Lětdźesatki dołho hižo kolesuju. Čim ­starši pak bywaš, ćim mjenje steji wukon w srjedźišću, ale swoboda tuteje formy pohibowanja. Jězdźić po pućikach, kotrež z awtom njedocpěješ, dojěć sej k městnam, za kotrež pěši čas njedosaha. Widźu koleso mjeztym jako wulkotny srědk za domiznowědne dalekubłanje a hustodosć mam synergijowe efekty mjez swojim lektorskim dźěłom a hobbyjom. Ně, njeměnju, zo móžu spěšnje manuskript k awtorce abo korektorej dowjesć, kotryž by z póštu dlěje trjebał a pjenjezy płaćił. Mi dźe wo tajke situacije, jako dwělowachmy za knihu „Worklecy něhdy a dźensa“, kak so mjeno hrabinki Moniki dokładnje pisa, kotraž je dała Worklečansku kapału natwarić. Kolesowa tura z pozastančkom při jeje rowje w Chrósćicach prašenje wuswětli. Abo jako pobrachowaše nam za něm­ske wudaće „Sorbische Denkmale“ hišće aktualny foto pomnika z restawrowanej narownej taflu Michała Rostoka w Husce, kotryž bu w aprylu 2021 znowa poswjećeny, ale w běhu lěta hišće raz změnjeny. Da rěkaše kameru na kolesowy trening sobu wzać a sej raz na Hušćanski kěrchow dojěć.

We wobłuku 34. mjezynarodneho Drježdźanskeho filmoweho festiwala, wotměwaceho so wot 5. do 10. apryla, je Serbsko-němska filmowa syć Łužycafilm hromadźe ze Sakskim filmowym zwjazkom wčera na 2. stajne blido do Drježdźanskeho hroda Lingnera přeprosyła.

Dźensa před pjeć lětami je njenadźicy ze­mrěł serbski nakładnik dr. Frank Stübner, kiž je z wudaćemi swojeho nakładnistwa Lusatia wjele lět wobohaćał knižny swět Hornjeje Łužicy. Rodźeny 1954 do serbskeje swójby w Barće, je na Serbskej rozšěrjenej wyšej šuli maturował. Po studiju germa­nistiki w Lipsku promowowaše wo literarnym tworjenju Jurja Brězana. Wróćiwši so do domizny sta so z lektorom w Ludowym nakładnistwje Domowina. Lěta 1992 so zmuži sam nakładnistwo załožić. Jeho najznaćiša edicija bě woblubowany „Oberlausitzer Hausbuch“, němski pendant „Serbskeje protyki“, kotrehož prěni lětnik bě dr. Stübner hišće w LND wudał. Sćěhowaše 25 wudaćow – lěto wob lěto tež z přinoškami ze serbskej maćiznu a z pjera serbskich awtorow. Na wudaću za lěto 2018 hižo pilnje dźěłaše, jako hakle 62lětneho něšto dnjow do 25. jubileja nakładnistwa Lusatia boža ručka zaja. Nimale 250 edicijow bě mjeztym wudał a za nje w kruhu nakładnikow Sakskeje a zwonka njeje wulke připóznaće žnjał. Dr.

„Sym přeco hižo do Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła chcyła“, praji Sarah Cyžec. Wot septembra skutkuje 18lětna tam jako elewka – ma rěčny trening, zwu­čuje tesakować, bě režijowa asistentka, hraje sobu w hrě „Šěrcec Hanka“ a dźě­ła z nawodu činohrajneho studija na swójskim kruchu. Prěni raz steješe Budyšanka jako sydomlětna na jewišću, tehdy w chórje we wobłuku musicala, pozdźišo tež w kruchu „Prěki – durich – loborka“ serbskeho młodźinskeho dźiwa­dła. Dźiwadłowy powětr pak je wona hižo „přeco“ ponuchała, je takrjec za jewišćom wotrostła. Wšako spěwataj staršej w chórje Serbskeho ludoweho ansambla.

Hudźba hraje tež w žiwjenju Saryh Cyžec­ wěstu rólu – klawěr je na hudźbnej šuli nawuknyła, hraće na gitarje a ukuleli je sej sama přiswojiła. „Zajimuje mje něšto, potom to tež činju.“ Něšto nawuknyć młodostnej lochko padnje, kotraž je trojorěčnje – serbsce, bołharsce, němsce – wotrostła. Tak je po dowolu započała sej tróšku šwedšćiny přiswojić. A tež tekst za kruch wuknyć njeje žadyn problem. „Mam swójsku wuknjensku strategiju, a to tež funguje.“