Młodźi Serbja ceptar přewzali
Městno direktora Załožby za serbski lud je potajkim dale wakantne. To bě start noweje rady Załožby za serbski lud trochu hinaši, hač bě sej to někotryžkuli myslił. Załožbowa rada njemóžeše so na jednoho kandidata dojednać. Po wšěm zdaću běše tón, kiž je požadanje zašły tydźeń cofnył, runje tón, kotrehož chcyła wjetšina radźićelow w křesle direktora załožby widźeć. Spekulacije pak nětko žane njepomhaja. A nimo toho: By-li wšitko w žiwjenju runu smuhu běžało, by na swěće zawěsće tróšku wostudliwišo było. Rada a zarjad załožby dyrbitej tuž „po šuli“ wostać a swoje domjace nadawki hišće raz spjelnić. To wšak njerěka, zo je to jimaj na škodu.
Byrnjež so prěnje posedźenje noweje załožboweje rady tróšku njewočakowane skónčiło, je tola jasny pozitiwny signal do swěta šoł. Změna generacije je wočiwidna. Młodźi Serbja su skónčnje ceptar přewzali. Jasny signal za to je nowy předsyda, 40lětny Budyšan Jan Budar. Zdobom maja serbscy radźićeljo jasne předstawy, kak měło dale hić, a stajichu sej hnydom prěnje cile, kotrež móžemy jako chwalobne wobhladować.
Chórowy koncert w Choćebuzu
Pod hesłom „300 lět chórowe hibanje“ wotměje so srjedu w Choćebuskim wuměłstwowym muzeju Dieselowa milinarnja wosebity serbski chórowy koncert. Alfons Wićaz je so z hłownej organizatorku a předsydku chóra Łužyca Milenu Stockowej rozmołwjał.
Štó je koncert nastorčił a štó jón wuhotuje?
M. Stockowa: Hižo loni je so Zwjazk serbskich wuměłcow składnostnje 50lětneho wobstaća chóra Budyšin, kotrehož wuměłski nawoda je Michał Janca, pola nas naprašował, hač njeby móžno było w Delnjej Łužicy zhromadnje z chórom Łužyca, kotryž nawjeduje Lubina Žurowa, wosebity koncert wuhotować. Terminowych přičin dla smy składnosć hakle za 29. apryl namakali.
Přihotuje so kóždy chór sam na wustup abo maće za njón zhromadny koncept?
M. Stockowa: Spočatnje smy na zhromadne spěwanje wšelakich pěsnjow myslili, štož pak njebě organizatoriskich přičin dla móžne. Njemóžachmy na proby do Budyšina a wottam njemóžachu k nam jězdźić. Tuž předstajitej chóraj program we wotměnje. Zhromadnje zanjesemy medley spěwow „Marianka“, „Stup dale“ a „Zagraj“ kaž tež „Běži woda“.
Wjetšina madwě alternatiwje
Starši w Sakskej dyrbja so rozsudźić, hač sćelu swoje dźěćo na šulu w nošerstwje stata abo na tajku w swobodnym nošerstwje, w tym padźe na přikład jednoho towarstwa abo cyrkwje? Tónle rozsud woni cyle wědomje tworja. Wuslědk šulskeho kubłanja je na kóncu podobny. Wšitcy šulerjo maja samsne pruwowanja, hač su tu abo tam maturowali abo 10. lětnik na jednej wyšej resp. srjedźnej šuli wuchodźili. Wuslědki su po cyłej Sakskej připóznate. Argumenty, kotrež staršich wobwliwuja so za te abo tamne kubłanišćo rozsudźić, su wšelakore. Hdźe je šula? Kak dołhi je šulski puć? Na čo kubłanišćo přidatnje k spjelnjenju sakskeho kubłanskeho plana wažnosć kładźe? Je šula w swobodnym nošerstwje tam nastała, hdźež bě stat něhdyšu zawrěł? Kotru rólu hraja nabožne, wuměłske, přirodne abo sportowe aspekty? Kotre wosebite formy wuknjenja so we wučbje nałožuja?
Doping na dźěle alarmowy signal
Drježdźany (dpa/SN). Na wšě 196 000 ludźi w Sakskej je hižo raz wot lěkarja napisane medikamenty brało, zo bychu přiběracemu ćišćej na dźěle zrosćeni byli. Něhdźe 36 000 dźěławych prawidłownje tajke srědki wužiwa. Wuslědk přepytowanja je chorobnej kasy DAK zdobom „alarmowy signal“, kaž krajna nawodnica DAK Steffi Steinicke na předstajenju studije zwurazni. Pódlanske wuskutki lěkow a strach chcyćiwosće njesměli so podhódnoćić. Přepytowali su tež wupady sobudźěłaćerjow psychiskich schorjenjow dla. Tule registrowachu rozrost 22 procentow porno lětu 2014. Dušine problemy su mjeztym druha najčasćiša přičina schorjenjow.
Za studiju běchu časy schorjenjow wšitkich pola DAK zawěsćenych dźěławych wuhódnoćili. Po tym znaje 68 procentow čłonow wuskutki tak mjenowaneho dopinga mozow. Najčasćišo wužiwaja potrjecheni betablokery abo antidepresiwowe srědki. Tež lěki k potłóčowanju spara a ADHS-tablety pak so za doping mozow zasadźeja.
Skerje fawca, nic pak připóznaće
Hłowna zhromadźizna Europskeje swobodneje aliancy (EFA) minjeny kónc tydźenja w Budyšinje bě z wida zarjadowarjow wuspěšna. Tež serbscy wobkedźbowarjo maja tam wobjednane wobsahi za jara zajimawe. Je prawje, europsku zjawnosć wo zničenju přirody w zwisku z wohroženjom kultury, žiwjenskich wašnjow a nic naposledk jónkrótneje serbšćiny w Slepjanskej wosadźe wudobywanja brunicy dla informować. To a pózdnje wuskutki hórnistwa su zastupjerjo łužiskich wobydlerskich iniciatiwow delegatam nazornje rozłožili. Byrnjež ekologiska a ekonomiska doraznosć politiska zasada EFA była, bě bjezradnosć wo słyšanym a sobotu popołdnju na městnje w Slepjanskej wosadźe widźanym ćim wjetša.
GTM we Łužicy
Budyšin (SN). Po intensiwnych prócowanjach je so Marketingowej towaršnosći Hornja Łužica-Delnja Šleska (MGO) zešlachćiło, zo wopyta najwjetša turistiska dźěłarnička za pućowanski kraj Němsku (GTM Germany Travel Mart) Hornju Łužicu. Wot 26. do 28. apryla zarjaduje Němska centrala za turizm zhromadnje z Durinskej turistiku 41. GTM w městomaj Erfurće a Weimaru, hdźež so tež MGO prezentuje.
Do foruma, hdźež zetkaja so němscy poskićerjo z wažnymi wužiwarjemi posłužbow narodnych a mjezynarodnych pućowanskich wikow, wita MGO 24. a 25. apryla w Radebergskej piwarni, w Zhorjelcu a na Ramnowskim baroknym hrodźe nimo oficialnych zastupjerjow tež wjacorych pućowanskich zarjadowarjow z Ameriki, Kanady, Chiny, Japanskeje, Južneje Koreje, Israela, Belgiskeje, Awstriskeje a Słowjenskeje.
Turistisce prezentować chce šef MGO prof. Holm Große Hornju Łužicu a jeje poskitki aktiwneho pućowanja 24. apryla w Biskopičanskim hosćencu L‘Auberge. Wjeršk wječora ma być program Serbskeho ludoweho ansambla.
Šiman: Plany njewotstorkować
Wjele lět je so serbski zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje Marko Šiman za wažnej twarskej projektaj we Łužicy zasadźował. Nětko zda so rozrisanje wotwidźomne być.
Towarstwo serbsce zapisać
Sportowali
Budyšin (SN). Wuspěšny bě wčerawši sportowy dźeń za azyl pytacych w sportowej hali na Budyskim Třělnišću. Na turněr přeprosyła bě sportowa młodźina wokrjesa. Něhdźe 160 wobdźělnikow ze wšelakorych domow za požadarjow azyla z wokrjesa měješe wjele wjesela při sportowanju. Starši hrajachu volleyball a kopańcu. Mjez druhim bě tež poskitk za młodostnych a dorosćenych, prěnju staciju Němskeho sportoweho znamješka absolwować. Tež dźěći wužiwachu rady składnosć, swoje kmanosće na wšelakich stacijach pokazać. Někotři złožichu Sakske dźěćace sportowe znamješko „Flizzy“. Wosebje woblubowany mjez dźěćimi bě skakanski hród, kotryž wone intensiwnje wužiwachu.
„Myslu sej, zo je zarjadowanje wšitkim wjele wjesela wobradźiło. Wone je pokazało, zo skići sport najlěpšu móžnosć so skontakować a so mjez sobu zeznać“, rjekny Tim Döke z předsydstwa sportoweje młodźiny Budyskeho wokrjesa. „W mjenje sportoweje młodźiny wokrjesa so hišće raz wšitkim wutrobnje dźakuju, kotřiž su k tomu přinošowali, zo by so wšitko tak derje poradźiło.“
Kozel dźěła nětk w Braniborskej
Podstupim (SN). Wjelelětny zapósłanc Lěwicy w Sakskim krajnym sejmje Hajko Kozel ma nowe dźěłowe městno.
Kaž frakcija Lěwicy Braniborskeho krajneho sejma zdźěla, je Hajko Kozel nětko kruće přistajeny sobudźěłaćer tamnišeho frakciskeho běrowa w Podstupimje. Na zašłym posedźenju frakcije je jeje předsydka Margitta Mächtig serbskeho jurista na nowym dźěłowym městnje oficialnje witała. Wot spočatka měsaca je Kozel, kiž zasadźa so za zajimy Serbow a rěči serbsce, němsce kaž tež pólsce a čěsce, w Podstupimskim běrowje zamołwity za europsku politiku, europske spěchowanje a wuwićowu politiku EU. Wón ma frakciju Lěwicy braniborskeho sejma při prašenjach a ćežach w mjenowanych wobłukach podpěrać a poradźować, rěka ze stron frakcije.
1966 rodźeny Stróžan Hajko Kozel bě wot lěta 1999 do 2014 zapósłanc Lěwicy w Sakskim krajnym sejmje, wot lěta 2007 do 2015 čłon rady Załožby za serbski lud a hač do měrca 2015 předsyda změrcowskeho wuběrka Domowiny.
