Němsko-Serbske ludowe dźiwadło zahaji jutře, sobotu, w 10.50 ...
Matej Handrik
5. jutrownika 1864 narodźi so pozdźiši farar a ludowědnik Matej Handrik w Jamnom (Jahmen) pola Klětnoho jako syn bura. Wón studowaše po maturiće ewangelsku teologiju a pola prof. Augusta Leskiena slawistiku w Lipsku a we Wrócławju. 1890 bě dwě lěće pomocny prědar pola fararja Jana Hermana Mrózaka w Budestecach.
Wot lěta 1892 do 1934 bě ze a za serbstwom zasłužbnym fararjom w Slepjanskej wosadźe. Na swojej farje molerjow a wuměłcow Slepjanskeje wosady hospodarješe. Pohosći tež rjad molerjow a wědomostnikow kaž Ludvika Kubu, Willibalda von Schulenburga a dr. Adolfa Černeho, kotřiž so za Slepjanskich Serbow zajimowachu. Handrik bě wot lěta 1886 z čłonom Maćicy Serbskeje a je w Slepom serbstwo a tamnišu narěč zaměrnje spěchował a pomhał zachować. Załoži w Slepom serbske burske towarstwo a bě jeho předsyda. Slědźeše a pisaše wo Rownjanskim buru-spisaćelu Hanzu Njepili a wozjewi tójšto wědomostnych přinoškow wo serbskich stawiznach, ludowědźe a publikowaše w časopisu Maćicy Serbskeje „Slěpjanska swaŕba (kwas)“ a wo wašnjach a přiwěrkach w jeho wosadźe.
Nowe hrajnišćo a nowe rabaty
„Variatio delectat – Wotměna zawjesela“ je tež lětsa hesło Wojerowskich hudźbnych swjedźenskich dnjow. Zapřichodnu njedźelu chcedźa „najstarši wobstajnje wuhotowany hudźbny swjedźeń Sakskeje“ zahajić.
Korla Božidar Křižan
Wirtuelnu wustajeńcu wotewrěli
Kaž Beatlesy a Czerwone gitary
Kofej w třoch cyle w znamjenju hudźby před poł lětstotkom
Budyšin (CRM/SN). Hdyž zliči Serbski muzej na zarjadowanju Kofej w třoch wjace hač dwaceći hosći, swědči to wo nadměrnym zajimje. W tydźenju do jutrow poskićichu z aktualneje přičiny bywši Hercy wólnu bjesadu, na kotruž běchu wosebje ći přišli, kotřiž běchu před něhdźe poł lětstotkom wulki čas Beatlesow a dalšich skupin dožiwili. Budyscy młodostni, kuzenkojo Alojs, Maćij, Tomasz Nawka a Měrko Šołta, w 1960tych lětach swój zaměr z elanom zwoprawdźichu, serbsku rejwansku a/abo wólnočasnu hudźbnu skupinu załožić, a to po tehdy načasnym přikładźe. Młodźi ludźo a dalši zahorjeni słuchachu tehdy w šěrokej měrje (w NDR njedowolene) Radio Luxemburg a dalše zapadne sćelaki, wosebje aktualnych jendźelskich a dalšich pěstowarjow beatoweho žanra dla. W słowjanskej Pólskej žnějachu Czerwone gitary wosebitu euforiju.
Na nastork kulturnika Jurja Winarja pomjenowa so prěnja serbska band, kotraž měješe bórze kultowy status, Hercy, štož bě politisce mudry rozsud.
Čitajće w nowym rozhledźe (28.03.24)
W jutrowniku zapleće Rahel Zelnakec w předsłowje mysle wo starodawnych tradicijach – kotrež běchu něhdy raz inowacije – z tučasnymi impulsami: wuwiće a změny wašnjow, wulke emocije a křižerki. A njeje to tež dobre znamjo, hdyž so wo nałožku rozpaliće diskutuje? To dźě wo tym swědči, zo je ludźom wjele hódny. Wizualizujo ma wobalka wudaća na čitarstwo skutkować.
Čitarstwo móže so na zajimawy interview z režiserku dr. Grit Lemke wo prěnim originalnje serbskim kinowym filmje wjeselić. Rěčimoj wo žiwjenju, nahladach a wjerškach při wjerćenju filma. Doporuču kóždemu z nas, sebi film w kinje wobhladać a wo tym rozmyslować, štó smy.
Dalši zajimawy přinošk je z pjera Maximiliana Grubera, kotryž – po mjeztym zwučenym wašnju – kritiske mysle do jadriwych sadow spakuje. Twarožk abo rozmyslowanje wo realiće byća skići stajnje dobru składnosć, so samoho a swójski swětowy napohlad do prašenja stajić. Smy poprawom zastarske abo kak legitimne je prašenje za pochadom?
Jastrowny kerluš
Kajka wjelika to gnada,
schajdźa nowa nadźeja!
Chwalćo Boga togo Kněza,
až nam w nuzy pomaga!
Cesć a chwalba bydź
Bogu nimjernje!
Ha wjesele něnt powitajćo swědźeń jastrowny!
Ha wjesele něnt zaspiwajmy kerluš radostny!
Aleluja,
aleluja.
Ha wjesele něnt wótwěrajmy swóje wutroby!
W kuždej dušy dźiwne styskanje a
w kuždej dušy nuterne zradowanje:
Gałuz zelona jo rozkwitła nam.
Witaj, nalěto!
Kajke žognowanje,
lute spódobanje!
Judaheja. Hync Rychtaŕ, 1997
Wernisaža we wobłuku kemšow
„Małoměšćanski wohnjostroj“
Grodk (SN/bn). Dohromady něhdźe 320 wopytowarjow je minjenu sobotu prapremjeru filma „Ein Feuerwerk für die Kleinstadt“ na třoch žurlach Grodkowskeho Sprjewineho kina dožiwiło. Kaž wobhospodarjer zarjadowanišća Michael Apel wuzběhny, „tu tajku wulku premjeru z paralelnymi předstajenjemi dotal ženje njemějachmy“. Połdrahodźinska epizodowa komedija režisera Erika Šyška je prěnja produkcija filmoweho labela Lusatia Film a bu bjez zjawneho spěchowanja w běhu dweju lět zwoprawdźena (SN rozprawjachu). Mjez cyłkownje wjace hač 150 sobuskutkowacymi – wjetšina z nich čestnohamtscy agěrowacy wobydlerjo Grodka a wokoliny – stej na přikład serbskej hrajerce Petra-Marija Bulankec-Wencelowa a Božena Bjaršec kaž tež nastupajo „wulku płachtu“ nic njeznaty Bernhard Kremser; filmowa hudźba wopřijima wjacore serbske titule mjez druhim skupiny Hara Crash a spěwytwórca Jacke Schwarz.
Hač do 6. apryla pokazaja produkciju hišće pjeć króć, a to wotpohladnje jenož w Grodku. „Sakska premjera“ ma 23. apryla w Zhorjelcu slědować.
