Krótkopowěsće (07.10.25)
Club dwaj projektaj podpěruje
Budyšin. Lions Club z Budyšina so dale w regionje angažuje a je na swojim posedźenju tele dny wobzamknył, zo dwaj projektaj financielnje podpěra. Wjeselić smě so spěchowanske towarstwo wohnjowa wobora a wjesne žiwjenje Bukojna kaž tež projekt „Überlebenskünstler“ Budyskeho domu za škit žonow.
Wosebita listowa znamka
Drježdźany. Semperowu operu móžeš nětko jako listowu znamku po cyłym swěće rozpósłać. Wosebita listowa znamka Němskeje póšty pokazuje statnu operu w Drježdźanach w tak mjenowanym neon-polygon-stilu. Ju je Jan-Niklas Kröger wuhotował. Wona słuša do serije wosebitych znamkow, kotrež historiske twarjenja w Němskej zwobraznjeja.
Přihoty za sezonu zahajili
Ćežka zražka na křižowanišću
W Ramnowskim baroknym hrodźe wjele noweho
Ramnow (UM/SN). Štóž tele dny po dlěšim času zaso raz barokny hród w Ramnowje wopyta, porno swojemu zašłemu wopytej hižo na prěni pohlad někotre nowosće zwěsći. Na přikład směš so wotnětka na někotre z historiskich stólcow a křesłow sydnyć, štož do toho dowolene njebě. A tež sceny, kotrež su w někotrych rumnosćach w dioramach předstajene, su poměrnje nowe. Nawodnica hrodu Sabine Peinelt tele a dalše změny rozłoži. „Naša dotalna stajna wustajeńca bě nimale 15 lět stara. Tuž bě čas, wšitko raz kritisce přehladać. Z tym su moji kolegojo hižo w lěće 2022 započeli. Kónc lěta 2022 přewjedźechmy wubědźowanje za nowe wuhotowanje. A wot 2023, jako tež ja sem přińdźech, smy so nowym wobsaham intensiwnje wěnowali.“
Gmejnje škit ludnosće wažny
Nowej jězdźidle wobory Radworskeje gmejny swjatočnje poswjećili
Lutobč (SN/BŠe). Ze sirenami wujo stej dwě nowej z girlandami wupyšenej jězdźidle typa HLF 10 Radworskeje gmejny minjeny pjatk na dwór Lutobčanskeho zawoda Femtech zajěłoj. Přičina toho bě swjatočne poswjećenje wohnjoweju woborow za stejnišći Radwor a Minakał. Za to bě tež trójnik – jězdźidło z Weidenhaina – přijěło. Radworska gmejna bě mjenujcy swojej jězdźidle a jězdźidło z Weidenhaina z gmejny Dreiheide wokrjesa Sewjerna Sakska hromadźe skazało. To je płaćiznu znižiło. Zličbowanka za nowej wohnjowej woborje je dosć wysoka. Wjesnjanostka Radworskeje gmejny Madeleine Rynčowa dźakowaše so gmejnskim radźićelam za jich zmužitosć, dokelž běchu hižo w lěće 2020 za to hłosowali, zo ma so srjedźodobnje tajka inwesticija nałožić. Cyłkownje płaćitej nowej jězdźidle za stejnišći w Radworju a Minakale wjac hač milion eurow, z čehož bu něhdźe połojca wot swobodneho stata spěchowana.
Policija (06.10.25)
Transporter do štomow zrazył
Prěčecy. Po wšěm zdaću njepřiměrjena spěšnosć na mokrej dróze bě přičina ćežkeho wobchadneho njezboža sobotu nawječor na statnej dróze S 100 pola Prěčec. Krótko do 17.30 hodź. přijědźe tam z Kamjenskeho směra wodźer Mercedesa Sprintera. W dołhej lěwej křiwicy wón kontrolu nad swojim jězdźidłom zhubi. 25lětny wodźer zajědźe na lěwy bok jězdnje, zwróći a zrazy do dweju štomow. Młody muž so ćežko zrani, tak zo dyrbjachu jeho z helikopterom do chorownje dolećeć. Na awće nasta po informacijach policije něhdźe 45 000 eurow škody. S 100 bě najprjedy poł hodźiny dospołnje zawrjena a na to hišće połdra hodźiny połojčnje.
Přednošk město přednoška
Budyšin. Arndt Matthes předstaji wutoru, 7. oktobra, aktualny staw slědźenja nastupajo typiske wašnje twara domskich w Hornim kraju. Přednošk pod nadpismom „Neues aus der Umgebindehausforschung“ wotměje so w Budyskej měšćanskej knihowni a započnje so w 19 hodź., zastup ja darmotny. Samsny dźeń na samsnym městnje a w samsnym času planowany referat Rica Heyla „Zwischen Stall und Schenke – Alltag und Strukturen in Bautzener Ratsdörfern der Vormoderne“ wupadnje; nachwatanski termin hišće jasny njeje.
Swójba Miny Witkojc w fokusu
Choćebuz. „Swójbne styki a přiwuznistwo Miny Witkojc“ steja w srjedźišću přichodneho literarneho salona „Sowohl als auch“. Wot 19 hodź. witaja wutoru, 7. oktobra, wšitkich zajimcow, kotřiž chcedźa so wo swojich wosobinskich nazhonjenjach nastupajo wuznamnu delnjoserbsku redaktorku a basnicu a jeje poeziju rozmołwjeć. Salon w Choćebuskim hosćencu „Zur Friedensburg“ je zdarma přistupny, pjenježne dary su witane.
Prózdniny w fabrice
Serbske skupiny w srjedźišću stali
Čorny Chołmc (SN/MiR). Program lětušeje domchowanki w Krabatowym młynje w Čornym Chołmcu běše kónc tydźenja zwjetša serbski. Hižo pjatk popołdnju bě skupina Popsorben něhdźe tysac ludźi před jewišćom přiwabiło. „Nam je jara wažne měć serbske skupiny na našich zarjadowanjach“, rjekny zamołwita za zjawnostne dźěło w młynje Susann Wuschko. „Wosebje wjeselimy so nad młodymi Serbami a jich poskitkom.“
Sobotu dopołdnja zahaji dujerski orchester z Wjelceje pisany program pod hołym njebjom. Rejwarki a rejowarjo Serbskeho folklorneho ansambla Wudwor z nazhonitej a z dorostowej skupinu kaž tež muska skupina Přezpólni w bróžni publikum překwapichu. Leandra Nowakec a Helena Smolic wjedźeštej prěni króć po programje Wudworčanow. Jan Brězan-Hejduška a Weronika Kalinučcyna so na to ze spěwanymi a zhudźbnjenymi baladami w bróžni wo wobkuzłacu naladu postarałoj. Na to wuprudźeše Sunshine-orchester dobru naladu.
Budar: Personal dale zaručeny
Budyšin (SN/mb). Na přeprošenje předsydy Domowiny Dawida Statnika zetkachu so minjeny štwórtk zastupjerjo serbskich institucijow. Přitomni běchu zastupjerjo tutych institucijow: Załožba za serbski lud, Dolnoserbska kulturna akademija, Ludowe nakładnistwo Domowina, Serbski ludowy ansambl, Serbski institut, Serbski muzej Chóśebuz, Serbski muzej Budyšin, Źěłanišćo za serbske kubłańske wuwijanje Chóśebuz, Rěčny centrum Witaj, rbb, Šula za dolnoserbsku rěc a kulturu a Domowina.
Přitomni wuměnichu so tež wo stawje přichodnych financow Załožby za serbski lud. Direktor załožby Jan Budar na to skedźbni, zo su konkretne ličby za klětu dale njewěste, tohodla su nachwilny skrótšeny budget zdźěłali. Wobstatk personala pak njeje wohroženy. Naćisk zwjazkoweho knježerstwa za klětuši etat Zwjazka parlament najskerje w nowembrje wobzamknje, braniborski krajny sejm je tajki rozsud hižo tworił, ze Sakskeje ertne připrajenje za zwyšenje předleži. Budar wočakuje, kaž nam wobkrući, zo budźe nowe financne zrěčenje za dobu hač do 2030 w nalěću 2026 hotowe.
Krótkopowěsće (06.10.25)
Chcedźa Chmelíka zajeć
Brüssel. Prezidenta załožby Slavonic Europe a wobhospodarja słowjanskeho hrodźišća w Radušu, Davida Chmelíka, pyta policija z mjezynarodnym wukazom zajeća. To piše čěski portal novinky.cz. Něhdyši sponsor Serbskeho sejma ma so dale na sudnistwje za to zamołwić, zo je ludźi jako podpěraćelow Putina wočornił. Hdźež Chmelík přebywa, ani jeho dotalni prawiznicy njewědźa.
Namołwjeja so šćěpić dać
Budyšin. Wosebje ličby korona-infekcijow w tutej nazymje hižo jasnje stupaja. Jeničce w septembrje su w Budyskim strowotniskim zarjedźe 33 korona-padow registrowali. Stupace ličby schorjenjow na influency wočakuja po změnje lěta. Zamołwići zarjada poskićuja wot jutřišeho škitnej šćěpjeni přećiwo koronje a influency na swojich stejnišćach w Budyšinje, Kamjencu a we Wojerecach.
Seminar za swójby wotměli
W nazymje zahrodku přeryć a posledni raz trawu syc
Ze spadowacymi temperaturami so nětko w oktobrje čas kćěwa a rósta w zahrodce kónči. Hdyž je zahrodka dospołnje wotžnjata, je čas, ju porjadnje přeryć. Do přeryteje pódy zaryjemy organiske maćizny. Za to wužiwamy najlěpje tón dźěl kompostoweje hromady, kiž je cyle deleka a hižo najbóle přetłaty. Kompost pódu jenož z nowymi wutkami njepolěpšuje, ale ju tež před wulkej zymu a wuschnyćom škita. Tež słoma so tu zaryć hodźi.
Prjedy hač so zyma započnje, měli tež hišće raz trawu syc. Fachowcy doporučeja, ju na wysokosć něhdźe pjeć centimetrow wotsyc. Je-li trawnik jara mochojty, měli jón z hrabjemi porjadnje wuhrabać, zo móhła póda zaso dychać a lěpje kislik přijimować. Wotsyčenu trawu składujemy zaso na komposće. A naposledk je nazyma přihódny čas sadźeć nowe kerki a štomiki. MWj
