Tarifowe jednanja zahajene

póndźela, 21. januara 2019 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Dźěłarnistwa a dźěłodawarjo su dźensa tarifowe jednanja za zjawnu słužbu zwjazkowych krajow zahajili. Runočasnje je so na městnje jednanjow w Berlinje něšto stow čłonow dźěłarnistwow k protestam zhromadźiło. Dźěłarnistwo ver.di a zwjazk zastojnikow žadatej sej šěsć procentow wjace mzdy, znajmjeńša pak 200 eurow měsačnje wjace. Dźěłodawarjo to wotpokazuja. Wot jednanjow su 3,3 miliony přistajenych potrjechene.

May z nowym planom

London (dpa/SN). Britiska premierministerka Theresa May chcyše hišće dźensa nowy plan wustupa kraja z Europskeje unije předpołožić, po tym zo bě parlament mjez Londonom a Brüsselom wujednane zrěčenje minjeny tydźeń z wulkej wjetšinu wotpokazał. Powšitkownje wšak ličachu z tym, zo May žane zasadne nowe namjety nima. Město toho chcyła wona dalše rozmołwy wjesć, zo móhła zapósłancow tola hišće wo swojim planje brexita přeswědčić.

Israelski nadpad w Syriskej

Z něhdźe 170 traktorami na čole je sobotu po informacijach zarjadowarja 35 000 ludźi w Berlinje za wobswětej bóle wotpowědowace ratarstwo a za strowe žiwidła demonstrowało. Pod hesłom „Mamy dosć wot ratarskeje industrije“ ćehnjechu wobdźělnicy składnostnje lětušeho Zeleneho tydźenja z wjacorych směrow k Braniborskim wrotam. Konferency ratarskich ministrow přepodachu protestny spis na dobro tradicionalneho a stroweho ratarstwa. Foto: dpa/Ralf Hirschberger

Statny dokument frizisce

póndźela, 21. januara 2019 spisane wot:

Nordfriisk Instituut a Schleswigsko-Holsteinska zrěčenje podpisałoj

Kiel/Bredstedt (SN). Prěni króć we wjace hač tysaclětnych stawiznach Sewjernych Frizow su statny dokument w frizišćinje sformulowali. Statny sekretar Dirk Schrödter, nawoda schleswigsko-holsteinskeje statneje kenclije, a Inken Völpel-Krohn, předsydka nošerskeho towarstwa Nordfriisk Instituuta w Bredstedće, staj 11. januara w Kielu friziske wudaće zaměroweho a wukonoweho dojednanja instituta ze Schleswigsko-Holsteinskej pod mjenom „Oufmåågede müülje ån lååstinge 2018-2021“ podpisałoj. Zrěčenje zaruča Nordfriisk Instituutej financnu planowansku wěstotu hač do lěta 2021 a předleži w němskim wudaću hižo wot lěta 2018. Zwjazkowy kraj Schleswigsko-Holsteinska je jedyn z najwjetšich spěchowarjow mjenowaneje slědźenskeje institucije. Dalše připokazanki dóstanje Nordfriisk Instituut wot sewjerofri­ziskeho wokrjesa, města Bredstedta (sewjerofrizisce: Bräist), ze stron třěšneho zwjazka Sydslesvigsk Forening a z přinoškow wjace hač 700 čłonow nošerskeho towarstwa instituta.

To a tamne (21.01.19)

póndźela, 21. januara 2019 spisane wot:

Z tradicionalnym kupanjom w lódzymnej wodźe je sej w nocy na sobotu w Ruskej wjace hač dwaj milionaj prawosławnych wěriwych symbolisce swoje hrěchi wotmyło. Jeničce w Moskwje zličichu při temperaturje wokoło nule 270 000 wobdźělnikow ceremonije. Po wšěm kraju běchu jich 2,4 miliony. W stolicy mějachu 60 kupanišćow. Z městnami dyrbjachu lód rozbić. Wot duchownych žohnowana woda ma ludźi wučisćić a nakazać. Nałožk je dale a woblubowaniši.

Přećelneho paducha je wobydler jednoswójbneho domu w sewjerorynsko-westfalskim Beckumje zeznał. Skućićel bě so namócnje z woknom do domu zadobył. W rumnosćach pak jeho wobydler lepi. Na to so paduch pola njeho zamołwi a so přez chěžine durje zminy. Njeznaty je po informacijach wobydlerja ně­hdźe 20 lět stary a šwižneje postawy.

Žana žona direktnje njekandiduje

pjatk, 18. januara 2019 spisane wot:

Jako dalša strona su Zwjazk 90/Zeleni w Budyskim wokrjesu swojich direktnych kandidatow za wólby Sakskeho krajneho sejma 1. septembra wčera na wólb­nej zhromadźiznje w Kamjencu postajili, mjez nimi tež Serba.

Kamjenc (SN/at). Ze štyrjomi znatymi wosobami a jednym nowym wobličom jako direktnymi kandidatami chcedźa Zwjazk 90/Zeleni w pjeć wólbnych wo­krjesach Budyskeho wokrjesa nastupić. Pjatnaće čłonow je wčera wo persona­lijach rozsudźiło. „To je štwórćina našeho sobustawstwa, sym z wobdźělenjom spoko­jom“, rjekny wokrjesny předsyda Jens Bitzka našemu wječornikej. W štyrjoch regionalnych skupinach Budyšin, Kamjenc, Radeberg a Wojerecy su Zeleni wo kandidatach rozmyslowali. Z wu­slědkom, zo tónraz kaž hižo před pjeć lěta­mi ani jedna žona direktnje njekandiduje.

Managerojo Audi wobskorženi

pjatk, 18. januara 2019 spisane wot:

Detroit (dpa/SN). Justicne zarjady USA chcedźa w skandalu manipulowaneho wotpłuna dieselowych awtow dla tež přećiwo zamołwitym awtotwarca Audi postupować. Wčera su na sudnistwje w Detroiće štyrjoch managerow koncerna wobskoržili. Wumjetuja jim zapřisahańcu, z kotrejž su zaměrnje wobswětoškitne zakonje USA ranili a kupcow wobšudźili. W padźe zasudźenja hrozy jim wjelelětne jastwo. Po informacijach medijow pak su wšitcy štyrjo w Němskej, hdźež jim chłostanje njehrozy.

Zwoprawdźeja wólbne lubjenja

Rom (dpa/SN). Nowe italske knježerstwo je wobzamknyło, jedne ze swojich centralnych wólbnych přilubjenjow zwoprawdźić: Wčera wječor schwalichu planowane tak mjenowane wobydlerske dochody a rentowu reformu. „Knježerstwo swoje přilubjenja dodźerži“, rjekny ministerski prezident Giuseppe Conte. Projekt, kotryž płaći wjace hač dźesać miliardow eurow, bě statny deficit Italskeje raznje powjetšił a zwadu z Europskej uniju zawinił. Noworjadowanje ma na dobro milionow Italčanow być. Parlament dyrbi naprawam hišće přihłosować.

„Wěste“ kraje postajene

Zeleny tydźeń w Berlinje – tule Susanne Roch w hali Braniborskeje – je wot dźensni­šeho zjawnosći přistupny. Hač do 27. januara wočakuja w halach pod Škričkowej wěžu 400 000 wopytowarjow. Z 1 750 wustajerjemi z 61 krajow je přehladka tak wulka kaž hišće­ nihdy w swojich 93lětnych stawiznach. Foto: dpa/Wolfgang Kumm

Drježdźany (dpa/SN). Sakski hospodarski minister Martin Dulig (SPD) zhladuje z wulkimi starosćemi na aktualne połoženje zwrěšćeneho dojednanja brexita dla. „Wulka Britaniska je nam jedyn z najwažnišich wikowanskich partnerow a ma to wostać“, rjekny politikar powěsćerni dpa. Swobodny stat chce tež přichodnje dobre wikowanske poćahi k britiskim předewzaćam pěstować. „Tohodla smy sami na tym zajimowani, w najlěpšim padźe brexitej zadźěwać abo kompromisy namakać, bjeztoho zo wo zrěčenju znowa jednamy.“ Wulka Britaniska je po Chinje a USA najwažniši eksportny kraj Sakskeje. Loni je tam twory w hódnoće dweju miliardow eurow předawała.

Delegacija USA njepojědźe do Davosa

pjatk, 18. januara 2019 spisane wot:
Washington (dpa/SN). Knježerstwo USA zastajneho etata, tak mjenowaneho shutdowna, dla žanu delegaciju na zhromadźiznu swětoweho hospodarskeho foruma wot 22. januara w šwicarskim Davosu njesćele. To je rěčnica Běłeho domu we Washingtonje připowědźiła. Prezident sam wšak bě swoju jězbu do Alpow hižo před dnjemi wotprajił. Mjeztym so zwada wo shutdown přiwótřa, a Trump je předsydce Domu reprezentantow, demokratce Nancy Pelosi, tež planowany lět do Brüssela a do Afghanistana šmórnył. Połoženje 800 000 sobudźěłaćerjow ministerstwow je dźeń a hórše. Wčera su tysacy z nich znowa demonstrowali, dokelž dyrbja bjez mzdy dźěłać.

Maas w Ruskej pola Lawrowa

pjatk, 18. januara 2019 spisane wot:

Moskwa (dpa/SN). Zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas (SPD) je so dźensa do Moskwy podał, zo by z ruskim wonkownym ministrom Sergejom Lawrowom wo jadrowym brónjenju, wo krizy na Ukrainje a wo wójnje w Syriskej rěčał. Po tym chce so do ukrainskeje stolicy Kijewa podać, hdźež jeho wonkowny minister Pawel Klimkin wočakuje.

Wažna tema rozmołwow w Moskwje budźe zwada mjez USA a Ruskej wo zakazu atomarnych raketow srjedźneje distancy. Prezident USA Donald Trump Moskwje wumjetuje, zo wona zrěčenje wo zakazu tajkich raketow rani a chce tak mjenowane INF-zrěčenje spočatk febru­ara wupowědźić. Moskwa je sej wěsta, zo Trump zrěčenje wotpohladnje torpe­děruje, zo móhł nowe jadrowe rakety twarić a w Europje nastajić dać. Tak drje by k nowemu napřemobrónjenju dóšło. Zo so USA a Ruska w tym prašenju tola hišće dojednaja, je chětro njewěste.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND