Z wudaća: štwórtk, 15 awgusta 2019

Kaž před 17 lětami

Budyšin. Powołanskich wohnjowych wo­bornikow Budyšina wołachu wčera popołdnju na zapadnu kromu sprjewineho města, a to ke kupnicy Aldi na Drježdźanskej dróze. Hdźež hewak nakładne awta twory dowožuja, paleše so wotpadkowe sudobjo. Dokelž wone direktnje při twarjenju steješe, běchu płomjenja hižo na mały dźěl fasady přeskočili. Sydom kameradow bě z třomi hašenskimi jězdźidłami na městnje a móžeše hór­šemu zadźěwać. Hižo před 17 lětami bě so na podobne wašnje samsna kupnica dospołnje wotpaliła. Tehdy so sobotu wječor tohorunja wotpadkowe sudobjo na samsnym městnje kaž wčera paleše, na čož je woheń kupnicu zničił.

Logopediska praksa Marije Maccyneje w Pančicach-Kukowje wobsteji dźesać lět

Zo maš z wysokodomow abo z cyrkwinych wěžow dobry wuhlad na wokolinu, njeje ničo noweho. Tajki móžeš tež z dwuposchodoweho twarjenja měć, kaž steji wone při amplowym křižowanišću w Pančicach-Kukowje. Tam jenož nje­wi­dźiš, štó z Kamjenskeho směra jědźe, ale tež­ štó po Halštrowskim puću při­chadźa. Tónle wuhlad ma Maria Maccyna na swojim dźěłowym městnje hižo dźesać lět. Tak dołho mjenujcy wobsteji mjeztym jeje logopediska praksa.

Empor Possendorf

– SJ Chrósćicy 2:1 (1:0)

Zestawa hosći: Králíček – L. Zahrodnik, Sentivan, F. Cyž (45. Špitank), Püschel (66. Zynda), B. Cyž, M. Zahrodnik, G. Zahrodnik, Runt, Henzl, Bogusz

Tabulki dorosta Zapadołužiskeho koparskeho zwjazka

młodźina F, mišterske koło, stafla 1

1. Póst Germania Budyšin 9 8 :0  25

2. FSV Budissa Budyšin 9 7 :1  22

3. HZ Postup Großharthau/

Frankenthal/Seeligstadt 9 7 :2  21

4. Biskopičanske KT 08 9 5 :3  16

5. Horni kraj-Sprjewja F1 9 5 :4  15

6. SZ Hnašecy-Dobruša 9 3 :6  9

6. HZ Njeswačidło/Rakecy 9 3 :6  9

8. ST Huska 9 2 :6  7

9. HZ Ćisk / Hórnikecy 9 2 :7  6

10. Zeleno-běli Bukecy 9 1 :8  3

młodźina F, mišterske koło, stafla 2

1. Jednota Kamjenc 9 9 :0  27

2. SV Liegau-Augustusbad 9 7 :2  21

3. HZ Łaz/Běły Chołmc 9 6 :3  18

4. SC 1911 Großröhrsdorf 9 5 :3  16

5. ST Lubuš 9 5 :4  15

6. FSV Bretnig-Hauswalde 9 4 :4  13

7. FV Ottendorf-Okrilla 05  9 3 :6  9

8. Sokoł Ralbicy/Hórki 9 2 :7  6

8. SG Großnaundorf 9 2 :7  6

10. SJ Njebjelčicy 9 1 :8  3

młodźina F, zaměstnjenske koło, stafla 1

1. ST 1896 Wulka Dubrawa 9 9 :0  27

2. Motor Kumwałd 9 8 :1  24

3. Póst Germ.Budyšin II 9 6 :2  19

4. HZ Wjernarjecy/Załom 9 6 :3  18

5. Wóspork/Hrodźišćo 9 5 :3  16

6. ST Bart 9 3 :6  9

6. FSV Budissa Budyšin II 9 3 :6  9

6. Horni kraj-Sprjewja F2 9 3 :6  9

9. FSV Budissa Budyšin III 9 1 :9  1

9. ST 1922 Radwor 9 1 :9  1

młodźina F, zaměstnjenske koło, stafla 2

1. Biskopičanske KT 08 II 9 8 :2  22

2. TSV 90 Wjazońca 9 7 :2  21

3. Drohotka Ramnow 9 6 :2  19

4. ST Marijina hwězda 9 6 :3  18

5. ST Porchow 9 4 :3  14

6. TSV 90 Wjazońca II 9 4 :6  10

6. ST Hlinowc 9 4 :6  10

8. SJ Chrósćicy 9 2 :6  7

9. HZ Natwar Němske Pazlicy/

Běła-Cunnersdorf 9 2 :6  6

10. ST Huska II 9 1 :8  3

młodźina F, zaměstnjenske koło, stafla 3

1. TSV Połčnica 9 9 :0  27

Prašamy so kandidatow a kandidatki, kotřiž prócuja so wo direktny mandat we wólbnym wokrjesu 55, Budyšin 4 – mjez druhim Wojerecy, Halštrowska Hola, Rakecy, Łaz, Njeswačidło, Bóšicy, Radwor a Sprjewiny Doł

1Měła Sakska serbsku rěč w zjawnosći sylnišo spěchować a hdyž haj, z čim na přikład?

2Kak hódnoćiće tuchwilne wuwiće nastupajo strukturnu změnu we Łužicy?

3Kak stejiće k planowanemu kóncej zmilinjenja brunicy w Němskej a specielnje we Łužicy?

4W Braniborskej su wučbu serb­šći­ny na šulach ewaluěrowali. Měli to tež w Sakskej přewjesć a na čo měli při tym dźiwać?

1Haj, serbšćinu mamy tež přichodnje sylnišo spěchować. Na přikład móhli serbske a němske popisanja na pućnikach a wobchadnych taflach jenak wulke připrawić. Dalši dobry započatk je serbski serwisowy běrow, kotryž we Woje­recach planuja. Na to so wězo wosebje wjeselu, wšako bu tam 1912 Domowina załožena.

2Wona je po mojim měnjenju na prawym puću. Přiwšěm pak dyrbi so nam wot wšeho spočatka poradźić wšitkich wobdźělenych za blido rozsudow dóstać, hewak njezměje strukturna změna wočakowany wuslědk. Ze społnomócnjenymaj za rewěraj w Sakskej a Braniborskej maja komuny narěčenskeju partnerow na městnje. Tak móža hižo mnohe naležnosće do toho wujasnić, štož mam za jara wažne.

3Hač móžemy čas hač do kónca brunicy takle dodźeržeć, budźemy widźeć. Njeměli pak ničo přechwatać. Zaměr je znaty: Dyrbimy ludźi sobu zapřijeć. Trjebamy dobre rozsudy, zo bychmy skónčnje tež wuspěšni byli a potrjechenym perspektiwy skićić móhli, zo bychu dale tu wostali a tu dale dźěłali.

1To je w sakskej wustawje zakótwjene a tuž zawjazowace, štož dyrbimy w zjawnosći stajnje zaso wujasnić. Serbšćina jako rěč dyrbi so skónčnje tež w digitalnym swěće wotbłyšćować, zo móhła młoda generacija swoju maćeršćinu tež online nałožować. Tohodla dyrbimy wjac srědkow za digitalizaciju serbšćiny nałožić. Załožić serbsku rěčnu šulu jako swójsku instituciju by dalša dobra kročel była.

2Wažne je, zo Serbowki a Serbja sebjewědomje do debaty wo strukturnu změnu zapřimnu. Po tym zo wuhlowa komisija swoje namjety wozjewiła, je nětko wažne, jenož do noweje infrastruktury njeinwestować, ale tež do serbskich projektow. Při tym pak dyrbja Serbja a Serbowki tež sami do ofensiwy hić a­ sej winowatosć za wotškódnjenje škodow hórnistwa a zničenje serbskich rěčnych a kulturnych rumow wužadać.

1Prěnjorjadnje mam za wažne serbšćinu po cyłej Łužicy etablěrować. Dyrbimy ju we wšědnym wužiwanju rěčow w regionje zadomić. W Čornochołmčanskim Krabatowym młynje na přikład hižo přikładnje postupuja a su hladajo na serbskosć chětro aktiwni.

2Strukturna změna je wjac hač jenož kónc wudobywanja a zmilinjenja brunicy, tež hdyž to tu we Łužicy najsylnišo začuwamy. Internetny zwisk ge­neracije 5G na kóždej mlokowej kanje a njedostatk lěkarjow stej jenož dwě dalšej­ temje, na kotrejž měli dźiwać. Zo móhli efektiwne a skutkowne naprawy zwoprawdźić, bu samo wotrjad statneje kenclije zarjadowany. To zdobom pokazuje, kak chutnje tematiku na knježacej runinje bjeru.

3Kónc zmilinjenja brunicy je wobzamknjeny a njewotwobroćomny. Mamy tuž hač do lěta 2038 chwile z industrijnišćemi a jich předewzaćemi wupuć namakać, kak móžemy stejnišća zacho­wać. Je wopaki myslić, zo energijowe koncerny cyle jednorje tak přestanu milinu produkować jenož, dokelž njeje žanoho wuhla wjac. Wužiwajmy tuž čas a namakajmy wupuće, zo njebychmy potom wo wuhlo žarowali.

1Haj, serbšćinu měli bóle spěchować. Předewšěm nawuknjenje a wšědne nałožowanje rěče stej wažnej, zo móhła wona w přiběrajcy globalizowanym swěće wobstać. Witaj-pěstowarnje su dobry započatk. Zasadźam pak so tohorunja za to, zo stanje so serbskosć stoprocentowsce runoprawna. To konkretnje rěka: We Łužicy měli přichodnje wšitke zjawne znački, wozjewjenja atd. serbsce a němsce (tež w tym slědźe) popisane być. Dale namjetuju załožić młodźinski kanal sćelaka MDR, kotryž móhli na přikład w kooperaciji z Pólskej a Čěskej wobhospodarjeć.

2Strukturnu změnu maja mnozy za wohroženje. Po dramatiskim sypnjenju strukturow po zjednoćenju Němskeje je znowa wothorjeka postajeny nowy start žadany, a recepty za njón zdadźa so z tohole časa być. Ale jenož nowe dróhi a zwjazkowe zarjady ničo njewunjesu. Dyrbimy ludźom na městnje dowěrić, jich při tym podpěrać, jednać. Tohodla dyrbimy Łužicu na wosebite hospodarske pasmo z niskimi dawkami, zjednorjenymi jednanskimi porjadami wulkimi swobodami za załožerjow wutwarić.