Pjeć alpinistow zahinyło

póndźela, 28. awgusta 2017 spisane wot:

Krimml (dpa/K/SN). Wčera dopołdnja je skupinu­ bayerskich krosnowarjow w Salzburgskich Alpach njezbožo trjechiło. Pjeć čłonow teama alpinistow zahiny, jedyn ćežko zranjeny přežiwi. Awstriska policija wěri swědkej, kiž powěda, zo je we wysokosći 3 000 metrow posledni muž skupiny so zawróćić chcył. Při tym je so druhi jeje čłon wobsunył a tamnych 200 metrow sobu do hłubiny storhnył. Nětko chcedźa zastojnicy 75lětneho wuchowaneho alpinista přesły­šować.

Wjele wjac ludźi morił

Oldenburg (dpa/SN). Zasudźeny mordar pacientow Niels H. je snano dalše 84 wosobow morił. Tole zdźělichu dźensa přepytowarjow w Oldenburgu. Sudnistwo bě 40lětneho muža dotal w šěsć padach zasudźiło. Móže-li policija jemu dalše pady dopokazać, je to jedna z najhrózbnišich serijow němskich kriminalnych stawiznow. Policija bě w běhu třoch lět sta aktow pacientow přepruwowała a wjac hač sto ćěłow wuhrjebała, zo bychu za medikamentami pytali, kotrež je Niels H. chorym injicěrował.

Personalny kluč njezměnjeny

Wobaj koncertaj skupiny Silbermond na Drježdźanskim přibrjohu Łobja běštej dospołnje wupředatej. Zwjetša jara młody publikum, mjez nimi tež tójšto Serbow, bě zahorjeny wot spěšnych titlow, ale runje tak cunich zynkow. Tež wjedro z wopytowarjemi derje měnješe. Hakle při přidawku sobotneho koncerta započa so dešćować, štož pak naladu na jewišću scyła njemyleše. Foto: SN/Maćij Bulank

Powodźenja njesłyšaneho rozměra

póndźela, 28. awgusta 2017 spisane wot:
Houston (dpa/K/SN). Tropiski wichor Harvey je w USA njesměrne powodźenja wuskutkował. Sylne zliwki zapławichu rozměrne přestrjenje južneho Texasa. Wyšnosć rěči wo powodźenjach historiskeho rozměra. 3 000 přisłušnikow Narodneje gardy a Texaskeje gardy je mobilizowanych za wuchowanje ludźi a pomoc. Helikoptery woža wohroženych z třěchow domskich. 250 dalnodróhow je zawrjenych, tež mjezynarodne lětanišćo Houstona. Jednu z chorownjow wulkoměsta su ewakuowali. Po wěšćenjach wjedrarnjow móhło so hišće hač do pjatka dešćować. Potom budźe w mnohich dalšich sydlišćach wobchad jeno z čołmami móžny.

Schulz přima kanclerku Merkel

póndźela, 28. awgusta 2017 spisane wot:
Berlin (dpa/K/SN). Štyri njedźele do wólbow zwjazkoweho sejma je kandidat SPD Martin Schulz swoju strategiju změrnił. W lěćnym interviewje, kiž je njedźelu telewizija ARD z nim měła, wustupowaše Schulz agresiwnje a nětkole tež wosobinsce. Tak wón kanclerce Angeli Merkel wumjetuje, zo je „z wysoka“ a z ludźimi zwiskow nima. Před turkowskim prezidentom Recepom Tayyipom Erdoğanom so šefina CDU tula, a nastupajo elektroawta nima wona žane plany. Kanclerku to dale njejima, wšako poroki Schulza wotpokazuje. Wona so prócuje, woprawdźe wotpowědować swojej słužbnej přisaze a „dźěłać na dobro němskeho luda. A to rěka, ludźom słužić.“

Konkretne skutki trěbne

póndźela, 28. awgusta 2017 spisane wot:
120 000 ludźi poby kónc tydźenja w Berlinje na dnju wotewrjenych duri knježerstwa. Mje je tam stejnišćo europskich narodnych­ mjeńšin najbóle zajimowało. Tójšto­ faktow a njeličomne informacije mějach­ předźěłać. To najwažniše za mnje běštej wuprajeni społnomócnjeneho knježerstwa za mjeńšiny Hartmuta Koschyka, zo dyrbimy škit mjeńšin ze žiwjenjom pjelnić, a předsydy Centralneje rady němskich Sintow a Romow Romanija Rosy, zo njeńdźe wo wosebite prawa mjeńšinam, ale wo runoprawosć. Wulkotnje, zo staj tele stejišćo na hłownym jewišću w nutřkownym ministerstwje zwurazniłoj. Tak njejsu njeličomni přitomni jenož wo narodnych mjeńšinach w Němskej a jich ćežach zhonili, ale tež zaso raz, zo njesłušeja k škitej mjeńšin a jich zachowanju jenož wuznaća na papjerje, ale předewšěm konkretne skutki kóždeho jednotliwca kaž tež ze stron knježerstwa a wězo politiska wola.­ Janek Wowčer

Sylnje za škit mjeńšin wabili

póndźela, 28. awgusta 2017 spisane wot:

Stejnišćo mjeńšin na dnju wotewrjenych duri knježerstwa derje wopytane było

Berlin (SN/JaW). Za kulisy statnych zarjadow je kónc tydźenja w Berlinje něhdźe 120 000 zajimcow na dnju wotewrjenych duri zwjazkoweho knježerstwa hladało. Nimo wšitkich ministerstwow bě tež kanclerski zarjad přistupny, hdźež je wčera­ popołdnju kanclerka Angela Merkel­ (CDU) wosobinsce wopytowarjow witała.

Tež mjeńšiny Němskeje – Danojo, Fri­zojo,­ Serbja a Sintojo a Romojo – běchu na dnju wotewrjenych duri zastupjene. W ministerstwje za nutřkowne naležnosće informowachu wone wo swojim aktualnym połoženju a wabjachu za wobydlersku iniciatiwu Federalistiskeje unije­ europskich narodnych mjeńšin (FUEN) Minority SafePack, polěpšić škit mjeńšin na europskej runinje.

To a tamne (28.08.17)

póndźela, 28. awgusta 2017 spisane wot:

Lózysce hladacy wjelči roboter ma w Japanskej dźiwje swinje a sorny z tamnišich rajsowych polow wućěrić. Jeli so dźiwje swinjo abo sorna płoninje bliži, ze sensorami wuhotowany wjelk hnydom reaguje. Tak wón mórči a jeho LED-woči so zybolitej. Agrarny zwjazk města Kisarazu blisko stolicy Tokija tule bicarnu připrawu hišće hač do septembra wupruwuje. Wjelk je 65 centimetrow dołhi, 50 centimetrow wysoki a čini haru 90 decibelow, kaž nakładne awto.

Zesamostatnjene awto pola policije jako pokradnjene přizjewił je šofer minjeny pjatk w Großröhrsdorfje. Tak bě wón jězdźidło na parkowanišću kupnicy wotstajił a po wšěm zdaću na ručne borzdźidło zabył. Awto so zesamostatni a zajědźe do płota. Nětko wšak njepyta policija za pokradnjenym awtom, ale přepytuje wobchadneho njezboža dla.

Přiměr dojednany

pjatk, 25. awgusta 2017 spisane wot:

Kijew (dpa/K/SN). Hladajo na zahajenje noweho šulskeho lěta 1. septembra płaći wot dźensnišeho w Donbasu nowy přiměr. Na to su so zastupnicy ukrainskeho knježerstwa, ruscy społnomócnjeni a sobudźěłaćerjo Organizacije za wěstotu a zhromadne­ dźěło w Europje srjedu dojednali. Minjene lěta bě k spočatkej šulskeho lěta stajnje přiměr wujednany był, konfliktnej stronje njejstej pak jón dołho dodźeržałoj. Konflikt na wuchodnej Ukrainje je sej dotal wjac hač 10 000 mortwych žadał.

Steinmeier w Litawskej

Vilnius (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je dźensa wopomnišćo Paneriai blisko litawskeje stolicy Vilniusa wopytał. Paneriai je „za Němcow městnosć hańby, ale tež namołwa so dopominać“. Za čas němskeho wobsadnistwa wot lěta 1941 do 1944 běchu­ tam nacionalsocialisća 120 000 ludźi morili. Ze swojej mandźelskej Elke Büdenbender je Steinmeier jako prěni najwyši dostojnik němskeho stata wopomnišćo wopytał.

Bager wobsadźili

Po zesunjenju zemje w šwicarskim kantonje Graubünden pytaja dale za zhubjenymi wosobami. Tak je tam mjeztym tež pytanski pos zasadźeny. Zhubjenych je hišće wosom pućowarjow, mjez nimi Němcy, Awstričenjo a Šwicarjo. Policija wuchadźa z toho, zo běchu woni blisko wsy Bondo, hdźež su so srjedu kamjenje a błóto zesunyli. Pytanska akcija je jara strašna, wšako hroža dalše zesunjenja. Foto: pa/Gian Ehrenzeller

Berlin (dpa/SN). Šěsć njedźel do wólbow zwjazkoweho sejma kanclerka Angela Merkel (CDU) we woprašowanjach hladajcy hłosy zhubja. Jeje konkurent, socialdemokrat Martin Schulz, pak z toho njeprof­ituje. Na lisćinje dźesać najwažnišich politikarjow politbarometra ZDF drje steji Merkel dale na prěnim městnje, ale jenož hišće z hódnotu 1,8. Bychu-li njedźelu wólby byli, byštej CDU/CSU dale něhdźe 40 procentow nažnjałoj, SPD pak jeno 24 procentow. Za Lěwicu by so wosom procentow­ wuprajiło a runje telko za Zelenych, FDP a AfD. Nimo wulkeje koali­cije by po tejle konstelaciji tež knje­žerstwo z CDU/CSU, Zelenych a FDP móžne­ było.

Serbska debata

nowostki LND