Škit přesnadny

štwórtk, 07. oktobera 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Předsyda stajneje šćěpjenskeje komisije Thomas Mertens warnuje koronapandemiju nastupajo před přemało gripowymi šćěpjenjemi rizikowych skupin. Dotal je 30- do 50procentowska kwota jasnje přeniska. Tež hdyž njebě minjenu sezonu žaneje sylneje gripoweje žołmy, móhło tomu tónkróć ćim hórje być. Fachowcy radźa wosebje samodruhim, chronisce chorym, medicinskemu personalej, hladacym přiwuznym a ludźom, kotřiž maja wšědnje kontakt k wulkemu publikumej, so šćěpić dać. Kaž hižo pola korony dźe wo to, zo by mjenje ludźi lěkowanje w chorownjach trjebało abo zemrěło. „Při šćěpjenju njeńdźe jenož wo koronu. Tež wšitke tamne šćěpiwa měli dale běžeć“, skedźbnja Mertens zdobom na šćěpjenje dźěći. „Srědki su genialne a jara wuznamne wudobyće mediciny“, wón měni. „Zo bychmy wjele infekciskich problemow rozrisać móhli, za to pomha nam naposledk jenož dobre šćěpiwo.“

To a tamne (07.10.21)

štwórtk, 07. oktobera 2021 spisane wot:

Agresiwny šofer nakładneho awta by na awtodróze A7 pola Fuldy bjezmała dwě njezboži zawinił. Najprjedy je spytał dalše jězdźidło z jězdnje stłóčić. Na to zasta prěki přez wšě čary, wulěze z Lkw-ja a pokaza tamnym šoferam nahi zadk. Dale jěducy by nimale dalše awto z dróhi stłóčił, te pak móžeše so jemu hišće runje tak wuwinyć a na parkowanišćo wot­jěć. Policija 39lětneho skónčnje zadźerža, a tón ma so nětko wjacorych přeńdźenjow dla zamołwić.

Leopard na zahrodźe je policiju w Münsterlandźe zaběrał. Znajmjeńša přizjewi to wosoba, kotraž bě nuzowe čisło woliła. Jako zastojnicy na zahrodu w Stadtlohnje přińdźechu, tež woprawdźe za tym wupadaše. Kaž so wukopa, pak jednaše so wo rubježnu kóčku z mjenom serwal. ­Fachowc zwěrjo skónčnje popadny.

Solarna branša bilancuje

srjeda, 06. oktobera 2021 spisane wot:

Mnichow (dpa/SN). Solarna branša wočakuje w Němskej přichodne lěta sylniše wužiwanje słónčneje energije. Hižo lětsa budźe wukon solarnych připrawow wo dźesać do 15 procentow přiběrać, zdźěli dźensa němski zwjazk solarneho hospodarstwa. Dale a wjac elektroawtow wuwiće pohonja. Po informacijach zwjazka w Němskej 4,5 milionow solarnych připrawow milinu abo ćopłotu produkuje.

Nětko interne rozmołwy

Berlin (dpa/SN). FDP a Zeleni chcedźa dźensa internu mjezybilancu w zwisku z wutworjenjom noweho zwjazkoweho knježerstwa sćahnyć. Digitalnje rozjimuja Zeleni sonděrowanski staw z přichodnymi koaliciskimi partnerami. FDP je so dopołdnja w Berlinje schadźowała. Wo­spjet stej wobě stronje wuzběhnyłoj, zo měłoj zakłady politiskeje změny zhromadnje tworić. Zeleni chcedźa koaliciju z SPD a FDP, tež jamaiski zwjazk je hišće móžny. Uniji přichilena FDP njeje so dotal hišće doskónčnje jasnje wuprajiła.

Koronu a gripu tematizowałoj

Za ludźi w karantenje su so wólby čěskeho parlamenta hižo dźensa zahajili. W tak mjenowanych drive-in-wólbnych lokalach ­móžachu woni swój wólbny lisćik do wotpowědnych kašćikow tyknyć, bjez toho zo dyrbjachu swoje awto wopušćić. Zajim za to pak bě snadny. Ličba na koronu schorjenych wučinja w Čěskej tuchwilu nimale 8 000. Foto: dpa/Jaroslav Ožana

Ekstremisća na mocy dale přibywaja

srjeda, 06. oktobera 2021 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Z wulkej starosću sakske wěstotne zarjady přiběracu radikalizaciju ekstremistiskeje sceny wobkedźbuja. „Naša demokratija njebě w najmłódšim času nihdy tak wohrožena kaž nětko“, wuzběhny sakski minister za nutřkowne naležnosće Roland Wöller (CDU) wčera na předstajenju rozprawy wustawoškita w Drježdźanach.

Lěwicarska kaž tež prawicarska scena so dale zesylnjatej. Prawicarscy ekstremisća a t. m. reichsbürgerojo naprawy zwjazkoweho knježerstwa hladajo na naprawy koronapandemije dla do prašenja stajeja a tak mnohich docpěwaja. Prawicarjo pytaja sej ludźi we wšěch worštach.

Chce za wuchod wjele docpěć

srjeda, 06. oktobera 2021 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Předsyda frakcije SPD w Braniborskim krajnym sejmje Erik Stohn wzda so swojeho zastojnstwa, zo by so na koaliciskich jednanjach w Berlinje wobdźělić móhł, kaž wón wčera wječor připowědźi. „SPD je w Braniborskej a na wuchodźe Němskeje jara dobre wólbne wuslědki dóstała“, Stohn wu­zběhny. Tuž je nětko wažne zamołwiće jednać a hladajo na jednanja wjele za ­wuchod docpěć. Wosebje wažny je jemu zakoń wo kóncu wudobywanja brunicy, kotryž měli pod dobrymi wuměnjenjemi zwoprawdźić. Naslědnistwo Stohna ma parlamentariski jednaćel Daniel Keller přewzać, štož dyrbi frakciska klawsura wobkrućić. Termin pak hišće jasny njeje. Keller skutkuje hakle wot lěta 2019 w braniborskim sejmje.

Kotru rólu ma Erik Stohn w Berlinje přewzać, nochcyše wón rjec. Zhromadnje z braniborskim ministerskim prezidentom Dietmarom Woidku (SPD) pak chce so wón přichodne tydźenje „intensiwnje wo naležnosć starać“. Stohn je wot lěta 2014 zapósłanc Braniborskeho krajneho sejma a wot nowembra 2019 předsyda frakcije SPD. Wot lěta 2017 do 2021 bě wón ­zdobom generalny sekretar socialdemokratow w Braniborskej.

Biskopja naprawy přilubjeja

srjeda, 06. oktobera 2021 spisane wot:

Paris (dpa/SN). Po tym zo bu přepytowanje k masowemu znjewužiwanju dźěći w katolskej cyrkwi Francoskeje předstajene, je biskopska konferenca kraja konsekwency připowědźiła. „Hladajo na wulku ličbu skóncowanych, často zničenych žiwjenjow so hańbujemy a smy zludani“, rjekny předsyda Francoskeje biskopskeje konferency Éric de Moulins-Beaufort wčera w Parisu. Biskopja chcedźa wšitke trěbne kročele zahajić, zo njeby so tajki skandal wjace wospjetował. Na posedźenju cyrkwinskich gremijow w nowembru chcedźa prěnje naprawy wobzamknyć.

Po informacijach njewotwisneje komisije znjewužiwanja w cyrkwi dla bě so we wobłuku katolskeje cyrkwje Francoskeje wot 1950tych lět 216 000 dźěći a mło­dostnych z woporom znjewužiwanja stało. Po zapřijeću wot cyrkwje wudźeržowanych institucijow liča z 330 000 woporami. „Ličbje stej poražacej a njemóžetej bjez sćěhow wostać“, rjekny předsyda komisije Jean-Marc Sauvé. Połojca woporow hač dodźensa na sćěhi znjewužiwanja ćerpi. Zwjazki woporow sej žadaja: „Cyrkej ma za wšitke złóstnistwa płaćić.“ Při tym póńdźe wo miliardy eurow.

DGB: Wjace chwile za kredity

srjeda, 06. oktobera 2021 spisane wot:
Drježdźany (dpa/SN). Němski zwjazk dźěłarnistwow (DGB) w Sakskej žada sej spěšnu reformu dotalnych zakonjow nastupajo zadołženje stata. Tuchwilny „kołwrótnje krótki čas wróćenja kreditow“ měli na 50 lět podlěšić, potwjerdźi předsyda DGB Markus Schlimbach wčera w Drježdźanach. Nětko započinaja nowe etaty nastajeć. Tuž je noworjadowanje nuznje trěbne, hewak su ministerstwa k raznemu lutowanju we wšěch wobłukach nuzowane, rjekny Schlimbach. Sakska­ pak trjeba zmužitu inwesticisku ofensiwu, zo móhła njedostatki w kubłanju, digitalizaciji, socialnym zawěsćenju a strowotnistwje wotstronić. Runočasnje maja transformaciju industrije, škit klimy, strukturnu změnu a demografiju zmištrować. Sakska bě loni koronapandemije dla šěsć miliardow eurow nowych kreditow brała. Po wustawje maja je w běhu wosom lět wróćo płaćić. Prěnja přepokazanka je hižo lěta 2023 trěbna – nimale 300 milionow eurow. Koaliciskej partneraj, Zeleni a SPD, stej za to, dobu wróćenja kreditow na 30 lět podlěšić. Za to pak dyrbja wustawu změnić, z wjetšinu dweju třećinow.

To a tamne (06.10.21)

srjeda, 06. oktobera 2021 spisane wot:

Dokelž njebě 13lětny do šule přišoł, je jeho kubłanišćo póndźelu rano w delnjofrankskim Oberstreuju policiju informowało. Zastojnicy podachu so tuž k swójbje, hdźež jim nan powědaše, zo njebě syna z łoža dóstał. Kaž so wukopa, bě so tón hač do nocy widejowym hram wěnował a njebě wězo hišće wuspany. Policija tuž chutne słowčko z hólčecom porěča, a nan jeho na to do šule dowjeze.

Zo maja we Wulkej Britaniskej wulke ćeže z personalom w logistiskim wobłuku, bě minjene tydźenje wobkedźbować. We wjele wobłukach je jara mało fachowcow, předewšěm w předźěłanju mjasa mnozy rěznicy pobrachuja. Tak maja burja swoju lubu nuzu swoje swinje zarězać dać. Ći prěni su tuž hižo započeli sami swój skót rězać. Rězarnje njemóža njedostatka fachowych dźěłowych mocow dla buram skót k rězu wotewzać.

17 miliardow za Afghanistan

wutora, 05. oktobera 2021 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). 20 lět trajace zasadźenje němskich wojakow a wuwićowych pomocnikow w Afghanistanje je wjace hač 17,3 miliardy eurow płaćiło. Najwjetši dźěl z toho běchu wojerske wudawki dobrych dwanaće miliardow. To wuchadźa z wotmołwy knježerstwa na naprašowanje frakcije FDP w zwjazkowym sejmje. Wudawki wonkowneho a wuwićoweho ministra wučinjeja 2,5 mrd. eurow. Kajku z němskimi pjenjezami natwarjenu infrastrukturu nětko talibanojo wužiwaja, w Berlinje njepraja.

Techniski zmylk wina był

Menlo Park (dpa/SN). Techniski zmylk w nastajenju ličakow je wčerawši hodźiny trajacy wupad socialnych syćow Facebook, WhatsApp a Instagram zawinił. Zmylk sta so na routerach, kotrež wu­mě­nu datow mjez ličenskimi centrumami Facebooka rjaduja, kaž syć informuje. Jako­ sćěh bě komunikacija mjez ličen­skimi centrami přetorhnjena. Dotal nimaja pokazki na to, zo běchu tež daty wužiwarjow potrjechene.

Najwjetši dźěl šćěpjeny

nowostki LND