To a tamne (05.01.18)

pjatk, 05. januara 2018 spisane wot:

Dospołnje nimokulił je so pospyt wodźerja w Mannheimje, ze swojim wulkim nakładnym awtom do wuskeje hasy wotbočić: Cyłkownje 23 parkowacych awtow wón při tym wobškodźi. Po informacijach policije je so Lkw při wotbočenju wjacorych awtow šmórnył. Jako spyta šofer wróćo storčić, sta so to samsne. Policija muža skónčnje zadźerža. Nakładne awto bě za jězdnju prosće přešěroke. Nastata škoda wučinja 20 000 eurow.

Milion eurow drohu blešu wodki je njeznaty w Kopenhagenje pokradnył. Při tym jedna so wo přewšo rědki eksemplar, kiž steješe w priwatnym składźe. Wobrazy wěstotneje kamery pokazuja zakukleneho muža, kiž blešu spakosći. Wona je tak droha, dokelž wobsteji z třoch kilogramow złota a třoch kilogramow slěbra. Bleša, požčonka z Ruskeje, njebě zawěsćena.

Peticiju móža přepodać

štwórtk, 04. januara 2018 spisane wot:

Koslow/Drježdźany (SN/BŠe). Peticija za to, wobmjezować wobstatk wjelkow, bě wuspěšna. Wot junija do 14. decembra je ju 18 590 wobydlerjow podpisało, z nich 16 743 Saksow. 12 777 ludźi bydli w Budyskim wokrjesu. Za wuspěch bě 12 000 podpismow trěbnych. Kaž iniciator pe­ticije, Jurij Lebza z Koslowa, zdźěli, je wona­ po cyłej Němskej zajim zbudźiła.

Hižo wjacore tydźenje su někotři zapósłancy Sakskeho krajneho sejma wšitkich frakcijow na temu reagowali, kaž na přikład Kathrin Kagelmann (Lěwica). „Mam wulke zrozumjenje za hněw ludźi, kotřiž začuwaja, zo tradicionalne plahowanje wowcow hižo telko respekta nima. Tohodla je zhromadnosć mjez přirodoškitom a hladanjom kulturneje krajiny wažna“, wona wuzběhny. Zapósłanča podpěruje tuž zjawne słyšenje fachoweho wuběrka, kotryž so z wjelčej problematiku rozestaja. Přiwšěm warnuje před hysteriju. „Wjelk słuša k Łužicy. Strachi ludźi pak měli chutnje brać.“

10. januara chcedźa podpěrarjo zhromadnje z Jurjom Lebzu peticiju prezidentej Sakskeho krajneho sejma dr. Matthiasej Rößlerej přepodać.

Wopyt kurjawy dla wupadnył

štwórtk, 04. januara 2018 spisane wot:

Kijew (dpa/SN). Zwjazkowy wonkowny minister Sigmar Gabriel (SPD) je swoju jězbu do krizoweje kónčiny na wuchodźe Ukrainy špatneho wjedra dla wotprajić dyrbjał. „Mamy kurjawu, nic poli­tisku, ale woprawdźitu“, rjekny Gabriel w ukrainskim­ Dniprje, po tym zo bě rozsud ze swojim ukrainskim kolegu Pawelom Klimkinom wobrěčał. Poprawom chcyštaj so wobaj z čłonami wobkedźbowarskeje misije Organizacije za wěstotu a zhromadne dźěło w Europje zetkać.

Časowy plan hotowy

Berlin (dpa/SN). Wodźacy zastupnicy CDU, CSU a SPD su so wčera wječor na časowy plan dojednali, přihotować sonděrowanske rozmołwy k wutworjenju zhromadneho knježerstwa. Předsyda SPD Martin Schulz rěčeše po zetkanju wo dobrym dźěłowym zakładźe, „na kotrymž móžemy njedźelu sonděrowanja zahajić“. Po zwrěšćenym sonděrowanju z FDP a Zelenymi nadźija so unija nětko stabilneho knježerstwa ze socialdemokratami. Woni chcedźa hakle po zakónčenju tydźeń trajacych rozmołwow rozsudźić, hač so znowa na wulkej koaliciji z CDU/CSU wobdźěla abo nic.

Kompjutery wohrožene

Wichorowa nižina „Burglind“ je na zapadźe Němskeje wulke škody zawostajiła. W sewjerorynsko-westfalskim Ratingenje padny štom na domske a třěchu chětro wobškodźi (hlej wobraz). Mnohe dróhi a železniske čary běchu spowróćanych štomow dla zaraćene.­ Dźensa rano bě nadróžny a železniski wobchad z městnami přeco hišće haćeny. Foto: dpa/David Young

Palestinjenjo hroženje Trumpa wotpokazuja

štwórtk, 04. januara 2018 spisane wot:

Ramallah (dpa/SN). Zastupnicy Palestinjanow su hroženje prezidenta USA Donalda Trumpa hladajo na přetorhnjenje pomocnych pjenježnych přepokazankow wotpokazali. „Njedamy so wudrěwać“, rjekny politikarka Hanan Ashrawi nowinarjam. Z připóznaćom Jerusalema jako stolicy Israela „njeje Trump jenož mjezynarodne prawo ranił, ale tež zakłady měra swojowólnje zničił“.

Palestinjenjo běchu rozhorjeni na iniciatiwu Trumpa reagowali a USA jako posrědnika při móžnych měrowych jednanjach wotpokazali. Na to Trump hrožeše, zo Palestinjanam dalše pomocne srědki zapowědźi, njejsu-li k měrowym jednanjam z Israelom zwólniwi. „Płaćimy Palestinjanam sta milionow dolarow wob lěto a njedóstawamy za to ani připóznaće ani respekt. Woni nochcedźa z Israelom wo měrowym zrěčenju jednać. Čehodla dyrbjeli jim dale telko pjenjez płaćić?“ Kaž pomocny skutk UNO na dobro Palestinjanow (UNRWA) zdźěli, njebu wón wot knježerstwa USA wo tym informowany, zo so na dotalnej praksy w zwisku z pomocnymi srědkami USA něšto změni.

Dalše protesty a demonstracije

štwórtk, 04. januara 2018 spisane wot:

Teheran (dpa/SN). W Iranje je wčera k dalšim protestam přećiwo knježerstwu a přećiwo duchownym nawodam dóšło. W socialnych medijach pokazachu aktiwisća a žurnalisća minjenu nóc nahrawanja tajkich protestnych zarjadowanjow. W jednym z filmow wołachu demonstranća parole přećiwo najwyšemu duchownemu nawodźe kraja Ajatollih Ali Chameneijej. Po informacijach aktiwistow je policija we wjacorych městach demonstrantow zajała.

Samsny čas su po wšěm kraju tež přiwisnicy knježerstwa na dróhu šli, zasudźejo USA, Israel a Sawdi-Arabsku. Tele kraje běchu po jich měnjenju njeměry naškarali.

Mjeztym su USA swoje žadanje za hnydomnym posedźenjom Bjezstrašnost­neje rady UNO potwjerdźili. Wulkopósłanča USA pola Zjednoćenych narodow Nikki Haley sej žadaše, zo dyrbja wone hladajo na „zmužitych demonstrantow“ hłós na jich dobro pozběhnyć.

Wočakowanja su wulke

štwórtk, 04. januara 2018 spisane wot:

Zapósłancy zwjazkoweho sejma namołwjeni na zajimy ludźi dźiwać

Drježdźany/Budyšin (SN/BŠe). 111 000 přistajenych Budyskeho wokrjesa ma wulke wočakowanja na nowe knježerstwo w Berlinje. Wot koaliciskich partnerow dźě wotwisuje, kelko mzdy přistajeni přichodnje změja. Dale ma so rozrisać, što přichodnje ze zasłuženej rentu budźe. Hladajo na móžnu nowu wulku koaliciju CDU/CSU a SPD žada sej dźěłarnistwo za zežiwjenje­ a hosćency (NGG) nětko dźěłowu a socialnu agendu a namołwja zapósłancow zwjazkoweho sejma z domizny, zo měli na zajimy ludźi dźiwać. Wosebje dźěłowy čas je dźěłarnistwu wažna naležnosć. 32 400 ludźi Budy­skeho wokrjesa tuchwilu dźělnje dźěła, a to najebać dobru konjukturu. Jich je 22 procentow wjac hač před pjeć lětami. Něhdźe 83 procentow dźělneho dźěła wukonjeja žony. Jednaćel NGG w re­gionje Drježdźany-Kamjenica Volkmar Heinrich ma tuž nadawk za nowe zwjazkowe knježerstwo: Přistajeni dyrbjeli prawo na połne dźěłowe městno měć.

Protesty su USA lube

štwórtk, 04. januara 2018 spisane wot:
Jako słyšach tele dny powěsć, zo USA demonstrantow w Iranje pohonjeja, w boju přećiwo knježacemu systemej njepopušćić a krajej skónčnje demokratiju přinjesć, dyrbjach na podawki kónc lěta 2013 na Ukrainje myslić. Tehdy bě samo senator USA John McCain do Kijewa přijěł, zo by demonstrantow na tamnišim Majdanje namołwjał dale wojować, doniž njeje demokratija wuwojowana. Mjeztym su USA přiznali, zo běchu „rewoluciju“ na Ukrainje sobu organizowali a financowali, zo móhli Ukrainu zapadej přizamknyć a swój wliw dale na wuchod rozšěrić, zo bychu Rusku zesłabili. Wumjetowanje iranskeho prezidenta Ruhanija, zo su protesty w kraju wot wukraja organizowane, nimam tuž ani za njewoprawnjene. Powalenje iranskeho statneho porjada by USA jara lube było: Tak bychu stareho njepřećela wot­byli a móhli skónčnje za iranskim zemskim wolijom hrabać. Marko Wjeńka

To a tamne (04.01.18)

štwórtk, 04. januara 2018 spisane wot:

Njesćerpny pasažěr w lětadle Ryanair je na lětanišću juhošpaniskeho města Malaga swojowólnje nuzowe durje wočinił a na křidło mašiny zalězł: 57lětny Polak bě prawdźepodobnje paniku dóstał, po tym zo njesmědźachu ludźo poł hodźiny po přizemjenju přeco hišće z mašiny. Personal móžeše muža skónčnje pře­rěčeć, zo so zaso do lětadła wróći. Poli­cija pak Polaka na to nachwilnje sobu wza.

W kurioznej zwadźe wokoło kusateho wosoła a droheho sportoweho awta rěka wusud: Wobsedźer skoćeća dyrbi mějićelej sportoweho awta škodu 5 800 eurow zarunać, po tym zo bě wosoł před lětomaj w hessenskim Schli­tzu do oranžoweho jězdźidła kusnył a lak wobškodźił. Na to su so wobdźěleni před Gießenskim krajnym sudnistwom dojednali. Kaž policija tehdy rozprawješe, bě drje wosoł awto za wulku­ morchej měł.

Telefony zaso aktiwizuja

srjeda, 03. januara 2018 spisane wot:

Seoul (dpa/SN). Sewjerna Koreja chce přetorhnjenu komunikacisku syć k Južnej Koreji při kruće wobstražowanej mjezy­ mjez krajomaj zaso „aktiwizować“. Tole zdźěla zakitowanske ministerstwo w Seoulu. Telefonisku připrawu w pomjeznym městačku Panmunjon chcychu dźensa popołdnju zaso zapinyć. Pozadk je poskitk sewjerokorejskeho mócnarja Kima Jong Una k nowym rozmołwam mjez znjepřećelenymaj krajomaj.

Wichor škody zawostajił

Mainz (dpa/SN). Sylny orkanowy wichor je dźensa rano w Porynsko-Pfalcy tójšto štomow spowalał. Wjele dróhow bě za­raćenych. Přehlad wo rozměrje škodow dopołdnja hišće njemějachu. „Štomy drje dźensa hišće njezličimy. Za to je jich přewjele“,­ informowaše rěčnica policije. Powołanski wobchad bě z blakami haćeny. Tež w Porynskohessenskej je wichor škody zawinił. Pola Wörrstadta padny štom na awtodróhu A 63.

USA žadaja sej posedźenje UNO

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND