Helsinki (dpa/SN). Nutřkowni ministrojo statow Europskeje unije su w finskej stolicy Helsinki dotal podarmo spytali, so na přechodne rjadowanje k rozdźělenju w Srjedźnym morju wuchowanych ćěkancow dojednać. Dotal je přemało krajow swoju zwólniwosć signalizowało, so na wot Němskeje a Francoskeje zahajenej iniciatiwje wobdźělić, zdźěli luxemburgski minister Jean Asselborn wčera wječor powěsćerni dpa. Nimo Luxemburga stej na zetkanju jeničce Portugalska a Finska zasadnu podpěru přilubiłoj. K tomu přińdźe hišće rjad krajow, kotrež njeběchu wčera hišće zastupjene. Cyłkownje pak njeje to ani dźesać krajow. „To je zrudne“, Asselborn komentowaše.
Planowane přechodne rjadowanje ma tomu zadźěwać, zo Italska a Malta łódźam z wuchowanymi ćěkancami zakazujetej, přistawy kraja wužiwać. Wobaj krajej stej to minjeny čas wospjet činiłoj, dokelž so boještej, zo dyrbjałoj so potom samej wo wuchowanych starać, mjeztym zo so druhe kraje EU wotwobroćeja. Łódźe su tuž dny dołho na morju čakać dyrbjeli.
Wuskidź (CK/SN). Wojerske zwučowanišćo Hornja Łužica južnje Běłeje Wody chcedźa jako centralne wukubłanišćo a zwučowanišćo wutwarić a tak za wužadanja přichoda wukmanić. Wo wotpowědnych planach je general Eberhard Zorn zawčerawšim, wutoru, na wopyće w komandanturje we Wuskidźu (Weißkeißel) informował. „Městnosć ma dimensiju a potencial za to“, generalny inspekter Zwjazkoweje wobory naprawu wopodstatni.
Hakle před tydźenjemi běchu wjetše jednotki NATO na zwučowanišću. Zo by Němska swojim zawjazkam we wobłuku NATO wotpowědowała, chcedźa infrastrukturu wutwarić. Wojacy njeměli přichodnje jenož na zwučowanišću pozastać, ale tež zwučować a techniku do porjadka přinjesć móc. Za to trjebaja krutu tankownju, masiwne twarjenja a garaže. „Wšitko, štož wotpočnišćo trjeba, tule zatwarimy, wudospołnjejo to, štož tu hižo je“, Zorn rozłoži. Zwučowanišćo chcedźa zwjazkarjam w NATO poskićeć, zo by tež po lěće 2023 běžnje wužiwane było. Tež z Pólskej wo tym hižo jednaja.
Najnahlišu dróhu swěta maja we Walesu: Ze 37,45 procentami nahłosće je dróha Ffordd Pen Llech w małoměstačku Harlech nowy swětowy rekord nastajiła, kaž Guinnessowa kniha rekordow zdźěla. Dotal bě nowoseelandske město Dunedin z 35 procentami tutón rekord měło. Za nowy rekord přizjewili su so wobydlerjo sami, po tym zo bě so wosobowe awto z přićahnjenymi borzdźidłami po dróze dele sunyło. Zanjesene městačko nadźija so nětko na wjace turistow.
Do pasli zalězła je sej rjedźerka w Kerpenje pola Kölna. Wobydlerjej bydlenja hižo dlěje na to tukaštaj, zo je rjedźerka padušnica. Tuž połožištaj jej bankowku, kotruž sej 52lětna přistajena bjez wahanja do zaka tykny. Přiwołana policija rjedźerku přepytowaše. Nimo bankowki namaka tež wšelake debjenki z druheho bydlenja domu. Padušnicu zajachu.
Paris (dpa/SN). Najebać hroženjow z USA chce Francoska digitalny dawk přesadźić. Tón měri so na internetnych gigantow kaž Google, Amazon, Facebook abo Apple. „Francoska njebudźe so při zawjedźenju narodneho dawka nikomu podwolić“, rjekny financny minister Bruno Le Maire dźensa w Parisu do zetkanja financnych ministrow wulkich industrijnych statow G 7. Němsku zastupujetaj financny minister Olaf Scholz (SPD) a šef Zwjazkoweje banki Jens Weidmann.
Nadpady Trumpa zasudźene
Washington (dpa/SN). Wot demokratow wobknježeny Dom reprezentantow USA je werbalne nadpady prezidenta USA Donalda Trumpa přećiwo štyrjom demokratiskim zapósłančam jako rasistiske zasudźił. Za wotpowědnu rezoluciju hłosowaše 240 zapósłancow, mjez nimi štyrjo z rjadow republikanow. Trump bě jemu kritisce nastajenym žonam radźił, zo móhli so do swojich domizniskich krajow wróćić, jeli so jim w USA njelubi. Tři z nich su w USA rodźene.
Za spěšny nowonatwar cyrkwje
Berlin (dpa/SN). Wuzwolenje Ursule von der Leyen za nowu prezidentku Komisije Europskeje unije a powołanje Annegret Kramp-Karrenbauer za nowu zakitowansku ministerku Němskeje stej rozdźělne reakcije zbudźiłoj.
Baltiske staty su němskej politikarce k wuzwolenju do zastojnstwa prezidentki komisije EU gratulowali. Ministerskej prezidentaj Estiskeje a Lettiskeje, Jüri Ratas a Krišjānis Kariņš wjeselitaj so na zhromadne dźěło z bywšej zakitowanskej ministerku Němskeje, zo bychu Europu sylnišu a jednotnišu činili. Von der Leyen sej w baltiskich krajach jara waža, dokelž je jej wěstota baltiskich krajow při mjezy k Ruskej jara wažna.
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe knježerstwo je, wotpowědujo koaliciskemu zrěčenju tuchwilneje wólbneje doby, komisiju „Runohódne žiwjenske wuměnjenja“ zasadźiło. Nadawk komisije bě, sprawne rozdźělenje zakładow a móžnosćow za wšěch w Němskej žiwych ludźi přepytować a namjety k sylnjenju runohódnych žiwjenskich wuměnjenjow předpołožić. Při tym měli zaměrne strukturne změny w krajach a komunach w srjedźišću stać. Tole ma přinošk k tomu być, wuludnjenjam regionow runje tak kaž dalšemu rozrostej metropolow zadźěwać.
Komisija bě cyłkownje šěsć dźěłowych skupin zarjadowała. Tak su zadołženje komunow runje tak přepytowali kaž wobłuk hospodarstwo a inowacije abo rumnostne rjadowanje a technisku infrastrukturu. Dalšej skupinje wěnowaštej so dźěłowym móžnosćam a zhromadnosći w towaršnosći.
Blido na třěše awta transportował a jenož z ruku dźeržał je 66lětny šofer w porynsko-pfalcowskim Wörrstadće. Zastojnikam bě Smart na wjele wužiwanej zwjazkowej dróze napadnył, dokelž sahaštej duri kamora z koferoweho ruma. Na třěše ležeše blido. Te pak njebě přiwjazane, ale ležeše na přikrywje. Šofer je z lěwej ruku přez wokno dźeržeše. Tón njebě sej ani winy wědomy. „Kak hewak by to činić dyrbjał?“, so wón prašeše. Wón dyrbješe blido dele wzać a pokutu płaćić.
Pjećlětny hólc je so w delnjosakskim Celle pola policije požadał. Zhromadnje ze staršimaj přińdźe na stražu, zo by swoje powołowanske přeće wosobinsce přednjesł. Zastojnicy jemu rewěr pokazachu a rozłožichu, zo ma hišće trochu chwile. Přiwšěm sej jeho mjeno hižo raz napisachu. Ze wšelakimi maličkosćemi wobdarjeny hólc stražu zaso wopušći.