Starši kładu wažny a trěbny zakład

Donnerstag, 02. November 2017 geschrieben von:

K zahajenju njedawneje fachoweje konferency 2plus w Chróšćanskej „Jednoće“ běchu starši narěčani, z kubłanjom so rozestajeć. Woni dóstachu dohlad do zakładow wjacerěčneho wuknjenja. Na přednošk prof. Olivera Meyera z Mainzskeje uniwersity běštej Budyski regionalny zarjad­ Sakskeje kubłanskeje agentury a Rěčny centrum WITAJ staršich přeprosyłoj, podać jim fachowu pomoc, kak móža swoje dźěći wjacerěčnje kubłać.

Přednošk profesora njebě specielnje na temu 2plus wusměrjeny. Wo tym njebě wón ani informowany, přiwšěm pak je staršim, kotřiž běchu w nahladnej ličbje přichwatali, dosć dobre zakładne prawi­dła sposrědkował. Poskitk diskusije pak woni jenož mało wužiwachu. Na kóždy pad bě prawje tež staršich sylnišo zapřijeć, dźe-li wo to, zaměrnje rěče wuknyć kaž tež kompetency dźěći skrućić. Diskusiju pozbudźiła by zawěsće něšto wobšěrniša informacija wo wobsahu a zaměrje přednoška hižo do toho.

Matematiku lóšo wuknyć

Što publikować?

Montag, 30. Oktober 2017 geschrieben von:
Lipšćanski Institut za sorabistiku je wudał material předewšěm za tych, kotřiž maja w zjawnosći, to rěka před publikumom serbsce rěčeć. Prof. Edward Wornar rěči ze zahoritosću wo tym, kak online-poskitk zmóžnja sej serbske słowa fonetisce wotkryć a wotpowědnje wužiwać. To je chwalobne, wosebje, dokelž je so studentska pomoc profesora na nadawk zwažiła. Při­wšěm kritika na nawodźe samym w internetnych medijach njepřestawa, dokelž sam lědma wědomostnje publikuje. Je to prawje? Kaž Wornar přeradźi, wuńdźe bórze dalši zwjazk w rjedźe literatura w serbskej rěči wo pućowanju Guliwera. Wudaće delnjoserbskeho katechizma porno tomu dyrbi hišće čakać. Klětu chce přewjesć konferencu­ wo ewaluaciji delnjoserbšćiny w šulach Delnjeje Łužicy a chce so ze studentami na studijnu jězbu podać. Wědomostne publikacije wšak dale paruju. Tajke­ bychu zawěsće mnohich zajimowali. Milenka Rječcyna

Chrósćicy (CK/SN/MiR). Zo bychu šulerjo posrědkowanu wědu tež pozdźišo nałožować móhli, je wažne wobstajnje wuknyć a jenož fakty dale njedawać. Na kotre wašnje hodźa so nimo toho koncepty, dźěłowe metody a strategije systematisce we wučbje posrědkować, to rozjasni prof. dr. Oliver Meyer sobotu na „fachowym dnju 2plus“ w Chrósćicach. Wučer za geografiju a jendźelšćinu kaž tež profesor za jendźelsku didaktiku na Uniwersiće Mainz rozkładowaše metody pohłubšowaceho wuknjenja na přikładźe přirodowědnych předmjetow, mjez druhim z přihotom laboroweje rozprawy. „Princip móhł so runje tak za rěče nałožić“, wón rjekny. Pohłubšace wuknjenje ma po jeho wuprajenjach štyri dimensije: fachowu wědu posrědkować, zwólniwosć k wuknjenju wuwabić, zrozumjenje sylnić a wuknjenske procesy přewodźeć. „Šulerjo, kiž so derje nječuja, kotřiž so wučerja abo zmylkow boja, njebudu tak aktiwnje wobdźěleni kaž dźěći, kotrež so wěste čuja“, prof. Meyer podšmórny. Dźěći rědšo zwrěšća, hdyž su systematisce podpěrane, tež hdyž je dosć naročne wšitke štyri dimensije zwoprawdźić.

Njewšědnu temu wobjednać

Mittwoch, 18. Oktober 2017 geschrieben von:

Zaběraja so z tworjenjom Jurja Brězana a wliwom na swoje žiwjenje

Horni Hajnk (SN/MiR). Kamjenska župa „Michał Hórnik“ ma do swojeho dźěłoweho plana zapřijate, posrědkować wědu wo stawiznach a přitomnosći łužiskich Serbow. W tymle wobłuku dźěłaja čłonojo župy wosebje z dźěćimi a młodostnymi, posrědkujo jim duchowne a kulturne herbstwo wótčincow, kiž su w regionje župy skutkowali. Runje tak zapřijeja dźensa tam na dobro Serbow skutkowacych wobydlerjow.

Nowe zadźěwki z ministerstwa

Mittwoch, 18. Oktober 2017 geschrieben von:

Minimalna ličba šulerskich skupin za wučbu delnjoserbšćiny na šulach w Braniborskej je z blida. Hrozy pak nowy strach, dokelž přisłušne ministerstwo chce wobdźělenje na tejele wučbje wot kruteho předwuměnjenja rěčnych znajomosćow – po wopyće Witaj-pěstowarnje – wotwisneho činić.

Podstupim/Choćebuz (SN/at). Aktualny naćisk noweho postajenja wo šulskich kubłanskich naležnosćach Serbow (Serbske šulske postajenje – SWSchulV) w Braniborskej ze spočatka oktobra serbskim gremijam w Delnjej Łužicy předleži. Jich čłonojo su alarmowani, dokelž zwěsćeja w teksće, kotryž zdobom Serbskim Nowinam předleži, nowe zadźěwki, zo by so wučba delnjoserbšćiny we wšitkich swojich dotalnych formach dale wjedła.

Nadawk njespjelnjeny

Mittwoch, 18. Oktober 2017 geschrieben von:
Nastupajo předležacy nowy naćisk Serbskeho šulskeho postajenja kraja Braniborskeje je ćežko rozumić, što so we hłowach sobudźěłaćerjow ministerialneje běrokratije wothrawa. Město toho, zo dźe zaměrnje doprědka, su woni nowe konfliktnišćo wutworili. Přichodnje so wot dźěćaceho dnjoweho přebywanišća hač k abiturje jeničce na projekt Witaj zepěrać chcyć, je wězo chwalobny wotpohlad. Ale wuměnjenja za to dawno docpěte njejsu. W Delnjej Łužicy trjebaja kóžde jednotliwe dźěćo, kotrež po kotrym puću tež přeco serbsku rěč nawuknje. Wšědna praksa kaza, zo so při tym na to zepěraš, štož je so dotal jako směrodajnje wupruwowało. Tohodla woprawdźitosći scyła njewotpowěduje, zo so přichodnje w Braniborskej dźěći bjez předznajomosćow wot 1. lětnika na wučbje delnjoserbšćiny wobdźěleć njesmědźa. Za ministerialnych rěka to nadawk njespjelnjeny, hišće raz! Axel Arlt

Koncepcija 2plus w fokusu

Dienstag, 17. Oktober 2017 geschrieben von:

Starosće wo přesadźenju koncepcije 2plus na serbskich a serbšćinu wuwučowacych šulach přiběraja. Lětuša fachowa konferenca 2plus na tymle kónc tydźenju chce so tutej temje wěnować.

Budyšin (SN/MiR). Dotal je so 130 zajimcow za lětušu 2. fachowu konferencu 2plus přizjewiło, dalše hišće wšědnje do Budyskeho regionalneho zarjada Sakskeje kubłanskeje agentury dochadźeja. „Ličimy tule sobotu w Chróšćanskej Jednoće ze 150 wobdźělnikami, předewšěm budu to wučerjo“, rjekny Bosćij Handrik, koordinator za serbske naležnosće na SBAB. Srjedź septembra bě wón wo wjele snadniše wobdźělenje wočakował.

Zymski semester na wysokich šulach zahajeny

Montag, 16. Oktober 2017 geschrieben von:

Budyšin/Lipsk (SN/bn). Zymski semester 2017/2018 je so na wjetšinje sakskich a braniborskich wyšich šulach najpozdźišo spočatk oktobra zahajił. Po zawjedowacym tydźenju wotměwaja so w Lipsku, Drježdźanach a Kamjenicy wot zašłeho tydźenja regularne čitanja, seminary a dalše kubłanske zarjadowanja. Freibergska hórniska akademija a Braniborska techniska uniwersita Chocébuz – Zły Komorow sćěhujetej přichodne dny.

25 lět studij na Viadrinje

Donnerstag, 12. Oktober 2017 geschrieben von:

Frankfurt n.W./Słubice (RD/SN). Kónc na podawki bohateho swjedźenskeho lěta, mjez druhim z mjezynarodnej konferencu k slědźenju wo Pólskej a mnohimi dalšimi zarjadowanjemi składnostnje swojeho jubileja, wo­swjeći Europska uniwersita Viadrina Frankfurt nad Wódru jutře, pjatk, 25. róčnicu prěnjeje imatrikulacije studentow. Uniwersita přeprošuje na zetkanje by­wšich absolwentow. Tajcy, kotřiž mjez druhim w Londonje, Brüsselu a Moskwje jako lobbyisća, wojowarjo za čłowjeske prawa a diplomaća dźěłaja, stajeja so při tym we wobłuku zjawneje podijoweje diskusije temje „Quo vadis Europa“.

Zmije, lawy a wěže – wosebity poskitk muzeja

Mittwoch, 11. Oktober 2017 geschrieben von:

Kamjenc (SN/MiR). Kamjenske Měšćanske zběrki přeprosychu wčera dopołdnja na wosebite wodźenje po tamnišim sakralnym muzeju a klóšterskej cyrkwi swjateje Hany (St. Annen). Sydom do 14lětne dźěći mějachu składnosć, so ze stawiznami něhdyšeje klóšterskeje cyrkwje franciskanow zaběrać a drohoćinki wuměłskeho tworjenja srjedźowěka kaž tež renesancy zeznać. Institucija, kotraž so za mnohe zarjadowanja, mjez druhim wustajeńcy, koncerty kaž tež Bože słužby wužiwa, zjednoći w sebi wustajenišćo a cyrkej. Trochu škoda, zo běštaj jenož Janek a Hannes Rietzschel šansu zeznaća wužiłoj. „Sym chcył na kóždy pad wjace wo tym zhonić, kotry woznam maja na wołtarju swjateho Franciskusa zwobraznjene figury. Tuž sym z bratrom sem přišoł“, powěda Janek. Při tym překwapištaj hólcaj hižo z dosć wulkej wědu wo wustajenych twórbach. Dr. Sören Fischer, wědomostny sobudźěłaćer muzeja a sobudźěłaćerka za kulturne nadawki měšćanskeho dźiwadła Odette Künstler přeće spjelništaj.

Neuheiten LND