Zešiwk połny stawiznow

Freitag, 14. November 2025 geschrieben von:

Podawki wokoło Šołćic kapałki blisko Ralbic zjawnosći přistupne

Šunow (SN/MWj). Štóž je z kolesom abo pěši po delanskich wsach po puću, je zawěsće raz při Šołćic kapałce mjez Ralbicami a Róžantom pobył. Wona steji na městnje, hdźež je so lěta 1851 tragiske njezbožo stało. W zešiwku, kotryž je Alfons Ryćer zestajił a wudał, móžeš so nětko dokładnje wo tym wobhonić.

Započało je so wšo spočatk 1990tych lět, jako bě Šunowčan wjesnjanosta tehdyšeje Ralbičanskeje gmejny. „Jako gmejna smy w tym času někotre nabožne pomniki na markantnych městnach ponowili, wo kotrež so hižo nichtó starał njeje. Zo to smy hač do sto procentow spěchowanja dóstali. Jedyn z objektow bě Šołćic kapałka pola Ralbic“, so Alfons Ryćer dopomina. W tym zwisku je wón w archiwach za pozadkami slědźił, čehodla bu kapałka natwarjena. 1992 je gmejna kapałku ponowić dała a w njej taflu z krótkimi informacijemi připrawiła.

Spomnjeće z diskusiju a nowej knihu

Freitag, 14. November 2025 geschrieben von:
We wobłuku rjadu Serbske blido je Serbski muzej w Choćebuzu minjenu wutoru wopomnjenske zarjadowanje składnostnje 50. posmjertnin Miny Witkojc (1893-1975) wuhotował. Stefanie Krawcojc předstaji žiwjenjoběh a tworićelstwo wusahowaceje delnjoserbskeje spisowaćelki, čemuž slědowaše čiła wuměna. Předewšěm bywši šefredaktor Noweho Casnika Horst Adam jimaše so słowa a rozprawješe wo wosobinskich dožiwjenjach z Minu Witkojc, kotraž bě nowinu často redigowała. Zarjadowanje bě zdobom premjera w Ludowym nakładnistwje Domowina wušłeje knihi „Fryco a Majka – O manźelstwo, ty janźelstwo“, wopřijimaca w rymach spisanu dźiwadłowu hru Witkojc z lěta 1935. Wurězki předčitaštaj scenisce Diana Šejcowa a Gregor Kliem. Foto: NC/Katalin Porackojc

Porěči wo fararjomaj

Freitag, 14. November 2025 geschrieben von:
Rakecy. Na zajimawy přednošk přeprošuje sobotu w 17 hodź. Rakečanska ewangelska wosada do farskeje bróžnje. Tam přednošuje superintendent na wuměnku Jan Malink wo fararjomaj, kotrajž běštaj něhdy přećelsce a swójbnje zwjazanaj. Po tym zo bě Hitler na móc přišoł, pak so jeju puće rozeńdźechu. Farar Jurij Malink z Łaza přizamkny so wuznawanskej cyrkwi, farar Julius Riotte z Rakec podpěraše ideje nacionalsocializma. Přednošk budźe w němskej rěči.

Dźěłarnja za zbrašenych nastanje

Freitag, 14. November 2025 geschrieben von:

Wojerecy (AK/SN). W bywšej tenisowej hali we Wojerecach chcedźa produkciju Łužiskich dźěłarnjow za zbrašenych ludźi zaměstnić. Kaž jednaćel Robert Rys zdźěli, halu hač do kónca lěta 2028 přetwarja. Předewzaće płaći 6,2 milionaj eurow. Z toho Swobodny stat Sakska 4,2 milionaj eurow spěchuje. Srjedu je jim statna sekretarka w sakskim socialnym ministerstwje Dagmar Neukirch (SPD) přizwolenje srědkow přepodała. Budyski wokrjes přida 594 000 eurow, samsnu sumu přewostaji Agentura za dźěło. Swójski podźěl Łužiskich dźěłarnjow wučinja 885 000 eurow. W septembru 2026 chcedźa twarić započeć. Potom swjeća Łužiske dźěłarnje swoje 35lětne wobstaće. Gumpertec architekturny běrow z Kulowa projekt planuje.

Kóžde lěto do adwenta Budyske zjednoćenstwo pjekarjow wosuški swojich sobustawskich pjekarnjow zjawnje pruwuje. Drježdźanski pruwowar André Bernatzky (naprawo) je woblubowane pječwo wčera w Centeru na Žitnych wikach posudźował, na wobrazu z pjekarskej mišterku Theresu Martin a Matthiasom Kupku. Dohromady předležeše jemu 46 wosuškow z 22 pjekarnjow. Wuslědki su na www.brotinstitut.de wozjewjene. Foto: SN/Bojan Benić

Krótkopowěsće (14.11.25)

Freitag, 14. November 2025 geschrieben von:

Atomowe wotpadki wotpokazuja

Drježdźany/Zhorjelc. Sakski minister za wědomosć Sebastian Gemkow (CDU) je Zwjazkowej towaršnosći za doskónčne składowanje pisomnje zdźělił, zo Łužica natwara Astrocentruma (DZA) dla hižo jako składźišćo atomowych wotpadkow k dispoziji njeje. Tež wědomostny jednaćel DZA prof. Günther Hasinger na to skedźbni, zo so wulkoslědźenišćo z atomowymi wotpadkami njeznjese.

Budyske lětanišćo profituje

Berlin/Budyšin. Małe regionalne lětanišća dóstanu klětu tola 50 milionow eurow podpěry z etata zwjazkoweho ministerstwa za wobchad. W etatnym naćisku knježerstwa pjenjezy porno tomu hižo předwidźane njeběchu. Nad wobzamknjenjom etatneho wuběrka zwjazkoweho sejma so łužiska zapósłanča SPD Kathrin Michel wjeseli, wšako tež Budyske lětanišćo z toho profituje.

Mjeńšiny w změnje strukturow

Kopikojty hrib dobra alternatiwa k medikamentam

Donnerstag, 13. November 2025 geschrieben von:

Nic jenož na wsach, ale tež w městach maja mnozy doma skót. Něchtóžkuli nimo toho drobny skót plahuje. Wšitcy so wo strowotu swojich lubuškow ­prócuja. K tomu ­přinošować chce naša serija z pokiwami z weterinarneje ­mediciny. (69)

W nazymje su ludźo rady a často w lěsu po puću, zo bychu sebi kobjelku hribow nazběrali. Při rjanym nazymskim wjedrje chce a smě psyk wězo sobu běžeć. Psy ćěrja přez lisćo, běhaja tu a tam, hladaja, za čim wobsedźer tam na zemi pyta, čušla a … namakaja tež hrib.

W přibližnje 14 procentach wšěch padow zajědojćenja psa je hrib zawinowar, kotryž je sej psyk zesłodźeć dał. Zwjetša wobsedźerjo njewědźa, kajki hrib to bě, kotryž je lubušk zežrał. Chiba, dokelž njeje hižo zbytkow k identifikowanju abo dokelž so prosće tak dokładnje z hribami njewuznawa.

Politikarjej wosuški pjekłoj

Donnerstag, 13. November 2025 geschrieben von:
Zapósłanča Sakskeho krajneho sejma Elaine Jenčec (srjedźa) je póndźelu Martinec pjekarnju we Worklecach wopytała a so wo wužadanjach a prašenjach přichoda regionalneho pjekarstwa informowała. Při wuměnje dźěše wo zdobywanje wučomnikow, mnóstwo wotbytka wosuškow a inwesticiske plany. Zhromadnje ze zapósłancom Europskeho parlamenta Oliverom Schenkom (naprawo) wona pod nawodom pjekarskeje mišterki Theresy Martin (nalěwo) tohorunja ćěsto přihotowaše a při pječenju wosuškow pomhaše. Schenk wozmje – kaž hižo loni – něhdźe 100 Worklečanskich wosuškow sobu do Brüssela, hdźež sej je jako pósłancy sakskeho pječwa waža. Tež Manfred Weber, stronski a frakciski předsyda EVP, bě to loni hódnoćił. Jenčec wuzběhny, kak wažny direktny zwisk k zawodam we wólbnym wokrjesu je, zo bychu naležnosće rjemjesła do politiki zapřijeli. Foto: Halena Jancyna

Popołdnjo za swójby

Donnerstag, 13. November 2025 geschrieben von:

Židźino. Na zhromadne popołdnjo za swójby přeprošuje Domowinska župa „Handrij Zejler“ njedźelu, 16. nowembra, do Židźinoho. Wot 15 hodź. su wopytowarjo zbliska a daloka na kofej a tykanc do stareje šule witani. Tam přihotuja kulturny program, móžnosće k paslenju a zaběrje kaž tež překwapjenku na kóncu popołdnja. Zastup płaći dwaj euraj za dorosćenych a jedyn euro za dźěći.

Žłobiki ze wšeho swěta widźeć

Hórnikecy. W zetkawanskim centrumje „Transferny rum domizna“ Hórnikečanskeje energijoweje fabriki su wotnětka widźeć Bože narodki ze wšeho swěta. Přehladka pokazuje fascinowacu zběrku z ruku natwarjenych narodkow mnohich krajow a kulturow. Wone su zhotowjene ze wšelakich technikow a rozdźělnych maćiznow. Wustajeńca je přistupna hač do 8. januara stajnje srjedu wot 10 do 14 hodź. a štwórtk wot 10 do 16 hodź. Kontakt je móžny pod telefonowym čisłom 03571/ 605 187.

W kubłanišću so wěrować dać

Donnerstag, 13. November 2025 geschrieben von:

Smochćicy. Stawnistwo města Budyšina změje klětu nowu městnosć wěrowanjow. Dotal móža sej pory w Budyskej Weigangec wili, w Njezdašečanskim hrodźe a w Budyskej sukelnicy „Haj“ na čas žiwjenja prajić. Wot spočatka noweho lěta budu stawniske wěrowanja tež w Smochčanskim kubłanišću swjateho Bena móžne, měšćanske zarjadnistwo zdźěli. Smochčanske kubłanišćo zwjazuje historisku twarsku substancu a přirodnu wokolinu, štož twori wosebitu atmosferu za zmandźelenje. Pory njenadeńdu tu jenož perfektne městno za swoju ceremoniju, ale tež kmane rumnosće za swjedźeń a móžnosće přenocowanja – potajkim kompletny paket za kwasny dźeń.

Stawniske wěrowanja z hač do 35 hosćimi maja so na žurli Alojsa Andrickeho wotměć. Terminy chcedźa jónu wob měsac na jednej soboće rozdźělić. Štóž chce sej wjace hosći přeprosyć abo wosebite přeća zwoprawdźić, njech so direktnje w Smochćicach wobhoni. Hižo nětko móža sej zajimcy terminy za 2026 na Budyskim stawnistwje dorěčeć.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND