To a tamne (04.11.24)

póndźela, 04. nowembera 2024 spisane wot:

Prěni króć k swojej alkoholowej jězbje wuprajił je so bywši narodny wrotar Jens Lehmann. „To njebě derje wot mnje. Wobžaruju to jara. Sym pak so sam wopak posudźował“, rjekny Lehmann nowinarjam. W septembru bu znate, zo je policija Lehmanna zadźeržała, jako tón pod wilwom alkohola z awtom jědźeše. Naměrili so pola njeho 0,7 promilow. 54lětny dyrbi drje jězbnu dowolnosć měsac wotedać. Lehman wobara pak so rozprawam, zo bě pječa „dospołnje wopity“.

Zabyteho nachribjetnika dla je muž w Maisachu pola Mnichowa měšćansku železnicu zadźeržał. Wodźerka ćaha dyrbješe nuzowe borzdźidło wužiwać, jako wón naraz před njej na kolijach steješe. Na to wzachu muža w ćahu sobu, zo bychu jeho na přichodnym dwórnišću policiji přepodali. 29lětny pak twochny. Policija nětko za zawinowarjom haćenja pyta.

Hišće w Sakskej wo móžnej koaliciji jenož sonděruja, ale hižo je Domowina žadanje za koaliciske jednanja wozjewiła. Štož je zastupjerka zajimow serbskeho ludu stronam CDU, BSW a SPD sposrědkowała, tule dokumentujemy.

1. kubłanje: Polěpšenje serbskeje kubłanskeje infrastruktury

Pozadk: Dotalne krajne knježerstwa su problem spóznali, ale zeskutkownjenje wuwostanje. Wosebje akutny njedostatk wučerjow je wulke wužadanje.

Žadanja: – wosebity status za serbske šule: Serbske šule trjebaja wosebity status, wosebje hladajo na personalny kluč a rjadownje. Rěčne a kulturne naroki serbskeje ludnosće žadaja sej wosebite zakonske rjadowanje. Šulske družiny pře­sahowacy koncept 2plus wopisuje ra­mikowe wuměnjenja, kotrež měli so zakonsce zakótwić, runje tak kaž priorita zasadźenja maćernorěčnych wučerjow na serbskich – město druhich – šulach resp. rjadownjach.

Iran hněwny na Němsku

pjatk, 01. nowembera 2024 spisane wot:

Teheran (dpa/SN). Iran je zawrjenje swojich generalnych konsulatow w Němskej zasudźił a sej protestujo přećiwo tomu jednaćela němskeho wulkopósłanstwa skazał. Rozsud wonkowneje ministerki Annaleny Baerbock, Iranjanam a Němcam konsulariske posłužby w Němskej zapowědźić, je „njewoprawnjeny“, w Teheranje zdźělichu. Němska bě na wot­prawjenje němsko-iranskeho staćana Djamshida Sharmahda w Iranje reagowała a tři generalne konsulaty zawrěła.

Weil žada sej rozsud VW

Berlin (dpa/SN). Delnjosakski ministerski prezident Stephan Weil žada sej jasnosć nastupajo přichod koncerna awto­twarca Volkswagen – a to hišće lětsa. Hač do hód dyrbjało rozrisanje jasne być, rjekny politikar SPD wčera w sćelaku ZDF „Markus Lanz“. Tuchwilne połoženje je mnohim ludźom njesměrnje poćežowace. „Tole dyrbi kónc měć.“ VW chce krizy dla wjacore zawody zawrěć a tysacy při­stajenych pušćić. Delnjosakska wobsedźi 20 procentow koncerna w tutym kraju.

Zelenskyj nadźija so pomocy

Po zahubnych njewjedrach na juhu a wuchodźe Španiskeje ze znajmjeńša 158 smjertnymi woporami su ludźo započeli, powostanki zapławjenjow rumować. Kaž tule w měsće Utiel, 80 kilometrow zapadnje Valencije, dyrbja sej wobydlerjo w dalokej měrje sami pomhać. Na pomocne srědki kaž wodu, žiwidła abo drastu hišće čakaja. Foto: dpa/Manu Fernandez

Tójšto zajima za změnu splaha

pjatk, 01. nowembera 2024 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Do dźensnišeho zahajenja zakonja wo samopostajowanju je so w sakskich wulkoměstach wjace hač tysac ludźi k změnje zapiska wo splahu přizjewiło. Najwjace přizjewjenjow maja w Lipsku. Tam chce 676 ludźi zapisk wo splahu změnić dać. Nimale połojca telko je jich w Drježdźanach, hdźež předleži 292 přizjewjenjow. K tomu přińdźe 77 přizjewjenjow w Kamjenicy.

Zapisy wo splahu a předmjenu móža ludźo wot 1. nowembra bjez dotal trěbneho posudka, lěkarskeho potwjerdźenja abo sudniskeho wukaza změnić. Dosaha deklaracija na stawnistwje. Zwjazkowy sejm bě zakoń w aprylu schwalił. Wón potrjechi wosebje transsplažnych, intersplažnych a tajkich, kotřiž nječuja so k žanomu splahej přisłušni.

Trump sej dobyća wěsty

pjatk, 01. nowembera 2024 spisane wot:
Glendale (dpa/SN). Kaž hižo před štyrjomi lětami budźi Donald Trump mjez swojimi přiwisnikami strach, zo móhli jemu wólbne dobyće přez wobšudnistwo wzać. Wón nawjeduje we wšitkich sydom zwjazkowych krajach, wo kotrež hišće wojuja a hdźež wólby na kóncu rozsudźa, Trump wčera w Arizonje twjerdźeše. ­„Jeničce wobšudnistwo móže nas hišće zadźeržeć“, rjekny bywši prezident. Po woprašowanjach je wotstawk mjez Trumpom a jeho kontrahentku Kamalu Harris jara snadny. Jeho sobudźěłaćerjo su pječa hižo wjacore pospyty wobšudnistwa wotkryli, Trump rjekny. Wón tež přeco hišće twjerdźi, zo su jemu wólbne dobyće 2020 „kradnyli“.

Israel znowa Beirut nadběhował

pjatk, 01. nowembera 2024 spisane wot:

Beirut/Teheran (dpa/SN). Israelske wójsko je prěni króć po nimale tydźenju ­zaso južne nakromne kónčiny libanonskeje stolicy Beiruta nadběhowało. Znajmjeńša jědnaće nalětow měrješe so na měšćansku štwórć Dahieh, medije rozprawjeja. W susodnym wobwodźe Libanonberg zrazy israelski trut do bydlenja. Při tym stej dwě wosobje žiwjenje přisadźiłoj, mjez nimi čłon Hisbollah. Hodźiny do toho bě Israel nalěty na zepěranišća milicy šiitow Hisbollah připowědźił a ludźi wotpowědnje warnował.

Po israelskich nalětach na Iran planuje knježerstwo w Teheranje po informacijach medijow nowy napřećiwny nadběh. Truty a balistiske rakety móhli w Iraku do směra na Israel wotlećeć, israelske medije tukaja. Tajna słužba Mossad z toho wuchadźa, zo Iran wojersku ataku ­hišće do wólbow prezidenta USA přichodnu wutoru přewjedźe.

Iran chce „z wěstosću“ na njedawny nadpad Israela reagować, zamołwity rewoluciskich gardow rjekny. Wotmołwa Irana budźe „doskónčna a bolostna“.

Wjetšina za dočasne wólby

pjatk, 01. nowembera 2024 spisane wot:

Njespokojnosć ludźi z dźěłom zwjazkoweho knježerstwa přiběra

Berlin (dpa/SN). Amplowa koalicija je po měnjenju snadneje wjetšiny wólbokmanych w Němskej na kóncu. Po woprašowanju sćelaka ARD přeje sej wjace hač kóždy druhi (54 procentow) dočasne wólby zwjazkoweho sejma. Porno tomu je 41 procentow za to, zo měła amplowa koalicija hač k prawidłownemu terminej 28. septembra 2025 dale dźěłać.

Přiwisnicy SPD (77 procentow) a Zelenych (76 procentow) maja pokročowanje zhromadneho knježerstwoweho dźěła přiwšěm za zmysłapołne. Za dočasne nowowólby wupraji so 93 procentow přiwisnikow AfD, 75 procentow Zwjazka ­Sahry Wagenknecht a 69 procentow wolerjow CDU/CSU. Prašeli su so za měnjenjom přiwisnikow wšěch stron, kotrež docpěwaja při njedźelnym prašenju ­znajmjeńša pjeć procentow. Z tym FDP wotpadnje, kotraž ma po woprašowanju ARD jenož hišće štyri procenty.

To a tamne (01.11.24)

pjatk, 01. nowembera 2024 spisane wot:

Swětoznatu studnju Trevi wosrjedź Roma su wotpušćili a z płotom wobdali. Zo móhli turisća najebać to tradiciju pěstować a pjenježki do njeje ćisnyć, su pódla studnje prowizoriski basenk nastajili. Po informacijach zamołwitych wopytowarjo nowu móžnosć, sej zbožo wuprosyć, pilnje wužiwaja. Studnju chcedźa w přihotach klětušeho swjateho lěta 2025 jako jedyn ze symbolow Roma ponowić.

Na wšěch 22 tonow twarožka pokradnyli su paduši ze składa wulkowikowarja w Londonje. Paduši běchu so wikowarskemu předewzaću Neal’s Yard Dairy jako fachowcy z Francoskeje předstajili a 950 pokrutow družiny Cheddar wotewzali. Wospjet wuznamjenjeny Cheddar je we Wulkej Britaniskej jara požadany a dosć drohi: 250 gramow płaći sydom puntow (8,30 eurow). Tukaja na to, zo je twarožk na Bliskim wuchodźe abo w Ruskej.

Wjele woporow w Španiskej

srjeda, 30. oktobera 2024 spisane wot:

Madrid (dpa/SN). Njewjedra ze sylnymi zliwkami a zapławjenjemi su sej w Španiskej znajmjeńša 51 smjertnych woporow žadali. Tójšto ludźi je zhubjenych. Najhórje potrjechene su mjez turistami woblubowane kónčiny podłu Srjedźneho morja Andaluziska, Murcia a Valencia. Tam su zliwki dróhi, domy a pola zapławili. Ludźo běchu w swojich domach popadnjeni. Tójšto awtow so wot wody prosće sobu storhnychu. Zliwki maja dale trać.

Mortwi při nalětach w Libanonje

Beirut (dpa/SN). W Libanonje je při israelskich nalětach 82 ludźi žiwjenje přisadźiło. Kaž libanonske strowotniske ministerstwo zdźěla, je so při nalětach 180 ludźi zraniło. Israelske wójsko zdźěla, zo měrješe so na zepěranišća a składy brónjow islamistiskeje organizacije Hisbollah. Ciwilnu ludnosć su pječa do toho namołwjeli, potrjechenu kónčinu wopušćić.

Zwučuja z atomowymi brónjemi

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND