Krótkopowěsće (04.11.15)
Michael Gromm njeboh
Berlin. Jendźelski spisowaćel a přećel Serbow Michael Gromm je njeboh. Wón zemrě minjenu sobotu 72lětny w jednym z Berlinskich hospicow, kaž jeho najwuši přećeljo zdźěleja. Gromm bě so wjele lět wo zachowanje Rogowa prócował a je samo sudniske procesy přećiwo koncernej Vattenfall wjedł. Stajnje zaso bě wón hósć Berlinskich Serbow.
Namołwjeja k demonstraciji
Drježdźany. Sakscy Zeleni namołwjeja přichodnu póndźelu, 9. nowembra, jasne znamjo za demokratiju a přećiwo hidźe a nječłowjeskosći sadźić. „9. nowember je z powalenjom murje 1989, z pogromowej nocu 1938 a wuwołanjom Weimarskeje republiki 1918 rozsudny datum němskich stawiznow.“ Demonstracija ma hesło „Wutroba město šćuwańcy“.
Templ za mjeńšinu
Cheb. Na terenje aziskeho wikowanišća w zapadočěskim měsće Cheb je tamniša skupina Vietnamjanow buddhistiski templ, financowany ze swójskich srědkow, wotewrěła. Štyri a poł metra wulku postawu Buddhy kaž tež druhe twarske elementy běchu w kontejnerach z Vietnama přiwjezli. Mjez 33 000 wobydlerjemi Cheba je 4 500 z Vietnama.
Kónc w skupinskej fazy
Policija (04.11.15)
Sokolca. Wčera rano krótko po šesćich při železniskim přechodźe pola Sokolcy (Soculahora) blisko Budyšina: Połojčnej zawěrje so začinitej a signal pokazuje čerwjenu swěcu. To bliži so Trabant z připowěšakom. Čerwjena swěca šofera njestara, wón přeprěči z awtom kolije a jědźe dale do směra na Budyšin. Žane 20 sekundow pozdźišo smali ćah z mnohimi powołanskimi dojězdźowarjemi nimo. Čisło Trabanta je policiji mjeztym znate. Awto słuša 22lětnemu mužej. Wón njeje jeno swoje žiwjenje, ale tež strowotu dalšich potrjechenych lochkomyslnje na hrački sadźił. Tele zadźerženje změje za njeho njelube sćěhi. Katalog chłostanjow předwidźi za tajke přeńdźenje třiměsačny zakaz jězdźenja, 700 eurow pokuty a dwaj dypkaj w Flensburgu.
Nowy dom ze starych kamjenjow
Cyrkej po lětomaj saněrowana
Najstarši simultany Boži dom prezentuje so w nowym błyšću
Budyšin (UM/SN). Piły drišća, hamory klepaja hozdźe do drjewa, ławki su z běłymi płachtami zakryte, wołtarje a wobrazy z planami. Połdra tydźenja do planowaneho znowawotewrjenja po dwulětnym saněrowanju prezentuje so Budyska tachantska cyrkej swj. Pětra přeco hišće jako twarnišćo. Předewšěm na ławkach – hromadu stajene je to dohromady 750 metrow – hišće mócnje dźěłaja. Ale tež w tachantskej cyrkwi budźe tak, kaž na wulkich twarnišćach často je: Dypkownje na planowanym dnju so chaos zhubi a bywše twarnišćo pokaza so w nowym błyšću. Christian Schaufel změje potom napinacej lěće za sobu. „Je žno wosebite wužadanje, z dwěmaj twarskimaj knjezomaj naraz hromadźe dźěłać“, rozłoži na cyrkwinske twary specializowany Drježdźanski architekt. Boži dom je domicil dweju wosadow – ewangelskeje a katolskeje –, kotrejž tu jenož přez mału lěsycu dźělenej kemše swjeća. „Wot měšćanskotwarskeho spěchowanja podaty časowy wobłuk dweju lět bě jara wuski. Wjeselu so, zo smy nětko nimale hotowi“, architekt Schaufel wuznawa.
Milinu z třěchi za sebje a do syće
Njebjelčicy (HS/SN). Hižo něšto měsacow drje holcy a hólcy hižo do noweje Njebjelčanskeje pěstowarnje chodźa, dospołnje zakónčili pak su twarski projekt hakle njedawno, jako natwarichu na južnej třěše fotowoltaisku připrawu. Za nju je gmejna 18 000 eurow ze swójskeje kasy wudała, dalše 30 000 eurow dóstachu spěchowane.
Za nowotwar pěstowarnje zamołwity Lipšćanski planowanski běrow Luca bě za fotowoltaiske dźěła firmu Swiptec tohorunja z Lipska wuzwolił. Monteraj Thomas Heber a Thomas Sperl staj dwaj dnjej 56 platow na płonej třěše připrawiłoj a wodźensku techniku w domje za- twariłoj. Kóžda z platow je 1,7 kwadratnych metrow wulka. Wottam ćeče jenakosměrny prud (Gleichstrom) w štyrjoch kablach po 500 woltach a wosom amperach do nastroja, kotryž přeměnja milinu na měnjawy prud (Wechselstrom).
Porno powšitkownje wothódnoćacemu měnjenju wo kwaliće wudźěłkow z dalokeho wuchoda Lipšćanskaj instalateraj měnitaj, zo mjeztym tajke wudźěłki – w tymle padźe z Chiny – njejsu špatniše hač němske produkty.
Swojim zamóžnosćam dowěriłoj
Łaz (SN/AK). Burgfried Tannenhauer a Falk Nowotnick móžetaj skónčnje wodychnyć. Wot lěta 2011 dyrbještaj korčmar Łazowskeje Lěsneje hospody a mějićel campingoweho parka akceptować, zo bě Slěborny jězor dospołnje zawrjeny. Po lońšim prěnim wotewrjenju južneho pobrjoha staj wonaj lětsa zaso trochu wjace wobrota nadźěłałoj. „Z hospodarskeho wida bě to dobra sezona. Njejsmoj nadźiju ženje zhubiłoj, ale so na swoje zamóžnosće spušćałoj“, měni Burgfried Tannenhauer, kiž hižo 24 lět Lěsnu hospodu wobhospodarja. Hosćo tam su samo z Drježdźan, Čěskeje a Pólskeje.
Tež za čas zawrjenja přibrjoha je korčmar dale inwestował. Na žurli steja nowe blida a stólcy. Tež tři hóstne stwy su wobnowjene a z nowym přestrjencom, nowym myjadłom a nowymi meblemi wuhotowane. „Hospoda je derje wopytana. Z twarnišćow we wokolinje dźěłaćerjo tu přenocuja“, Burgfried Tannenhauer powěda. W swojich finskich hětach je wón špundowanje wobnowił. Přećelne barby w hětach wopytowarjow zwjeseleja. „Tež w ćežkich časach njejsmy nadźiju spušćili“, lěsny korčmar dodawa.
Sezona čołmikowanja zakónčena
Krótkopowěsće (03.11.15)
Tilich na wopyće w Romje
Drježdźany. Sakski ministerski prezident Stanisław Tilich (CDU) je wot dźensnišeho na třidnjowskim wopyće w Romje, hdźež so tež z bamžom Franciskusom zetka. Kaž statna kenclija zdźěla, chce při tej składnosći jeničce za bamža zestajanu chronologiju duchowneho a wosadneho žiwjenje sakskich katolikow po lěće 1989 přepodać. Je to prěnja jězba Tilicha jako nowy prezident Zwjazkoweje rady.
Nowy nawoda rezerwata
Stróža. Biosferowy rezerwat Hornjołužiska hola a haty dóstanje noweho nawodu. 1. januara 2016 přewozmje Torsten Roch komisariski nawod, kaž Sakski statny lěsniski zawod jako nošer rezerwata informuje. 43lětny diplomowy inženjer za lěsnistwo je minjene lěta w sakskim lěsniskim zarjedźe we wjacorych wodźacych funkcijach skutkował.
Seehofer přijědźe do Sakskeje
„Chłostanje“ před sudnistwom
Budyšin (SN/MWj). Wospjet zaběra so wulka chłostanska komora Budyskeje wotnožki Zhorjelskeho krajneho sudnistwa wot jutřišeho z njeskutkom, kotryž je so w měrcu 2012 při Budyskim spjatym jězoru stał. Hižo loni nalěto stejachu samsneho pada dla třo z dohromady štyrjoch wobskorženych před sudnistwom. Jich pak je chłostanska komora wot wumjetowanja zhromadneho strašneho zranjenja ćěła wuwinowała. Jutře započnje so jednanje přećiwo štwórtemu wobskorženemu, mjeztym 40lětnemu mulerjej z Budyšina, kiž je po wšěm zdaću tež za dalše njeskutki zamołwity.
Wječor w „Bjesadźe“ cyle w znamjenju hońtwy stał
Njebjelčicy (HS/SN). Po wjacelětnej tradiciji wuhotowachu čłonojo Njebjelčanskeho domizniskeho a kulturneho towarstwa minjenu sobotu swjedźeń za něhdźe 80 wosobow w tamnišej „Bjesadźe“. Prěnje razy zetkawachu so čłonojo před 15 lětami załoženeho towarstwa k swojemu kónclětnemu zarjadowanju ze swinjorězanjom. Bórze přeprosychu sej na to tež swójbnych a přećelow, tak zo swjedźeń z kóždym lětom rozrostowaše, štož měješe so tohorunja we wosebitym mjenje wotbłyšćować. A dokelž so nazymu hońtwjerska sezona započina, mjenuja swoje kónclětne zarjadowanje wot lěta 2009 Hubertusowy swjedźeń.
Njebjelčanscy přećeljo domizny a kultury drje njejsu hajnicy. Tole pak jich sobotu njewotdźerža blida za hosći nazymsce wupyšić. Nimo toho prezentowachu spřećeleni hońtwjerjo přehladku trofejow a samo na swojich róžkach zahudźichu. K tomu dachu sej sornjacu pječeń a gulaš dźiwjeho swinjeća słodźeć. Kuchinska wobsadka z Worklečanskeho hosćenca wokoło Marlies Hülloweje zaso raz swój wuběrny słód dopokaza.
