Hódnoćenje „derje“ dóstali

srjeda, 04. meje 2022 spisane wot:
Podstupim (dpa/SN). Při aktualnym posudźowanju centruma za wuwiće wysokich šulow (CHE) docpěchu Braniborska techniska uniwersita (BTU) Choćebuz/Zły Komorow, Podstupimska uniwersita a Wysoka šula w Podstupimje dobre wuslědki. Tónkróć buchu inženjerske wědomosće, rěčne a kulturne wědomosće kaž tež psychologija přepytowane, zdźěli wčera CHE. Prěni raz je so centrum tež za zasadźenjom digitalneje wučby pola naprašowanych wobhonił. Studowacy su z wuhotowanjom biblioteki, dźěłowymi městnami a IT-infrastrukturu spokojom. Předewšěm wuzběhnyli su poskitki k zahajenju studija, kotrež přechod wot šule na studij wolóžeja. Tónle serwis chcedźa dale wutwarić, měni wiceprezident za studij a wučbu BTU Choćebuz/Zły Komorow Peer Schmidt. Prezident Podstupimskeje uniwersity Oliver Günther zwurazni, zo naprašowanje pokazuje, zo hodźitej so dobre slědźenje a jara dobre wukubłanje zwjazać. Za hódnoćenje CHE su so ně­hdźe 120 000 studowacych na wjac hač 300 uniwersitach, wysokich šulach a powołanskich akademijach naprašowali.

Dalša podpěra nuznje trěbna

srjeda, 04. meje 2022 spisane wot:

Kijew/Berlin (dpa/SN). Šef CDU Friedrich Merz je zničenjow w Kijewje dla poraženy. Wčera je so wón na městnje wo połoženju wobhonił a so mjez druhim z tamnišim měšćanostu Vitalijom Klyčkom a jeho bratrom Wolodymyrom zetkał. Njewočakowane bě přijeće Merza přez ukrainskeho prezidenta Wolody­myra Zelenskeho.

Na wuchodźe a južnym wuchodźe su wojowanja mjeztym pokročowali. Ukraina přizjewi sylne nadpady ruskeho wójska na woclowu twornju Azowstal w Mariupolu. Tež w Donbasu spytaja ruske jednotki sej kónču zdobyć.

Šef CDU je wčera wuzběhnył, zo chce so dale za podpěru Němskeje za Ukrainu zasadźić. Wo rozmołwje ze Zelenyskim chce wón tež zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) informować. Ke kritice ukrainskeho pósłanca w Němskej Andrija Melnyka na Scholza měni Merz, zo měł so retorisce wróćo dźeržeć. Zwjazkowy wicekancler Robert Habeck (Zeleni) wčera w Mesebergu zwurazni, zo dyrbja konflikt z pósłancom rozrisać.

Wuhlad do přichoda

srjeda, 04. meje 2022 spisane wot:
Lětuše nalěćo je na mnohich městnach kaž nowy započatk. Bjez koronowych wobmjezowanjow je zaso wjele zjawneho žiwjenja móžno. Wjesne towarstwa, młodźinske kluby, sportowe zjednoćenstwa a njeličomne dalše cyłki za přichodne tydźenje a měsacy najwšelakoriše zarjadowanja a aktiwity planuja. Runje tak je w Domowinskej skupinje Pančicy-Kukow. Wona njeje zawčerawšim jenož po dwěmaj lětomaj přestawki zaso hłownu zhromadźiznu přewjesć móhła, ale je sej tež zaso plan měsačnych zeńdźenjow a dalšich terminow zdźěłała. Z tym maja skupinarjo wuhlad do přichoda, zo takrjec zaso dale dźe a zo skupina dale skutkuje. Podobne zhladowanje do přichoda je, zo maja w skupinskim předsydstwje nowu čłonku, kotraž funkciju pokładnicy přewozmje. Wona cyłk přijomnje womłodźuje, tak zo je tež z toho hladanišća widźeć, zo w Pančicach-Kukowje Domowinska skupina dale dźěła a serbsku chorhoj ­horje dźerži. Marian Wjeńka

Wuwiće njejasne

srjeda, 04. meje 2022 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Něhdźe sydom procentow ludźi w Němskej njebě hač do kónca měrca pře koronu šćěpjene abo wotchorjene. To wuchadźa z přepytowanja wě­domostnikow Roberta Kochoweho instituta. Wo datach je wčera dźenik Süd­deutsche Zeitung rozprawjał. Informacije z jednotliwych zwjazkowych krajow a starobnych skupin pak su rozdźělne. Što ­daty za wočakowanu žołmu w nazymje ­rěkaja, njeje jasne.

Bamž chce dale Putina wopytać

srjeda, 04. meje 2022 spisane wot:

Rom (dpa/SN). Bamž Franciskus je dale zwólniwy so z ruskim prezidentom Wladimirom Putinom zetkać. Hižo před dwaceći dnjemi je wón kardinalneho statneho sekretara Pietria ­Parolina prosył, Putinej to zdźělić. „Wotmołwu hišće nimamy, na wopyće pak dale wobstejimy“, bamž wuswětli. Dale wobžaruje wón brutalitu we wójnje, kotruž swjaty wótc ze surowosću genocida w Ruandźe přiruna.

Wopyt Ukrainy ma bamž tuchwilu za njemóžny. „Dyrbju najprjedy raz do Moskwy z Putinom rěčeć“, wón podšmórny. Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj kaž tež Witalij a Wolodymyr Klyčko su jeho do Ukrainy přeprosyli. Hižo na spočatku wójny je bamž ze Zelenskim telefonował, z Putinom pak nic. Město toho je wón ruskeho pósłanca Swjateho stoła wo wuswětlenje prosył. Moskowskeho patriarcha Kyrila nima bamž za praweho, zo by Putina wobwliwował. „Cyłkownje 40 mjeńšinow smój z Kyrilom rěčałoj. Prěnje dwaceći mjeńšiny je wón z cedlku w rukomaj wosprawnjenja za wójnu přečitał“, bamž Franciskus rozjasni. Planowane zetkanje wobeju w juniju je mjeztym wotprajene.

To a tamne (04.05.22)

srjeda, 04. meje 2022 spisane wot:

Po informacijach wšelakich medijow je so jako měšnik tarnowany muž do hrodu Windsor zadobył a zhromadnje ze stražnikami znateje gardy „Coldstream guards“ swjećił. Mjeztym bu přepytowanje k padej zahajene, kotrež z wysokej prioritu wobjednawaja, zdźěli wčera rěčnik britiskeho wójska. Kaž medije pisaja, bě njeznaty muž do ­baraki přišoł, ze stražnikami jědł a pił a skónčnje tam samo přenocował. Rano je zawołana policija muža wotewzała.

Dźiwja liška je so do narodneje coologiskeje zahrody we Washingtonje zadobyła. W hajnišću za ptački je 25 ameriskich flamingow a kačku moriła. Dalše tři flaminga dyrbja tuchwilu w skótnej chorowni zastarać, wčera coologiska zahroda zdźěli a rozprawješe wo tragiskej škodźe. Zawčerawšim rano su sobudźěłaćerjo lišku w hajnišću wuhladali. Bohužel pak je skoćo twochnyło.

Budyšin (SN/at). Z dwanaće žadanjemi socialne a wobswětej přichileny wobchadny přewrót nastupajo je so strona Lěwica Budyskeho a Zhorjelskeho wo­krjesa na zjawnosć wobroćiła. Socialne a ekologiske wužadanja elektriski indiwidualny wobchad rozrisać njemóže, bě na nowinarskej rozmołwje wčera w Budyskim centrumje technologijow a załožerjow słyšeć. Mysle to, kotrež w zwisku ze změnu strukturow po kóncu zmilinjenja brunicy wosebity wuznam nabywaja. Předstajili su železniski modelowy region Hornja Łužica. Byrnjež so žadanja předewšěm na kolijowe zwiski w Sakskej poćahowali, je Lěwicarjam wědome, zo mamy wo tudyšej kolijowej infrastrukturje hromadźe z pólskimi a čěskimi susodami rozmyslować.

Kwota bjezdźěłnych niska

wutora, 03. meje 2022 spisane wot:

Kamjenica (dpa/SN). Ličba bjezdźěłnych w Sakskej je so pomjeńšiła. W aprylu bě w swobodnym staće 112 663 žonow a muži bjez dźěła, zdźěli dźensa regionalna direkcija za dźěło w Kamjenicy. To su něhdźe 3 000 ludźi mjenje hač w měrcu. Kwota bjezdźěłnych wučinješe 5,3 procenty, štož je najniša hódnota w aprylu wot zjednoćenja Němskeje. Najebać tuchwilnu krizu su sakske dźěłowe wiki ­jara wěste, fachowcy hódnoća.

Prěnja klawsura kabineta

Berlin (dpa/SN). Nimale pjeć měsacow po přisahanju zetka so zwjazkowy kabinet dźensa na dwudnjowsku klawsuru na hrodźe Meseberg sewjernje Berlina. Ćežišćo wuradźowanjow je ukrainska wójna a jeje sćěhi. K tomu wočakuja w Mesebergu šefinje knježerstwa ze Šwedskeje a Finskeje Magdalena Anersson a Sanna ­Marin. Runje tak wěnuje so kabinet wuskutkam tuchwilneje změny w hospodar­stwje, hdźež wupraja so zdobom fachowcy z hospodarskeho wobłuka.

Na wuchod dźiwać

Incidenca niska

wutora, 03. meje 2022 spisane wot:
Berlin (dpa/SN). Sydomdnjowska incidenca dale woteběra. Robert Kochowy institut (RKI) je dźensa rano hódnotu 632,2 nowych infekcijow na 100 000 wobydlerjow podał. Zdobom je RKI 113 522 nowych infekcijow přizjewił. Po słowach fachowcow pak incidenca tuchwilu žadyn dospołny wobraz njewotbłyšćuje, dokelž wotwisuje wot přizjewjenskich datow a testowanskeho zadźerženja ludnosće. Přiwšěm tež ličba koronapacientow w chorownjach woteběra.

Alternatiwy jara prašane

wutora, 03. meje 2022 spisane wot:

Braniborska chce připrawy za ćopłotu ze zemje přichodnje spěchować

Podstupim (dpa/SN). Stupace energijowe płaćizny poćežuja móšnje ludźi. Kóšty pak starosća tež předewzaća, kotrež wjele energije přetrjebaja. Nětko mnozy potrjecheni za alternatiwami pytaja. Jedna z tych je ćopłota ze zemje, kotraž zda so być dźeń a zajimawša.

W Braniborskej sadźeja ludźo dale a bóle na zemsku ćopłotu, zdźěli tamniše hospodarske ministerstwo. Tuchwilu je 22 000 připrawow, kotrež swoju ćopłotu blisko zemskeho powjercha wudobywaja, zastupowaca rěčnica ministerstwa Claudia Lippert rozłoži. W lěće 2015 bě jich nimale 17 400 připrawow a dwě leće pozdźišo samo hižo 20 200 tajkich. Wu­žiwanje zemskeje ćopłoty je hladajo na klimowu změnu běžny proces, kotryž dawno hišće wotzamknjeny njeje.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND