Chcedźa wuknjenskej widejej wo Zejlerju a Ćišinskim produkować
Lětni serial SN
3. dźěl
Załožba za serbski lud je loni idejowe wubědźowanje „Rěč wjaza. Rěc zwězujo. Sorbisch verbindet.“ přewjedła. 27 projektow su z pjenježnym dobyćom w pjeć kategorijach 500 do 10 000 eurow mytowali. W našej lětnjej seriji předstajamy wubrane dobyćerske projekty, dźensa „Wuknjenskej widejej wo Zejlerju a Ćišinskim“:
Serbska Murja, to je młodźinska organizacija, kotraž wěnuje so hajenju serbskeje kultury a so předewšěm tež na digitalnym polu angažuje. Tak běchu serbscy młodostni hižo mjez druhim w lěće 2018 znatu aplikaciju „Quizserb“ za šmóratko wuwili. W najnowšim projekće rozestaja so 2016 na swětowym zetkanju młodźiny w Krakowje załožena młodźinska organizacija z produkciju serbskich wuknjenskich widejow. Za tónle ideju dóstachu na lońšim wubědźowanju Załožby za serbski lud „Rěč wjaza“ spěchowanje 1 000 eurow.
Dopomnjeća na křćeńcu widźeć
Nowa wosebita wustajeńca w Njeswačanskim domizniskim muzeju
Njeswačidło (ML/SN). Křćeńca je prěni wažny podawk w žiwjenju młodeho přiwisnika nabožinskeho zjednoćenstwa, kotryž pak sam wědomje njedožiwja. Wuwzaća su, jeli da so křćenc hakle jako młodostny abo dorosćeny wukřćić. Křesćanskej konfesiji baptistow a mennonitow wšak swojich młodych přiwisnikow hakle wokoło dwanaće lět we wodźe wukřćija, podobny nałožk z hinašim woznamom je tež w hinduizmje z wašnjom.
„Dopomnjeće na křćeńcu“ rěka nowa 47. wosebita wustajeńca w Njeswačanskim domizniskim muzeju, kotraž pokazuje wot minjeneho kónca tydźenja eksponaty zběraćela Falka Lorenza ze Zemic-Tumic a dalšich dodawarjow. Oficialne wotewrjenje přewšo zajimaweje pokazki je pak hakle njedźelu, 7. awgusta, popołdnju w třoch w Njeswačidle.
Kóžda ideja wobohaća
Škleńčane wuměłstwo wuspytali
Dźenik Měrćinka sej naposkać
1855 bu w Němskej dźenik Jana Awgusta Měrćinka z Hrodźišća ćišćany. W nim piše wón wo swojich nazhonjenjach na ekspediciji do sewjerneho čopa. Kniha bu do danšćiny, francošćiny a jendźelšćiny přełožena. Nětko móžeš sej ju digitalnje wotkryć a sej dźenik pod samo naposkać.
Mały Wjelkow (SN/CoR). „Kajke to prašenje, kak je k tomu dóšło, zo sym słuchowu instalaciju zhotowił? Sym wuměłc, a to w sotrowni Mały Wjelkow, a jako tajki zajimuju so wězo za ludźi, kotřiž su tule we wobłuku Ochranowskeje bratrowskeje jednoty skutkowali. Čitach dźenik Měrćinka a dźiwach so, čehodla hišće jako słuchokniha njepředleži. Jako dóstach składnosć to činić, sym to činił“, praji Mike Salomon Serbskim Nowinam.
Cirkus, dźiwadło a dźěłarnički
Budyšin (SN/bn). Swjedźenski ćah po měsće kaž tež sep dźěłarničkow, klankodźiwadłowych předstajenjow a artistiskich prezentacijow – tak zakónčištej Jeleniogórski Centrum kultury a tamniše dźiwadło Teatr Odnaleziony swoju 15. turneju „Skoki w miasto“ (Skoki po měsće) minjeny kónc tydźenja w Budyšinje. Kooperaciskej partneraj na městnje běštej towarstwo Kamjentny dom a bara Sundowner.
Wuměłstwowy bus w brošurce
Kokotowa sezona zahajena
Zběrka Carla Blechena w nowym swětle
Choćebuz (MH/SN). Zběrka Carla Blechena města Choćebuz je wotnětka w restawrowanych wjerchowskich stwach Rogeńskeho hrodu widźeć. Nowoprezentaciju je wyši měšćanosta Holger Kelch (CDU) swjatočnje wotewrěł. W třoch rumnosćach, w kotrychž měješe wjerch Pückler wokoło 1850 swoje prěnje bydlenje, prezentuja błyšćate mólby a dźěła na papjerje ze sławneje zběrki města Choćebuz. Z tym zběrku swojemu woznamej wotpowědnje prominentnje wustaja. Prezentacija Blechenowych twórbow w Rogeńskim hrodźe je najwjetša po wšěm swěće.
Nowa prezentacija znazornja kopicu zběrki w nowym swětle a wopřijima twórby, kotrež zdźěla hišće ženje pokazane njebuchu, na př. wójnska strata Johana Christiana Clausena Dahla, kotraž bu njedawno wot Hamburgskeje wuměłstwoweje hale restituowana. Prěni raz znazornjena je tež zběrkowa koncepcija 1927: Tak stupja twórby Adolpha von Menzela a impresionistow Maxa Liebermanna a Lovisa Corintha z tymi Blechena do napjateho dialoga.
Serbski talent w Salzburgu
Salzburg (klb/SN). Na swjedźenskich hrach w Salzburgu, kotrež su 26. julija w tamnišej „Felsenreitschule“ zahajili, skutkuje lětsa młody serbski hudźbny talent sobu – Valentin Bjedrich, kotryž pochadźa z Wěteńcy a studuje tuchwilu na Salzburgskim Mozarteumje. Wón spěwa w tamnišim Bachowym chórje na swjedźenskich hrach sobu.
Na zahajenskim zarjadowanju minjenu wutoru pokazachu w prěnim dźělu operu „Herzog Blaubarts Burg“ znateho komponista Bély Bartóka. W druhim dźělu dožiwi publikum operu „De temporum fine comoedia“ Carla Orffa. Na młodeho serbskeho baritona čaka nětko hišće pjeć předstajenjow Orffoweje opery w Bachowym chórje. Wosebita česć bě Bjedrichej sobu skutkować na zahajenju Salzburgskich swjedźenskich hrow a na nich europsku hymnu „Ode an die Freude“ ze synfonije čo. 9 Ludwiga van Beethovena sobu spěwać. Awstriski zwjazkowy prezident Alexander van der Bellen namołwješe w swojej swjedźenskej narěči k jednoće Europy, zo bychmy tuchwilnu krizu derje zmištrować móhli.
