Wulke mnóstwo hribow zajimowało

Donnerstag, 05. Oktober 2017 geschrieben von:
Tradicionalny žnjowy dźakny swjedźeń je minjenu njedźelu tójšto ludźi na Ladušec ratarski statok w Chrjebi přiwabił. K rańšemu piwku zahudźichu tam Rychwałdscy muzikanća. Mjeztym zo dźěći w synje za pokładom pytachu abo sej z konjacym zapřahom­ na pastwu ke gallowayskim howjadam dojědźechu, so dorosćeni pola hriboweho poradźowarja Bernharda Saßa wobhonichu, kotre hriby směš jěsć a kotre radšo nic. Hladajo na lětuše hribjate wjedro njeměješe Bernhard Saß žane problemy,­ dosć hribow sobu přinjesć. Foto: Jost Schmidtchen

Wuspěšny zawod z jubilejom

Donnerstag, 05. Oktober 2017 geschrieben von:

Na Helmec burskim statoku dworowy swjedźeń wuhotowali

Jitk (aha/SN). Mjeztym 25. raz pospochi swjećachu na Helmec burskim statoku w Jitku na Dnju němskeje jednoty dworowy swjedźeń. Na jubilej, kotryž běštaj Kornelia a Sven Helm z tójšto kreatiwnymi idejemi přihotowałoj, je tež wjele hosći ze zdalenišich kónčin přijěło. Woni zhonichu něštožkuli wo stawiznach Jitkowskeho kubła. Wot lěta 1952 bě wone we wobsydstwje Hansa-Alberta Granzina, wobhospodariło je je wjele lět Ra­kečanske ludowe kubło. Po přewróće statok Granzinej wróćo přenjesechu. Jeho dźowka Hella, wukubłana agrarna inženjerka, ratarski zawod dale wjedźeše, spočatnje jeno z drobnym skotom.

Tež z konjomaj rune brózdy ćahali

Donnerstag, 05. Oktober 2017 geschrieben von:

Jědnaty raz su zawčerawšim w Kamjenej pola Radworja wubědźowanje we woranju přewjedli. Při tym njeńdźeše wo to, prawje spěšnje, ale po móžnosći runje a akuratnje worać.

Kamjenej (BHR/SN). Wutoru popołdnju je so w Kamjenej pola Radworja njeda­loko puća do směra na Wulku Dubrawu z ludźimi jenož tak mjerwiło. Na kromje jězdnje steješe wjele awtow. Mnozy tych něhdźe dwěsćě wopytowarjow jědnateho wubědźowanja we woranju běchu sej tež z kolesom do małeje wsy dojěli. To běchu wonkowne znamjenja nětko hižo tradicionalneho zarjadowanja na Dnju němskeje jednoty.

Mjez hosćimi njeběchu jenož woby­dlerjo Radworskeje gmejny, ale tež ze zdalenišich wsow. Wšitko za přewjedźenje wurisanja bě wot organizatorow pod nawodom Měrćina Bohota perfektnje přihotowane. Frank Lehder, moderator pozdźišeho mytowanja, hódnoćeše wobstejnosće skoro profesionalne. Tak mó­žeše so cyłkownje 13 wobdźělnikow do dźěła dać.

Derje wopytany bě spočatk tydźenja korčmowy swjedźeń w Budyšinje. Z live-hudźbu a spodobnej zabawu dźakowachu so korčmarjo­ swojemu publikumej za wopokazanu swěru w běhu lěta. W „Culinariumje“ zaklinča předewšěm serbska popowa hudźba, wo kotruž su so Syman Handrik, Christoph Cyž, Julian Bulank a Dawid Cyž (wotlěwa) postarali. Foto: SN/Maćij Bulank

Wróćo k přirodźe

Donnerstag, 05. Oktober 2017 geschrieben von:
Runje w času, hdyž so žně nachileja, je w blišej a dalšej wokolinje z domchowankami, žnjowymi dźaknymi swjedźenjemi abo z dnjom wotewrjenych durjow na burskich statokach wulka ličba poskitkow, hdźež ratarske dźěła a wudźěłki w srjedźišću steja. Mi so zda, zo zajim za nje kóžde lěto přiběra. Hinak njemóžeš sej rozjasnić wulku ličbu wopytowarjow pola Helmec w Jitku, pola Ladušec w Chrjebi a druhdźe. Tež při dźěłanju kisykała w Jaseńcy abo na rybarskim swjedźenju w Nowych Bóšicach je kóždy raz wjace ludźi. To wotbłyšćuje trend, zo sej woni strowe ratarske wudźěłki přiběrajcy waža, dokelž nochcedźa z chemiju poćežene a kumštnje zhotowjene produkty z wulkich kupnicow na blidźe měć. Wjetšina je tež zwól­niwa, za to trochu hłubšo do móšnje přimnyć. Na te wašnje potom tež ratar z toho profituje, tak zo kóždy něšto z toho ma. Marian Wjeńka

Krótkopowěsće (05.10.17)

Donnerstag, 05. Oktober 2017 geschrieben von:

Přećiwo wotbagrowanju

Dubojce. Wobydlerjo a wobswětowi aktiwisća sćahnu 8. oktobra symbolisku liniju před priwatnej lěsnej ležownosću w Dubojcach (Taubendorf). Ležownosć ma so rosćaceje jamy Janšojce dla zhubić, a wobsedźerjam hrozy wuswojenje. Ma to symboliski wobraz być, nic pak masowa akcija. Tohodla wočakuja iniciatorojo jeno dźesać do dwaceći aktiwistow.

Naprašowanje rědke

Lipsk. Sakske stawnistwa su po swójskim posudku derje na „mandźelstwo za wšěch“ přihotowane. Dotal pak su naprašowanja a přizjewjenja wuwzaće. Prěnje stawniske wěrowanja jenakosplažnych porow wotměwaja so tónle tydźeń w Drježdźanach a Lipsku. Zakoń je wot 1. oktobra płaćiwy.

285 hektarow lěsa zničenych

Podstupim. W braniborskich lěsach je so­ zańdźenu sezonu 137 króć paliło. Dohromady bě 285 hektarow lěsa po­trjechenych. Najwjetši woheń wudyri kónc meje na 250 hektarach něhdyšeho wo­jerskeho zwučowanišća na mjezy wokrjesow­ Sprjewja-Nysa a Dubja-Błóta. 29 a zdobom najwjace wohenjow re­gistrowachu we wokrjesu Hornja Ha­bola.

Terminaj za turněraj jasnej

Při zhromadnej bjesadźe so kał lěpje tołka

Mittwoch, 04. Oktober 2017 geschrieben von:

Jaseńca (LZ/SN). Na rybarskim swjedźenju při haće blisko Nowych Bóšic su tele dny Florian Rynč, jeho bratr a swak zajimcam zhotowjenje kisykała demonstrowali a jón bosy we wulkim sudźe teptali. Wčera su so přiwuzni, znaći a přećeljo w Jaseńcy pola Rynčec w něhdyšej bróžni zetkali, zo bychu sej tam za swójsku potrjebu hornc kisykała spřihotowali. Dopołdnja woni swoje prózdne sudobja do bróžnje nošachu. Tam stejachu hižo mnohe kašćiki połne kałowych hłójčkow, kotrež bě Jurij Rynč z bliskosće Budyšina na připowěšaku sobu přiwjezł. Mjeztym bě tež truhanska mašinka spřihotowana a procedura móžeše so započeć. Wotměnjejo mužojo nastroj wjerćachu a kał padaše w šlebjerdkach do dóńcy. Florianowa sotra Lejna Herbergowa přida kałej sól a kimjelčku, a kóždy sej kał po horšćach do swojeho hornca tykaše, a na to z ruku tołkaše a tołkaše, doniž juška nad kałom njesteješe. Tołkanje je drje tróšku napinace, wobradźa pak wulke wjeselo, předewšěm hdyž móžeš so při tym ze susodom rozmołwjeć a sej k tomu blešku piwa abo škelńčku sekta popřeć.

60 lět po maturje so zetkali

Mittwoch, 04. Oktober 2017 geschrieben von:

K zhromadnej bjesadźe při šalce kofeja zetkachu so tele dny bywši šulerjo, kotřiž su 1957, potajkim před 60 lětami na Budyskej Serbskej wyšej šuli maturowali. Něhdyša sobušulerka so hižo dołho zbrašenja dla na našich zetkanjach wobdźěleć njemóžeše, dokelž přebywa hižo něšto lět w Budyskim domje za starych a zbrašenych.­ Překwapichmy ju z tym, zo skazachmy sej za naše zetkanje w jeje dźensnišim přebywanišću takrjec towarstwowu stwu. Wjeselachmy so, zo móžachmy tež postrowić swojeho něhdyšeho wučerja Hansa Dybeka. W krótkej ćišinje wopominachmy swojich zemrětych sobušulerjow. Z něhdy 16 maturantow našeje rjadownje su hižo štyrjo na prawdu Božu wotešli.

Při bjesadźe wo tehdyšich dožiwjenjach a wo dźensnišich starosćach so čas spěšnje miny. Dźakowni, zo smědźachmy tajke zetkanje hišće dožiwić, smy wobzamknyli, bjez wulkich přihotow so snano klětu w někajkej korčmičce zaso zetkać. Terezija Kubašec

Policija (04.10.17)

Mittwoch, 04. Oktober 2017 geschrieben von:

Konje ćeknyli

Brětnja-Michałki. We wjacorych telefonatach běchu wobydlerjo zawčerawšim wječor policiji zdźělili, zo na zwjazkowej dróze B 97 mjez Wojerecami a Njedźichowom konje swobodnje běhaja. Přiwołana wobsadka policajskeho awta na to blisko Brětnje-Michałkow tři konje wuhlada a je z puća wjedźeše. Pozdźišo móžachu zastojnicy štyrinohače zbožownej wobsedźerce přepodać.

Do wobory inwestowali

Mittwoch, 04. Oktober 2017 geschrieben von:

Ponowjena gratownja a transportne jězdźidło přepodatej

Sulšecy (SC/SN). Wšitke tři wjesne wohnjowe wobory Hodźijskeje gmejny maja mjeztym dwójne mjeno. Wone wotbłyšćuja, zo je so něhdy šěsć woborow na nětko tři zjednoćiło. Wohnjowa wobora Njezdašecy-Prěčecy měješe na swojim stejnišću w Sulšecach pola Haslowa dotal gratownju, kotruž běchu 1971 we wobłuku tak mjenowaneje VMI (ludohospodarska masowa iniciatiwa) natwarili. Bě to jeničce hala, kotrejež wrota běchu za dźensniše zasadźenske jězdźidło přemałe. Nimo toho pobrachowachu kubłanska rumnosć, wopłóčkowej syći přizamknjene sanitarne připrawy a dosć wysoke a šěroke wrota.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND