Starši přichodneho 5. lětnika so po šuli rozhladowali
Ralbicy (aha/SN). Hižo wjacore lěta njeje Serbska wyša šula Ralbicy jedyn dźeń w januarje jenož šulerjam, ale tež wšěm druhim zajimcam přistupna. Tomu bě tež na wčerawšim dnju wotewrjenych duri tak, a mnozy, wosebje pak starši šulerjow přichodneho 5. lětnika, wužiwachu składnosć, so tam rozhladować a so na městnje rozmołwjeć ze 16 wučerjemi, kotřiž wuwučuja 116 šulerjow. Mjeztym druhe šulske lěto je tam Milenka Koberowa nawodnica, kotraž bě z wothłosom spokojom, jónu angažowaneho zasadźenja wšěch wučerjow kaž tež šulerjow a nic naposledk wulkeho zajima staršich dla.
Hižo dopołdnja mějachu šulerjo 4. lětnika zakładneje šule składnosć, so rozhladować po wšěch fachowych rumnosćach a přihladować, kak wyše lětniki w fyzice a chemiji eksperimentuja, kaž tež dožiwić dźiwadłowu krótkohru, kotruž běštaj Steffi-Marion Jancyna a Jan Rjeda spisałoj, wužiwajo leksiku štyrjoch rěčow a skedźbnjejo tak na wažnosć wjacerěčnosće. Dźiwadłowu hru su tež wječor staršim předstajili.
Inkluzija wostanje ideal
Přichodni kubłarjo z fachowcom čile diskutowali
Budyšin (CK/SN). W decembru hakle bě němske knježerstwo zakoń wo inkluziji wobzamknyło. Kak ćežko drje budźe jón zwoprawdźić, bě wobsah přednoška w Budyskim powołanskošulskim centrumje. Što přesadźenje zakonja dokładnje woznamjenja, njeje hišće jasne, wšako je to wěc krajow, kaž Jurij Štrbenk zawčerawšim wuswětli. Rodźeny Słowjenc je w swojej domiznje studował, jako hudźbny terapeut dźěłał a so na wjacorych studijach wobdźělił. Wot lěća 2015 nawjeduje wón hojenskopedagogiske a integratiwne dźěćace dnjowe přebywanišćo na Budyskej Daimlerowej z 20 sobudźěłaćerjemi, kotrež je w nošerstwje Hornjołužiskeje pomocy k žiwjenju a za swójby z.t. Diplomowy pedagoga za rehabilitaciju je eksperta a po słowach dr. Hubertusa Šenka ze Serbskeje fachoweje šule za socialnu pedagogiku „teoretikar a praktikar w jednej wosobje“. Jurij Štrbenk přednošowaše póndźelu w awli Budyskeho powołanskošulskeho centruma za hospodarstwo a techniku wo tym, što inkluzija za kubłarja woznamjenja.
Šula poskića zajimowy kurs
Termin rozsuda so bliži
Za něšto tydźenjow, konkretnje 2. měrca, dóstanu šulerki a šulerjo 4. lětnika zakładnych šulow w Sakskej kubłanske poručenje. Potom maja starši wo dalšim kubłanskim puću swojich dźěći rozsudźić.
Čerstwy duch za nas
Maja nowy wonkowny wobraz
Budyšin (SN/MiR). Přichodnu póndźelu wotměje so w Drježdźanach słyšenje ekspertow we wuběrku za wědomosć a wysoku šulu, kulturu a medije Sakskeho krajneho sejma nastupajo nowelěrowany zakoń wo sakskich powołanskich akademijach (BA). „Zakoń ma so hišće w prěnim połlěće 2017 wobzamknyć“, rozłožuje direktorka Budyskeje powołanskeje akademije prof. dr. Barbara Wuttke, „jeho naćisk dźě krajnemu sejmej hižo předleži.“
Sćěh toho budźe, zo stanu so wšitke BA ze zarjadnišćom zjawneho prawa. Sydom w Sakskej skutkowacych stejnišćow so zjednoći a dóstanje jednoho prezidenta. Struktury budu potom podobne wysokim šulam. Dalša lěpšina je, zo móža akademije přichodnje tež na swojim kubłanišću slědźić. „Z našim wukubłanskim ćežišćom technika a z twarom noweho labora wotewru so nam nětko nowe móžnosće“, praji prof. Wuttke.
Labor přepodali
Swójbne mjena lětušich róčnicarjow
Swójbne mjena su přeco zaso zajimawe swědčenja rěče našich prjedownikow. W serbšćinje maja wone wosebitu hódnotu, dokelž pochadźeja z časa, z kotrehož hišće žane pisomne pomniki njewobsedźimy. Kak su naši prjedownicy před wjele lětstotkami myslili a so rěčnje zwuraznili, wo tym nam wone mjena znajmjeńša něšto přeradźeja.
Chcemy so zaso wěnować někotrym serbskim prócowarjam zańdźenosće, kotřiž maja lětsa kulojtu abo połkulojtu róčnicu narodnin abo posmjertnin, a so zamyslić do jich mjenow. Swójbne mjena nastachu často z mjenow powołanjow, kotrež běchu prěni nošerjo mjenow wukonjeli. Tak je to na přikład pola Šewčika, takrjec „małeho šewca“. Jakub Šewčik, rodźeny w Baćonju a farar mjez druhim w Chrósćicach, wěsty čas předsyda Domowiny, předewšěm pak awtor basnjow patriotiskeho charaktera, změje 6. septembra 150. róčnicu narodnin.
Korla Awgust Fiedler, znaty hudźbnik a sobuwuhotowar spěwanskich swjedźenjow, zemrě 16. meje 1917. Swójbne mjeno Fiedler pochadźa tohorunja z mjena powołanja; w tym padźe wšak je wone němskeho pochada, měnjeny je wězo „husler“.
Maja dobrych partnerow
Sakske ministerstwo za wobswět a ratarstwo (SMUL) namołwja hižo wjele lět, na nalětnich pućowanjach so wobdźělić. Hač do 3. februara je składnosć, so za lětuši rjad přizjewić.
Miłoćicy (SN/MiR). Zhromadnje z hajnikom so ze žiwym lěsom zaběrać, z ornitologu na ptački słuchać, zela zběrać a je předźěłać – to su jenož někotre móžnosće, spjelnić zaměr sakskeho ministerstwa za wobswět a ratarstwo a sej pućujo domiznu wotkryć. Z idejow, kotrež dóstawa SMUL kóžde lěto wot poskićerjow z cyłeje Sakskeje, zestaja wone programowy zešiwk. Tón předleži najpozdźišo wot měrca w ćišćanej formje a hodźi so internetnje wotwołać. Wot apryla hač do junija přewjeduja tam mjenowane pućowanja, na kotrychž móža so nimo iniciatorow dalši zajimcy wobdźělić.
Won, won do přirody
Tuchwilu drje je ćežko wěrić, zo změjemy bórze nalěćo. Ptački pak nam pokazuja, zo so miły čas hižo zaso bliži. Wšojedne, kak kruty zmjerzk je, ptački hotuja so na kwas a na tak wožiwjacy so swět. Tak změje so to nadźijomnje bórze tež zaso z ludźimi. Ručež budźe ćoplišo, wabi miłe słónco do přirody. Potom sej mnozy praja „won, ničo druhe hač won“. Snano pak so zdobom prašeja „a dokal?“ Wot apryla přeprošeja regionalni poskićerjo po wšej Sakskej a we Łužicy na pućowanja, ke kotrymž namołwja statne ministerstwo za kultus. Zo by poskitk dale rostł, su trěbni mnozy wobdźělnicy a nowe ideje. Kubłanišća Miłočanskeho Křesćansko-socialneho kubłanskeho skutka su hižo dawno rozumili, zo móža dźěćom na te wašnje dobry poměr k domiznje posrědkować.
Hač tež dalši nošerjo tajkich zarjadnišćow tule šansu zapřimnu? Njech to přichod pokaza. Milenka Rječcyna
