Bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU, srjedźa) je dźensa składnostnje zahajenja namjeznych kontrolow bayerskoawstriski namjezny přechod Kirchdorf wopytał a tam z nawodu bayerskeje namjezneje policije Aloisom Mannichlom (na­lěwo) rěčał. Nowonastajena policajska jednotka wot dźensnišeho bayersko-awstrisku mjezu kontroluje. Foto: dpa/Lino Mirgeler

Trump so jenož „zaprajił“

srjeda, 18. julija 2018 spisane wot:

Washington (dpa/SN). Po raznej kritice swojich wuprajenjow na wjerškowym zetkanju z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom dla je prezident USA Donald Trump twjerdźił, zo je so „zaprajił“. Na nowinarskej konferency z Putinom w Helsinkach bě Trump rjekł, zo nima ruske nutřměšenje do prezidentskich wólbow USA za dopokazane. „Čehodla dyrbjała Ruska za to zamołwita być?“, wón rjekny. Wčera Trump nowinarjam praješe, zo bě poprawom runje to nawopačne rjec chcył: „Čehodla njedyrbjała Ruska to być?“ Prezidentej USA bě tónle „zmylk“ pječa při přehladanju swojich rěčnych manuskriptow napadnył. Hač móže Trump swojich kritikarjow z tym změrować, je skerje njewěste. Dementi Putina bě wón „ekstremnje sylny a mócny“ mjenował. Dopóznaća tajneje słužby USA, kotrež nutřměšenje Ruskeje do wólbow pječa dopokazuja, bě wón zjawnje do prašenja stajał.

Mjeztym jewja so w USA přiběrajcy tež mjez republikanami kritiske hłosy. Sćelak Fox News, Trumpej dotal přichileny, jeho tohorunja kritizuje.

Dołhodobnje bjezdźěłnym pomhać

srjeda, 18. julija 2018 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). Němski zwjazkowy mini­ster za dźěło Hubertus Heil (SPD) chce přichodne lěta hač do 150 000 ludźi z doł­hodobneje bjezdźěłnosće wjesć. To je­ wón w rańšim magacinje sćelaka ZDF připowědźił, pokazujo na naćisk zako­nja, kotryž chcyše zwjazkowe knježerstwo hišće dźensa wobzamknyć.

Kaž dźěłowy minister rjekny, je drje połoženje na dźěłowych wikach dosć dobre­, je pak trěbne, „dołhodobnu bjezdźěłnosć wotstronić, za čož su štyri miliardy eurow k dispoziciji. Nowe městna chcył wón pjeć lět spěchować, hdyž su potrjecheni znajmjeńša sydom lět Hartz IV dóstali a w tym času jenož krótki čas dźěło měli. Minister Heil wotpokaza w tym zwisku kritiku, zo je doba spěchowanja předołha. Ludźo, kotřiž su sydom lět zwonka dźěłowych wikow byli, „trjebaja chwile so zaso do powołanja namakać. Woni trjebaja dołhodobnu perspektiwu.“ Prašani su nětko dźěłodawarjo runje tak kaž pomocne organizacije a komuny.

Brunica niči dnownu wodu

srjeda, 18. julija 2018 spisane wot:

Wobswěto- a přirodoškitne zwjazki hotuja so na demonstraciju

Lipsk (SN/MkWj). Saksojo zapłaća wudobywanje brunicy ze swojej pitnej wodu. Zo móhli w brunicowych jamach dźěłać, dyrbja hoberske mnóstwa dnowneje wody wotklumpać. W Sakskej bě to jeničce lěta 2013 něhdźe 200 miliardow litrow we wuhlowych jamach Łužicy a Lipšćanskeje kónčiny, informuje přirodoškitny zwjazk BUND w nowinskej zdźělence. K přirunanju: Najwjetši sakski jězor w ně­hdyšej brunicowej jamje, Bjerwałdski, wobsahuje 174 miliardow litrow wody.

Město kaž Běła Woda z cyłkownje 35 000 wobydlerjemi w měsće a wokolinje wotwisuje hižo dźensa wot pitneje wody z druhich kónčin, dokelž w susodnej wu­hlowej jamje dnownu wodu­ wotklumpaja. BUND je to z přičinu, sej hladajo na přichod najspěšniši kónc wudoby­wanja brunicy žadać, rěka w pismje zwjazka. „Doniž njebudu składźišća dnowneje wody po kóncu brunicy zaso pjelnjene, móža lětdźesatki zańć. W časach wulkeje suchoty, kajkuž Sakska tuchwilu dožiwja, pobrachuje woda­ w ratarstwje a w domjacnosćach“, měni Felix Ekardt, před­syda sakskeje wotnožki BUND.

To a tamne (18.07.18)

srjeda, 18. julija 2018 spisane wot:

Chcyše so připołdnišej horcoće wuwinyć a je tak kedźbnosć policije zbudźił: 60lětny je minjenu nóc w Eisenachu na twarnišću molerske dźěła wukonjał. Po­licisća, kotřiž swěcu wuhladachu, tukachu na paducha a sej objekt bliže wobhladachu. Dźěłaćer jim rozłoži, zo bě w třoch dźěłać započał, zo by horcoty dla hižo připołdnju hotowy był. Zastojnicy njemějachu žanu přičinu, na tym dwělować, a dachu molerja dale dźěłać.

Chłostanka wjacorych tysac eurow hrozy­ runje slubjenemu porikej z Aw­striskeje. Wonaj staj w Italskej dospołnje nahaj do Gardaskeho jězora skočiłoj, po tym­ zo běštaj sej mandźelstwo slu­biłoj. Při tym wšak njejstaj dołho za někajkim schowanym městnom pytałoj, ale skočištaj hnydom njedaloko hosćenca do wody. Někotrym pak so to docyła njelubješe, a tak zawołachu policiju.

Söder: Berlin je wina

wutora, 17. julija 2018 spisane wot:

Mnichow (dpa/SN). Bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU) je sej wěsty, zo leža přičiny za špatnu nahladnosć strony mjez wolerjemi předewšěm na zwjazkowej runinje. Je to „wuslědk Berlinskich rozsudow“, rjekny Söder Mnichowskim nowinarjam. „Tohodla dyrbimy so sylnišo na Bayersku wusměrić.“ Woprašowanja minjenych měsacow su wunjesli, zo je CSU na najlěpšim puću, při wólbach krajneho sejma 14. oktobra tuchwilnu absolutnu wjetšinu w krajnym sejmje přisadźić.

Žonu k jastwu zasudźili

Moskwa (dpa/SN). Sudnistwo w Mo­s­kwje je jednu ze štyrjow žonow, kotrež běchu na finalnej hrě swětowych koparskich mišterstwow njedźelu w Moskwje na trawnik běželi, k 15 dnjam jastwa zasudźiło, kaž punkrockowa band Pussy Riot internetnje zdźěla. „Chcych pokazać, kak wšelako so struktury mocy nało­žuja“, žona w sudniskim jednanju rjekny. To rozprawja powěsćernja Interfax. Pussy Riot twjerdźi, zo su žony, kotrež běchu na hrajnišću, čłonojo skupiny.

May so přesadźiła

Magdeburg (dpa/SN). Bywši hospodarski minister Saksko-Anhaltskeje Horst Rehberger je před hospodarskimi sćěhami kónca wudobywanja brunicy warnował. Klimopolitisce by so kónc zmilinjenja lědma wuskutkował, rjekny politikar FDP powěsćerni dpa w Magdeburgu. Po­trjechenym kónčinam předewšěm na wuchodźe Němskeje pak hrozy zničenje dźěłowych městnow a tak hospodarska a socialna katastrofa.

Swoje wobmyslenja je Horst Rehberger w lisće předsydam wuhloweje ko­mi­sije zwjazkoweho knježerstwa for­mulo­wał. Politikar bě wot lěta 1990 hač do 1993 a wot 2002 hač do 2006 hospodarski minister Saksko-Anhaltskeje. W spisu skedźbnja Rehberger na tójšto planowanych nowotwarow wuhlowych milinarnjow w Aziskej. Jeničce China a Indiska planujetej milinarnjowe kapacity wjace hač 800 gigawattow. Cyłkowna němska kapacita wučinja 21 gigawattow.

Trump wulku rozhorjenosć zbudźił

wutora, 17. julija 2018 spisane wot:

Helsinki (dpa/SN). Po wjerškowym zetkanju z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom ma prezident USA Donald Trump ruce połnej dźěła, zo by kritikarjow w swojej domiznje zaso změrował. Mjeztym zo w Ruskej wustupowanje Trumpa chwala, zběha so w USA žołma rozhorjenosće, samo w rjadach Trumpowych republikanow. Jedyn z jeho najwjetšich podpěraćelow New Gingrich rěčeše wčera wječor wo najchutnišim zmylku prezidenta po přewzaću zastojnstwa před połtřeća lětom. Trump dyrbjał swoje wuprajenja wo tajnej słužbje USA hnydom korigować, sej Gingrich žadaše. Dalši politikarjo wopisowachu zadźerženje Trumpa ze słowami kaž „wohańbjace“, „blamabelne“, „přeradne“, „strašne“ abo „słabe“.

Wladimir Putin bě na nowinarskej konferency kóždežkuli nutřměšenje do wólbneho boja USA prěł. Najwjetšu rozhorjenosć bě Donald Trump zbudźił, jako informacije tajneje słužby USA w tym nastupanju do prašenja staješe. „Dowěrjam tajnej słužbje, dementi prezidenta Putina pak bě jara sylne a mócne.“

AfD chce klětu najsylniša być

wutora, 17. julija 2018 spisane wot:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska AfD chce so k wólbam krajneho sejma 2019 z naj­sylnišej politiskej mocu w swobodnym staće stać a móhła sej zhromadne knježerstwo z CDU předstajić. Je wažne, zo AfD z jasnym předskokom dobudźe, zo by koaliciske zrěčenje jeje rukopis měło, rjekny stronski předsyda Jörg Urban wčera­ w Drježdźanach. Stronski a knježerstwowy šef CDU Michael Kretschmer wšak bě koaliciju z AfD wospjet wuzam­k­nył. Při wólbach zwjazkoweho sejma 2017 bě AfD w Sakskej 27 procentow hłosow docpěła, CDU 26,9 proc. Po najnowšim woprašowanju k wólbam krajneho sejma by AfD ze 24 procentami za CDU z 32 proc. druha najsylniša móc była.

Sakscy zapósłancy AfD z krajneho a zwjaz­koweho sejma schadźowachu so njedawno w Berlinje, zo bychu swoje postu­powanje we woběmaj parlamentomaj lěpje wothłosowali. Wčera předsta­jichu woni k tomu dźesaćdypkowy program, kotryž tež wólbnobojowe temy wobsahuje. Tak chcedźa mjez druhim roz­hłosowy a telewizijny popłatk wotstronić, raznišo přećiwo kriminelnym po­stupować a mjezy Sakskeje lěpje škitać.

Stawk pola Amazon

wutora, 17. julija 2018 spisane wot:
Lipsk (dpa/SN). Dźěłarnistwo ver.di je dźensniši akciski dźeń pola Amazon wužiło, sobudźěłaćerjow namołwjeć stawkować. Na tak mjenowany Primeday wočakowachu hač do 400 wobdźělnikow wob dźeń, dźěłarnistwo zdźěli. Jutře chcedźa dale stawkować. Tež w druhich městach, kaž w Bad Hersfeldźe, Werne a Koblenzu, su stawki planowali, runje tak kaž w Pólskej a Španiskej. Pozadk je wot lěta 2013 trajacy konflikt tarifoweho zrěčenja za wšitkich 13 000 přistajenych dla. Ameriski wikowar Amazon dotal wšitkežkuli jednanja wotpokazuje. Předewzaće je přeswědčene, zo móže tež bjez tarifo­weho zrěčenja fairny a zamołwity dźěłodawar być, kaž jeho rěčnica zdźěli.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND