W „Bjesadźe“ zhromadnje spěwali
Płódna, čiła a sprawna rozmołwa w Komorowje
Komorow pola Rakec (SN). Wšědnje znowa čitarjam zajimawu nowinu předpołožić, to je redaktoram a swobodnym sobudźěłaćerjam naročny nadawk. Najebać to pak maja recipienća tež swoje wočakowanja a přeća wo tym, što bychu rady raz čitali. A hdźe njehodźi so lěpje wo tym rěčeć, hač we wobłuku čitarskeho wječorka? Tak bě sej Domowinska skupina Komorow-Trupin-Rakecy zastupowaceho šefredaktora Serbskich Nowin Axela Arlta pjatk wječor do Komorowa přeprosyła.
Wudospołnjene z mnohimi informacijemi z wjace hač 177lětnych stawiznow serbskeho dźenika, kotrež złožuja so na lěta 1842 w redaktorstwje Handrija Zejlerja wušłe Tydźenske Nowiny, předstaji referent skupinarjam produkciju wšědneho wudaća SN. Hnydom na spočatku so jich prašeše: „Kotre temy byšće za zajimawu nowinu namjetowali?“ Wotmołwy běchu wšelake: To, štož je w regionje wažne. Nastawacy zetkawanski centrum w Komorowje. Baćony. Skupinska předsydka Borbora Felberowa nawjaza na teksty w rubrice „Zapósłane“: „Wone njewotbłyšćuja w kóždym padźe měnjenje redakcije. Na to měła redakcija tohorunja skedźbnjeć.“
Čitajće w nowym rozhledźe (26.04.19)
Přichodny tydźeń wuńdźe nowe wudaće kulturneho časopisa. Wotrjadnik RCW za Delnju Łužicu Viktor Zakar rozmysluje wo wožiwjenju rěčow a zhladuje na rewitalizaciju manšćiny a wobstejace manske kubłanske móžnosće na kupje Man, kotrež skića impulsy za prócowanja wo serbšćinu.
Mejski Rozhlad wěnuje so w předpolu třikrajoweje wustajeńcy „Přechod 03“ wobšěrnje tworjacemu wuměłstwu. W interviewje rozmołwjamoj so z kuratorku a nawodnicu słowjenskeho muzeja za načasne wuměłstwo w Slovenj Gradecu Andreju Hribernik, kotraž bě na přihotach wustajeńcy wobdźělena. W dalšim přinošku zeznajeće 12 na wustajeńcy wobdźělenych wuměłcow a wuměłčow.
Wuměłstwo we wobchodźe
Z trijom Kupazukow na slědach Serbow a Keltow
Wojerecy (SiR/SN). Na štwórtym zarjadowanju lětušich 54. Wojerowskich hudźbnych swjedźenskich dnjow je ansambl Kupazukow wčera na hrodowej žurli wustupił. Frontowa žona Marion Kwicojc bě band před jědnaće lětami załožiła. Kupazukow rěka přełožene „kupa zynkow“. Hudźbne trijo je swojemu mjenu wjace hač wotpowědowało.
Jónkrótnje, harmonisce, mnohostronsce a jara profesionalnje su hudźbnicy wjace hač 80 připosłucharjow na jězbu do zašłosće wotwjedli. Rjany to hudźbny atol, kotryž přeproša z pućowanjom myslow na wšědny dźeń zabyć a wokomiki wotputanja wužić móc. Dych keltiskeje atmosfery žurlu přeprudźi, jako předstajichu publikumej irske a delnjoserbske melodije na wšelakich instrumentach kaž na hrabjowej harfje (Harkenharfe) přewodźane z łahodnymi dyrami ručneho bubona. K tomu so hodźacy repertoire pochadźa mjez druhim z Ruskeje, Němskeje, Šotiskeje a Jendźelskeje a bě jara spodobnje zestajeny.
„Njezwučena emocionalnosć“
Pjate zarjadowanje rjadu Zwjazka serbskich wuměłcow tracTare, tónraz zhromadnje wuhotowaneho z Maćicu Serbskej, je wčera dotal najwjetšu ličbu zajimcow do Budyskeho hosćenca Tiroler Stuben přiwabiło. Ćežišćo tworješe kniha Křesćana Krawca „Sej statok stajili“.
Budyšin (SN/bn). Jěwa-Marja Čornakec witaše přitomnych w mjenje předsydstwa ZSW a přepoda słowo moderatorej wječora prof. Dietrichej Šołće. „Křesćan Krawc słuša k rědkim serbskim awtoram, kotřiž tež romany pisaja. Hladajo na jeho tworjenje napadnje, zo so wuměłska a dokumentariska proza wotměnjatej“, Šołta awtora skrótka předstaji. Dr. Christiana Piniekowa předčita swoju w časopisu Pomhaj Bóh wozjewjenu recensiju, wuzběhujo jeho „stajnje powučne, ale nic powučace teksty“. Jan Nuk zjima swoje w Katolskim posole publikowane mysle wo knize Krawca, w kotrejž „namakamy tójšto hnujacych pasažow a rjane metafry. Je fascinowace, na kotre wašnje je Křesćan Krawc zezběrane hłosy do literatury přetworił.“
Z hudźbneho swěta na dźiwadłowe jewišćo
Dźensa swjeći Janina Brankačkowa sydomdźesaćiny. Wona je w Serbach wosebje jako wjelelětna čłonka hrajerskeho ansambla Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła znata. Ze zazběhom hrajneje doby 1974/1975 debitowaše absolwentka Drježdźanskeje Wysokeje šule za hudźbu „Carl Maria von Weber“ w hrě „Moped“ z pjera Nedjalka Jordanowa. Z poslednjej wulkej rólu w inscenaciji „Kaž w njebjesach“ po filmje Kayja Pollaka rozžohnowa so wona 2013 z powołanskeho jewišća.
W nimale štyrjoch lětdźesatkach zmištrowaše Janina Brankačkowa wjace hač 150 najwšelakorišich charakterow. Mjez wjerškami běchu mjez druhim drama Jurja Brězana „Stara Jančowa“, komedija „Totec swójba“ Istvána Örkényja a tehdy horcu diskusiju wuskutkowaca produkcija „Lěs“ po Aleksandru N. Ostrowskim.
Ptači kwas wulka inspiracija był
Paralelnje k lětušemu ptačokwasnemu programej za dźěći je SLA wosebite wubědźowanje wupisał. Jutry běchu wuslědki w Budyšinje wustajane.
Budyšin (SN/bn). We wobłuku lětušeho programa za dźěći „Ptačokwasny són“ je jón wuhotowacy Serbski ludowy ansambl wšitkich přihladowarjow přeprosył, so na wosebitym wubědźowanju wobdźělić. Holcy a hólcy móžachu sej jednu scenu z programa wuzwolić a ju jako předłohu za wobraz wužiwać. Najčasćišo jewjachu so na zapodatych mólbach a rysowankach kwasny porik sroki a hawrona, tola tež wosy a samo wjelki běchu po słowach za zjawnostne dźěło SLA zamołwiteho Stefana Cuški dosć derje zastupjene. Dohromady su jednotliwcy kaž tež cyłe rjadownje ansamblej 250 wobrazow sposrědkowali. Wobdźělnicy pochadźeja z cyłeje Łužicy, a z nimale kóždeho města resp. kóždeje wsy, hdźež je SLA program předstajił, je namjet dóšoł.
Z wotewrjenej wutrobu a sćerpnosću
Dźiwadźelnica Hanka Mikanowa wosomdźesaćiny swjećiła
Po cyłej Łužicy znata a woblubowana Hanka Mikanowa bě z ćěłom a dušu dźiwadźelnica. Sama je raz rjekła, zo bě jej radosć runje tak kaž winowatosć, w serbskej rěči na jewišću skutkować. Wona zasłuža sej kaž lědma tamna wuměłča titul „ludowa hrajerka“, a to w nanajlěpšim zmysle. Trajne slědy zawostaji pak tež za kulisami – hač jako nawodnica dźěćaceho respektiwnje lajskeho cyłka abo jako rozhłosowa rěčnica. Ćichu sobotu, 20. apryla, je wona swoje 80. narodniny swjećiła.
Dudy dožiwjeja tuchwilu tež we Łužicy renesansu
Wojerecy (SiR/SN). Hosćo połni wočakowanja a wupředate zarjadowanje. Tajka běše atmosfera na zelenym štwórtku na spočatku wosebiteho wječora na žurli Wojerowskeho hrodu. We wobłuku 54. Wojerowskich hudźbnych swjedźenskich dnjow steješe „wosebity“ instrument w srjedźišću – dudy. Ansambl z „Prěnjeho łužiskeho barokneho orchestra“ ze Stefanie Fröde, Handrijom Henčlom a Henryjom Güntzelom kaž tež z hóstnym hudźbnikom Peterom Kaulom njedachu jeno zaćišćapołne twórby na dudach zaklinčeć, ale wzachu wopytowarjow sobu do stawiznow wuwića instrumenta. K tomu často słyšany klišej krutych dudy piskacych muži w suknjach z kašćikatymi mustrami pak ansambl z bliskosće Budyšina njeposłuži.
