Z dźěćatstwom něhdy so zaběrali

Freitag, 08. September 2017 geschrieben von:
We wobłuku swojeho lětušeho nazymskeho pućowanskeho dnja wo­pytachu šulerjo 4. lětnika Chróšćanskeje zakładneje šule „Jurij Chěžka“ Budyski Serbski muzej. Tam zaběrachu so z dźěćatstwom něhdy. Na dźesać stacijach zhonichu tójšto noweho. Chětro zadźiwani woni běchu, kelko nadawkow mějachu dźěći něhdy w domjacnosći a na polu. Kak jich prawowki a pradźědojo wuknjechu, wu­slědźichu Chróšćanske dźěći w šulerskim kabineće. Foto: Mónika Ošikowa

Nowy wučer čěšćiny w Serbach

Mittwoch, 06. September 2017 geschrieben von:

Wot wčerawšeho skutkuje we Łužicy čěski wučer Jan Breindl. Jako přistajeny Rěčneho centruma WITAJ chce wón tele šulske lěto z perspektiwu na dalše w Serbach čěšćinu wuwučować. „Wěm dotal jara mało wo tudyšim žiwjenskim wašnju. Wopytach tuž mjeztym njedźelne kemše w Budyskej cyrkwi Našeje lubeje knjenje kaž tež jubilejne zarjadowanje składnostnje 40lětneho wobstaća Chróšćanskeje lajskeje dźiwadłoweje skupiny. Tam sym so serbskeje atmosfery nasrěbał a zwěsćił, zo serbšćinu dosć derje rozumju“, powěda 36lětny wučer čěskeje rěče a literatury kaž tež towaršnowědy.

Jan Breindl pochadźa z města Ostrov w zapadnej Čěskej. W Brnje je studował žurnalistiku na bachelor. Přizamknył je studij wučerstwa w Ústíju nad Labem. Po tym dźěłaše wjacore lěta w Liberecu. Wuwučowaše tam młodostnych, kotřiž běchu z wuchodnych słowjanskich krajow do Čěskeje přišli. W tym času wón zhoni, zo sćele Praski Dom za zhromadne dźěło we wukraju čěskich wučerjow do swěta, zo bychu tam bydlacym Čecham a jich potomnikam rěč posrědkowali. Tak namaka tež poskitk za Łužicu.

Na prózdniny so dopominali

Mittwoch, 06. September 2017 geschrieben von:

W Kamjenskej radnicy dožiwichu wčera popołdnju wosebitostku. Tam přepodachu tak mjenowany prózdninski pas. Tón dóstawaja dźěći, kotrež su znajmjeńša štyri z wjace hač sto poskitkow w lětnich prózdninach wužiwali.

Kamjenc (BG/SN). Wyši měšćanosta Roland Dantz (njestronjan) je dźěćom pas wčera popołdnju wosobinsce přepodał. Derje wobsadźena žurla pokazowaše na to, zo je sej wjele dźěći wulke prózdniny w pomjatku wobchowało. W tym času su sej domiznu dokładnišo spřistupnili. Na najrjeńšich městnach běchu fota třěleli. Wčera je předstajichu. Na prěni pohlad bě jasne, zo dźěći poskitk wysoko hódnoća. Za organizatorow z Maritu Lehmann, Torstenom Klugu a Beatu Jannasch bě to wulkotne připóznaće. Kuzłarski klawn Mister Bumbalo zarjadowanje ze swojimi činkami wobrubi.

Młodostnym perspektiwu dać

Dienstag, 05. September 2017 geschrieben von:

Budyski wokrjes a agentura za dźěło podpisaštej wčera kooperaciske zrěčenje za młodźinsku powołansku agenturu. Z jeje pomocu chcedźa přećiwo bjezdźěłnosći młodostnych postupować.

Budyšin (SN/MiR). Zrěčenje wusměrja so na tych młodostnych, kotřiž su pod 27 lětami a nimaja wukubłansku a powołansku perspektiwu. „Chcemy z nimi zhromadnje pytać za šansu, zakónčić šulu a namakać wukubłanje abo samo studijne městno“, rjekny wčera Budyski krajny rada Michael Harig (CDU). „Někotři młodostni trjebaja cyle jednorje tajke wosebite spěchowanje, zo njebychu jónu dospołnje socialnje wot towaršnosće wotwisni byli.“

Bywši wučomnicy su nětko młodźi rjemjeslnicy

Dienstag, 05. September 2017 geschrieben von:

74 młodych rjemjeslnikow přija zańdźeny pjatk w Budyskim Dźiwadle na hrodźe­ swoje powołanske wuswědčenje. Pjećo najlěpši běchu wuslědk „derje“ docpěli.

Budyšin (SN/MiR). Tři lěta wuknjenja su skónčene. Wokrjesny rjemjeslniski mišter Frank Scholze přepoda młodym žonam a mužam z dwanaće wšelakich powołanjow wuswědčenja. Mjeztym je wjetšina z nich swój prěni mzdowy šek w rukomaj dźeržała, dokelž běchu hnydom po wukubłanju dźěło namakali. Mjez nimi su tež štyrjo Serbja. Bosćij Šołta z Hórkow skutkuje w swojim wukubłanskim zawodźe Fuchs a Girke tzwr w Ottendorfje-Okrilli jako moler a Fabian Kocor z Chrósćic w Njebjelčanskej kormjerni swini jako rěznik. Johannes Jurš z Miłoćic bě w předewzaću Ligneus tzwr w Ottendorfje-Okrilli powołanje blidarja nawuknył. Mjeztym pak dźěła jako ćěsla w Kinsporku. Chrystof Hrjehor z Konjec dźěła jako wuwučeny třěchikryjer w zawodźe nana Měrćina Hrjehorja w Konjecach.

Wuprawa šulerjow na wosebitu městnosć wjedła

Freitag, 01. September 2017 geschrieben von:

Ekskursija wšitkich wuknjacych Chróšćanskeje zakładneje šule wjedźeše wčera dopołdnja do Hórkow k ródnemu domej Jurja Chěžki, kotrehož mjeno jich kubłanišćo nosy. Tam su woni na serbskeho­ basnika spominali.

Hórki (SN/MiR). Lětsa budźe tomu 30 lět, zo nosy Chróšćanska šula mjeno „Jurij Chěžka“. Wčerawša wuprawa, kotruž běše šula zhromadnje z Kamjenskej župu „Michał­ Hórnik“ a Rěčnym centrumom WITAJ spřihotowała, běše wosebite zarjadowanje wšitkim chowancam kubłanišća. Wórša Wićazowa, kotraž jako wuměnkarka dale w Chrósćicach wuwučuje, je wjace hač połsta hólcam a holcam kaž tež jich wučerjam Jurja Chěžku na jara zabawne wašnje jako wjesneho hólčeca a młodostneho z wulkim nadarjenjom zbližiła. „Wón zamó wšo to, štož bě w přirodźe a wokolinje widźał, do rjanych słowow splesć a tak wosebite basnje tworić“, Wórša Wićazowa rozłoži.

50 lět po maturje na Serbskej rozšěrjenej wyšej šuli zetka so wčera 15 z něhdy 29 šulerjow. W Małym Wjelkowje wopytachu swoju­ něhdyšu šulu, kotraž je mjeztym dospołnje přetwarjena. Přiwšěm spóznachu swojej něhdyšej rjadowniskej rumnosći, jědźernju­ a internatne stwy. W Budyskim hosćencu rozmołwjachu so na to hišće dołho wo rjanych a mjenje zwjeselacych podawkach­. Za wjetšinu bywšich šulerjow bě internatne žiwjenje najrjeńši čas. Foto: Feliks Haza

Serbšćinu chcedźa dale poskićeć

Donnerstag, 24. August 2017 geschrieben von:

Wojerowski Johanneum integruje rěč wosrjedź wulkeje mnohotnosće

„Wšitko pruwujće, dobre dźeržće“ rěka napis­ w jědźerni Wojerowskeho Johanneuma. Pódla namolowaneje Janskeje­ cyrkwje steji tam citat na sćěnje­ w serbskej, jendźelskej, francoskej, ruskej, łaćonskej a grjekskej rěči. Tak pokazuje so bohatosć rěčow na křesćan­skim gymnaziju, kotryž swjeći tele dny swoje 25lětne wobstaće.

Andre­as­ Kirschke je so z jeho nawodu Günterom Kieferom rozmołwjał.

Kotru rólu hraje serbska rěč na wašim kubłanišću?

G. Kiefer: Serbšćina ma wysoku hódnotu. Wona je wot lěta 1992 kruće do šulskeho programa zapřijata. W přijimanskich rozmołwach za nowych šulerjow je wona kóžde lěto tema. To rěka, prašamy so šulerjow a staršich zaměrnje za jich zajimom za serbšćinu. Wabimy za rěč a pohnuwamy gymnaziastow, ju wuknyć. Wot wšeho spočatka maćer­norěčna Serbowka, wučerka Andreja Ryće­rjowa ze Šunowa, pola nas serbšćinu podawa. Chcemy tež přichodnje wučbu dołhodobnje a stabilnje z njej pla­nować.

Městno wšelakorosće, tolerancy a wotewrjenosće

Donnerstag, 24. August 2017 geschrieben von:

Ze swjedźenskej Božej słužbu we Wojerowskej Janskej cyrkwi zhladowaše tamniši křesćanski gymnazij Johanneum wčera na 25 lět wobstaća.

Wojerecy (AK/SN). Křesćanski gymnazij Johanneum we Wojerecach je na přichod derje přihotowany. To podšmórny sobuzałožer šulskeho nošerskeho towarstwa Martin Schmidt wčera na swjatočnosći składnostnje 25lětneho wobstaća Johanneuma. „Motiwacija Ewangelskeje cyr­kwje šleskeje Hornjeje Łužicy, w lěće 1992 tule swobodnu šulu załožić, bě sadźić znamjo za tolerancu, swětawote­wrjenosć a wšelakorosć“, wón rozłoži. „Dźěše wo akceptancu wšelakich duchownych, politiskich a kulturnych nastajenjow.“ Załoženje gymnazija bě 1992 signal nadźije po namócnosćach přećiwo cuzym nazymu 1991 w měsće.

Kak ideje zwoprawdźić?

Donnerstag, 24. August 2017 geschrieben von:
Zajimawa a wěcowna bě wčerawša diskusija za kulojtym blidom iniciatiwy Serbski sejm. Zajimawa, dokelž přednjesechu hišće njesłyšane myslički, kotrež drje na prěnje posłuchanje skerje utopiske klinča. Słyšiš-li pak je druhi raz, hižo nic. Mysličku prof. dr. Matthiasa Theodora Vogta na kóždej serbskej šuli zaměstnić wotnožku Sakskeho wukubłanskeho a wupruwowanskeho kanala, za tak špatnu nimam. Z toho njebychu jenož kubłanišća, ale tež dalše serbske institucije profito­wali. Ideju, z Budyskeje wotnožki kubłanskeje agentury, kotruž chce Sakska po najnowšim na referat bjez kóždehožkuli prawa roz­sudow přetworić, wutworić Serbsku kubłansku agenturu, staracu so zdobom wo němske naležnosće, mam tohorunja za dobru. Mi pobrachuje jenož wotmołwa na prašeni, kak to zwoprawdźić a zwotkel resursy brać. Wotmołwa „Stat ma płaćić“ mi njedosaha. Janek Wowčer

Neuheiten LND