Z wudaća: štwórtk, 16 januara 2020

Moskwa (dpa/SN). Po překwapjacym wotstupje ruskeho ministerskeho prezidenta Dmitrija Mjedwjedewa a jeho knježerstwa je ruski parlament hižo dźensa wo naslědniku Mjedwjedewa wuradźował. Hišće wčera bě ruski prezident Wladimir Putin nawodu dawkoweho zarjada Michaila Mišustina za móžneho noweho premiera namjetował.

Parlament dyrbi namjetej Putina přihłosować, štož pak je drje ryzy formalna naležnosć. Politisce njebě 53lětny hospodarski fachowc Mišustin, kiž dawkowy zarjad mjeztym dźesać lět nawjeduje, dotal wulce znaty. Wobkedźbowarjo z toho wuchadźeja, zo budźe wón jeno přechodny ministerski prezident.

Mjedwjedew bě wčera swój wotstup zjawnosći zdźělił. Krótko do toho bě Putin wobšěrne reformy připowědźił. Mjedwjedew chcył je ze swojim wotstupom podpěrać, kaž wón na nowinarskej konferency zdźěli. Putin planuje prawa parlamenta zesylnić a prawa prezidenta wobmjezować. Wladimir Putin je hišće hač do lěta 2024 w zastojnstwje prezidenta.

Prěnjej blokaj Hamorskeje milinarnje zawru za dźewjeć lět

Berlin (dpa/SN). W zwisku ze skónčenjom zmilinjenja wuhla chcedźa prěnjej blokaj Hamorskeje milinarnje kónc lěta 2029 zawrěć. To je zwjazkowe knježerstwo dźensa w Berlinje zdźěliło. Knježerstwo a zwjazkowe kraje z wuhlowymi kónčinami běchu so wčera wječor na časowy plan nastupajo zawrěće wuhlowych milinarnjow w Němskej dojednali. Milinarnja Lippendorf južnje Lipska budźe kónc lěta 2035 zawrjena. Poslednjej blokaj Hamorskeje milinarnje slědujetej tři lěta pozdźišo.

Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) je z dojednanjom nastupajo kónc brunicy spokojom. Na wjerškowym zetkanju w kanclerskim zarjedźe běchu so na „něšto rozumneho“ dojednali, wón nowinarjam rjekny. Kaž sakski­ premier wuzběhny, přilubja zwjazkowe knježerstwo přechodny pjenjez wšěm tym, kotřiž swoje dźěło zhubja. „Poprawny zaměr pak dyrbi być, nowe dźěłowe městna wutworić.“

W ludźe drěma tójšto dobrych idejow. Tajke za lěpše zhromadne žiwjenje pod aspektom bližaceje so strukturneje změny po kóncu wudobywanja brunicy wužiwać, tomu słuži wubědźowanje Sakskeho fondsa „Čiń sobu!“. Zo je serbska komponenta znowa kruty wobstatk, zawěsće z tymi mnohimi idejemi zwisuje, kotrež su najwšelakoriši jednotliwcy a towarstwa loni zapodali. Tróšku přiměrjene kategorije mytowanja zaručeja lěpše zastopnjowanje pjenježneho wobjima projektow na dobro našeje maćeršćiny. Hdyž so 1. februara nowa faza zapodawanja zahaji, sym hižo wćipny na dalše serbske ideje. A snadź změje ta abo tamna loni njemytowana mysl we wukmanjenej formje znowa šansu. Lětuše wubědźowanje „Čiń sobu!“ złožuje so na loni wuspěšnej kategoriji „ReWir“ a „MINT“. Hač pak budźetej nowej „Komuny“ a „Załožerjo eksistency“ woprawdźite wobohaćenje, to hakle wěmy, hdyž su projekty znate. Axel Arlt

Zwickau/Berlin (dpa/SN). Swobodny stat Sakska prezentuje so na Mjezynarodnym zelenym tydźenju wot jutřišeho hač do 26. januara w Berlinje prěni króć do­społnje w swójskej hali. Na 2 400 kwadratnych metrach chce 38 předewzaćow a zwjazkow zajim wopytowarjow ratarskeje přehladki za swobodny stat budźić.

„Njezlemjeny trend regionality je na dobro nas wšěch: plahowarjow, přetrjebarjow, ale tež turistow“, rjekny nowy sakski ratarski mi­nister Wolfram Gün­ther (Zeleni). Zwickauwska kónčina wustupuje w Berlinje tónraz jako partnerski region. Złožujo so na krajnu wustajeńcu w awtomobilowym měsće chce tam za lěto industrijneje kultury­ wabić. Po informacijach ministerstwa dźěła w ži­widłowej branši Sakskeje 21 000 ludźi w cyłkownje 374 zawodach. Loni su tam po dotalnych trochowanjach něhdźe 6,3 miliardy eurow nadźěłali.

W cyłkownje 26 halach prezentuje so lětsa 1 500 němskich a mjezynarodnych wustajerjow z typiskimi produktami žiwidłoweho­ a ratarskeho wobłuka. Partnerski kraj je Chorwatska. Loni běchu 400 000 wopytowarjow zličili.

Praha (ČŽ/K/SN). Mladoboleslavski awto­twarc Škoda je loni woteběrarjam po cyłym swěće 1,4 miliony wozydłow dodawał. To je 0,9 procentow mjenje hač lěto do toho, hdyž bě to 1,5 milionow. Za hłownu přičinu mjeńšeje ličby ma předewzaće wobmjezowaniše wiki w Chinje a Indiskej. Do Chiny dźěše 282 000 awtow, štož je minus 17,5 proc. Na najwjetšich europskich wikach, němskich, je předań porno tomu wo 8,5 proc. přibyła a 191 200 jězdźidłow wučinjała. Tradicionelnje najbóle požadany model bě Octavia; wotbytk 363 700 wozow woznamjenja k lětu 2018 přiwšěm spad wo 6,3 procenty. Na druhim městnje wob­lubo­wanosće slědowaše Fabia ze 172 800 předatymi awtami – k předchadźacemu lětu bě to minus 9,5 procentow. Porno tomu je pola modelow SUV, Kodiaq, Karoq a Kamiq kaž tohorunja pola najnowšeje marki Scala wotbytk zdźěla nahladnje rozrostł. „Njewěstosć na swětowych wikach, wuchadźaca z ćežkeho geopolitiskeho połoženja a hospodarskich wuměnjenjow, wobradźi nam loni rjad wužadanjow. Při wšěm je Škoda dale stabilny kurs dźeržała“, rjekny nawoda předsydstwa přede­wzaća Bernhard Maier.

Lětuše Mjezynarodne Messiaenowe dny w Zhorjelcu a Zgorzelecu su zahajene. Serbski wuměłc Jan Bělk je wčera wotewrjenske zarjadowanje ze swěcowej instalaciju „Sounding colours“ wobrubił. Składnostnje prapremjery kompozicije tehdy w Zhorjelskim lěhwje Stalag III jateho francoskeho awantgardista Oliviera­ Messiaena „Quatuor pour la fin du temps“ před 79 lětami stwori serbski wuměłc kruchej wotpowědowacu choreografiju barbow, kotruž je sej wčera něhdźe 150 wopytowarjow wobhladało. Sobotu wuhotuje Bělk zhromadnje z organistom Franzom Danksagmüllerom koncert „Zynki swěcy – Słónčne pišćele“. Foto: Jakub Wowčer

Na ležownosći pódla něhdyšeje ćišćernje Nowa Doba a pozdźišeje Łužiskeje ćišćernje na Hornčerskej w Budyšinje su dźěłaćerjo póndźelu zahajili twarske dźěła. Ze sylnej techniku torhaja woni dodźeržane zadnje domske, hdźež maja bydlenja nastać. Zo móhli twarić započeć, trjebaja tam dosć městna. Foto: Carmen Schumann

Trjebin (AK/SN). Gmejna Trjebin chce lětsa jenož mało inwestować, koncen­trujo so na wopłóčki a šěrokopasmowu techniku. Tole potwjerdźi komornica Carmen Petrick tydźenja na posedźenju tamnišich gmejnskich radźićelow. Woni su z dźesać přihłosowanjemi, jednym napřećiwnym hłosom a jednym hłosa­wzdaćom etat 2020 wobzamknyli.

Loni wot 11. do 19. nowembra bě hospodarski plan zjawnje wupołoženy. Spřećiwjenja žane njeběchu. Gmejnska rada je so tuž 27. nowembra na wosebitym posedźenju z etatom zaběrała, kotryž nasta po ćežkim financnym połoženju. Strukturny koncept za etat 2020 do 2023 předwidźi lětsa zalutowanje wo 41 400 eurow. Z wjetšinu hłosow bu koncept nětko wobzamknjeny.

Cyłkownje wupokazuje zarjadniski etat dochody 1,996 milionow eurow a wudawki 2,121 milionow eurow. To wučinja deficit 124 000 eurow. Hinaše je połoženje w financnym etaće (zamóženstwo). Tam liči gmejna Trjebin z 1,617 milionami eurow dochodow z běžneje zarjadniskeje dźěławosće a z 1,485 milionami eurow wudawkow z běžneho dźěła zarjada. Tu wučinja plus 132 000 eurow.

Do Rownjanskeje busoweje čakarnje na Hłownej dróze su njedawno durje a regale zatwarili. Wo tym informowaše tamniši wjesny předstejićer Matthias Jainsch Slepjanskich­ gmejnski radźićelow na zašłym posedźenju gremija w Slepom. „Na­stała je čitanska čakarnja. Kóždy zajimowany móže tam přebywać a čitać. Runje tak móža­ sej zajimcy knihi z čakarnje sobu domoj wzać, ale tež wot doma sobu do čakarnje přinjesć“, předstejićer podšmórny. Dźakowano małej solarnej připrawje maja tam dosć swěcy za čitanje, a tak móžeš sej tam wječor tohorunja rjanu lekturu popřeć. Foto: Joachim Rjela

Hnydom za Baćońskej wjesnej taflu do směra na Chrósćicy běchu prjedownicy nětčišich­ wobsedźerjow Rjebišec kubła swój čas swjaty křiž stajić dali. Zdobom sadźichu­ tehdy tři lipy, kotrež křiž takrjec zaramikowachu. Wot jedneje zby jeničce pjenk, wot dalšeje saha dźěl zdónka dowysoka, a třeća bu hakle njedawno podrě­zana. Foto: Feliks Haza