Z wudaća: póndźela, 29 junija 2020

póndźela, 29 junija 2020 14:00

Krótkopowěsće (29.06.20)

Rozmołwa z Bombardierom

Drježdźany. Wot twarca kolijowych wo­zydłow Bombardier Transportation připowědźeny lutowanski program za němske stejnišća chcyštaj ministerski prezident Sakskeje Michael Kretschmer (CDU) a hospodarski minister Martin Dulig (SPD) dźensa z předsydu němskeho jednaćelstwa Bombardiera Michaelom Fohrerom rozjimać a z nim wo zawodomaj w Budyšinje a Zhorjelcu rěčeć.

Morgenroth nowy intendant

Zhorjelc. Nowy intendant Gerharta Hauptmannoweho dźiwadła Zhorjelc-Žitawa budźe Daniel Morgenroth. Zhorjelski wokrjesny sejmik a měšćanscy radźićeljo Zhorjelca a Žitawy su poručenje dohladowanskeje rady sćěhowali, kaž krajnoradny zarjad zdźěli. Morgenroth ma 1. awgusta 2021 Klausa Araunera naslědować, kiž zastojnstwo staroby dla złoži.

Muzej za čas korony

wozjewjene w: Krótkopowěsće
Lodarnju w swojej bydlenskej štwórći měć je při wysokich temperaturach wězo dosć přijomne. Tajku lodowu zahrodu je Katrin Solak-Halse njedawno na róžku Paulijoweje Liebknechtoweje w Budyšinje wočiniła. Hromadźe z dźowku Francie Halse (na foće) wona wot štwórtka hač do njedźele chłódne słódčizny předawa. Nětko, hdyž su wobmjezowanja koronapandemije dla zběhnjene, móža so hosćo na zahrodźe tež za blida zesydać. Dźesać družin lodu je stajnje w poskitku. Foto: Carmen Schumann

wozjewjene w: Hospodarstwo
póndźela, 29 junija 2020 14:00

Načasne spěwy a wideja tworić

W Serbach je tuchwilu rěč wo „Astronawtach“ – nowych serbskich spěwach a widejach. Měrćin Weclich je so wo tym z jednym z hłownych iniciatorow, Matejom Dźisławkom, rozmołwjał.

Wo čim so při „Astronawtach“ jedna?

M. Dźisławk: To je skupina serbskich hudźbnikow. Žro su Jurij Hantuš, Matej Dźisławk a němski bubnar Oliver Böhm, kiž bydli blisko Wittenberga. My třo w Lipsku najwjace spěwow přihotujemy a našej skupinje Astronawt z dalšimi hudźbnikami posrědkujemy. Prěni króć smy so wokoło swjatkow zetkali a prěnje pjeć spěwow natočili. Jurij a ja je zwjetša komponujemoj. Chcemoj načasnu hudźbu tworić. To je funk, to su balady a rocko­we zynki runje tak kaž lubosćinske a poetiske štučki. A to zwjetša ze swójskimi tekstami, mjez druhim z pjera studenta Pětra Dźisławka.

Su to serbske spěwy „w nowym šaće“?

M. Dźisławk: To njejsu spěwy w nowym šaće, ale nowe spěwy, zwjazane z widejemi. Statisća we widejach sobu skutkuja. To ma w přirodźe być a tróšku z domiznu zwjazane. Swjatkowny kónc tydźenja smy widejo za naš prěni titl nato­čili.

Hdy a kak móžemy to widźeć-słyšeć?

wozjewjene w: Rozmołwa
póndźela, 29 junija 2020 14:00

Dźiwadłam hrozy katastrofa

Intendant Budyskeho NSLDź praša so za stejišćom dźiwadłow w zjawnosći

Budyšin (SN/CoR). Nowy poskitk „lětnje dźiwadło na dźiwadłowej zahrodźe“ NSLDź ludźo jara derje wužiwaja. Po informaciji medijoweje rěčnicy Němsko-Serbskeho ludoweho dźiwadła Budyšin Gabriele Suschke su předstajenja dotal zwjetša wupředate byli. „Jara so wjeselimy, zo móžemy zaso hrać. A často dźakownje słyšimy, zo so tež wopytowarjo raduja, zo móža sej zaso hry wobhladać“, Gabriele Suschke rozłožuje. Po wotpra­jenju Budyskeho 25. lětnjeho dźiwadła su wot 6. junija klankodźiwadło hrali, při špatnym wjedrje w foyeru abo na wulkej žurli. Maksimalnje 70 přihladowarjow bě dowolenych. Kóždy druhi rynk na wulkej žurli je wutwarjeny, ludźo su namołwjeni wotstawk dźeržeć. Přihlado­warjo nahubnik jenož trjebaja, hdyž so po domje pohibuja.

wozjewjene w: Kultura
póndźela, 29 junija 2020 14:00

Budyski wokrjes z koronaamplu

Budyski wokrjes je koronaamplu po­stajił. Kaž krajnoradny zarjad zdźěli, po­trjechja naprawy strowotniskeho zarja­da při rumowje jasnje wotmjezowanych srjedźišćach infekcijow přede­wšěm zwěsćeny teritorij.

Budyšin (SN/at). Na karće Roberta Kochoweho instituta (RKI) je Budyski wo­krjes runja Zhorjelskemu z běłej barbu podaty. To rěka, zo njeje tu w minjenych sydom dnjach žadyn nowy pad korony. Najebać tele wuwiće płaći wot 27. junija w Sakskej nowe škitne postajenje korony dla. Wone zawjazuje „přisłušne zarjady wotwisnje wot regionalnych infekciskich parametrow, přiwótřene naprawy postajić, z kotrymiž hodźi so wuwiće natyknjenjow wobmjezować.

W Budyskim krajnoradnym zarjedźe su na to reagowali a tak mjenowanu koronaamplu, schodźenkowy plan wokrjesa, wozjewili, kiž płaći wot kónca tydźenja.

Za „amplu“ schowa so wjaceschodźenkowe postupowanje, wot ćmowozeleneho hač do čerwjeneho je pjeć schodźenkam barba wobchadnej ampli podobnje přirjadowana. Mjenowane ličby poćahuja so na ličbu 300 000, cyłkowneho woby­dlerstwa Budyskeho wokrjesa.

wozjewjene w: Łužica
póndźela, 29 junija 2020 14:00

Farar Dzikiewicz so rozžohnował

Po wčerawšich dopołdnišich kemšach je so w Chrósćicach farar Daniel Dzikiewicz z wosadu rozžohnował. Wón nawróći so do swojeje domizny Litawskeje. Hižo po sobotnej po wje­čornej Božej mši z wosadnymi dujerjemi wotměchu z nim w Chrósćicach roz­žohnowanski swjedźeń w mjeńšim kruhu. Wosadny farar Měrćin Deleńk dźakowaše so fararjej Dzikiewiczej za nimale 10lětne skutkowanje we wosadźe. Cyrkwin­ski chór pod nawodom Michała Cyža zaspěwa jemu k wjeselu „Dona nobis pacem“. Předsyda spěwneho cyłka dr. Beno Wałda wupřa Danielej Dzikiewiczej wšit­ko­ najlěpše za jeho dalše skutkowanje. Předsydka wosadneje rady Jadwiga Nukowa přepoda jemu na wčerawšej Božej słužbje swěčkaty wobłuk. Foto: Feliks Haza

wozjewjene w: Łužica
póndźela, 29 junija 2020 14:00

Namołwje so přizamknyli

Drježdźany/Njebjelčicy (SN/at). Na demonstraciju składnostnje słyšenja w Sak­skim krajnym sejmje wo přichodźe wot wotbagrowanja wohroženych wsow Pödelwitz, Obertitz a Miłoraz namołwja BUND Sakskeje hromadźe ze zwjazkarstwom „Wšitke wsy wostanu“ a Ende Gelän­de Drježdźany na protest jutře w 13 hodź. před parlamentom w sakskej krajnej stolicy.

Sydom čłonow Serbskeho sejma je so na­mołwje přizamknyło. Woni žadaja sej mjez druhim zachowanje tych třoch wsow, kotrež maja so do strukturneje změny zapřijeć, klimowu sprawnosć město wotškódnjenja brunicowym koncernam. Runje tak je sejmarjam wažne wobydlerjow před emisijemi Wochožanskeje jamy škitać, zachować wysoki lěs Rownjanskich burskich lěsow, škitać tři lěsne biotopy, wuchować mjezyłuku za skót. Zachować maja so z wida Serbskeho sejma dale Miłoraska dróha, přirodne wódne zastaranje w přirodoškitnymaj kónčinomaj Slepjanski Stary wulki hat a Trjebinski zwěrjenc. Jich žadanja poćahuja so zdobom na zawjedźenje lětneho monitoringa wody w Slepjanskej gmejnje.

wozjewjene w: Towarstwa
póndźela, 29 junija 2020 14:00

Airbus mjenje produkuje

Berlin (dpa/SN). Twarc lětadłow Airbus chce jako reakciju na krizu lětarstwa koronapandemije dla přichodnej dwě lěće 40 procentow mjenje mašinow produkować a tysacy dźěłowych městnow šmórnyć. To je šef předewzaća Guillaume Faury připowědźił. Tójšto nowych lětadłow njejsu lětanske předewzaća dotal wote­wzali. Wot tuchwilu 90 000 dźěłowych městnow w ciwilnym wobłuku Airbusa je 15 000 wohroženych. Kriza budźe po słowach Fauryja najzašo kónc lěta 2021 hospodarsce přewinjena.

Zakituje bayersku strategiju

Berlin (dpa/SN). Bayerski ministerski prezident Markus Söder (CSU) je strategiju swojeho zwjazkoweho kraja nastupajo testy za kóždeho zakitował, zo móhli koronawirus wotwobarać. Njeje alternatiwy w boju přećiwo wirusej, hač wšitkich testować a wotstawk mjez ludźimi dodźeržeć, rjekny wón dźensa w rańšim magacinje telewizije ZDF. Ludźom, kotřiž maja symptomy, Söder garantuje, zo wuslědk testa w běhu 24 hodźin předleži.

Merkel a Macron wuradźujetaj

wozjewjene w: Kraj a swět
póndźela, 29 junija 2020 14:00

Region před zajimawym tydźenjom

Berlin/Drježdźany (SN/BŠe). Tydźeń, kotryž so z dźensnišim dnjom zahaji, budźe hladajo na přichod łužiskeho brunico­weho rewěra jara zajimawy. Hišće do lěć­neje přestawki dźě chcedźa zwjazkowy sejm a zwjazkowa rada zakoń wo zakónčenju wudobywanja brunicy schwalić. Njezadźiwa, zo w Sakskej jara kritisce na wobzamknjenja zhladuja, wšako chcedźa spušćomnu strukturnu změnu. Sakski wobswětowy a energijowy minister ­Wolfram Günther (Zeleni) žada sej na přikład dalše polěpšenja. „Wobmyslić měli postajenja k financowanju sćěhow, kotrež je wudobywanje brunicy wuskutkowało“, wón wuswětli a mjenuje na přikład problem dnowneje wody. „Sakska sedźi tu na financnej časowej bombje“, wón wuzběhny a pokaza na dojednanja mjez zwjazkowym knježerstwom a brunicowymi předewzaćemi, kotryž buchu minjene tydźenje wobzamknjene.

wozjewjene w: Hospodarstwo
póndźela, 29 junija 2020 14:00

Schwala konjunkturny paket

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm a Zwjazkowa rada chcyštej dźensa na wurjadnymaj posedźenjomaj konjunkturny paket zwjazkoweho knježerstwa schwalić, kiž ma konsum a hospodarstwo w koronakrizy zaso wožiwić. Wón wobsahuje hač do kónca lěta wobmjezowane zniženje nadhódnotoweho dawka wot 19 na 16 procentow a jónkrótnu přiražku 300 eurow za kóžde dźěćo, kotrež ma prawo na dźěćacy pjenjez. Zwjazkowy sejm je so dopołdnja z naležnosću zaběrał, Zwjazkowa rada chcyše so popołdnju zeńć.

We wobłuku konjunkturneho paketa chce stat přidatnje 62,5 miliardow eurow nowych kreditow brać a so tak z 218 miliardami eurow zadołžić. Telko noweho dołha njeje sej dotal žane zwjazkowe knježerstwo nabrěmjeniło. Wurjadnej posedźeni stej trěbnej, zo móhli zniženje nadhódnotoweho dawka wot 1. julija zeskutkownić.

Frakcija FDP w zwjazkowym sejmje dwěluje, zo zniženy nadhódnotowy dawk konsum dołhodobnje wožiwi, a mjenuje to „drohi běrokratiski impuls“.

wozjewjene w: Kraj a swět

nowostki LND