Berlin (dpa/K/SN). Loni je nahladnje mjenje požadarjow azyla do Němskeje přišło hač lěta 2015. Jich dokładna ličba wučinješe 280 000. Tole staj dźensa w Berlinje wozjewiłoj zwjazkowy nutřkowny minister Thomas de Maizière (CDU) a nawoda Zwjazkoweho zarjada za migraciju a ćěkancow (BAMF) Frank-Jürgen Weise. Lěto do toho bě so něhdźe 890 000 próstwarjow wo azyl do zwjazkoweje republiki dóstało. Najwjetšu skupinu mjez škit a chow pytacymi wučinjeja Syričenjo, kotřiž su swoju domiznu howrjaceje wójny dla wopušćili. Dokelž njeje kónc wójny wotwidźomny, wočakuja dalšich ćěkancow z toho kraja, de Maizière rjekny. Wjele požadarjow azyla pochadźeše loni tež z Afghanistana, Iraka, Albanskeje a Eritreje.
Nawodnistwo BAMF přewozmje hišće w januaru Jutta Cordt, kotraž bě dotal šefina Berlinsko-braniborskeje regionalneje direkcije Zwjazkoweje agentury za dźěło.
Moskwa (dpa/SN). Ruske wójsko je připowědźiło, zo chcyło lětsa wupruwować dźesać interkontinentalnych raketow, kotrež móža tež atomowe bomby njesć. Cyłkownje chcedźa raketowe jednotki 150 wšelako wulkich manewrow přewjesć, połojcu wjace hač 2016, kaž zakitowanske ministerstwo w Moskwje zdźěla. Při starće raketow dźe wo test „přichodnych systemow bróni“. Wo dalšich nadrobnosćach ministerstwo njeinformuje. Hižo loni běchu ruske wojerske žórła za 2017 prěnje testy ze superćežkej interkontinentalnej raketu RS-28 „Sarmat“ připowědźili. Sto tonow ćežka raketa, kotraž móže 15 jednotliwych atomowych bombow transportować, je pječa kmana wotwobaranske systemy wobeńć. Poprawom je z wašnjom, tež starše rakety startować. Tak wójsko pruwuje, hač su hišće wužiwajomne.
Rusku armeju běchu po reformje lěta 2008 pomjeńšili. Zdobom dósta wona moderniše brónje. Zasadźensku hotowosć jednotkow su minjeny čas z wulkej ličbu manewrow widźomnje zwyšili.
Bojo so hładkich pućow staj sej mandźelskaj w Badensko-Württembergskej tójšto mjerzanja naparałoj. Dokelž bě so žona wčera w Lörrachu zasněženeje dróhi nastróžiła, dyrbješe jeje muž z awtom jěć, kotrež pak měješe jenož lětnje wobruče. Problem: Wón bě wopity a nima scyła žanu jězbnu dowolnosć. Na parkowanišću kupnicy policisća muža zeznachu, wědźo, zo jězdźić njesmě. Klučik awta wotewzawši wupisachu jemu skóržbu.
Při njewjedrje powalił je so lětstotki stary sławny mamutowy štom w Kaliforniskej, kotryž bě tam jako turistiska atrakcija znaty. Zliwki běchu pódu pod nim podryli, zdźěli pomocnik parka Calaveras Big Trees nowinarjam. Tak mjenowany „pioneer cabin tree“ wuchodnje kaliforniskeje stolicy Sacramento měješe w přewšo sylnym zdónku samo tunl, kotryž móžachu ludźo přeńć.
Rom (B/SN). Antonino Zichichi, jadrowy fyzikar a něhdyši prezident italskeho narodneho instituta za jadrowu fyziku, wuzběhny na njedawnej hłownej zhromadźiznje Bamžowskeje akademije wědomosćow w Romje swoje přeswědčenje wo Bohu-stworićelu: „Poselstwo wědomosće je, zo smy dźěći logiki a nic chaosa. A hdyž to smy, štó je awtor tuteje logiki? Ateistiska kultura na to wotmołwja: Nichtó pak njemóže to dopokazać. Wuslědźamy tuž nowe zakonje, nowe regule, kotrež wobkrućeja, zo logika eksistuje.“ Antonio Zichichi je wuznawacy katolik a njewidźi mjez wědomosću a wěru žanoho přećiwka.
Nowy wid na zwisk wěrow
Washington (dpa/K/SN). Nowa hłowa USA Donald Trump sčini swojeho přichodneho syna Jareda Kushnera k najwliwnišemu poradźowarjej prezidenta. 36lětny mandźelski Trumpoweje dźowki Ivanki ma w Běłym domje jako tak mjenowany senior adviser skutkować. Hižo za čas wólbneho boja je syn ortodoksneho žida w teamje Trumpowych poradźowarjow jara „wažny muž“ był. Digitalnu strategiju wólbneho boja měješe předewšěm Kushner na starosći.
Gabriel: USA njejsu z přikładom
Berlin (dpa/K/SN). Předsyda SPD Sigmar Gabriel je před tym warnował, w Němskej wólbny bój wjesć po přikładźe USA. Bjezrespektnosć, wosobinske ranjenja a přisłodźowanja, kotrež su tam z wašnjom, su wotstorkowace“, wón rjekny. Runje w času w kotrymž so towaršnosć radikalizuje, měli demokratiske strony fairny wólbny bój wjesć. „Nastupajo wěc móže wón razny być. Respekt před tamnymi stronami pak dyrbi stajnje widźomny wostać.“
Reformje wustawy přizwolili
Washington (dpa/K/SN). USA su pjeć Rusam napołožili sankcije, dokelž běchu pječa čłowjeske prawa ranili. Mjez „pochłostanymi“ je šefpřepytowar Aleksander Bastrykin. Tež něhdyšej sobudźěłaćerjej tajnych słužbow Andrej Lugowoj a Dmitrij Kowtun k nim słušataj. Jeju maja za hłowneju podhladneju w padźe zajědojćenja eksagenta tajneje słužby FSB Aleksandra Litwinjenka w lěće 2006.
Sankcije njezwisuja z pozdatnym ruskim hackerskim zasahowanjom do lońšich nazymskich wólbow ameriskeho prezidenta. Nałožuja je na zakładźe tak mjenowaneho „Magnitsky-acta“ z lěta 2012. Wonym pjeć ruskim mužam je zakazane do USA zapućować. Maja-li tam zamóženje, so wone zamróži, a ameriscy staćenjo njesmědźa z nimi wikować. Z „Magnitsky-acta“ je mjeztym 44 wosobow potrjechenych. Tónle zakoń je pomjenowany po ruskim prawizniku Sergeju Magnickim, kotrehož běchu lěta 2009 w jastwje zabili.
Budyšin (dpa/SN/BŠe). Přichod přistajenych w němskich wotnožkach kanadiskeho koncerna Bombardier je dale njewěsty. Wčerawše zetkanje němskeho nawodnistwa koncerna ze zwjazkowym hospodarskim ministrom Sigmarom Gabrielom (SPD) kaž tež ze sakskim ministerskim prezidentom Stanisławom Tilichom (CDU) a jeho braniborskim kolegu Dietmarom Woidku (SPD) w Berlinje njeje k wuslědkej wjedło. Přiwšěm su akterojo wo tym wuradźowali, kak hodźał so koncern přerjadować. „Wuchodna Němska trjeba industrijne dźěłowe městna“, Sigmar Gabriel wuzběhny. Politikarjo měli wšitko za to činić, zo dźěłowe městna zawěsća. „To pak je hišće daloki puć“, minister podšmórny.
Předewzaće Bombardier Transportation ma něhdźe 40 000 sobudźěłaćerjow, w Němskej 8 500. Po tuchwilnych planach chce koncern po cyłym swěće něhdźe 5 000 městnow šmórnyć. Najwjetše zawody w Němskej su w Budyšinje, Zhorjelcu a Hennigsdorfje sewjernje Berlina. Spekulacije, jedyn z nich zawrěć chcyć, nawodnistwo wčera wotpokaza.
Hejataj šoferaj awta staj w pfalcskim Frankenthalu zasadźenje policije zawiniłoj. Wobaj běštaj sej na wuskim puću napřećo přijěłoj, njepřińdźeštaj pak nimo sebje. Dokelž 49lětny muž runje tak kaž 36lětna šoferka wobaj na tym wobstawaštaj, zo tón tamny něhdźe 80 metrow wróćo storči, so tam třištwórć hodźiny ničo doprědka ani dozady njehibaše. Skónčnje wołaštaj policiju. Zastojnicy jimaj radźachu, wěc wzajomnje rozrisać. Jako woni po hodźinje hišće raz za nimaj pohladachu, běštej wobě awće preč.
Wopačny zbrašeny je spytał drogi do Šwicarskeje pašować. Wudawajo so jako wužiwar koleskateho stoła měješe 22lětny wosom kilogramow marihuany w zawku pod sobu schowane. Cłownicy pak jeho w ćahu na italsko-šwicarskej mjezy lepichu. a statne rěčnistwo je „zbrašeneho“ mjeztym wobskoržiło.