Trójce na dobro šulerjow hudźili

Montag, 03. Dezember 2018 geschrieben von:
We wobłuku dźěłarnički projekta Pop2Go zestajena bigband 25 dźěći a młodostnych kaž tež hosćej Katharina Debus a Gregorio Hernández, wobaj čłonaj mjezynarodneho wokalneho ansambla SLIXS, su kónc tydźenja pod hesłom „Swingin’ Santa“ trójce­ w Budyskim Kamjentnym domje hudźili. Něhdźe pjećstow wopytowarjow bě wot­ hodownych štučkow w šaće swinga zahorjenych. Nimo toho darichu pjenjezy­, z kotrymiž chcedźa šulerjam sprjewineho města strowu snědań zaručić. Zarjadowarjo­ beneficnych koncertow běchu Budyske serwisowe kluby Lions, Lions (Lusatia), Leo, Rotary a Soroptimist Bautzen-Budyšin. Foto: SN/Maćij Bulank

Dawa putacy dohlad do aktualneho połoženja

Freitag, 30. November 2018 geschrieben von:

Budyšin (DŠ/SN). W rjedźe knižnych premjerow předstaji Ludowe nakładnistwo Domowina wčera wječor nowostku Křesćana Krawca, kotraž je runje hišće w lěće jeho kulowatych 80. narodnin wušła.

Za dwanaće monologow pod titulom „Sej statok stajili“ bě Hrubjelčanski awtor po lěće 2012 prěki a podłu po woběmaj Łužicomaj jězdźił, zo by awtentiske žiwjenske stawizny Serbow z třoch generacijow nahrawał. Před něhdźe 25 připosłucharjemi čitaše wón wčera w Budyskej Smolerjec kniharni, podpěrany wot lektorki Ingrid Juršikoweje, wurězki z třoch samoportretow – z Delnjeje Łužicy, ze Slepjanskeho regiona a z Chrósćic. Njeje to prěni raz, zo staja wjelestronski spisowaćel tu prašenje „Što wot nas wostanje?“, a to z wida serbskeho kulturneho prócowarja.

Kulturna skupina Lidová muzika z Chrastu je předwčerawšim w Praskej cyrkwi swjateho Klimenta swoju nowu CD ze serbskimi pěsnjemi předstajiła. Cyłkownje 28 štučkow w hornjo- a delnjoserbšćinje kaž tež w slepjanšćinje běchu lajscy wuměłcy minjene měsacy­ w Plzeňskim studiju Čěskeho rozhłosa nahrawali. Režiju měješe Jaroslav Krček, kiž je hižo wjacore serbske hudźbne projek­ty přewodźał. Koncert na premjerje zynkonošaka w Praskej cyrkwi wopyta něhdźe sto ludźi. Foto: Beno Šołta

Čitajće w nowym rozhledźe (30.11.18)

Freitag, 30. November 2018 geschrieben von:

Decemberski Rozhlad je w šěrokim zmysle stawizniski. Před 400 lětami zemrě Albin Moller – muž, kiž wuda 1574 prěnje serbske ćišćane knihi. Rozhlad předstaja z Tšupca pochadźaceho fararja kaž tež wosud jeho kalendra a spěwarskich z małym katechizmom. Jens Buliš pisa wo njerunym žiwjenskim puću Mollera – na přikład njebě so duchownemu poradźiło, trajne farske městno namakać –, kotrehož běh móžeš z dźensnišeho wida wše­la­ko interpretować. Po rozdźělnych pućach dóstachu so tež eksemplary Mollerowych spěwarskich z jedneje ruki do druheje, doniž­ so mnohe slědy za dźensnišeho zajimca njezhubja. Někotre pak wjedźechu k digitalizaciji, tak zo móžemy Mollera mjeztym w interneće čitać. Wo tym zhoniće z přinoška Franca Šěna.

Za swójbnymi slědami pytał je přez mnohe lěta a lětdźesatki Kevin Zwar, kotre­hož prjedownik Pětr Zwar bě 1854 z Droždźija wupućował. Justyna Michniuk je so z Awstralčanom rozmołwjała.

Thietmar z Merseburga

Freitag, 30. November 2018 geschrieben von:
Wuznamny chronist zažneho srjedźowěka, biskop Thietmar, po staroserbskim Mjezyborski, zemrě 1. decembra 1018 w Merseburgu. 25. julija 975 narodźi so wón sakskej hrabinskej swójbje von Walbeck­ w sydlišću samsneho mjena. W Quedlinburgu a Magdeburgu kubłaše so na teologu a bu 1009 na biskopa Merseburga wuswjećeny. Jako tajki knježeše nad tehdy staroserbskim krajom. Wulke zasłužby zdoby sej jako pisar wosom­zwjazkoweje łaćonskeje chroniki. W njej wopisowaše stawizny a žiwjenje němskosakskich knježićelow, połobskosłowjanskich kmjenow a zažneje Pólskeje wot časa kejžora Heinricha I. hač do lěta 1018. Chronika Thietmara złožowaše so na starše pisomne podłožki a na jeho dožiwjenja na bitwy Němcow z pólskim wójwodu Bolesławom Chrobrym a z dalšimi Słowjanami. Z wopisanjom boja w lěće 1002 wo hłowne hrodźišćo Milčanow stej Budyšin a tam 1018 podpisany měr prěni raz naspomnjenej. Zhoniš wo wojowanju wo hrodźišću Łužičanow Liubusu a jeho zničenju, wo přibohach kaž Swarožiču, wo wysokim stawje ratarstwa Głomačanow, wo zapusćenju jich kraja a wujimki ze serbskeje rěče. Manfred Laduš

Prapremjera a rarita

Mittwoch, 28. November 2018 geschrieben von:

Słowjenski gitarist twórbu na dirigenta serbskeho pochada spisał

Po njedawnym počesćenju dr. Jana Rawpa na dnju posmjertnych 90. narodnin wusa­howaceho serbskeho komponista a hudź­bnowědnika předstajichu hudźbnicy a spěwarjo, mjez druhim sopranistka Romy Petrick, komorne kompozicije, kruchi za soloinstrumenty a spěwy. Liana Bertók bě program zestajała. Dramaturgisce wušiknje pokazachu woni wjelestronskosć wuměłca runje tak kaž jeho wuwiće nastupajo harmoniku a žanry.

„Humor je cyle wažna ručica“

Mittwoch, 28. November 2018 geschrieben von:

Słubfurt. Wobydlerjam wokoliny něhdźe 30 kilometrow sewjernje zaliwa Łužiskeje Nysy do Wódry móhło switać, wo čo so při tutym dźiwnym, tak mjenowanym kófrowym słowje jedna. A wězo tež wšitkim, kotřiž su tam hižo raz na wopyće byli a so trochu za to zajimuja, što so za hranicu na tamnym boku rěki takle stawa. Jasnišo wěcka snano wupada, storčimy-li potom na Zielona Berg, Hrabiwalde abo Zgörzelic. Samo wo Bautszynje bě hižo rěč. Cyle jasnje, smy wosrjedź Noweje Ameriki. Wosebita „komisija za naležnosće pomjenowanja we wróćozdobytych kónčinach“ je sej tute wopřijeća wumysliła a zapisa je do swojorazneje karty, kotraž ma so wot wuchoda na zapad – znajmjeńša, dźe-li po woli iniciatorow projekta „Słubfurt a Nowa Amerika“.

Wědomje budźić

Mittwoch, 28. November 2018 geschrieben von:
Zły Komorow (SN). Nowy rjad zarjado­wa­njow je Załožba Rosy Luxemburg wčera w Złym Komorowje zahajiła. W tam­nišej Serbskej cyrkwi wosrjedź města je spěwy­twórc Bernd Pittkunings něhdźe 40 zajim­cam wobrjady a nałožki Serbow a dwu­rěčneje Łužicy w do- a hodownym času rozłožił. Z nowym rjadom chce załožba w Złym Komorowje a wokolinje wědomje budźić, zo bě město něhdy dwurěčne a je zdobom interkulturne. To zwurazni jeje zastupnik a přećel Serbow dr. Gerd-Rüdiger Hoffmann. Na dalšich zarjadowanjach chcedźa so mjez druhim serbskemu zakonjej wěnować. Wot lěta 2017 přisłuša Zły Komorow oficialnje serbskemu sydlenskemu rumej Braniborskeje. Měšćanska rada bě so tomu chětro wobarała.

Muzej wustaja dary ludźi

Mittwoch, 28. November 2018 geschrieben von:
W Choćebuskim měšćanskim muzeju wotewru dźensa wječor wustajeńcu wosebi­teho razu: Wopytowarjo maja składnosć, sej eksponaty wobhladać, kotrež su ludźo zarjadnišću darili. Muzej njemóže dary přeco hnydom a dołhodobnje wustajeć. Tuž chcedźa so na te wašnje darićelam dźakować. Do měšćanskeho muzeja dochadźa tydźensce tójšto darow, kaž kuratorka muzeja Dagmar Pfeifer zdźěli. Wona bě minjene dny z tym zaběrana, přehladku darow zašłych lět přihotować. Wustajeńca wostanje hač do klětušeho februara přistupna. Foto: Michael Helbig

Kulturna zyma w putniskej oazy

Mittwoch, 28. November 2018 geschrieben von:

Chrósćicy (SN/MWj). Za mnohich wo­bydlerjow Chrósćic a wokolnych wsow je w zymskich tydźenjach a měsacach kruty termin, zo dojědu sej sobotu wječor do Chróšćanskeje putniskeje hospody na přednošk, spěwny wječor abo podobne zarjadowanje. Wot přichodneje soboty, 1. decembra, putniska mać Monika Gerdesowa zaso na zarjadowanja we wobłuku kulturneje zymy přeprosy, a to mjeztym hižo wosmy raz. Wšitke wječory započnu so w 19.45 hodź.

Dohromady 13 najwšelakorišich zarjadowanjow so hač do klětušeho 30. měrca stajnje sobotu w putniskej oazy wotměje. Jeničkej­ wu­wzaći stej 11. a 20. januar. To budźetej­ čitanje Christiana Schultzy z Połčnicy a wječor pod hesłom „Ćěkancy a my“ z ­Kamjeničanskim propstom Clemensom Hrjehorjom pjatk respektiwnje njedźelu.

Serbska debata

Neuheiten LND