Putin a Erdoğan so zetkałoj

wutora, 09. apryla 2019 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Najebać raznu kritiku z USA Turkowska dale na tym wobstawa, ruski rakety wotwobaracy system kupić. „To je naše suwerenitne prawo“, rjekny prezident Recep Tayyip Erdoğan wčera po zetkanju ze swojim ruskim kolegu Wladimirom Putinom. „Nichtó njemóže sej wot nas žadać, zo so toho wzdamy.“ W juliju chcedźa prěnje raketywotwobaranske systemy přewzać. Turkowska kupi cyłkownje štyri systemy typa S-400 a płaći za to 2,2 miliardźe eurow.

USA kritizuja, zo Turkowska jako prěni kraj NATO ruske brónje kupuje. Nimo toho so we Washingtonje boja, zo móhła Ruska tak na sensibelne daty moderneho ameriskeho bojoweho lětadła F-35 přińć, kotrež je Turkowska w USA kupiła.

Na zetkanju z Erdoğanom so Putin za to zasadźowaše, zo měłoj brónjenskej industriji Ruskeje a Turkowskeje wušo hromadźe dźěłać. „To je po słowach ruskeho prezidenta „chutny nadawk“. Hladajo na dodawanje dalšeje ruskeje wojerskeje techniki do Turkowskeje je dosć „wjele lubjacych projektow“, Putin rjekny.

Tak žane bydlenje njenastanje

wutora, 09. apryla 2019 spisane wot:

Debata wo móžnym wuswojenju bydlenskich koncernow

Berlin (dpa/SN). Wodźacy politikarjo CDU su namjet předsydy Zelenych Roberta Habecka, w boju přećiwo nuzy na bydlenskich wikach wulkowobsedźerjow bydlenjow wuswojić, raznje kritizowali. „Nětko zjawnu debatu wo wuswojenju nastorčić je ekstremnje škódne. Wšako sej we wšitkich městach přejemy, zo ludźo do bydlenjow inwestuja“, rjekny sewjerorynsko-westfalski ministerski prezident Armin Laschet wčera do posedźenja prezidija CDU w Berlinje. Šef durinskeje CDU Mike Mohring mjenowaše nastork Habecka „ryzy socializm“. Laschet sej žadaše: „Dyrbimy debatu spěšnje skónčić, přetož tak ani jeničke bydlenje njenastanje. Mnozy, kotřiž chcyli inwestować, su znjeměrnjeni.“

Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) rjekny hladajo na pobrachowace bydlenja: „Je wostrózbjace widźeć, kajke myslenje je mjez Zelenymi zdźěla hišće rozšěrjene.“ Wón je sej wěsty, zo so podruže zaso zniža, hdyž nowe by­dlenja nastanu. Štóž wuswoja, žane nowe bydlenja njetwari, Kretschmer wuzběhny.

Tysac awtow kontrolowali

wutora, 09. apryla 2019 spisane wot:

Zhorjelc (dpa/SN). We wobłuku wulko­zasadźenja w němsko-pólskej pomjeznej kónčinje je policija wčera w Zhorjelskim wokrjesu wjace hač tysac jězdźidłow kontrolowała. Cyłkownje su mjez druhim na awtodróze A 4 něhdźe 1 200 wosobow přepruwowali a 15 chłostajomnych njeskutkow zwěsćili, kaž Zhorjelska policajska direkcija zdźěla. Dale su tři wukazy zajeća přesadźili. W dwěmaj padomaj přepytuja podhlada potajerstwa dla, we wosom padach ranjenja zakonja wo wopojnych srědkach dla. W jednym padźe zwěsćichu ranjenje brónjenskeho zakonja, nimo toho dwaj wobchadnej chłostajomnej njeskutkaj a dwě padu­stwje. Pjatnaće šoferow steješe „pod wliwom wopojnych srědkow“, třo běchu alkoholizowani. Cyłkownje 381 zastojnikow bě zasadźenych.

Policija chce z kontrolemi tajkeho razu ćišć na kriminelnu scenu zesylnić a signalizować, zo dyrbja ludźo kóždy čas z tajkimi policajskimi akcijemi ličić. ­Hakle njedawno su zastojnicy na namjeznych přechodach w Žitawje awta přepruwowali, a to tež na čarach zboka wulkich wobchadnych prudow.

To a tamne (09.04.19)

wutora, 09. apryla 2019 spisane wot:

Do škleńčanych duri rěznistwa zrazył je muž ze swojim awtom w Freitalu. Po dotalnych dopóznaćach sedźeše starši muž za wodźidłom, jako z wozom do zachoda wobchoda prasny. Škleńčana fronta so dospołnje rozbi. Šofer so při njezbožu snadnje zrani. Policija přepytuje, kak je k njezbožu přišło. K starobje muža žane informacije njepředleža.

Do cirkusoweho stana nachwilnje přećahnyli su studenća Techniskeje uniwersity w Braunschweigu. Něhdźe 700 studentow tam wot wčerawšeho wuknje, dokelž hłownu žurlu uniwersity tuchwilu ponowjeja. Čerwjeno-běły stan na terenje wysokeje šule ma dwaj semestraj dołho jako prowizoriske kubłanišćo słužić. „Chcemy wam dźensa magiju konstrukciskeje techniki w stanje zbližić“, rjekny prof. Thomas Vietor. Stan je z internetom a tepjenjom wuhotowany.

Wěcowna rozmołwa wo medijach w demokratiji

póndźela, 08. apryla 2019 spisane wot:

Budyšin (CS/SN). Wulke polo worać mějěše zarjadowanje „Masowe medije w demokratiskej towaršnosći – narok a woprawdźitosć žurnalistiskeho dźěła“ minjeny pjatk w Budyskim Kamjentnym domje, zo by na wšitke prašenja dosahajcy wotmołwjene było. Něhdźe sto zajimcow bě přišło na wječor, kotryž stej prěni raz w swojim wusměrjenju chětro napřećiwnej Budyskej towarstwje organizowałoj: Kamjentny dom a Budyski měr. Wotpowědnej běštej zawodnej referataj. Medijowy wědomostnik prof. dr. Lutz Hagen, nawoda instutita za komunikaciske wědomosće Drježdźanskeje Techniskeje uniwersity, wujasni zakonske zakładny za skutkowanje medijow w Němskej. Filmowc Wilhelm Domke-Schulz zastupowaše měnjenje, zo „tak mjenowane zjawnoprawniske medije“ towaršnosć polarizuja. Jako přikład mjenowaše wón poměr mjez Ruskej a Ukrainu, wšako so tu derje wuznawa. Z rozprawnistwom zbudźatej na přikład telewizijnej sćelakaj ARD a ZDF zaćišć, zo staj Ruska a Putin jeničkaj winikaj ukrainskeho konflikta.

Wotwažuja zhromadnosće

póndźela, 08. apryla 2019 spisane wot:

Tutzing/Magdeburg (B/SN). Nawodźa ewangelskeje a katolskeje cyrkwje Němskeje su zhromadne pozicije we wobchadźe z ćěkancami wuzběhnyli. W diskusiji „Mandźelstwo za wšitkich“ su pak po słowach katolskeho Magdeburgskeho biskopa Gerharda Feigi etiske pozicije rozdźělne. Tohodla je wažne tež dale w rozmołwje wostać, rjekny předsyda eku­meniskeje komisije katolskeje biskop­­ske- je konferency na kóncu posedźenja ­w ewangelskej akademiji Tutzing. Społnomócnjeny ewangelsko-lutherskeje cyr­kwje za ekumenu Karl Hinrich Manzke wu­zběhny, zo při wšěch rozdźělnych nahladach žaneje přičiny njeje z jednym hłosom njerěčeć. Mjeztym zo w mnohich ewangelskich krajnych cyrkwjach hižo homoseksualne pory žohnuja a jich mandźelski zwjazk kaž mjez mužom a žónskej mjeztym runostajeja, katolska cyrkej žohnowanje jenakosplažnych porikow nadal wotpokazuje.

Pomhaja w Ugandźe

Koncept za přichod Slepoho pódla

póndźela, 08. apryla 2019 spisane wot:

Z hnydomnym programom zaruča zwjazkowe knježerstwo, hišće do schwalenja zakonskich zakładow za kónc wudobywanja brunicy z dźěłami za strukturnu změnu započeć.

Drježdźany/Podstupim (SN/at). Z prěnim paketom 240 milionow eurow podpěruje Zwjazk strukturnu změnu we wot kónca wudobywanja brunicy potrjechenych krajach. „Nětko je puć swobodny, prěnje widźomne kroki do přichoda Łužicy a srjedźneje Němskeje hić“, zwěsća sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU). Wón rěči zdobom wo „cyle rozsudnej etapje za strukturne wuwiće“. Po słowach jeho braniborskeho kolegi Dietmara Woidki (SPD) „měł hnydomny program prawje spěšnje w regionach skutkować a potrjechenym ludźom pokazać, zo politikarjo lubjenja dodźerža a zo konkretnje jednaja“. Iniciatiwu k tomu bě Woidke loni napřećo zwjazkowemu financnemu ministrej Olafej Scholzej (SPD) nastorčił, kaž statnej kencliji w Drježdźanach a Podstupimje zdźělatej.

Rozsudny tydźeń za brexit

póndźela, 08. apryla 2019 spisane wot:

London (dpa/SN). W bjezkónčnej stawiznje brexita móhł tutón tydźeń rozsudny być: Z napjatosću dźensa čakachu, hač běchu direktne rozmołwy mjez knježerstwom a opoziciju wo móžnych wupućach z krizy wuspěšne. Zajutřišim chcedźa čłonojo EU na wurjadnym wjeršku rozsudźić, hač podlěšenju brexita přihłosuja. Premierministerka Theresa May bě wo to prosyła, brexit na 30. junij přestorčić. Britiski parlament chce w tym prašenju tež hišće sobu postajeć.

USA žadaja sej kónc ofensiwy

Washington (dpa/SN). Wonkowny minister USA Mike Pompeo libyskeho generala Chalifa Haftara namołwja ofensiwu k zdobyću libyskeje stolicy Tripolisa hnydom skónčić. W tutym konflikće njeje žanoho wojerskeho rozrisanja, wón rjekny. Politiske rozrisanje je jenički puć, kraj zaso wujednać. Mjezynarodnje připóznate knježerstwo kraja mjeztym zdźěla, zo přihotuje napřećiwnu ofensiwu.

Ludomordarstwo wopominali

Na cyłoněmskim akciskim dnju zahajichu přećiwo spochi přiběracym podružam a přećiwo wutłóčenju w Berlinje podpismowu akciju za ludowe požadanje, z kotrymž chcyli wulke bydlenja wobsedźace koncerny wuswojić. Akcija je mjez politiskimi stro­nami hižo kontrowersne reakcije zbudźiła. Bydlenske towaršnosće so akciji raznje wobaraja. Foto: dpa/Paul Zinken

Sakska FDP nadźija so dźesać procentow

póndźela, 08. apryla 2019 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska FDP je wuhibki za nawrót do krajneho sejma stajiła. Na krajnym zjězdźe w Drježdźanach su liberalni wčera jednohłósnje swój wólbny program schwalili. Tón předwidźi mjez druhim sylnjenje wyšich šulow, zjednoćenje pjeć zjawnowobchadnych zaměrowych zwjazkow na cyłosakski zwjazk ­a zniženje wólbneje staroby wot 18 na 16 lět.

Sobotu bě strona swoje předsydstwo znowa wuzwoliła. Při tym zepěrachu so na nazhonity personal. Wjelelětny předsyda Holger Zastrow wostanje krajny šef strony. Načolneho kandidata za wólby sakskeho sejma su delegaća 50. krajneho zjězda znowa za předsydu wuzwolili, byrnjež wón poměrnje zdźeržliwe přihłosowanje žnjał. 139 delegatow (64,4 procenty) hłosowaše za noweho stareho předsydu, 73 delegatow hłosowaše z „ně“, štyrjo so hłosa wzdachu. Napřećiwneho kandidata Zastrow žanoho njeměješe. Generalny sekretar wostanje Torsten Herbst ze 74,9 procentami.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND