Powědanje jako pokład widźeć
Zhorjelc (SN/MiR). „Powědać – pokład přichoda“ rěka projekt kulturneho ruma Hornja Łužica-Delnja Šleska. Po lońšej premjerje ma so poskitk, kotryž je jako pilotowe předewzaće wjedło k zetkanjam z rěču susodow a tak k rěčnemu spěchowanju, lětsa dalši króć přewjesć. Wobdźělene budu wospjet dźěćace dnjowe přebywanišća w němsko-čěskim, němsko-pólskim a němsko-serbskim rěčnym rumje. Šěsć ludźi powěda němsce a čěsce, němsce a pólsce kaž tež němsce a serbsce. Woni chcedźa z dźěćimi na šěsć kupach powědanja dźěłać, kotrež su po kulturnym rumje rozdźělene. Sakske statne ministerstwo za wědomosć a wuměłstwo projekt pjenježnje podpěruje.
Wjele powučneho nazhonili
350 dźěći a dorosćenych wčera w „Jednoće“ swójbne popołdnjo dožiwiło
Chrósćicy (KJu/SN). Mjeztym hižo 7. raz přeprosyštaj wčera Kamjenska Domowinska župa „Michał Hórnik“ a Rěčny centrum WITAJ na tradicionalnu swójbnu schadźowanku do Chrósćic. A zaso so wopokaza, zo běchu sej organizatorojo dobry termin wupytali, přetož wjace hač 350 dźěći, staršich, dźědow a wowkow bě do wjacezaměroweje hale „Jednota“ přichwatało. Zwjeselace bě, zo njewužiwachu jeno serbske swójby z blišeje wokoliny móžnosć zetkanja. Tež z Wojerec, Slepoho a Budyšina běchu zajimcy do Chrósćic přijěli.
Serbski klankar Měrćin Krawc zahaji popołdnjo z hru „ Kral z hroznym pohladnjenjom“. Hala bě bórze derje pjelnjena a dźěći móžachu sej poskitki tam kaž tež w rumnosćach zakładneje šule lubić dać. Nowosći běštej dźěłarničce „dźiwadłowy sport a serbska hudźba“. Dźiwadłowa pedagogowka Teresa Stübnerec poskićeše staršim a dźěćom, „do wšelakich rólow zalězć“. Pola hudźbnicow Serbskeho ludoweho ansambla Jadwigi Simonoweje a Marlies Fryčoweje móžachu so zajimcy na wšelakich husličkach a pišćałkach wuspytać.
Na šulu so zmužić
Dušnym błudnička prawy puć pokazuje
W Čornochołmčanskim Krabatowym młynje poskićeja zaběru ze swětom bajow. Z tejle temu su so mjez druhim hižo šulerjo 3. a 4. lětnika Wojerowskeje zakładneje šule „Při Halštrowje“ rozestajeli.
Čorny Chołmc (AK/SN). Błudnička bydli w lěsach a bahnach. Dušnym ludźom wona w nocy prawy puć pokazuje. Za to płaća jej pućowacy najgroš (Dreier). Njedźakownym a skupym pak błudnička njepomha. Wšako zamóže derje mjez dobrym a złym rozeznawać. „Jednomu wona pomha, druhemu nic. Woboje so mi spodoba“, praji dźesaćlětna Lena-Marie Küchler, šulerka Wojerowskeje zakładneje šule „Při Halštrowje“. Přewodnica Antje Kreibich-Mileta powěda jako błudnička powěsć wo buru z Noweje Łuki. Jara napjeće dźěći připosłuchaja. Za nje je to jedna stacija ze šěsć projekta „Baje Łužicy“ w Čornochołmčanskim Krabatowym młynje, kotryž je załožba Łužiska brunica z financnej podpěru zmóžniła.
Puh! Zbožo měli?
Šulski socialny program
Drježdźany (SN). Dźensa je sakske knježerstwo spěchowanske směrnicy za socialne dźěło na šulach wobzamknyło, zdźěla ministerstwo za socialne naležnosće a škit přetrjebarjow. „Šulske socialne dźěło trjeba kontinuitu a spušćomnosć. Chcemy z krajnym programom tele dźěło w Sakskej kwantitatiwnje a kwalitatiwnje polěpšić. Podpěrujemy wokrjesy a města, po potrjebje socialne dźěło na šulach poskićeć. Chcemy, zo změja je přichodnje we wšitkich regionach Sakskeje“, praji socialna ministerka Barbara Klepsch. Socialni dźěłaćerjo maja šulerjow w krizach a konfliktach profesionelnje poradźować a młodostnym pomhać je zmištrować. Měli jich sylnić, wučerjow wolóžić, dołhodobnje šulsku klimu polěpšić a prewentiwnje skutkować.
Nětko su wokrjesy a města namołwjene, swoje koncepty zapodać a projektowe próstwy stajeć. Sakski etat 2017/2018 předwidźi 30 milionow eurow za wobšěrniše šulske socialne dźěło. Koncept orientuje so na poručenjach krajneho wuběrka za podpěru młodostnych.
Zejlerjowu šulu njepřeměstnić
Dotalne stejnišćo Handrija Zejlerjoweje zakładneje šule we Wojerecach je wohrožene. Jutře chcedźa so tamniši měšćanscy radźićeljo z přeměstnjenjom kubłanišća zaběrać.
Čěska solidarita
Budyšin (SN). Kak móhli čěskich wučerjow za serbske šule zdobyć, to rozjimachu minjeny pjatk w Budyšinje zastupjer prezidenta regiona Ústí n. L. za šulstwo, młodźinu a sport Petr Šmid, předsydka Serbskeho šulskeho towarstwa Ludmila Budarjowa, zapósłancaj Europskeho parlamenta Jaromír Kohlíček a Sakskeho krajneho sejma Hajko Kozel (Lěwica).
Rozmołwnicy maja za kontraproduktiwne čěskich wučerjow wotwabić. Tež na tamnišich dźěłowych wikach je połoženje napjate. „Čěskaj partneraj poskićataj serbskemu ludej solidaritnu iniciatiwu, zo by serbske šulstwo personelnje podpěrane było“, zdźěli Kozel. Tak měli so gymnaziastam regiona Ústí informaciske zarjadowanja wo stawiznach čěsko-serbskich stykow, aktualnym połoženju Serbow a wo wukubłanskich a powołanskich perspektiwach jako wučer na serbskich šulach poskićeć. Za solidaritnu iniciatiwu chcedźa uniwersity z pedagogiskim wukubłanjom zdobyć.
Přisłušnej sakskej ministerstwje matej hromadźe z čěskej stronu wuměnjenja za njeběrokratiske zasadźenje čěskich wučerjow na serbskich šulach wutworić.
Protestna karta
Wšelake měnjenja wo zamołwitosći
Budyšin (SN/MiR). Wospjet dźe w Serbach wo kompetencu. Tónkróć do diskusije zapřijate su iniciatiwna skupina Serbski sejm, Budyski regionalny zarjad Sakskeje kubłanskeje agentury (SBAB) a Domowina. Prašenje rěka, štó je zamołwity za serbske kubłanske naležnosće. Čłon iniciatiwy dr. Andreas Kluge praji: „Administratiwna organizacija serbskeho šulstwa je bjezwuwzaćnje w zamołwitosći SBAB a nic Domowiny.“ Tole zwurazni wón póndźelu tež w mejlce wosobinskemu referentej a zamołwitemu za serbske kubłanske naležnosće SBAB Bosćijej Handrikej. Kaž tón Andreasej Kluze piše, „regionalny zarjad njehladajo na swoje wuprajenja radźi, zo so iniciatorojo předewzaća ,Serbski sejm‘ přichodnje z prašenjemi najprjedy na legitimowane gremije serbskeho ludu wobroća“, z čimž měni Domowinu. To Handrik na naprašowanje SN hišće raz wobkrući.
