Z wudaća: štwórtk, 14 junija 2018

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je w zwadźe z předsydu CSU Horstom Seehoferom ćěkancow dla po informacijach powěsćernje dpa konkretny namjet kompromisa předpołožiła. Merkel namjetuje bilateralne zrěčenja z tymi krajemi wotzamknyć, kotrež su wot žołmy migracije najbóle potrjechene. Potom by juristisce móžno było migrantow na mjezy Němskeje wotpokazać, kotřiž su hižo w druhim kraju EU registrowani. Doskónčnje rozsudźili pak wo tym pječa njejsu. Přichodne dny wočakujetaj nowy italski ministerski prezident Giuseppe Conte a francoski prezident Emmanuel Macron němsku kanclerku na rozmołwu.

Berlin (dpa/SN). Škitarjo přetrjebarjow wukaz pokuty jedneje miliardy eurow přećiwo awtotwarcej Volkswagen manipulowaneho wotpłuna dieselowych awtow dla zasadnje witaja. Zdobom pak su sej wěsći, zo njezměje chłostanka žane wuskutki za wobsedźerjow dieseloweho awta. To rjekny nawoda zwjazka centralow přetrjebarjow Klaus Müller w Berlinje. „Za kupcow so ničo njezměni. Woni wostanu ze swojej škodu sami.“ Zwjazk přetrjebarjow chcył w tym zwisku fonds zarjadować, zo móhli awta, kotrymž hrozy zakaz jězdźenja, technisce přetwarić. Volkswagen dyrbi dieseloweje afery dla Delnjej Sakskej jednu miliardu eurow pokuty płaćić a je wukaz akceptował.

Budyšin (SN). Předsyda Budyskeho wo- krjesneho zwjazka CDU Michael Harig je so z listom na zwjazkowu kanclerku Angelu Merkel (CDU) wobroćił. W nim zwuraznja swoje njezrozumjenje, zo su w Berlinje wozjewjenje masterskeho plana k migraciji přestorčili, dokelž chcyła kanclerka problem na europskej runinje zrjadować. „Problem migracje našu towaršnosć hižo lěta dołho w dotal njeznatej měrje pači. Pačenje dominuje zjawnu diskusiju a staja wšón prawniski a hódnotowy porjad do prašenja“, Budyski krajny rada piše. Nimo toho wón wobžaruje, zo zjawne rozestajenja mjez sotrowskimaj stronomaj CDU a CSU motiwaciju čłonow a wolerjow podrywa. Prosy tuž Angelu Merkel, swoju politiku změnić, „zo móhła dowěra ludźi do politikarjow zaso rosć“.

Njelěpšiny za staršich wučerjow ma sakski kultus wurunać

Drježdźany (SN/MiR). Z přeprošenjom je sakski minister za kultus Christian Piwarz (CDU) spjelnił žadanje sakskich wučerskich dźěłarnistwow a zwjazkow. 21. junija chcedźa so zetkać. Wuslědk to boja dźěłarnistwa za kubłanje a wědomosć (GEW) a Sakskeho zwjazka wu­čerjow wo prawa sakskich wučerjow.

Wčera je na wšě 2 000 pedagogow w Drježdźanach na Carolinym naměsće za swoje naležnosće demonstrowało. Kultusowy minister Christian Piwarz napominaše k wěcownosći a k tomu, sej wobchować wid na realitu. Kaž wón zwěsći, wobsteja zdźěla wočakowanja, kotrež spjelnić njemóže. Při něhdźe 1,7 miliardow eurow wopřijacym pakeće za přichodne lěta je 420 milionow my­slenych za přistajenych wučerjow. „Smy financny ramik stajili a na njón so dźeržimy“, rjekny minister. Wšitkim wotpowědować je podobnje kwadraturje kruha. Wažne je rozrisanje, kotrež po móžnosći mnohich wučerjow spokoja.

Štó drje je sej zasłužił zastojnik być? W Sakskej měni ministerski prezident, zo su to wučerjo pod 42 lětami. A što, hdyž tudyši zastojnicy z tym spokojom njejsu, štož maja? Smědźa woni stawkować? Prašenje to, kotrež bě tež zwjazkowe sudnistwo zaběrało. Tema ludźi w Němskej ­pači. Ći jedni měnja, zo nimaja zastojnicy prawo stawkować, wučerjo dźě nimaja tak a tak ničo wustajić. Druzy zaso měnja, zo je bjezdwěla derje, hdyž tež wučerjo-zastojnicy stawkuja. Němske zastojniske prawo (Beamtenrecht) pak praji, zo to njesmědźa. Wšako skutkuja zastojnicy, tak tež dźěl wučerjow, w słužbje stata. Je derje, zo smědźa kandidaća wolić, hač chcedźa so ze zastojnikom stać abo nic. Tež ći w Sakskej, kotřiž změja přichodnje na prašenje wotmołwić: być přistajeny wučer z prawom stawkowanja a wojować wo lěpše wuměnjenja na šulach kaž tež za sebje samoho, abo być zastojnik, kotryž ma spokojom być. Milenka Rječcyna

W minjenych dnjach měješe naša transportna firma hawarije dla ćeže při rozwoženju Serbskich Nowin. Tak dóstachu roznošowarjo hakle wječor jara pozdźe no­winu abo docyła nic. W mjenje firmy so zamołwjamy a prosymy potrjechenych abonentow wo zrozumjenje. Prócujemy so, zo ­so tajke něšto w přichodźe hižo njewospje­tuje. Wotrjad rozšěrjenje

Budyšin. Wulce zahorjeni běchu přihladowarjo na lětnim dźěćacym swjedźenju dorostoweho studija Serbskeho ludoweho ansambla Łužičanka minjenu sobotu na kopatej žurli SLA. Mali wuměłcy zawjeselichu publikum z wulkej dokonjanosću w swojich serbskich kaž tež w běłoruskich rejach. Towarstwo Milawica bě hromadźe z Łužičanku hodźinski program krasneje folklory spřihotowało. A k zakónčenju zaklinča zhromadna pěseń „Njech přec wostanje słónco“.

Dźěći z kónčiny blisko běłorusko-ukrainskeje hranicy přebywaja tuchwilu na přeprošenje Budyskeje Černobylskeje iniciatiwy na tři tydźenje w měsće. Wot lěta 1990 witaja tu hóstne swójby skupinu dźěći z 1986 wot atomoweje katastrofy w Černobylu potrjecheneho regiona na wočerstwjenje.

Ponowjene Sernjanske hrajkanišćo je nětko hotowe. Skupina staršich bě so na iniciatiwje limonadoweje znački Fanta na wu­bědźowanju wobdźěliła a 1 250 eurow dobyła. Za to su suwadło, sćěnu za krosnowanje, powjazowy rěbl kaž tež sak za kros­nowanje natwarili. Nowe móžnosće dźěći rady wužiwaja, štož staršich wězo zwjesela. Foto: SN/Maćij Bulank

Socialne kompetency su dźensa w mnohich powołanjach požadane. Rozumić, kak druhi čłowjek mysli a začuwa, z nim hromadźe dźěłać, konflikty měrliwje rozrisać, so socialnej situaciji wotpowědnje zadźeržeć su někotre ze zakładnych kompetencow, na kotrež tež w šuli dźiwaja. Tak mjenowany socialny dźeń, kotryž hižo někotre lěta po cyłej Němskej přewjeduja, ma tomu słužić, zo so šulerjo w tychle kmanosćach tež w praksy pospytaja.

Etat Njeswačanskeje gmejny schwaleny – starosće wostanu

Njeswačidło (JK/SN). Wolóženy a spokojny Njeswačanski wjesnjanosta Gerd Schuster (CDU) na spočatku posedźenja gmejnskich radźićelow zawčerawšim bě, zo je Budyski krajnoradny zarjad lětuši hospodarski plan gmejny schwalił. Tak móža nětko w Njeswačidle nadawki lěta krok po kroku zwoprawdźić. Zo to lochko njebudźe, pokaza so hižo we wobłuku naprašowanjow. Předsyda Towarstwa Pře­ćelow kultury a domizny Dieter Petschel skedźbni na njedostatki w napohledźe Njeswačanskeje nawsy. Njeporjadne chód­niki podłu mnohich wjesnych pućow kaž tež zdźěla skóncowane wotrězki dróhow njetyja nahladnosći wsy, kotraž so z derje hladanym parkom a hrodom prezentuje. Petschel gmejnsku radu namołwi, njedostatki w přichodnych planach na wědomje wzać a spytać wotstronić. Tak by so napohlad wsy krył z dobrym imageom, kotryž jej park a hród spožčatej. Dale prašeše so Petschel za stawom serbskeho napisa na radnicy. K tomu wjesnjanosta zdźěli, zo chcedźa hišće wočaknyć, doniž njejsu dóšli wšitke poskitki, kajki ma napis wupadać.