Dokument pokazuje wopačny směr

Dienstag, 06. März 2018 geschrieben von:

Sakske ministerstwo za kultus zaběra so z móžnosću, we wšelkich předmjetach ličbu wučbnych hodźin pomjeńšić. To wuwabja reakcije politikarjow na runinje kraja kaž tež wokrjesow.

Budyšin/Drježdźany (SN). Swobodni wolerjo w Budyskim wokrjesnym sejmiku su na namjety kultusa z wulkim rozhorjenjom reagowali. „Dokument kultusoweho ministra Christiana Piwarza a financneho ministra Matthiasa Haßa (wobaj CDU) pokazuje do wopačneho směra“, zdźěli předsyda frakcije Dirk Nasdala.

Tołmačerjo trěbni?

Freitag, 02. März 2018 geschrieben von:
Witani čujachu so wčera wšitcy hosćo swjedźenja k 20lětnemu wobstaću projekta Witaj w Choćebuzu. Dźěći z Hornjeje a Delnjeje Łužicy su zhromadnje pokazali, kak samozrozumliwje wone serbsce rěča. Tež přitomni wužiwachu składnosć, serbsce bjesadować. Tale samozrozumliwosć jewješe so tohorunja w delnjoserbskej narěči dr. Viktora Zakara, kiž skedźbni na předležacy němskorěčny přełožk. Mnohich je to překwapiło. Što pak to nětko za nas rěka? Kak postupujemy přichodnje na zjawnych zarjadowanjach – wěnowacych so serbskim temam –, na kotrychž witamy tež serbšćinu njerěčacych? Cyle jednorje: Trěbna je wotpowědna technika a trěbni su tołmačerjo. Narěče, přinoški a podobne hodźa dźě so w němskej rěči pisomnje předpołožić. Chibazo Witaj dalši zajim wubudźa. Njewšědne postupowanje dr. Zakara znajmjeńša zasłuža sej mój respekt a připóznaće. Milenka Rječcyna

Piwarz: Ličbysu wostrózbjace

Donnerstag, 01. März 2018 geschrieben von:

Drježdźany (SN/JaW). Sakski kultusowy minister Christian Piwarz (CDU) je z dotalnym wuslědkom přistajenja nowych wučerjow njespokojom. Kaž jeho ministerstwo wčera w Drježdźanach zdźěli, móžachu dotal 622 z cyłkownje 660 městnow wobsadźić. „237 je wukubłanych wučerjow a 385 su přidružnicy“, rěka we wotpowědnej medijowej zdźělence.

Christian Piwarz komentowaše ličby jako „wostrózbjace“. Při tym jemu předewšěm wulki podźěl přidružnikow starosće načinja. „Naš zaměr ma być swobodne městna z tymi wobsadźić, kotřiž buchu za to wukubłani. Dyrbimy nowowučerjam nuznje lěpši poskitk namje­tować a staršich kolegow z financnymi powabkami a wolóženjemi přidatnje motiwować. Je pjeć po dwanaćich“, kultusowy minister wuzběhny.

We wobłuku Budyskeje wotnožki Krajneho zarjada za šule a kubłanje móžachu po informacijach kultusoweho ministerstwa z 92 wjac hač 75 městnow wobsadźić, něhdźe 80 procentow z přidružnikami. Najwjac městnow wobsadźichu z nimale 31 na wyšich šulach, štož je samo wjac hač předwidźane.

Nadźija spušćena?

Donnerstag, 22. Februar 2018 geschrieben von:
20 lět je šwarna ličba – wosebje, maš-li z tajkej ličbu zwjazany jubilej. 1. měrca 1998 su w Choćebuzu model Witaj zahajili. Na zakładźe wuspěšneho skutkowanja při zachowanju delnjoserbšćiny, zmužichu so tam wobydlerjo wšelakeho rěčneho pocha­da na eksperiment, a nastało je ži­we­ Witaj-hibanje. Nadobo zajimowachu so za serbšćinu po wšej Łužicy, samo tam, hdźež běchu ju hižo spušćili. A wutworichu mnohe Witaj-skupiny. Mjeztym pak hižo dlěši čas wo załoženju dalšich tajkich skupin ničo słyšeć njeje. Z kotreje přičiny? Hač drje so zajim pozhubja? Nimamy hižo serbske institucije abo tež entuziastow, kaž něhdy Jana Barta, kotřiž pola no­šerjow za Witaj wabja a po wječorach w dźěćacych dnjowych přebywanišćach staršim wo lěpšinach zažneje dwurěčnosće powědaja? Bjezdwěla tajkich mamy! Pobrachuje pak tón abo ta, kiž so za nadawk hori. Milenka Rječcyna

Najwažnišo je serbšćinu nałožować

Mittwoch, 21. Februar 2018 geschrieben von:

Choćebuz (SN/MiR). Hižo nětko prócuje so dr. Viktor Zakar, nawoda Choćebuskeje wotnožki Rěčneho centruma WITAJ, zhromadnje ze swojimi sobudźěłaćerjemi wo zajimcow za lětuši Witaj-camp we wjes­nym šulskim domje w Jarješku. Tele dny wuńdźe aktualny flajer, kotryž za projekt wabi. Poradźene fotografije na nim swědča wo lóštnym a mnohostronskim programje w předchadźacym lěće. W Jarješku maja termin za camp hižo kruće do plana zapisany.

W lětnich prózdninach wot 15. do 20. julija móža so wobdźělnicy mjez sobu zeznać a so na mnohe wašnje zabawjeć. Hesła, kotrež RCW podawa, su wjelorake a zaběraja so z wuměłstwom, sportom a přirodu. Trochu njewšědne za tajki prózdninski přebytk budźe wubědźowanje w pječenju. Nócne pućowanje słuša tohorunja do programa.

Rěčny kurs za wučerjow

Dienstag, 20. Februar 2018 geschrieben von:

Budyšin (SN/MiR). Rěčnica Budyskeje wotnožki Krajneho zarjada za šule a kubłanje (LaSuB) Angela Ruscher wobkrući na naprašowanje SN, zo so we wobłuku Serbskeje rěčneje šule kurs serbšćiny bórze zahaji. „Rěčny kurs za wučerjow je w zakónčacych přihotach. Wobdźělnicy su wučerjo ze šulow, w kotrychž serb­šći­nu podawaja.“ Mjeztym je znate, zo chcedźa so na nim wobdźělić němscy zajimcy za nawuknjenje hornjoserbšćiny ze wšelakich šulskich družin. Mjez nimi su wuče­rjo ze serbskich kaž tež serbšćinu wuwučowacych šulow z Budyšina a Ra­dworja, z Njeswačidła, Kulowa a Hodźija. 1. měrca ma kurs z dwěmaj hodźinomaj serbšćiny na tydźeń zaběžeć.

Dale Angela Ruscher z LaSuB zdźěli, zo so kwalifikacija wučerki z Čěskeje republiki wotměwa. Wo wobsahowe wu­hotowanje kursa starała je so wědomostnica Serbskeho instituta dr. Jana Šołćina z přednoškami wo serbskich stawiznach a kulturje, wo sociolinguistice a dalšich temach. Hižo srjedu za tydźeń změje jenička wobdźělnica po rěčnym kursu swój prěni přednošk w rumnosćach Rěčneho centruma WITAJ.

Viadrina naj- woblubowaniša

Dienstag, 20. Februar 2018 geschrieben von:

Frankfurt nad Wódru/ Słubice (RD/SN). Europska uniwersita Viadrina je jara woblubowana. W rankingu njewotwisneho pohódnoćenskeho portala wysokich šulow „StudyCheck“ docpě wona w kategoriji „najwoblubowaniša uniwersita 2018“ prěnje městno. Hódnoćenje złožuje so na posudki studowacych. 8,88 z cył­kow­nje dźesać móžnych dypkow su studenća a absolwenća europskej uniwersiće přidźělili. We wuslědku zjimanej stej hódno­ćenje wysokeje šule a rata daleporučenja. Wobsahi studija, postupowanje docentow, wučbne zarjadowanja, wuhotowanje, organizaciju a biblioteku su přerěznje z 3,9 z pjeć móžnych dypkow posudźowane. 94 procentow wobdźělnikow Viadrinu dale poruča. Na městnomaj dwaj a tři slědujetej Uniwersita Hohenheim (8,66 dypkow) a Friedricha Schillerowa uniwersita Jena (8,58 dypkow).

Za předležace wuslědki mějachu studowacy přiležnosć, so k 516 wysokim šulam a k 16 000 studijnym směram po cyłej zwjazkowej republice wuprajić. Wjace hač 45 000 nazhonjenskich rozprawow studentow a absolwentow z lěta 2017 bu do rankinga zapřijatych.

Wo politiske zastupnistwo wojować

Montag, 19. Februar 2018 geschrieben von:

Choćebuz (SN/MiR). „Wuskutki wudobywanja brunicy na wobswět su jara problematiske“, rjekny čłon peticiskeho wuběrka Europskeje unije Pál Csáky (EPP, SK) minjeny pjatk na nowinarskej konferency w Choćebuzu. Zdobom wón zwurazni, zo njeje industrija „přichodakmana“. Zhromadnje z koleginomaj bě Madźar ze Słowakskeje na iniciatiwu Hanza Wylema-Kella na třidnjowskej sonděrowanskej jězbje w Braniborskej přebywał. Wylem-Kell bě z podpěru Łužiskeje aliancy w peticijomaj Europskej uniji na wohroženje wobswěta wudobywanja brunicy dla a na škit narodneje mjeńšiny Serbow skedźbnił.

Powołanja sej praktisce zbližić

Montag, 19. Februar 2018 geschrieben von:

W nalětniku wotměje so po cyłej Sakskej­ wotewrjeny tydźeń sakskich přede­wzaćow. Pod hesłom „Schau rein“ přeproša předewzaćeljo wot 12. do 17. měrca šulerjow a šulerki wot 7. lětnika do swojich zawodow.

Budyšin (SN/MiR.) Mjez poskićerjemi su wjetše kaž tež mjeńše zawody. Tak maja młodostni składnosć, so wo wšelakich powołanjach wobhonić. Je to najwjetša iniciatiwa za powołansku orientaciju po cyłej Sakskej. Tuchwilu steji na lisćinje nimale 400 wšelakich powołanjow w najwšelakorišich směrach, kotrež móža šulerjo nawuknyć.

Akcija ma njewšědnje dobry poćah k praksy. Kóždolětnje wotměwacy so projekt sakske ministerstwo za hospodarstwo, dźěło a wobchad kaž tež kul­tusowe ministerstwo financielnje a wob­sahowje podpěrujetej. Hač do 5. měrca móža so zajimcy za akciju, kotruž přewjedu pod hesłom „Misija njeznaty powołanski swět“ na internetnej stronje www.schau-rein-sachsen.de přizjewić.

Poradźena wobrada

Donnerstag, 15. Februar 2018 geschrieben von:

Ansamblowcy tež z dźěćacym ptačokwasnym programom přeswědčili

Lětuši dźěćacy ptačokwasny program Serbskeho ludoweho ansambla je po wšej Łužicy přewšo dobry wothłós žnjał. Wobsteji woprawnjena nadźija, zo namaka inscenacija přichodnje tež za mjezami Łužicy swojich fanow. Wulke připóznaće zasłuži sej bjezdwěla spodobne libreto z pjera Jěwy-Marje Čornakec. Při tym złožowaše so dramaturgowka SLA a serbska awtorka na swój bohaty pokład powědančkow za dźěći.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND