Požadanje zwrěšćene

pjatk, 29. apryla 2022 spisane wot:

Podstupim (dpa/SN). Ludowemu požadanju přećiwo popłatkam za wutwar pěskojtych šćežkow w Braniborskej pobrachuje 25 000 podpismow podpěraćelow. Po zwěsćenym doskónčnym wuslědku su 55 141 płaćiwych podpismow Swobodnych wolerjow zličili, krajny wólbny nawoda Herbert Trimbach wčera w Podstupimje zdźěli. Za wuspěšne ludowe požadanje bychu aktiwisća znajmjeńša 80 000 podpismow znosyć dyrbjeli. Tak dyrbja wobsedźerjo ležownosćow w Braniborskej dale hač do 90 procentow kóštow přewzać, hdyž komuny pěskojte abo šotrowe šćežki před jich durjemi na dróhi wutwarja.

Swobodni wolerjo pokazuja po swojej poražce na ćeže při zběranju podpismow. Nimale cyłe poł lěta zběranja knježeše lockdown koronawirusa dla ze zawrjenymi radnicami. K tomu přińdźechu problemy w zarjadnistwach. Swobodni wolerjo sej žadaja, zo kraj kóšty za wutwar pěskojtych šćežkow přewozmje, su-li ludźo šćežki hižo do zjednoćenja Němskeje jako bydlenske dróhi wužiwali. W Braniborskej je podźěl pěskojtych dróhow přirunujo z druhim krajemi wosebje wulki.

To a tamne (29.04.22)

pjatk, 29. apryla 2022 spisane wot:

Z nimale 300 km/h je so šofer w Bayerskej policajskej kontroli wuwinyć spytał. Jako zastojnicy spytachu, jeho na awtodróze A 8 pola Rosenheima zadźeržeć, 48lětny z 220 km/h dale jědźeše. Pozdźišo wotboči muž na A 93 a smaleše z nimale 300 km/h dale, byrnjež tam jenož 130 km/h dowolene byli. Krótko do mjezy k Awstriskej móžachu 48lětneho tola hišće zadźeržeć. Nětko dyrbi smaler ze skóržbu ličić.

Pěstowarske dźěći jako pomocnych policistow zasadźić chce policija w delnjosakskim Hamelnje. Hižo wjacore tydźenje bědźa so tam z wěcami, kotrež njeznaći na kolije kładu: nakupowanske wozy, wobruče abo drjewjane palisady. W měrcu je pjeć króć k zražkam ćahow dóšło. Nětko su dźěći bliskeje pěstowarnje prosyli, kolije wobkedźbować a pěstowarkam rjec, hdyž je jim něšto napadnyło.

Scholz do Japanskeje dolećał

štwórtk, 28. apryla 2022 spisane wot:

Tokio (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je dźensa rano do japanskeje stolicy Tokija dolećał, hdźež wočako­waše jeho ministerski prezident Fumio Kishida. Scholz chce so tam na hospodarskej konferency wobdźělić. Při rozmołwach z Kishidu chcyše Scholz tež połoženje w Ukrainje wobrěčeć. Japanska je runja Južnej Koreji a Singapurej sankcije přećiwo Ruskej wukazała. Dodawanje bróni pak je sej kraj ze swojej powójnskej pacifistiskej wustawu sam zakazał.

Pólska žada sej pomoc EU

Berlin (dpa/SN). Pólska wočakuje wot ­Europskeje unije pjenježne srědki k zastaranju ukrainskich ćěkancow – podobnje, kaž bě to EU w krizy ćěkancow 2015 za Turkowsku wobzamknyła. Ministerki prezident Mateusz Morawiecki rjekny w Berlinje, zo zastaruje kraj ranjenych wojakow a 2,5 milionow ćěkancow, „kotrymž smy my Polacy durje a wutroby wotewrěli“. Wón doda: „Za to trjebamy pjenjezy“. Za zastaranje ćěkancow pak njeje EU „dotal ani centa“ płaćiła.

Droha technika stejo wostała

Prezidentka zwjazkoweho sejma Bärbel Bas je dźensa w israelskim wopomnišću Yad Vashem w Jerusalemje w nadawku zwjazkoweho sejma wěnc połožiła. Bas je tuchwilu na nastupnym wopyće w Israelu. Tam su dźensa po wšěm kraju šěsć milionow w holocausće wot němskich nacionalsocialistow morjenych Židow wopominali. Foto: dpa/Amir Cohen

Nawoda UNO w Kijewje

štwórtk, 28. apryla 2022 spisane wot:
Kijew (dpa/SN). Generalny sekretar UNO António Guterres je po informacijach zjednoćenych narodow do ukrainskeje stolicy Kijewa dojěł. Tam wočakowaštaj jeho w běhu dnja ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj a wonkowny minister Dmytro Kuleba. Tež wopyt hišće njeznateje městnosće zwonka Kijewa je planowany. Jedne z hłownych temow rozmołwow bě, kaž hižo na wopyće Guterresa w Moskwje, połoženje w juhowuchodnoukrainskim měsće Mariupolu, hdźež su ukrainscy wojowarjo a ciwilisća wot ruskich jednotkow wobkruženi.

Putin hrozy z namocu

štwórtk, 28. apryla 2022 spisane wot:
Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je podpěraćelam Ukrainy znowa hrozył – z blokowanjom zemskeho płuna, ale tež z wojerskimi konsekwencami. Štóž so wot wonka do naležnosćow Ruskeje měša a Rusku wojersce wohrožuje, dyrbjał wědźeć, zo budźe wotmołwa „spěšna kaž błysk, hnydom“. Za móžne přećiwne reakcije ma Ruska „wšitke instrumenty“. Na zarjadowanju wodźacych funkcionarow w Pětrohrodźe Putin rjekny: „Njebudźemy so naduwać. Nałožujemy je, budźe-li to trjeba. Chcu, zo wšitcy to wědźa.“ Putin bě njedawno jako warnowanje Ruskeje napřećo NATO atomowe brónje wójska do zwyšeneje alarmoweje hotowosće stajić dał a hrozył, zo je tež zasadźi. Politikar Zelenych Anton Hofreiter ma tajku eskalaciju za prawdźenjepodobnu. Wón z toho njewuchadźa, zo sedźa w Krjemlu „jenož sebjemordarscy atentatnicy“.

Němska sćele Ukrainje tanki

štwórtk, 28. apryla 2022 spisane wot:

Berlin (dpa/SN). W lědma widźanej pře­zjednosći stej koalicija SPD, Zelenych a FDP a opozicija dźensa wobzamknyłoj, wot Ruskeje nadpadnjenu Ukrainu z ćežkimi brónjemi podpěrować. Wotpowědny namjet su zhromadnje schwalili. Do toho bě koalicija swój namjet tak změniła, zo běštej CDU a CSU zwólniwej, jón podpěrować. Frakciski předsyda unije Friedrich Merz hišće raz potwjerdźi, zo njebě nikomu jednore, so za ćežke brónje kaž tank Gepard rozsudźić. Dźe pak wo to, Ukrainje zmóžnić, so lěpje přećiwo ruskemu nadpadej wobarać móc. Tež druhe europske kraje a USA běchu přilubili, Ukrainu sylnišo wojersce podpěrować. Generalny sekretar FDP Bijan Djir-Sarai mjenowaše rozsud zwjazkoweho sejma „sylne znamjo Ukrainje“. „Na kóncu smy wuspěšnje zhromadne rozrisanje namakali“, wón rjekny

Zwjazkowa wobora brónjowy system Gepard hižo dźesać lět wjace njewužiwa. Brónjenski zawod Krauss-Maffei je pak dźesatki tankow składował. Dyrbja pak hišće wotpowědnu municiju wobstarać.

Viadrina pomha ćěkancam

štwórtk, 28. apryla 2022 spisane wot:

Europska uniwersita ukrainskim studowacym a slědźacym z domiznu

Frankfurt nad Wódru. (RD/SN). Wójna Ruskeje přećiwo Ukrainje je tež žiwjenje a dźěło na Viadrinje změniła – Europska uniwersita reaguje mjez druhim z powjetšenymi kapacitami za studentsku wuměnu, z witanskim programom za slědźacych, ze spěchowanskim a z nuzowym fondsom kaž tež z posrědkowanjom bydlenjow. Něhdźe 240 naprašowanjow ludźi z Ukrainy, kotřiž chcedźa na Viadrinje slědźić, tule studij zahajić abo z nim pokročować, je Europsku uniwersitu Viadrina w Frankfurće nad Wódru minjene měsacy docpěło, zamołwići zdźěleja.

Spodźiwny zaćišć

štwórtk, 28. apryla 2022 spisane wot:
Posedźenja Budyskeje měšćanskeje rady su často napjelnjene z wobšěrnymi diskusijemi. Tak su wčera chětro wjele wo wyšim centralnym měšćanskim zwjazku Budyšin-Wojerecy-Zhorjelc rěčeli a što sprjewine město z njeho ma. Hišće dlěje diskutowachu radźićeljo wo tym, hač móhli prózdnu pěstowarnju w měsće jako zetkanišćo za ukrainskich wójnskich ćěkancow wužiwać, što přećiwo tomu rěči a kotre argumenty za to. Wo rozprawje dźěłoweho kruha za serbske naležnosće města so porno tomu žana diskusija wuwiła njeje, žane prašenje, žadyn rěčny přinošk, ničo. Jenož wyši měšćanosta Alexander Ahrens (SPD) so Benjaminej Wirthej skrótka za dobre dźěło kruha dźakowaše. Njewumjetuju žanomu radźićelej, zo jeho ryzy serbske temy snano njezajimuja. Bych pak sej přał, zo parlament tež raz wo tym wobšěrnje diskutuje, kak móhli docpěć, zo je serbšćina w měsće bóle prezentna. Wčera znajmjeńša mějach zaćišć, zo to trochu pod blido padnje. Marian Wjeńka

UNO warnuje před zapusćenjom

štwórtk, 28. apryla 2022 spisane wot:
Bonn (dpa/SN). Bjez spěšneho jednanja drje tak mjenowane zastepowanje přichodne lěta w mnohich kónčinach zemje raznje přiběra a płódne kónčiny do pusćiny přeměnja. To je wuslědk najnowšeho přepytowanja pusćinoweho sekretariata UNO, kotrež su wčera w Bonnje předstajili. „Jeli ze swojimi resursami tak wobchadźamy kaž dotal, móhło to hač do lěta 2050 k přidatnemu zapusćenju kónčiny we wulkosći Južneje Ameriki wjesć“, rjekny rěčnica sekretariata Miriam Medel powěsćerni dpa. Zapusćenje je ničenje něhdy płódnych a na družinach bohatych kónčin. Na wulkich płoninach plahowane monokultury, industrijne plahowanje skotu a z tym zwisowace zničenje lěsow zawinuja 29 procentow wšěch za wobswět škódnych płunow. Wot zapusćenja wohrožene su přede­wšěm kónčiny Južneje Ameriki, Aziskeje a Afriki ale tež europske kraje kaž Španiska. Zastepowanje mjez druhim nastanje, hdyž ludźo štomy, kerki a trawu zniča abo wotpala. Te pak su trěbne, zo móhła póda wodu składować. Bjez rostlinow móže wětřik hornje woršty pódy wotnjesć. Potom nastanje stepa abo pusćina.

Chróšćan Šulerjo

nowostki LND