Klasikar swětoweje literatury w hornjoserbšćinje

Freitag, 12. September 2025 geschrieben von:

Budyšin (SN/bn). „Móžeš so jeno dźiwać, kak aktualna tale fabula nadal je“, zahaji wudawaćelka Lubina Hajduk-Veljkovićowa wčerawšu knižnu premjeru serbskeho přełožka klasikarja Georgea Orwella „Animal farm abo hotowe swinstwo“ w połnje wobsadźenej Smolerjec kniharni. Do poprawneho předstajenja publikacije, wušłeje w Lipšćanskim nakładnistwje Veles, gratulowaše wona přepodawši kwěćel nawjednicy předawanišća Annett Šołćic, kotraž mjeztym „40 lět literaturu posrědkuje“. Dale dźakowaše so Martinej Holanskemu za zeserbšćenje fabule a Isy Bryccynej za wuhotowanje, wuměłči Siggiko za ilustracije, Boženje Braumanowej za lektorizowanje kaž tež Julianje Rehnolt za dosłowo noweje knihi. Nimo toho wuzběhny spěchowanje ze stron Załožby za serbski lud, kotremuž běchu so někotři čłonojo pjenjezy přizwolaceho gremija dosć wutrajnje spjećowali. Přiwšěm njeje wěsta njewola, kontrowersny, originalnje w lěće 1945 wozjewjeny roman wudawać resp. spřistupnjeć, nowa.

Swětosławna šansoneta Ute Lemper interpretuje zajutřišim, njedźelu, spěwy Kurta Weilla w Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle. Program wopřijima twórby, kiž bě před 125 lětami narodźeny a před 75 lětami zemrěty komponist za čas Weimarskeje republiki, slědowaceho eksila w Francoskej a po emigraciji do USA stworił. Na křidle přewodźa ju Vana Gierig. Foto: IMAGO/Stefan Arend

Wo knihach a kniharni (12.09.25)

Freitag, 12. September 2025 geschrieben von:

Strjažow – w tutej wsy njedaloko Choćebuza wuhotowa kantor Mato Rizo 1891 prěni serbski wjesny swjedźeń a z tym prěni serbski koncert w Delnjej Łužicy. Wjes předstaji so w nowej Pratyji z tójšto přinoškami. Delnjoserbska knižna protyka spomina so wě tež na jubileje 2026 kaž na 50 lět Němsko-serbskeho ansambla w Žylowje abo 75 lět delnjoserbskeho programa w rozhłosu. 26 awtorkow a awtorow je pisało za Pratyju, kotruž wobohaćeja dalše teksty z delnjoserbskeho pismowstwa – mjez nimi wot Strjažowskeho wučerja Riza ze stajnje aktualnej radu: Lěpše suche zjednanje dyžli tučne skorženje.

Europasion wita do Chrósćic

Donnerstag, 11. September 2025 geschrieben von:
Chrósćicy (SN/MG). We wobłuku lětušeho předstajenja pasiona wotměwa so wot dźensa hač do soboty mjezynarodny kongres Europasion w serbskej Łužicy. Něhdźe 150 hosći z dwanaće krajow Europy, mjez druhim z Rumunskeje, Madźarskeje a Francoskeje na njón přijědu. We wobłuku kongresa wočakuja wobdźělnikow wjacore wjerški. Jedyn z nich budźe swjedźenska Boža mša z Drježdźansko-Mišnjanskim biskopom Heinrichom Timmereversom jutře, pjatk, w 17 hodź. w Chróšćanskej farskej cyrkwi. Na nju su tež zajimowani wěriwi přeprošeni. Po kemšach chcedźa štom sadźić, kaž je to hižo něšto lět na městnje kongresa z wašnjom, rěka w nowinskej zdźělence. Sobotu wotměje so kongres we wjacezaměrowej hali Jednota. Na nim so mjez druhim zapósłanc europskeho parlamenta Oliver Schenk (CDU) wobdźěli. Wječor sej wobdźělnicy zhromadnje ze sakskim ministerskim prezidentom Michaelom Kretschmerom (CDU) inscenaciju „Sćěhuj mje!“ wobhladaja. Je to prěni tajki kongres, kotryž w regionje zarjaduja. Z lěta 2017 su Serbja dźěl zwjazka Europasion­.

Kniha wo Malešecach wulki zajim zbudźiła

Donnerstag, 11. September 2025 geschrieben von:

Malešecy (SN/bn). Knižna premjera w Ludowym nakładnistwje Domowina wudateje publikacije „W Malešecach před 200 lětami – Malschwitz vor 200 Jahren“ je wčera telko zajimcow přiwabiła, zo njewotmě so kaž předwidźane w stwičce, ale na žurli „Wódneho muža“ w Malešecach. W mjenje wjesnjanosty postrowi gmejnski radźićel Hagen Jurack a w mjenje župy „Jan Arnošt Smoler“ županka Leńka Thomasowa něhdźe sto wopytowarjow. Jednaćel LND Syman Pětr Cyž dźakowaše so wudawaćelce Trudli Malinkowej kaž tež wšitkim, kotřiž su na zwoprawdźenju knihi, wušłeje we wobłuku 800. jubileja wsy, sobu skutkowali. Malinkowa přizna, zo so jej hladajo na połnu žurlu „jazyk haći“, předstaji pak publikumej přiwšěm skrótka žiwjenski skutk Jana Awgusta Sykory (1835-1921), kotrehož dopomnjenki na dźěćatstwo žro dwurěčneje zběrki tworja. Dotal njewozjewjeny němski manuskript bě wona po dohromady nimale poł lětstotka trajacej zaběrje ze Sykoru pola prawnučki bywšeho fararja a wusahowaceho serbskeho ludoweho spisowaćela w Lipsku našła.

Předstajeja pasion ze zapalom

Donnerstag, 11. September 2025 geschrieben von:

Inscenacija sobuskutkowacych zwjazuje a publikum zahorja

Bjez diskusije: Štož su akterki a akterojo po měsacy trajacych přihotach přewažnje čestnohamtsce zwoprawdźili, je wšeje česće hódne. Hač hrajerjo abo spěwarki, rejowarjo abo mustwje zwukoweje a wobswětlenskeje techniki, kopica simultanje přełožowacych abo nimale njeličomni njewidźomni pomocnicy za kulisami – pasionska hra „Sćěhuj mje!“ spjelnja wšě wočakowanja přihladowarstwa a trójna sława po premjerje bě bjezdwěla zasłužena. Předewšěm choreografije (Kornel Kolembus, Julia Kasyan) wědźa zahorjeć. Wušikne dźěło ze swěcu da wopytowarjej častodosć zabyć, zo inscenacija z jeničkim jewišćowym wobrazom (Mila Dźisławkec) wuńdźe. Krjudowanja předstajeja sobuskutkowacy dosć brutalnje, detaile přewostajeja přiwšěm fantaziji publikuma. Skutkownosći hry polěkuje hudźba, za kotruž su resp. běchu Jan Brězan-Hejduška, Jadwiga Kaulfürstowa, Helena Brězan-Hejdušcyna a Michał Cyž (tež wideja) zamołwići.

Dyrdomdej čo. 4

Mittwoch, 10. September 2025 geschrieben von:
Wotrow (SN/bn). Dźensa nimale pozabyta bytosć serbskeje mytologije, přede­wšěm njezbožo wěšćaca „bóžałosć“, kotrejž tež bože sedleško rěkaja, steji w srjedźišću fantasy-romana „Das Lied der Gottesklage“. Kniha je štwórta rjadu „Merles mystische Abenteuer“ Stephanie Domašcyneje a wuńdźe spočatk oktobra we wjacorych formatach jako tak mje­nowany book on demand (hlej www.bod.de). Wotrowska awtorka poruča swoju nowostku nimo lubowarjam dotalnych dyrdomdejow mjeztym młodostneje titulneje rjekowki čitarjam w starobje znajmjeńša dźesać lět.

Žónska móc, kotraž so přez generacije dale dawa

Mittwoch, 10. September 2025 geschrieben von:

Wuměłstwo, rjemjesło a kreatiwita zwjazuja wobdźělnikow 19. mjezynarodneje rězbarskeje dźěłarnički w Miłočanskej skale. Dwě njedźeli je dźewjeć wuměłcow z cyłeho swěta w kreatiwnej zhromadnosći dźěłało. Su swoje ideje do drjewa a wšelakich družin kamjenja přeměnili a cyle rozdźělne skulptury zhotowili.

Sezona z dohromady 26 premjerami

Dienstag, 09. September 2025 geschrieben von:

Němsko-Serbske ludowe dźiwadło je zastupjerjam medijow wčera hrajny plan sezony 2025/2026 předstajiło. Nimo­ toho informowachu wo změnach nastupajo personal a připowědźichu přichodny wulki jubilej.

Ryba wopytowarjam kaž pućnik

Freitag, 05. September 2025 geschrieben von:

Wuměłstwo, rjemjesło a kreatiwita zwjazuja wobdźělnikow 19. mjezynarodneje rězbarskeje dźěłarnički w Miłočanskej skale. Dwě njedźeli je dźewjeć wuměłcow z cyłeho swěta w kreatiwnej zhromadnosći dźěłało. Su swoje ideje do drjewa a wšelakich družin kamjenja přeměnili a cyle rozdźělne skulptury stworili.

Miłoćicy (SN/lmc). Ze swojej nowej skulpturu rězbar Bernhard Männel wobhladowarjow na cyle swójske wašnje puta. Jeho najnowša twórba předstaja rybu. Ryba pak njeje jedna z mnohich, ale cyle wosebita. „Njeje to jenož jednora ryba, ale karp, kotrehož pjericy so na prěni ­pohlad anatomisce korektne być nje­zdawaja“, wuměłc wujasnja. Płuwanske a wopušowe pjericy pokazuja doprědka, přećiwo přirodnym zakonjam. Tola runje to je wotpohlad. „Ryba ma kaž pućnik skutkować“, Männel wuswětla. „Pokazuje do wěsteho směra abo na něšto posta­jene, na wěcku, kotruž ma sej wobhla­dowar wotkryć.“

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND