Organistej so wosobinsce dźakowali

wutora, 08. decembera 2015 spisane wot:
Wurjadny hudźbny podawk dožiwi minjenu sobotu něhdźe 70 wopytowarjow pi­šćeloweho koncerta w Ralbičanskej wosadnej cyrkwi. Wuhotował je jón organist Berlinskeje katedrale swjateje Jadwigi Tomaš Žur, kiž z Baćonja pochadźa. Wot njeho přednje­sene twórby připosłucharjow wočiwidnje zahorichu, tak zo so někotři organistej za to­ wosobinsce dźakowachu. K adwentnemu rozmyslowanju pohnuł bě farar­ Šćěpan Delan z basnju Józefa Nowaka. Foto: Rafael Ledźbor

Wječor 1 300 eurow wunjesł

póndźela, 07. decembera 2015 spisane wot:

Tójšto ludźi na 5. beneficnym koncerće w Jaseńcy

Jaseńca (SN/mwe). Pjaty króć wotmě so sobotu wječor w Jasčanskej Rynčec bróžni beneficny koncert ze skupinu PoŠtyrjoch. Něhdźe 120 ludźi, mjez nimi wjele młodych tež z wokolnych wsow a Budyšina, dožiwi w dohodownje wupyšenej bróžni wuběrny koncert wysokeje spěwneje kwality. K tomu běštej sej muski kwartet a swójba Floriana Rynča jako organizatoraj tradicionalneho zarjadowanja lětsa Spěwny consorcium seniorow přeprosyłoj.

Krajiny w nowej wustajeńcy

pjatk, 04. decembera 2015 spisane wot:
„Krajiny“ rěka nowa wustajeńca z mólbami Antje Pohl, kotruž staj Jochen Neumann a Birgit Marušowa (wotlěwa) minjene dny w Slepjanskim Serbskim kulturnym centrumje­ natwariłoj. Na swojich wobrazach předstaja Antje Pohl předewšěm krajinowe­ motiwy Slepjanskeho regiona. Běłowodźanka je so tež na dźěłarničkach Spěchowanskeho kruha za serbsku ludowu kulturu wobdźěliła. Po dźensnišim wotewrjenju­ wostanje přehladka hač do kónca februara widźeć. Foto: Joachim Rjela

W Budyskej Smolerjec kniharni je wčera wječor słuchokniha „Versuch über uns – Pospyt wo nas“, wušła w Ludowym nakładnistwje Domowina, swoju premjeru dožiwiła. Basnje Kita Lorenca bě Michał Lorenc wuzwolił a w zwu­kowym studiju Němsko-Serbskeho ludoweho­ dźiwadła nahrawał.

Winzelerdźe do Prahi

pjatk, 04. decembera 2015 spisane wot:
Žitawa (dpa/SN). Direktor Žitawskich měšćanskich muzejow Marius Winzeler woteńdźe do Prahi. Ze Šwicarskeje pochadźacy promowowany wuměłski stawiznar přewozmje w januaru wotrjad Stareho wuměłstwa w Čěskej narodnej galeriji. Powołanje do Prahi je jemu wulke wužadanje, rjekny 44lětny powěsćerni dpa. Winzeler nawjedowaše w Žitawje wot lěta 2008 Kulturnohistoriski muzej, Historiski měšćanski archiw a Muzej za geologiju­ a přirodowědu. Zběrki we wšelakich, pod pomnikoškitom stejacych twarjenjach je wob lěto hač do 50 000 ludźi wopytało. Najwjetši magnet stej wulki a mały póstny rub. Z tajkim běchu něhdy w póstnym času wołtarje, relikwije a wobrazy swjatych zawodźě­wali. „Moja bilanca je pozitiwna“, měni Winzeler, kiž je tež stajnje zaso mjezy přesahowace projekty zwoprawdźał. Muzeje su po jeho słowach nimo póstneju rubow tež dalše akcenty sadźeli, přede- wšěm na polu načasneho wuměłstwa. Za zastojnstwo direktora w Žitawje předleži mjeztym wjace hač 40 požadanjow.

Serbski gymnazij

pjatk, 04. decembera 2015 spisane wot:
1. decembra 1945 su w Českej Lípje „připrawnišćo łužiskoserbskeho realneho gymnazija“ wotewrěli. Bě to wuslědk jednanjow delegacije Domowiny w čěskim ministerstwje kubłanja z čěskej šulskej Maćicu (ÚMŠ) a z Towarstwom přećelow Serbow (SPL). 30. nowembra bě wosebity bus 30 serbskich holcow a hólcow přiwjezł, kotřiž tworjachu prěnju rjadownju. Spočatk 1946 rozrosće ličba šulerjow na 59 w dwěmaj rjadownjomaj. 15. měrca potom rozrjadowachu mjeztym 61 wuknjacych na tři rjadownje. Třećina gymnaziastow běchu holcy. 34 šulerjow bydleše w internaće, tamni běchu hosćo čěskich swójbow. Wučba bě njedosahaceho městna dla zwjetša popołdnju. Na proze 1946/1947 přećahnychu wučerjo a šulerjo do Varnsdorfa, jeničce třo wostachu w Českej Lípje na měšćanskim gymnaziju. We Varnsdorfje wuwučowachu na to 82 šulerjow w štyrjoch rjadownjach. Na woběmaj městnomaj běchu tući serbscy wučerjo: kantor J. Šołta, J. Wuješ, prof. M. Krječmarj, B. Rachel, A. Skopa, M. Zoba, F. Hajna, dr. H. Šleca, P. Wowčerk, M. Janca, M. Wirtec, F. Jakubaš, R. Jenč a farar­ Michał Rab. Mikławš Krawc

Do raja bajkow

štwórtk, 03. decembera 2015 spisane wot:

Budyšin (SN). Z titlom „Šmjatańca w raju bajkow“ je Załožba za serbski lud nowu serbskorěčnu DVD za dźěći wot šěsć lět wudała, kotraž hodźi so derje pod hodowny štom. Młodźi a starši přihladowarjo móža sćěhować, kak so Cinderella z pomocu přećelow wo to prócuje, raj bajkow zaso do runowahi přinjesć.

Přełožk do hornjoserbšćiny wobstarała bě Jadwiga Dyrlichowa. Toni Bruk, Michał­ Cyž a Stefan Kutsche su na DVDji sobu dźěłali. Znaći serbscy dźiwadźelnicy spožčichu figuram swój hłós.

Nürnbergski tribunal zahajeny

štwórtk, 03. decembera 2015 spisane wot:

Hižo do kónca Druheje swětoweje wójny běchu so třo wodźacy reprezentanća anti­hitlerskeje koalicije dojednali, na­čolnych němskich wójnskich złóstnikow a politikarjow NSDAP ze smjerću chłostać. Jendźelski premier Churchill namjetowaše, sta wodźacych nacijow a generalow hnydom zatřělić. Stalin žadaše sej w mjenje Sowjetskeho zwjazka (ZSSR), tule ličbu na 50 000 rozšěrić. Prezident USA Roosevelt wupraji so za wotprawjenje złóstnikow ze sekeru abo na šibjeńcy. Na te wašnje su nazymu 1946 tež smjertne wusudy wuwjedli.

Wójnske ministerstwo USA pak namjetowaše na kóncu wójny 1945 nowemu prezidentej Trumanej, mjezynarodne wojerske sudnistwo wutworić. Wone njeměło jeničce načolnych złóstnikow, ale tež nacistiske organizacije a jich zahubnu ideologiju po dokładnym juristiskim jednanju zasudźić. Jako dotal nje­znata wobskóržba buchu „złóstnistwa přećiwo měrej a čłowjestwu“ poručene, do čehož słušachu nadpady na druhe staty, złóstnistwa wójska přećiwo cuzym wojakam a na ciwilnej ludnosći, ale tež masowe morjenje ludow kaž Židow.

Za kulturu často žane pjenjezy

póndźela, 30. nowembera 2015 spisane wot:

Wojerecy (AK/SN). Hornja Łužica ma wulki potencial młodych wuměłcow za našočasne­ molerstwo a plastiki. Tole podšmórny přirjadnica Budyskeho krajneho rady Birgit Weber sobotu we Wojerowskim hrodźe na sedmej awkciji Za­łožby za wuměłstwo a kulturu Hornjeje Łužicy. Dohromady 122 twórbow 66 wu­měłcow­ su tam přesadźowali. Cyłkowny dobytk wučinješe wjace hač 12 000 eurow. Z 800 eurami najwjetši ­poskitk docpěchu za twórbu Jürgena Spottki „Tamny je hinaši – wón je kaž ty“. Wje­lećanski drjeworězbar bě tryptichon z lipoweho drjewa w času wot lěta 2006 hač do 2015 stworił a zaběra so w nim na zajimawe wašnje z mjezyčłowjeskej tolerancu. Spottke je so prěni raz na awkciji wobdźělił. Połojcu dobytka dósta wuměłc, tamnu Załožba za wuměłstwo a kulturu Hornjeje Łužicy.

Schadźowanka po delnjoserbskim

póndźela, 30. nowembera 2015 spisane wot:
Tež delnjoserbscy studenća su so k swjedźenjej schadźowali, a to minjenu sobotu wječor w kafeteriji Choćebuskeho Delnjoserbskeho gymnazija. Zo móžetej tež derje rejwać,­ pokazaštej moderatorce Caroline Harpojc a Tabea Richterojc (wotprawa) na hudźbu­ skupiny Sprjewjan, kotraž bě z Hornjeje Łužicy přijěła. Studentska band z BTU The Good Soul Project zahori ze serbskimi tekstami Wernera Měškanka runje tak kaž skupina nAund, kotraž k rejam hudźeše. Foto: Gregor Wieczorek

nowostki LND