Smy jara potrjecheni a zrudni, zo je so tragiske wobchadne njezbožo stało, při kotrymž staj bywša wjelelětna Wojerowska županka Brigita Šramina a jeje mandźelski Beno žiwjenje přisadźiłoj. Přeco hišće to wěrić njemóžemy.
„Što hewak čini narod žiwy abo mortwy hač jeho žiwa rěč a kultura?“
Tute słowa Jurja Brězana je Brigita Šramina pragmatisce zeskutkownjała. Kaž je mi raz powědała, bě z ćěłom a dušu wučerka.
Brigita, ale tež Beno běštej připóznatej serbskej wosobinje w měsće a regionje, twjerdźu, samo po cyłej Hornjej Łužicy. Wosobinje, kotrejž stej so na dobro serbskeho ludu do cyle wosebiteje měry angažowałoj.
1964 běštaj do Wojerec ćahnyłoj.
W lěće 1966 započa Brigita na šuli „Handrij Zejler“ dźěłać. Tam wuwučowaše serbšćinu a rušćinu. 1974 sta so z fachowej poradźowarku za serbšćinu we wokrjesu a rady je w šulach na wsach pola kolegow hospitowała.
Čas swojeho žiwjenja je Brigita rěče faworizowała.
Jako powołachu ju w lěće 1990 za direktorku 4. srjedźneje šule „Albert Schweitzer“, njeměješe tute kubłanišćo jenož partnersku šulu w pólskim Wlenju, ale zdobom w Finskej a Jendźelskej.
19 stron nastupi k wólbam Sakskeho krajneho sejma 1. septembra. Dźesać z nich wupraja so w swojim wólbnym programow k serbskim naležnosćam. Serbske Nowiny su wólbne programy pod hesłomaj „serbskosć“ a „mjeńšiny“ přehladali. Wočiwidne je, zo předleža tam, hdźež su so Serbja sami aktiwnje na diskusiji wo programje swojich stron wobdźělili, na přikład w dźěłowym kruhu za serbske naležnosće Zwjazka 90/Zelenych abo SPD, přewšo fundowane wuprajenja. Wobšěrna je lisćina wólbnych přilubjenjow serbske temy nastupajo pola CDU. Poražacej stej skromnej poskitkaj Lěwicy serbskim wolerkam a wolerjam.
Zwjazk 90/Zeleni
W třoch kapitlach namakamy we wólbnym programje sakskich Zelenych serbske wuprajenja. W kapitlu 2, Sprawnosć zhromadnje skrućeć, potrjechi to dypki „Najlěpše kubłanje wšitkch zmóžnjeć“, „Sakska za kóždeho“ a „Zhromadne žiwjenje w Sakskej pisane a čiłe wuhotować“.
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa wobswětowa ministerka Steffi Lemke (Zeleni) zaruča miliardy za akciski program „přirodny škit klimy“. Hač do lěta 2028 steji wjace hač 3,5 miliardy eurow k dispoziciji, praji politikarka. „Akciski program je a wostanje z tym najwjetše spěchowanje za škit přirody a klimy, kotrež hdy w Němskej mějachmy. Hladajo na dale trajacu krizu klimy dyrbimy přirodu škitać, zo by wona nas škitać móhła.“
Wólby maja wulki wuznam
Podstupim/Hamburg (dpa/SN). Za ministerskeho prezidenta Braniborskeje Dietmara Woidku su wólby do krajneho sejma w Durinskej, Sakskej a Braniborskej wuznamne za stabilitu na wuchodźe Němskeje. „Nětko dźe wo wšo. Hospodarske wuwiće, socialnu wěstotu, towaršnostnu zhromadnosć – a za to trjebamy politisku stabilitu. Na kóncu dźe tež wo demokratiju“, praji politikar SPD magacinej Stern.
Rozmołwy bjez wuslědka
Jena (dpa/SN). Něhdźe 2 000 ludźi je w Jenje po prěnich trochowanjach policije přećiwo AfD protestowało a wustupej krajneho nawody strony Björna Höcke zadźěwało. Policija je popjerjowy spray a pradła zasadźowała, zo by sydanske blokady rozpušćiła, praji rěčnik policije. Zranił so pozdatnje nichtó njeje. Poprawom bě planowane, zo porěči Höcke na wobydlerskej rozmołwje w centrumje měšćanskeje štwórće. Z wěstotnych přičin běchu wustup Höcke – po dorěčenju z jeho škitnym personalom – wotprajili. Höckej njeporadźi so do centruma podać, zarjadowanje AfD zakónčichu. Pózdni wječor wozjewi policija, zo dyrbjachu wobdźělenje Höckeho „mnohich wosobow a njepřewidneho połoženja na městnje dla“ krótkodobnje wotprajić. Napřećiwne demonstracije běchu po wuprajenjach policije přizjewjene, poprawom pak mjenje ludźi wočakowachu. Dwanaće njeskutkow a jedne zranjenje porjada zastojnicy registrowachu. Zajeli nikoho njejsu.
Lubosćinska stawizna spěwarki Jennifer Lopez a dźiwadźelnika Bena Afflecka njeje tež w druhim pospyće zbožownje skónčiła. Po dwěmaj lětomaj mandźelstwa da so Lopez (55) nětko wot Afflecka (52) dźělić. Wutoru woteda wona na sudnistwje w Los Angelesu rozwěrowanske podłožki. Jako datum rozwodźenja poda Lopez 26. apryla. Hižo před 20 lětami běštaj Lopez a Affleck lubosćinski porik. Přimjeno porika bě „Bennifer“.
W Awstralskej smědźa po sudniskim rozsudźe dale tysacy dźiwje konje zatřěleć. Dźiwje konje mjenuja tam „Brumbies“, wone su wažny dźěl regionalneje folklory. W zwjazkowym staće New South Wales běchu zarjady morjenje konjow přikazali, dokelž bywa jich populacija dale a wjetša. Přećiwo tomu skoržeše organizacija škitarjow přirody, ale bjez wuspěcha.