Yoko-Ono-wustajeńca

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:

Lipsk (B/SN). Muzej tworjaceho wuměłstwa w Lipsku prezentuje wot 2. de­cembra twórby japansko-ameriskeje wu­měłče Yoko Ono. Pod titulom „Peace is Power“ wustaja tam 60 twórbow 85lětneje. W swojim wuměłstwje wotbły­­šćuje Yoko Ono tradicije na Dalokim wuchodźe runje tak kaž ameriske a reflektuje wliw na wšelake wěrywuznaća. Wuměłča, wudowa hudźbnika Johna Lennona (1940–1980), chce na wotewrjenju wustajeńcy přitomna być.

Pomocne skutki wohrožene

Islamabad (B/SN). Pakistan chce sobudźěłaćerjam 18 mjezynarodnych pomocnych skutkow wupowědźić. Knježerstwo je pomocnym skutkam kazało, swoje dźěło zastajić a kraj wopušćić. Tale kročel stawa so někotre tydźenje po nastupje noweho knježerstwa w Islamabadźe pod premierom Imranom Khanom. Pomocne skutki su so hižo w zašłosći haćenja swojeho skutkowanja dla wobarać dyrbjeli. Hižo w decembru 2017 bě knje­žerstwo 27 mjezynarodnym pomocnym organizacijam wupowědźiło. W januaru 2018 wone přikaza přepytować wšitke lokal­ne a mjezynarodne pomocne organizacije, zo by so zwěsćiło, hač su pje­njezy překřiwili.

Nowy ewangelski farar

Stajeja sejm do prašenja

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:

Pančicy-Kukow/Radwor (SN). Na serbskich wjeskach přewjeduje skupina „Kukowske prašaki“ tuchwilu podpismowu akciju. Zaměr je zwěsćić, hač Serbja tak mjenowany Serbski sejm jako swoje zastupnistwo akceptuja.

Akcija je wuspěšnje zaběžała. Po jeničkim kóncu tydźenja je wjace hač 200 ludźi­ mjez druhim w Nuknicy, Kukowje, Jaseńcy, Wotrowje a Radworju swój hłós wotedało. Kaž prašaki wčera wječor zdźěli­chu, wupraja so wjetšina dotalnych podpisarjow kritisce wo tuchwilnym plano­wanym formaće Serbskeho sejma. Jeničce třo su dotal za sejm we wot­myslenej formje hłosowali. Wobdźělnicy maja wotmołwić na prašenje: „Chcu ja tutón Serbski sejm? haj/ně.“

Pozadk zběranja podpismow su dwěle Serbow w jadrowej kónčinje hornjoserbskeho sydlenskeho ruma. Iniciatorojo podpismoweje akcije paruja při wólbach sejma wosebje móžnosć zwuraznić, hač iniciatiwje scyła přihłosuja abo nic. Podpisać móža zajimcy mjez druhim na nazymskich koncertach a na dalšich serbskich zarjadowanjach. Kukowske prašaki tež dale po wsach podpisma zběraja.

90 milionow za manewer

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:

Brüssel (dpa/SN). Wobdźělenje Zwjazkoweje wobory na wulkomanewru NATO „Trident Juncture“ płaći němskich dawkipłaćerjow něhdźe 90 milionow eurow. Dobru połojcu sćelu do hosćićelskeho kraja Norwegskeje, hdźež dyrbja wojakow w pólnych lěhwach zastarać. Zbytk su za transport personala a materiala zaplanowali. Na manewru wobdźěli so wot přichodneho štwórtka 50 000 wojakow, mjez nimi 10 000 z Němskeje.

Jadrowe brónje cofnyć

Berlin (dpa/SN). Po připowědźenym wupowědźenju wažneho zrěčenja wo wobmjezowanju atomowych bróni přez USA žadaja sej Zeleni, cofnyć wšitke jadrowe brónje USA z Němskeje. Zwjazkowe knježerstwo dyrbjało swojim apelam na knježerstwo USA skutki slědować dać a němske wobdźělenje skónčić, žadaše sej předsydka Zelenych Annalena Baerbock w rańšim magacinje ZDF. Prezident USA Donald Trump bě připowědźił, zo zrěčenje INF z lěta 1987 z tehdyšim Sowjetskim zwjazkom nětko jednostronsce wupowědźi.

Merkel žada sej wujasnjenje

Wjacore organizacije su sobotu w Choćebuzu pod hesłom „Wutworće wěste přistawy“ k demonstraciji za wuchowanje a škit ćěkancow­ namołwjeli. Něhdźe 200 wobdźělnikow je wot Statneho dźiwadła přišedši po nutřkownym měsće ćahnyło. Wobdźěl­nicy skedźbnjachu na wulke strachi za ćěkancow na Srjedźnym morju a žadachu sej čłowjeske wobchadźenje z nimi w Němskej. Tež Choćebuz měł ćěkancam wěste městno přebywanja być, rěkaše jedne ze žadanjow. Foto: Michael Helbig

PiS z wólbow najsylniša wušła

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:

Waršawa (dpa/SN). Najebać swój konfliktny kurs napřećo Europskej uniji je pólska knježaca narodnokonserwatiwna strona Prawo a sprawnosć (PiS) při cyłokrajnych komunalnych wólbach po prěnich trochowanjach najwjace hłosow zdobyła. Po cyłej Pólskej hłosowachu wčera 32,3 procenty ludźi za PiS, kaž je powólbne naprašowanje instituta Ipsos w nadawku sćelaka TVN24 wunjesło. Opoziciska Wobydlerska platforma (PO) a strona Nowoczesna, kotrejž běštej zhromadnje nastupiłoj, dóstaštej 24,7 procentow. Doskónčny wuslědk wólbow po informacijach statneje wólbneje komisije drje hakle srjedu předleži.

Wothłosowanje maja za wažny test powšitkowneje politiskeje nalady, wšako wola tam klětu nowy parlament. Na tak mjenowanych samozarjadniskich wólbach su zastupnikow gmejnow, wokrjesow a regionalnych parlamentow wolili. Komentatorojo politiki su sej wěsći, zo móže PiS, kotraž ma tuchwilu hakle w jednym ze 16 regionalnych parlamentow absolutnu wjetšinu, móc tež w dalšich wojewódstwach přewzać a tak swoju lokalnu móc dale zesylnić.

Chwalba wobornikam

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:
Hdyž sirena wuje, poprawom ženje žane dobre začuće nimaš, dokelž njewěš, što je so stało a hač njeje snano samo přiwuzny abo znaty wot někajkeho njezboža potrjecheny. Minjeny pjatk w Chrósćicach tajke začuće scyła njemějach, dokelž wědźach, zo jedna so wo zwučowanje. A sprawnje prajene sym so tam samo někak derje čuł. Wšako móžach so wo tym přeswědčić, zo tamniši wohnjowi wobornicy a ći z wokolnych wsow w nuznym padźe jara spěšnje pomhać přijědu. Zo wšo a wšitko hnydom prawje njefunguje, je čłowjeske. Zmysł tajkeho zwučowanja dźě je, zo móžeš to a tamne nawuknyć. To druhe čehoždla so wosrjedź wobornikow derje čujach, bě, zo bě to takrjec ryzy serbske ­zwučowanje. Tež wohnjowa wobora móže potajkim tajki rěčny rum być, hdźež ­cyle samozrozumliwje mjez sobu serbuja, a byrnjež přez škričkowanski nastroj było. Tež za to słuša wobornikam kompliment! Marian Wjeńka

Kónc brunicy pospěšić abo nic?

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:

Ministerscy prezidenća wuchodnych brunicowych krajow ćišć zesylnjeja

Berlin (dpa/SN). Ministerscy prezidenća wuchodoněmskich brunicowych krajow žněja ze swojimi žadanjemi nastupajo datum kónca zmilinjenja brunicy kritiku wuhloweje komisije. „W Němskej hač do lěta 2040 wuhlo spalić je dospołnje njediskutabelne a rani koaliciske zrěčenje, kiž su stronscy nawodźa třoch ministerskich prezidentow podpisali a kotrež spřećiwja so zdobom mandatej wuhloweje komisije“, rjekny Martin Kaiser wot wobswětoškitneje organizacije Greenpeace powěsćerni dpa. Kraje njesměli dlěje šansy dźěła komisije ignorować. Kaiser je čłon wot zwjazkoweho knježerstwa zasadźeneje wuhloweje komisije. „Třo ministerscy prezidenća njemóža so wšitkim změnam spjećować a sej runočasnje pjenjezy žadać“, Kaiser kritizuje. „Wězo ma so trěbna strukturna změna přewodźeć. Kónc brunicy pak ma so widźomnje pospěšić, štož sej tež swětowa klimowa rada žada.“

„Bohatstwo a ćežmo“ w přehladce

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:
„Wobrazy myslow a słowow“ rěka hesło personalneje wustajeńcy twórbow Isy Bryccyneje (na wobrazu), kotruž su minjeny štwórtk w Choćebuskim Serbskim domje wotewrěli. W hač do 18. januara přistupnej přehladce pokazuje serbska wuměłča tušowe a akrylowe grafiki kaž tež akwarele. Wosebitej ćežišći stej seriji „BRUNICA“ a „DIAMANT“. W tak mjenowanymaj słowo-wobrazowymaj slědomaj rozestaja so Kubšičanka z „bohatstwom a ćežmom Łužicy“ resp. wliwom swětowych podawkow na tudyše žiwjenje. Lawdatorka na wernisaži, kotruž je młoda Choćebuska pianistka Natalja Kowalčuk hudźbnje wobrubiła, bě Christina Kliemowa. Foto: Michael Helbig

To a tamne (22.10.18)

póndźela, 22. oktobera 2018 spisane wot:

Jenož hodźiny po kradnjenju kolesa je žona mountainbike swojeho muža na internetnej platformje wuhladała a předawarjej pasle stajiła. 40lětna skontaktowa poskićowarja kolesa, kotrež běchu nje­znaći rano z ležownosće swójby w Düsseldorfje pokradnyli. Žona informowaše policiju a dorěča sej z předawarjom zetkanje na zastanišću. Tam ciwilna policija paduchow zaja. Štyrjo podhladni w starobje 14 do 16 lět su policiji hižo znate. Nětko přećiwo nim přepytuja.

Bosy a jenož w nócnym wobleku bě wosomlětny wčera rano we Wilkauwje-Haß­lauwje w Zwickauskim wokrjesu na dróze po puću. Kaž wón policiji pozdźišo rjekny, nochcyše mać mylić, kiž hišće spaše, jako poda so na wopyt k swojej wowce, kotraž w samsnym měsće bydleše. Kedźbliwa wobydlerka bě policiju informowała, a ta hólca zaso k maćeri dowjeze.

Na najniši staw spadnyłoj

pjatk, 19. oktobera 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Unija a SPD stej w nowymaj woprašowanjomaj na dotal najniši staw wolerskeho přihłosowanja spadnyłoj. Bychu-li njedźelu wólby zwjazkoweho sejma byli, byštej po aktualnym politbarometrje ZDF CDU a CSU jenož hišće 27 procentow hłosow dóstałoj, SPD jeno 14 procentow. W aktualnym „Trendźe Němskeje“ za rańši magacin ARD je unija z 25 procentami hišće dypk słabša, SPD ma tež tu 14 procentow. Wobě naprašowani matej Zelenych za druhu najsylnišu politisku móc w kraju z 19 (ARD) a 20 procentami (ZDF).

Pegida diskurs přesunyła

Drježdźany (dpa/SN). Politologa Hans Vorländer ma islamej a wukrajnikam njepřećelske hibanje Pegidu sobu zamołwitu za prawicarski mach w Němskej. „Pegida je diskurs w Němskej a hranicu toho, štož hodźi so wuprajić, jasnje doprawa přesunyła“, rjekny wón powěsćerni dpa. Pegida je so přiběrajcy zesku­pjenjam z prawicarskeho a prawicarsko­ekstremneho wobłuka wotewrěła.

Italski dołh přewzać nochcedźa

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND